
اِ اَوَل، خدا کُل چی هُونَه خَلق کِرْدِی: اُو جِهُون ئو کُل مُوجودل اِ شَش روژ خَلق کِرْدِی. دُما آفَرینِش زَمی، اَرِه یَه کِه خدا هَنی هُویچ چی شکل نیاییتِی، کُل جا تاریک ئو حالی بی. اَما روحِ خدا اَر رُویی آول بی .
Open Bible Stories (obs)
Built with:
اِ اَوَل، خدا کُل چی هُونَه خَلق کِرْدِی: اُو جِهُون ئو کُل مُوجودل اِ شَش روژ خَلق کِرْدِی. دُما آفَرینِش زَمی، اَرِه یَه کِه خدا هَنی هُویچ چی شکل نیاییتِی، کُل جا تاریک ئو حالی بی. اَما روحِ خدا اَر رُویی آول بی .
اَسَه خدا وِت: «روشْنایی بو» ئو روشْنایی بی. خدا دییتِی روشْنایی خوئَه ئو نُوم نیا اَ "روژ". ئو خدا تاریکی اِ روشْنایی جیا کِرْدِی ئو نُوم نیا اَ "شُو". خدا روشْنایی اِ روژ اَوَل خَلق کِرْدِی.
اِ روژ دوئِم آفَرینِش، خدا وِت: «فِلَکی اَر سَر آول با اَ وجود» ئو هُونَه بی. خدا نُوم اَ فِلَکَه نیاتِی اَ آسْمُون.
اِ روژ سِئِم خدا وِت: «آول ژِیر آسْمُون اِ یِه جا جَم بون تا حُشکی دیار بو.» اُو نُوم حُشکی نیاتِی اَ «زَمی» ئو نُوم آول نیاتِی اَ «دریا». خدا دییتِی اَوَه کِه خَلق کِرْدِسِی خوئَه.
اَسَه خدا وِت: «کُل جور گیا ئو دارِی اَر رُویی زَمی سُوز بو» ئو هُونَه بی. خدا دییتِی اَوَه کِه خَلق کِرْدِسِی خوئَه.
اِ چُوارِمی روژ آفَرينِش، خدا وِت: « اِ آسْمُون روشْنایی دیاری بو.» ئو وَ هُونَه خدا هُوئَر، مُونگ ئو اَسارل خَلق کِرْدِی تا اَر زَمی روشْنایی بوخْشِن پَس روژ، شُو، فصلل ئو سالل اِ یَک جیا بین. خدا دییتِی اَوَه کِه خَلق کِرْدِسِی خوئَه.
اِ روژ پَنجِم، خدا وِت: «ماهیل، دَریا پِر بِکَن ئو مَلل اِ آسْمُون پِر بِگِرِن». وَ هُونَه اُو کُل ماهیل ئو مَلل خَلق کِرْدِی. خدا دییتِی اَوَه کِه خَلق کِرْدِسِی، خوئَه ئو اُونَه برکت داتِی.
اِ شَشِمی روژ آفَرینِش، خدا وِت: «زَمی اِ کُل جور گِیوندارِی پِر بو» ئو اَوَه کِه خدا وِت اَنجُوم بی. اَ حِیوُنلَه، گِیوندارل، مارل ئو حَشرل بین. خدا دییتِی اَوَه کِه خَلق کِرْدِسِی خوئَه ئو خُوشحال بی.
اَسَه خدا فَرماش کِردِی: «اِنسُون چی وژِم بِسازِم تا اَر زَمی ئو گِیوندارلِی فرمُونروایی بِکِه.»
اَسَه خدا قَرِی خاک گِرْتِی، اَوَه اِ طُور اِنسُون اِیراُوِرْدِی ئو زِنِی دَمی تِیر. خدا نُوم نیا اَ آم ئو باخ کَلِنگی اَرِه آمادَه کِرْد تا اَر وِرَه زِنِی بِکِه ئو ویردار بوتِی.
خدا دُو دار خاص اِ نُوم اَ باخَه قِرار داتِی، يَکِی دار زِنِی ئو یَکی هَنی دار شناخت خو ئو گَن. خدا وَ آم وِت کِه مَتُونِی اِ میوَه کُل دارل باخ بیرِی بِهجُز میوَه دار شناخت خو ئو گَن. اَر اُو اِ میوَه اَ دارَه مَحُواردِی، مَمِرْد.
اَسَه خدا وِت: «خو نییَه کِه آم تَنیا بِمینِی.» اَرِه یَه کِه حِیوُنل نِمَتُونِسْتُو هُمْدَم خوئِی اَرِه آم بون.
وَ اِیی خاطِرَه خدا آم کِردِی اِ خآو خَسی. اَسَه یَکی اِ دَنیل گِرْت ئو اَژِنِی، ژَن خَلق کِرْدِی ئو اُو اُوِرْدِی اَر تِه آم.
وَخْتِی آم اُو دییتِی، وِت: «اِی مُوجودَه چی مِنَه. نُومی مَنِم اَ ژَن، اَرِه یَه کِه اِ پیا گیریا.» وَ اِیی خاطِرَه سَه کِه پیا اِ باوَه ئو دا وژ جیائَه ماو ئو وَ گَرْد ژَن وژ یکاگیرَه مَکِه ئو اِ اَوَه اِ دُما، اَ دُوئَه، مونَه یَکی.
خدا پیا ئو ژَن چی وژ خَلق کِرْدِی. اُو اُوِن برکت داتِی ئو فَرماش کِردِی: «باروَر بون، اُویل بارِن ئو زَمی پِر کَن.» ئو خدا دییتِی هَرچِی کِه خَلق کِرْدِسِی خوئَه ئو خُوشحال بی. کُل یُونَه اِ روژ شَشِم پیش هَت.
وَ گَرْد رَسیئِن روژ هَفتِم، خدا کار آفَرینِش تَمُوم کِرْدِی، روژ هَفتِم برکت داتِی ئو وَ بینِی وِت مقدس؛ اَرِه یَه کِه روژِی بی کِه خدا دُما تَمُوم بیئِن کار آفَرینِش، آرُوم گِرْتِی. وَ هُونَه خدا جِهُون ئو کُل مَخلوقل خَلق کِرْدِی.
آم ئو ژَنی اِ باخ قشَنگی کِه خداوَن اَرِنُو ساختیتِی، وَ خُوشی زِنِییُونَه مَکِرْد. وَ وجودِه لُتی وژُو، شَرمُنِی اَژِه نیاشت اَرِه یَه کِه هَنی گُناه نَهَتی اَ دُنیا. اُوِن بیشتِر اِ باخ گُمُونَه میا ئو وَ گَرْد خدا گَپ ئو گُفتُونَه مَکِرْد.
اَما مار فَن بازِی اِ اَ باخَه بی. اَ مارَه اِ ژَن پِرسیتِی: «آیا حقیقت دِیرِی کِه خدا هُومَه اِ حُوارْدِن میوَه کُل دارل باخ مَن کِرْدِسِی؟»
ژَن جُوآو داتِی: «اِیمَه اجازَه دیریم اِ میوَه کُل دارل بِهجُز میوَه دار شناخت خو ئو گَن بیریم. خدا وَ اِیمَه وِتِسِی: «اَر هُومَه اِ میوَه اَ دارَه بیرینُو ئو یا حتی دَس بِینُونِی اِ قِه، مَمِرینُو.»
مار وَ ژَن وِت: «یَه دُرِس نییَه! هُومَه نِمَمِرینُو. خدا مَزانِی زِمُونِی کِه هُومَه اِ میوَه اَ دارَه بیرینُو، چی خدا خو اِ گَن تشخیصَه مِینُو.»
ژَن دییتِی کِه میوَه اَ دارَه قشنگَه ئو وَ نظر طُوم دارَه ما. اُو کِه مَگِسْتِی کُل چی بِزانِی، میوِه اِ دار چِنیتِی ئو حُوارْدِی. اَسَه اِ اَ میوَه وَ میردِه هَم داتِی ئو اُو هَم حُوارْدِی.
یِهُو، چیملُو واز بی ئو اِ لُتی وژُو آگا بین. آم ئو ژَنی هَلگُو دا تا وَ وَلْگ دارل، لُتی وژُو بِپوشِنِن.
اَسَه آم ئو ژَنی دَنگ خدائو شِنَفْت کِه اِ باخ ریا مَچیا. اُوِن وژُو اِ خدا قائِم کِرْد. خدا وِت: «آم هایْن اَر کو؟» آم جُوآو داتِی: «دَنگ تُونِم اِ نُوم باخ شِنَفْت ئو اَرِه یَه کِه لُت بیم زیلَم چِی، وژِم قائِم کِرْد.»
َسَه خدا پِرسیتِی: «کِی وَ تو وِت لُتی، آیا اِ میوَه اَ دارِی کِه مَنِم کِردی حُوارْدِت؟» آم جُوآو داتِی: «اِیی ژَنَه کِه وَ مِ بَخشُونِت، اِ اَ میوَه داتِی اَ مِ.» اَسَه خدا اِ ژَن پِرسیتِی: «یَه چِه کارِی بی کِه کِرْدِت؟» ژَن وِت: «مار مِ فِرِیو داتِی.»
خدا وَ مار وِت: «تو مَلعونی. اَژ اِیرَه اِ دُما دِ اَر رُویی لَمِت مَسُری ئو خاکَه میری. تو ئو ژَن دِ اِ یَکْتِری نِفرَت دیرینُو ئو مِ هَم دِ اِ نُوم نسل تو ئو نسل ژَن دشمنیئَه مَنِم. کَسی اِ نسل ژَن، سَر تُونَه مَکوئِی ئو تو مِین اَر پاشنی اُو.»
اَسَه خدا وَ ژَن وِت: «ژُونِت فِرَه زیادَه مَکَم. اَژ اِیرَه اِ دُما مِیلِت هَر ها اَ میردَت، ئو اُو اَر تو هَر سُلطَه دِیرِی.»
خدا وَ پیا وِت: «اَرِه یَه کِه گوشِت دا وَ حَرف ژَنِت ئو اِ مِ سرپیچیئِت کِرْد، زَمی اِ ژِیر لَنَت قِرارَه مَگِرِی ئو تو وَ زَمَت فِرَه، نُون جورَه مَکِی. آخِر مَمِری ئو لَشِت اُورَمَگِیرْدِی اَ خاک.» آم نُوم ژَن وژ نیاتِی اَ حوا کِه وَ معنی زِنِی بَخْشَه؛ اَرِه یَه کِه اُو مَگِسْت بو اَ دا کُل اِنسُونل. خدا اُوِن وَ لباسلِی اِ پوس حِیوُنل پوشُونِی.
اَسَه خدا وِت: «ایسه کِه اِنسُون بییَه سِه طُور اِیمَه ئو خو اِ گَن تشخیصَه مِئ، نبایس بِلیم کِه اِ میوَه دار زِنِی هَم بِیرِی ئو تا اَبَد زِنی بِمینِی.» وَ اِیی خاطِرَه خدا اُوِن اِ اَ باخ رَنگینَه اُوتِی اِ دَر. اُو اَر دَم دِرآخِل باخ، فرشتهل قدرتمَنی قِرار داتِی تا اِ حُوارْدِن میوَه دار زِنِی جلوگیری بِکَن.
دُما سالِی فِرِه، تعداد اِنسُونل اَر رُویی زَمی فِرَه زیاد بی. اُوِن اَخِنَه خشن ئو شرآشو بین کِه خدا تصمیم گِرتِی کُل دُنیا وَ سِیل کَلِنگی نابود بِکِه.
اَما خدا اِ نوح راضی بی. اُو پیا عادِلی بی کِه اِ نُوم شرورل زِنِییَه مَکِرْدِی. خدا نوح اِ تصمیم وژ اِ بارَه اَ سِیل کَلِنگَه خَوَر دار کِرْدِی. اُو وَ نوح فَرماش کِردِی کِه کشتی کَلِنگی بِسازِی.
خدا وَ نوح فَرماش کِردِی کِه کشتی وَ دِریژی ۱5۰ مِتر، پینی ۲5 مِتر ئو بِلِنگی 15 مِتر بِسازِی. نوح مَگِسْت اِیی کشتی سِه طبقَه وَ چو سَروَه مَساخْتِی. کشتی مَگِسْت تاق، اُتاقل فِرِه ئو پَنجِرِه داشْتوتِی. کشتی وَ اِیی خاطِرَه مَسازیا تا نوح، خانوادِه ئو حِیوُنل حُشکی اِ سِیل ویرداری بِکِه.
نوح اِ خدا اطاعت کِرْدِی. اُو، ئو سِه کُرِی کشتیئو هَر اَ طُورَه کِه خدا فِرمُون داییتِی، ساخت. اَرِه یَه کِه اَ کشتیئَه فِرَه کَلِنگ بی، سالل فِرِه زمُون بِرْدِی تا بِسازِرِی. نوح وَ مَرْدِم هُشدار داتِی کِه سِیلَه ما ئو اُوِن بایس اُورگِیرْدِن ویرِه خدا. اَما اُوِن حَرف نوحُو باوَر نَکِرد.
خدا فِرمُون داتِی کِه نوح ئو خانوادِه خوراک کافی اَرِه وژُو ئو حِیوُنل جَم بِکَن. وَخْتِی کُل چی آمادَه بی، خدا وَ نوح وِت زِمُونِی رَسیئَه تا اَ هشت نَفَرَه یعنی اُو، ژَنی، سِه کُر ئو بُووِیلِی بِچِن اِ نُوم کشتی.
خدا اِ هَر جور حِیوُن ئو مَل، یِه جِفْت نیر ئو ما ویرِه نوح رِ کِرْدِی تا بِچن اِ نُوم کشتی ئو اِ مُوقَه سِیل اِ اَمُون بون. ئو خدا، هفت جِفْت نیر ئو ما اِ کُل حِیوُنلِی کِه اَرِه قربانی کِردِن خو بین، رِ کِرْدِی. وَخْتِی کُل چِن اِ نُوم کشتی، خدا دَر کشتی بَستِی.
اَسَه وارُون چِل روژ آزگار واری ئو آو اِ زَمی هُونَه مَجوشیا کِه کُل چی، حتی کُویل بِلِنگ هَم، وَ گَرْدی پوشیا.
کُل موجودلِی کِه وَ رُویی حُشکی زِنِییُونَه مَکِرد، بِهجُز اِنسُونل ئو حِیوُنل نُوم کشتی، هِلاک بین. کشتی مَن اَر رُویی آو ئو کُل چیل نُومی اِ خَفَه بیئِن مَن اِ اَمُو.
دُما وارُون، کشتی پَنج مُونگ اَر رُویی آو بی ئو اِ اِیی مُدَتَه آو بِنیا نیاتِی اَ هُوآر چِیئِن. اَسَه یِه روژ کشتی اَر رُویی کُویئِی اِ حرکت هوسیا. اَما دُنیا هَنی اِ ژِیر آو بی. دُما سِه مُونگ قُلَه کُویل دیاری بی.
دُما چِل روژ، نوح قِلائِی اَرِه پیا کِردِن زَمی حُشک رِ کِرْدِی اِ دَر. قِلا پِر گِرْتِی اَما حُشکی پیا نَکِرْدِی.
دُما اَوَه نوح کَموتَرِی رِ کِرْدِی. اَما کَموتَرهَم نَتُونِستِی زَمی حُشک پیا بِکِه، پس اُورْگیردی اِ لا نوح. هَفْتَه دُمان، یِه گِل هَنی کَموتَر رِ کِرْدِی ئو کَموتَر وَ وَلْگی اِ زیتون اُورگیردی اَ کشتی! آو نیشتی ئو گیال سُوزُو کِردی.
نوح یِه هَفْتَه هَنی چِیم اَ ری مَن ئو کَموتَر اَرِه گِل سِئِم رِ کِردِی. اِیی گِلَه کَموتَر اُورنَگیردی. آو دِ نیشتی ئو کَموتَر جائِی اَر رُویی حُشکی پیا کِردییتِی.
دُما دُو مُونگ خدا وَ نوح فَرماش کِردِی: « وَ گَرد خانوادَت ئو حِیوُنل اِ کشتی بِکَن اَ دَر. باروَر بون، اُویل بارِن ئو زَمی پِر بِکَن.» پَس نوح ئو خانوادِه اِ کشتی کِردُون اَ دَر.
نوح دُما کِردِن اَ دَر اِ کشتی، قربانگاهی ساختِی ئو اِ حِیوُنلِی کِه وَ اِیی خاطِرَه اُوِردییتِی، قربانی کِردِی. خدا اِ اِیی کار نوحَه راضی بی ئو دوئِمُونی برکت داتِی.
اَسَه خدا هُونَه قُول داتِی: «دِ زَمی وَ خاطِر شرآشوئِی اِنسُون، وَ سِیل، لَنَت یا نابود نِمَکَم؛ هَرچَن دل اِنسُون اِ گُوجَری گُناهکارَه .»
َسَه خدا وَ نیشُونَه قُول وژ، اوَلی سُوزُسویل اِ آسْمُون اُوِرْدِی اَ وجود. هَر زمُون سُوزُسویل اِ آسْمُون دیاری مُویی، خدا ئو قُومی قُول اُوئو ماوِرد اَ ویر.
سالِی فِرِه دُما توفُون زمُون نوح، تعداد اِنسُونل هَنی هَم زیاد بی. اُوِن دُوارَه هَم نسبت وَ خدا ئو یَکْتِری گناهُونَه مَکِرد ئو اَرِه یَه کِه کُل وَ یِه زُون حَرفُونَه میا، اِ جا اطاعت اِ فِرمُون خدا ئو تُوین بیئِن ئو پِر کِرْدِن زَمی، اَر یِه جا جَم بین اَر دُور یَک ئو دَس اَ کار ساختِن شیرِی اَرِه وژُو بین.
اُوِن اِنسُونل فِرَه قُدی بین ئو نِمَگِسْتُو وَ دَستورل خدا زِنِی بِکَن ئو حتی دَس اَ کار ساختِن بِرج بِلِنگی بین کِه سَر اَر آسْمُونَه مَکیشیتِی. خدا دییتِی اَر اُوِن وَ شَرآشوئی وژُو ادامَه دَن، باعث کارل گناه فِرِه مون.
وَ اِیی خاطِرَه خدا زُون اُوِن کِرْدِی اَ زُونل جور آ جور ئو اُوِن تُوین کِرْدِی اَ کُل جائِی اِ دُنیا. شیرِی کِه اِنسُونل بِنیا ساختِنُو نیایی، نُوم نِریاتِی اَ بابِل کِه وَ معنِی «آشُوفتِهئَه».
خدا دُما صدها سال وَ گَرْد پیائِی وَ نُوم اَبرام حَرْف داتِی. خدا وَ اُو فَرماش کِردِی: « اِ سرزمین ئو مال باوَه وژِت بِکَه دَر ئو بِچ اِ ولاتِی کِه مِ تو اَ وِرَه هدایتَه مَکَم. مِ تو برکتَه مِئم ئو اِ تو قُوم کَلِنگی مارِم اَ وجود. مِ نُوم تو کَلِنگَه مَکَم. کَسلِی کِه وَ تو برکت بِئن، بِرَکَتَه مِئم ئو اُونَه کِه تو لَنَت بِکَن، لَنَتَه مَکَم. کُل خانوادل رُویی زَمی وَ خاطِر تو برکت پیا مَکَن.»
اَبرام هَم اِ خدا اطاعت کِرْدِی. اُو ژَنی سارای، نوکَرل ئو دارایی وژ اُرداشتِی ئو چِی ویرِه سرزمین کنعان کِه خدا وَ اُو نِیشُون دایی.
وَخْتِی ابرام وارد کنعان بی، خدا فَرماش کِرْدِی: « سِیل دُور ئو وَرِت بِکَه. کُل اِیی سرزمینَه کِه مُوینی، مِئم اَ تو ئو اُویللِت.» اَسَه اَبرام اِ اَ زَمینَه، مَن.
اِ وِرَه پیائِی وَ نُوم مِلکیصِدِق بی کِه کاهن خدا مُتعال بی. اَبرام اُو اِ آخِر یَکی اِ جَنگلِی دییتِی. مِلکیصِدِق، ابرام برکت داتِی ئو وِت: «خدای مُتَعال کِه هُویا آسْمُونل ئو زَمینَه، اَبرام برکت دِ.» اَسَه اَبرام ده یک غنیمَتل جَنگی بَخشُونِی اَ مِلکیصِدِق.
سالِی فِرِه گُذَریا، ولی اَبرام ئو سارای، هَنی اُویلُونِی نیاشت. خدا وَ گَرْد اَبرام حَرف داتِی ئو دُوآرَه وَعدَه داتِی کِه کُرِی مِئ اَ بینُو ئو اِ نسل اُو، اُویلل فِرِه ما اَ وجود کِه چی اَسارل آسْمُون فِرَه مون. خدا اَبرام عادل شِماردِی، اَرِه یَه کِه اُو وعدَه خدا باوَر کِرْدیتِی.
اَسَه خدا وَ گَرْد اَبرام پِمُونِی بَستِی. مَعمولا پِمُون قِرارداد دو طِرَفِه کَه کِه بِرآوَر اَوَه هَر دُو طِرَف تَعهُدَه مِئن تا کارِی اَرِه یَکْتِری اَنجُوم دَن. اَما اِ بارَه ابرام، خدا زِمُونِی اِیی پِمُونَه بَستِی کِه اَبرام اِ خآو خَسی بی. وَ اِیی حالَه اَبرام مَتُونِسْتِی دَنگ خدا بِشْنُوئِی. خدا وِت: «مِ اِ وجود وژِت کُرِی مِئم اَ بینِت ئو سرزمین کنعان مِئم اَ نسل تو.» ولی اَبرام هَنی کُرِی نیاشتِی.
دیَه سال دُما بار کِردِن اَ سرزمین کنعان، اَبرام ئو سارای هَنی اُویلُونِی نیاشت. اَسَه سارای ژَن اَبرام وَ اُو وِت: «ایسه کِه خداوَن اجازَه نیاسِی تا مِ اُویلمی داشْتو ئو ایسه کِه مِ اَرِه حامِلَه بیئِن فِرَه پیرِم، وَ گَرْد خدمتکارِم هاجر داوُات بِکَه تا اُو بِتُونِی اَرِه مِ اُویلی بارِی.»
پس اَبرام وَ گَرْد هاجر داوُات کِرْدِی. هاجر کُرِی اُوِرْدِی اَ دیی ئو اَبرام نُوم نیا اَ اسماعیل. اَما سارای وَ هاجر حَسُویدیئَه مَکِرْدِی. وَخْتِی کِه اسماعیل سِیزَه سالُون بی، خدا یِه گِل هَنی وَ گَرْد اَبرام حَرف داتِی.
خدا فرماش کِردِی: « مِ خدا قادِرِ مُطلَقِم ئو وَ گَرْد تو پِمُونِی مُونِم.» اَسَه اَبرام وَ درگاه خدا سِجدَه کِرْدِی. ئو خدا وَ اَبرام فرماش کِردِی: «تو موین اَ باوَه قُومل فِرِه. مِ سرزمین کنعان وَ عنوان میرات، وَ تو ئو نسل تُونَه مِئم ئو هَمیشَه موم اَ خدا اُوِن. تو هَم بایس کُل کُرل خانوادَه وژِت خَتِنَه بِکِی.»
«ژَنِت سارای، کُرِی مارِی کِه ماو اَ اُویل وَعدَه. نُوم بِنتِی اَ اسحاق. مِ وَ گَرْد اُو عَهدَه مُونِم ئو اِ اُو نَسل کَلِنگی مارِم اَ وجود. اِ اسماعیل هَم قُوم کَلِنگی مَسازِم، اَما پِمُون مِ وَ گَرْد اسحاقَه ماو.» اَسَه خدا نُوم اَبرام وَ ابراهیم، یعنی باوَه قُومل فِرَه، عوض کِردِی. ئو خدا نُوم سارای وَ سارَه عوض کِردِی کِه وَ معنی «شاهزادِهئَه».
اَ روژَه ابراهیم کُل کُرل دوئِمُو وژ خَتِنَه کِرْدِی. دُما اِ حدود یِه سال، زِمُونِی کِه ابراهیم صد ئو ساره نود سالُون بی، ساره کُرِی اُوِرْدِی اَ دیی. هَر اَ طُورَه کِه خدا گِسْتیتِی، اُوِن نُومُو نیا اَ اسحاق.
وَخْتِی کِه اسحاق بی اَ پیا جِوُنِی، خدا ایمان ابراهیم اِمتِحُو کِرْدِی ئو وِت: «تَنیا کُرِت اسحاق اَرِه مِ قربانی بِکَه». ابراهیم دُوآرَه اِ خدا اطاعت کِرْدِی ئو آمادَه بی تا کُرِی قربانی بِکِه.
وَخْتِی ابراهیم ئو اسحاق ویرِه قربانگاه مَچیان، اِسحاق پِرسیتِی: «باوَه، هیزِم اَرِه قربانی آمادَه هَه، اَما وَرک قربانی ها اَر کو؟» ابراهیم جُوآو داتِی: «کُرِم، خدا وَرک قربانی آمادَه مَکِه.»
وَخْتِی اُوِن رَسین اَ قربانگاه، ابراهیم کُرِی اسحاق وَ رَسَنی بَستِی ئو اُو نیاتِی اَر سَر قربانگاه. ابراهیم مَگِسْتِی کُرِی قربانی بِکِه کِه خدا فرماش کِردِی: «دَسِت نِگَهدار! وَ کُر صِدَمَه نَرَسِن! ایسه زانِسْتِم کِه تو تَرس مِ اِ دِل وژِت دیری، اَرِه یَه کِه یَکِلَه کُر وژِت اِ مِ دریغ نَکِرد.»
ابراهیم اِ اَ نِزیکیئَه، وِرَنی دییتِی کِه گیر کِرْدیتِی اِ نُوم بُتِه. خدا وِرَن اِ جا اسحاق اَرِه قربانی رِ کِردیتِی. ابراهیم وَ خوشحالی وِرَن وَ عنوان قربانی پیشکَش کِرْدِی اَ خدا.
اَسَه خدا وَ ابراهیم وِت: « اِ وِرَه کِه تو حاضر بین کُل چی وژِت، حتی یَکُونَه اُویلِت وَ مِ بُوَخْشِنی، مِ هَم قُولَه مِئم تو برکت دَم. نسل تو بیشتِر اِ اَسارل آسْمُونَه مو. اَرِه یَه کِه اِ مِ اطاعتِت کِرْد، کُل خانوادل زَمی اِ تُرّ خانِوادَه تو برکت پیا مَکَن.»
زِمُونِی کِه ابراهیم وَ پیری ئو کُرِی اسحاق وَ جِوُنی رَسیئی، ابراهیم یَکی اِ خِدْمَتکارل وژ رِ کِرْدِی اَ زادگاه ئو سرزمین طایفِه تا اِ وِرَه اَرِه اسحاق ژَنی بارِی.
دُما سفرِی طولانی وَ سرزِمینِی کِه قُومل ابراهیم اِ وِرَه زِنِییُونَه مَکِرْد، خدا اَ خدمتکارَه ویرِه رِبکا کِه کُراَرزا بِرا اِبراهیم بی هدایت کِرْدِی. اُو کُراَرزا بِرا ابراهیم بی.
رِبکا قَبول کِردِی کِه اِ تِه خانِوادَه وژ بِچو ئو وَ گَرْد اَ خدمتکارَه بچو اَ مال اسحاق. تا ربکا رَسی اَ وِرَه، اسحاق وَ گَرْدِی داوُات کِرْدِی.
دُما مُدَت فِرِه، ابراهیم مِرْد ئو خدا وَ خاطِر پِمُونِی کِه وَ گَرْد ابراهیم بَستیتِی، اسحاق برکت داتِی. یَکی اِ وَعدل خدا اِ اَ پِمُونَه یَه بی کِه ابراهیم، نسل بیشِمارِی داشتوتِی. اَما ربکا ژَن اسحاق نِمَتُونِسْتِی اُویلدار بو.
خدا اِجازَه داتِی وَ گَرْد دُعا اسحاق، ربکا لِفُونِی حاملَه بو. اَ دُو اُویلَه، وِرِه اَ دیی هَتِن، اِ نُوم لَم ربکا، وَ گَرْد یَک اِ جَنگ بین ئو وَ اِیی خاطِرَه، ربکا اِ خدا علتِی پِرسیتِی.
خدا وَ ربکا وِت: «تو دُو کُر مارین اَ دیی. اِ هَر دِکُو قُوم مختلفی ما اَ وجود. اُوِن مِدُوم وَ گَرْد یَک هَر هان اِ جَنگ. اَما قُوم کُر کَلِنگَه اِ قومِ بِرا گُوجِرَه اطاعتَه مَکِه.»
وَخْتِی کِه کُرل ربکا هَتِن اَ دیی، کُر اول، رُوی سُور بیتِی ئو بدنِی پِر اِ می داشتِی، اُوِن نُومُو نیا اَ عیسو. اَسَه کُر دُوئِم اِ حالی کِه پاشنِی عیسو گِرْتیتِی اِ دَس هَت اَ دیی . نُوم اُوئو نیا اَ یعقوب.
اَ دُو کُرَه کَلِنگ بین. عیسو دوس داشْتِی بِچو اَ شِکار وَلی یعقوب پیا بِنِشین مالی بی. رِبِکا یعقوب دوس داشْتِی وَلی اسحاق عیسو دوس داشْتِی.
یِه روژ عیسو اِ حالی کِه فِرَه وِسِنِی بی اِ شکار اُورگیردی. عیسو وَ یعقوب وِت: «بی زَمَت قَرِی اِ نُونِت بِئ اَ مِ.» یعقوب اِ جُوآو وِت: «اوَل وَ مِ قُول بِئ کِه هَرچی وَ خاطِر پیشَهزایی مو اِ تو وَ مِ بُوَخشِنی.» وَ اِیی خاطِرَه، عیسو قُول داتِی کِه کُل امتیازل پیشَهزایی وژ بُوَخشِنِی اَ یعقوب. اَسَه یعقوب قَرِی نُون داتِی اَ عیسو.
وَخْتِی اسحاق مَگِسْتِی کِه برکت وژ بِئ اَ عیسو، رِبِکا وَ حُقَه بازی یعقوب اِ جا عیسو رِ کِرْدِی اَ اُتاق اسحاق. اسحاق پیر بُویئی ئو دِ نِمَتُونِسْتِی خو بُوینِی. یعقوب لباس عیسو کِردِی اِ وَر ئو مِل ئو دسل وژ وَ پوس بِز پوشُنِی.
یعقوب هَت اَر تِه باوَه وژ ئو وِت: «مِ عیسَوِم ئو هَتِمَه تا تو مِ برکت بِی.» وَخْتِی اسحاق دَس اُوِردِی اَ می بِز ئو لباس بو کِرْدِی، گُومُون کِرْدِی کِه عیسو هَتِی سَه تِئی، ئو اُو برکت داتِی.
عیسو اِ یعقوب نفرت داشْتِی، اَرِه یَه کِه اُو حق پیشَهزایی ئو برکت اُو دُوزیئیتِی. وَ اِیی خاطِرَه نَخْشَه کیشیتِی کِه دُما مِرْدِن اسحاق، یعقوب بِکُشِی.
اَما رِبِکا اِ اِیی جریانَه خَوَر دار بی. اُو، ئو اسحاق، یعقوبُو رِ کِرْد اَر جا دُویرِی اَ تِه قُومل ربکا.
یعقوب سالل فِرِه اَر تِه قُوم ئو خیشل رِبِکا زِنِی کِرْدِی. اِ اَ دُورُونَه، اُو داوُات کِرْدِی ئو بی اَ هُویا دُوآزَه کُر ئو یِه دِت. خدا وَ یعقوب مال فِرِه بَخْشُونِی.
دُما بیس سال دُویری اِ مالی اِ کنعان، یعقوب وَ گَرْد خانوادِه، نوکَرل ئو کُل ریئِن ئو رَمَه وژ اُورْگیردی اَ وِرَه.
وَ اِیی حالَه یعقوب فِرَه هِراسُو بی، اَرِه یَه کِه گُومُونَه مَکِرْدِی کِه عیسو هَنی خیال دِیرِی اُو بِکُشِی . وَ اِیی خاطِرَه قَر فِرِه اِ حِیوُنل ریئِنِی وَ عنوان پیشکَشی رِ کِرْدِی اَرِه عیسو. نوکَرِی کِه اَ گَلَه بِردیتِی اَرِه عیسو، وَ اُو وِت: «اِیی حِیوُنلَه نوکَرِت یعقوب پیشکَشَه مَکِه اَ تو. اُو وَ زُویئی مَرَسِی اَ اِیرَه».
اَما عیسو دِ خیال صِدَمَه دائِن اَر یعقوب نیاشْتِی ئو اِ دییئِن اُو فِرَه خوشحال بی. یعقوب اِ صلح ئو آرُومی اِ کنعان زِنِییَه مَکِرْدِی. اَسَه اسحاق مِرْد ئو یعقوب ئو عیسو اُوئو خاک کِرْد. پِمُونِی کِه خدا وَ گَرْد ابراهیم بَستیتِی، دُما اسحاق رَسی اَ یعقوب.
دُما سالِی فِرِه، زِمُونِی کِه یعقوب بی اَ پیا پیرِی، کُر مورد علاقه وژ یوسِف رِ کِرْدِی تا اِ سِلامَتی بِرالی کِه ریئِنُونَه مَلرُون خَوَر بارِی.
بِرال یوسِف اِ اُو بَدُونَه مَهَت، اَرِه یَه کِه یعقوب اُو بیشتِر دوس داشْتِی ئو یوسِف هَم اِ خآو دییتِی کِه اَر اُوِن حکمرُونیئَه مَکِه. پس وَخْتِی یوسِف چِی اَ تِه بِرال وژ، اُوِن اُوئو اُوراقُو ئو فِروت اَ تاجرل بَردَه.
وِرِه یَه کِه بِرال یوسِف بِرَسِن اَ مال، اُوِن چوخا یوسِفُو دِرّی ئو خوین بِزُو پاشُون اَ رُویی. چوخائُو نیشُون باوَه وژُو دا تا خیال بِکِه حِیوُن وحشیئِی یوسِف کُشْتِسِی، وَ اِیی خاطِرَه یعقوب فِرَه ناراحت بی.
تاجرل بَردَه، یوسِفُو بِرْد اَ مصر. مصر سرزمین کَلِنگ ئو قدرتمَنِی بی کِه اِ رُونَه رو نیل قِرار داشْتِی. اُوِن اُوئو وَ یِه مَقام دُولَمَن دولت مصر فِروت. یوسِف وَ اربآو وژ وَ خویی خدمَت کِرْدِی ئو خدا هَم اُو برکت داتِی.
ژَن اَ مَقام دولتیئَه هَلگَه میاتی کِه وَ گَرْد یوسِف هُمبستر بو، اَما یوسِف اِ گِرد نَچی کِه نسبت وَ خدا گُناه بِکِه. اَسَه اَ ژَنَه عَصَبُونی بی ئو تُمَت ناروائی داتِی اَر یوسِف. اُو دَسگیر بی ئو رِ بی اَ زِندُو. اَما یوسِف حتی اِ زِندُو هَم وَ خدا وفادار مَن ئو خدا اُو برکت داتِی.
دُما چَن سال، یوسِف هَنی هَم اِ زِندُو بی، هَر چَن بیگُناه بی. یِه شُو فرعون (مصریل پادشاهل وژُو فرعون هِنا مَکِرْد)، دُو خآو دییتِی کِه فِرَه اُوئو اِ رآو بِرد. هُویچ کُوم اِ مشاورل فرعون نَتُونِسْتیئو خآول اُو تعبیر بِکَن.
اَرِه یَه کِه خدا توانایی تعبیر خآو داییتِی اَ یوسِف، فرعون اُو اِ زِندُو اَر تِه وژ گِسْتِی تا خآوِی تعبیر بِکِه. یوسِف وَ اُو وِت: «خداوَن هَفت سال محصول فِرِه مِئ اَما دُما اَوَه، هَفت سال ماو اَ قِیَطی. »
فرعون هُونَه تحت تاثیر شخصیت یوسِف قِرار گِرتِی کِه اُو نیاتِی اِ جا دُوئِمی شخص قدرتمَن مصر.
یوسِف وَ مَرْدِم وِت کِه اِ طول هفت سال فِراوُنی، محصولل غذایی اَمار بِکَن. اَسَه زِمُونِی کِه هفت سال قِیَطی شُرو بی، یوسِف اَ محصوللَه مَفِروتِی اَ مَرْدِم تا خُوراک وَ اندازَه کافیئو داشْتو.
قِیَطی ئو حُشکسالی شدید نَه هَر مصر بلکه سرزمین کنعان، جائِی کِه یعقوب ئو خانوادِه زِنِییُونَه مَکِرد هَم گِرتِی اِ وَر.
وَ اِیی خاطِرَه یعقوب کُرل کَلِنگتِر وژ رِ کِرْدِی اَ مصر تا نُون ئو خوراک جور بِکَن. وَخْتِی اُوِن اِ بِرآووَر یوسِف قِرارُو گِرت تا اَژِنِی نُو بِخِرِن، اُوئو نَشْناخت. اَما یوسِف اُوِن شناختِی.
یوسِف اَرِه دییئِن تغییر اِ بِرال وژ اُوِن اِمتِحُو کِردِی. اَسَه وِت: «مِ یوسِف، بِرا هُومَم، زیلَتُو نَچو. هُومَه اِ حق مِ گَنیتُو کِرْد، اَما خدا گَنی هُومَه تبدیل کِردِی اَ خویی. بورِن ئو اِ مصر زِنِی بِکَن ئو مِ مَتُونِم اِ اِیرَه کُل چی اَرِه هُومَه ئو خانوادلتُو جور بِکَم.»
بِرال یوسِف اُورْگیردین اَ مال، خَوَر زِنی بیئِن یوسِفُو اَرِه باوَه وژُو یعقوب بازگُفت کِرْد، اُو فِرَه خوشحال بی.
هَرچَن یعقوب بُویئی اَ پیا پیرِی، وَ گَرْد خانوادِه بار کِرْدِی اَ مصر، ئو اَر تَک یَک اِ وِرَه زِنِیئو کِرْد. یعقوب وِرِه مِرْدِن وژ، کُل کُرلی برکت داتِی.
عَهد ئو پِمُونِی کِه خداوَن وَ گَرْد ابراهیم بَستیتِی، دُما اسحاق رَسی اَ یعقوب ئو اَسَه رَسی اَ دُوازَه کُرِی ئو خانوادلُو. اِ نسل دُوازَه کُر یعقوب، دُوازَه طایفَه قُوم اسرائیل هَت اَ وجود.
دُما مِرْدِن یوسِف کُل قُوملی مَنِن اِ مصر. اَرِه سالل فِرِه اُوِن ئو اُویللُو اِ وِرَه وَ زِنِی وژُو ادامَهئو دا ئو بین اَ هُویا اُویلل فِرِه. مصریل اُوِنُو اسرائیلی هِنا مَکِرد.
دُما صدها سال، تعداد اسرائیلیل فِرَه زیاد بیئی. مصریل دِ یوسِف ئو کمکل اُوئو وَ ویر نیاشت. اُوِن اِ اسرائیلیل زیلَهئونَه مَچیا اَرِه یَه کِه تعدادُو فِرَه زیاد بی. وَ اِیی خاطِرَه فرعونِی کِه اِ اَ زِمُونَه اَر مصر حکومتَه مَکِرْدِی، اسرائیلیل کِرْدِی اَ بَرْدَه مِصریل.
مصریل، اسرائیلیلُو وادار اَ ساختِن بِنال ئو حتی شیرل فِرِه کِرْد. کارل سخت، زِنِی اَر کُوم اُوِن تِیل کِرْدیتِی، ولی خدا اُوِن برکت داتِی ئو بین اَ هُویا اُویلل بیشتِرِی.
فرعون دییتِی کِه اسرائیلیل اُویلل فِرِه مارِن، وَ اِیی خاطِرَه دستور داتِی اَ قُوم وژ کِه کُل اُویلل کُر اُوِن باوژِن اِ رو نیل ئو بِکُشِن.
تا یَه کِه یِه ژَن اسرائیلیئِی کُرِی اُوِرْدِی اَ دیی. اُو، ئو میرْدِه تا زِمُونِی کِه مَتُونِسْتُو، اُویلُو قائِم کِرد.
وَخْتِی کِه دا ئو باوَه اُویل، دِ نِمَتُونِسْتُو قائِم کَنِی، اَرِه جِلوگیری اِ کُوشِریانِی، اُویلُو اِ سَلِه اَر رُویی آو، نیا اِ نُوم لاوِنل اَر لا رو نیل. ولی خُویئَه کَلِنگِه اِ دویر سِیلَه مَکِرْدِی تا بُوینِی چِه اِتِفاقی اَرِنِی مَکُوئِی.
دِت فرعون سَلَه دییتِی ئو سِیل نُوم کِرْد. وَختِی اُویل دییتِی، اُو وَ عنوان کُر وژ قبول کِرْدِی. اُو ژَن اسرائیلیئِی اَجیر کِرْدِی تا اُویل شیر دِ. غافل اِ یَه کِه اَ ژَنَه دا خودِ اَ اُویلَه بی. وَختِی دائِی اُویل اِ شیر گِرتِی، اُو اُورْگیردُونِی اَر تِه دِت فرعون. اُو نُوم اُویل نیاتِی اَ موسی.
زِمُونِی کِه موسی کَلِنگ بی، مصریئِی دییتِی کِه مِئ اَر بَردَه اسرائیلیئِی. موسی هَلگ داتی بِرا اسرائیلی وژ نجات دِ.
موسی وَ اِیی گُمُونَه کِه کَسی اُو نِمُوینِی، اَ مصریئَه کُشْتِی ئو لَش قائِم کِرْد. اَما یَکی اِیی کار موسیئَه دییتِی.
فرعون اِ اِیی کار موسیئَه خَوَر دار بی اُو هَلگ داتی موسی بِکُشِی. ولی موسی اِ مصر فِرار کِرْدِی اَ بِیآووُن ئو سَروازل فرعون نَتُونِسْتُو اُو اِ وِرَه پیا بِکَن.
موسی اِ بِیآووُنِی دُویر اِ مصر شُرو کِردِی اَ شُوُنی کِردِن. اُو وَگَرْد ژَنی اِ اَ سَرزَمینَه داوُات کِرْدِی ئو بی اَ هُویا دو کُر.
یِه روژ، وَخْتِی کِه موسی ویردار ریئِن باوَه ژَنی بی، بُتِه دییتِی کِه بِلیز بی وَلی نِمَسِت. اَسَه چِی اِ نِزیک تا علتِی بفیمی. وَخْتِی موسی نِزیک بی اَ بُتَه گیسیا، خدا اِ نُوم بُتَه هِنا کِرْدِی: «کِلاشلِت اِ پا اِیرار، اَرِه یَه کِه جائِی کِه اَر سَرِی هوسیاینَه مقدَسَه.»
اَسَه خدا وِت: «مِ رنج ئو تِلابَه قُوم وژِم اِ مصر دیییَه. مِ تو رِ اَ مَکَم اَ تِه فرعون تا قُوم مِ اِ بَردِهای مصر بارین اِ دَر. مِ سرزمین کنعانَه مِئم اَ اُوِن، سرزمینِی کِه وَعدَم وَ ابراهیم، اسحاق ئو یعقوب دایی.»
موسی وِت: اَر قُوم اِ مِ بِپِرسِن کِه چِه کَسی مِ رِ کِرْدِسِی، وَ اُوِن چَه بوشِم؟ خدا فَرماش کِردِی: «هستم اَوَه کِه هستم. وَ اُوِن بوش "هستم" مِ رِ کِرْدِسِی اَ تِه هُومَه. ئو وَ اُوِن بوش کِه مِ یَهُوَه خدا باوِلتُو ابراهیم، اسحاق ئو یعقوبِم. نُوم مِ تا اَبَد هَر یَه سَه.»
موسی نِمَگِسْتِی بِچو اَ تِه فرعون، اَرِه یَه کِه زیلَه مَچیاتِی نَتُونِی خو قِصَه بِکِه، وَ اِیی خاطِرَه خدا بِرا موسی، هارون رِ کِرْدِی تا وَ اُو کمک بِکِه.
خدا وَ موسی ئو هارون اِیی هُشدارَه داتِی کِه فرعون یِهگَرَه. موسی ئو هارون چِن اَ تِه فرعون ئو وِتُو: «یَه پیام خدا اسرائیلَه اَرِه تو: قُوم مِ وِل کَه تا بِچِن.» فرعون وَ حرف اُوِن اِتِنائِی نَکِرْدِی ئو اِ جا آزاد کِردِن قُوم بنی اسرائیل، اُوِن مَجبور کِردِی تا سختتِر اِ پیش کار بِکَن.
فرعون هَنی هَم اِ آزاد کِرْدِن قُوم بنی اسرائیل سرپیچیئَه مَکِرْدِی. هَر وَ اِیی خاطِرَه خدا دیَه بِلا وحشتناک اَر مصر نازل کِرْدِی. اِ تُرّ اَ بِلالَه، خدا وَ فرعون نیشُون داتِی کِه قدرت اُو اِ فرعون ئو کُل خدال مصر بیشتِرَه.
خدا آو رو نیل کِرْدِی اَ خوین. ولی فرعون هَنی هَم، قُوم اسرائیل وِل نَکِرْدِی.
خدا کُل سرزَمین مصر پِر اِ قُورباک کِرْدِی. فرعون اِ موسی گِسْتِی کِه قُورباکل اِ سَرزَمین اُوِن دویر بِکِه. ولی دُما یَه کِه قُورباکل اِ بِئن چِن، دل فرعون سختتِر بی ئو اجازَه نیاتِی اُوِن اِ مصر بِکَن اَ دَر.
پَس خدا بِلا پَشخَهکورل ئو دُما اَوَه بِلا پَشخهل رِ کِرْدِی. فرعون وَ موسی ئو هارون وِت کِه اَر اِیی بِلائَه دویر بِکَن، وَ اُوِن اجازَه مِئ تا اِ مصر بِکَن اَ دَر. دُما دُعا موسی، خدا اِیی بِلالَه دویر کِرْدِی، اَما فرعون قلب وژ سخت کِرْدِی ئو هَنی هَم وَ اُوِن اجازَه نیاتِی اِ مصر بِکَن اَ دَر.
دُما اَوَه، خدا کارِی کِرْدِی تا کُل حِیوُنل مصریل بیمار بون ئو بِمِرِن. اَما قلب فرعون سخت بُویئی ئو اِیی گِلَه هَم اجازَه نیاتِی کِه اُوِن بِچِن.
خدا وَ موسی وِت تا گُمَلل وژ پِر اِ بُویل بِکَه ئو اِ بِراوَر فرعون بِپاشِی اَر هوا. وَخْتِی موسی اِیی کارَه کِرْدِی، کُل مَرْدِم مصر بِه غیرِه اسرائیلیل دچار دُمَلل دردناکی بین. اَما خدا قلب فرعون سخت کِرْدِی ئو فرعون اجازَه نیاتِی کِه اُوِن بِچِن.
دُما اَوَه خدا بِلا تُوئِرگ رِ کِرْدِی ئو بیشْتِر محصولل ئو هَر گیوندارِی کِه اِ دَر بی اِ بِئن بِرْدِی. اَسَه فرعون، هِنا موسی ئو هارون کِردِی ئو وِت: «مِ اِیی گِلَه گُناهم کِردِی، هُومَه آزادینُو کِه بِچینُو.» اَسَه موسی دُعا کِرْدِی ئو واریئِن تُوئِرگ خِلاص بی.
اَما فرعون هَنی گُناه کِرْدِی ئو قلب وژ سخت کِرْدِی ئو اجازَه نیاتِی کِه اسرائیلیل آزاد بون.
وَ اِیی خاطِرَه خدا قَر فِرِه اِ قُلهل رِ کِرْدِی اَ سرزمین مصر. اَ قُلهلَه کُل محصوللی کِه اِ بِلا تُوئِرگ باقی مَنُوین، حُوآردُو.
اَسَه خدا بِلا تاریکی رِ کِرْدِی کِه اَرِه سِه روژ طول کیشیتِی، کُل جا هُونَه تاریکا بُویئی کِه مصریل نِمَتُونِسْتُو اِ مال بِکَن اَ دَر. اَما اِ جائِی کِه اسرائیلیل زِنِییُونَه مَکِرد، روشْنایی بی.
حتی دُما اِیی نُو بلائَه، فرعون وَ اسرائیلیل اجازَه نیاتِی کِه بِچِن. اِ وِرَه کِه فرعون گوش شِنوائی نیاشْتِی، خدا تصمیم گِرتِی تا بِلا آخِری هَم رِ بِکِه. اِیی بلائَه باعثَه ماو کِه فرعون تصمیم وژ عوض بِکِه.
خدا موسی ئو هارون رِ کِردِی اَ تِه فرعون کِه وَ اُو بوشِن تا اسرائیلیل آزاد بِکِه. اُوِن وَ فرعون اخطارُو دا کِه اَر قُوم اسرائیل رها نَکِه، خدا کُل نُوازالی کِه کُر بین ئو حتی حِیوُنل مصر نابودَه مَکِه. زِمُونِی کِه فرعون یَه شِنَفتِی، باور نَکِردِی ئو هَنی هَم اِ فِرمُون خدا سرپیچی کِردِی.
خدا اَرِه کَسلی کِه وَ اُو ایمانُو داشت، ریئِی آمادَه کِردِی تا نُوازالُو کِه کُر بین اِ اِیی بِلائَه نجات پیا بِکَن. هَر خانوادِه مَگِست وَرک بیعِوی انتخاب ئو اَوَه قربانیئَه مَکِردِی.
خدا وَ قُوم اسرائیل فَرماش کِردِی تا خوین وَرک اِ دُور ئو وَر دَر ماللُو بِمالِن. ئو اُوِن مَگِست گوشت اَ وَرکُونَه مُورّشُو ئو وَ گَرْد نُو بی حَمیر تُرش، تُن مَحُوآردُو. ئو خدا وَ اُوِن فَرماش کِردِی تا آمادَه بون کِه دُما حُوآرْدِنِی، زُویی اِ مصر بِکَن اَ دَر.
اسرائیلیل کُل دَستورل خدائو وَ دقت اَنجُوم دا. اِ نیمَه هَر اَ شُوئَه، خدا اِ مصر کِل بی ئو کُل کُرل کَلِنگ مصریل اِ بِئن بِرْدِی.
خدا اِ کُل مالل قُوم اسرائیل کِه نیشُون خوینُو اَر لا دَرلُو داشت کِلَه مُوئی. کُل کَسلی کِه اِ اَ ماللَه حضورُو داشت، وَ خاطِر خوین وَرک اِ اَمُو بین.
وَلی خداوَن اِ لا مال مصریلی کِه وَ خداوَن ایمانُو نیاشت ئو اِ فِرْمُونل اُو اطاعتُو نَکِرد کِل نِمُوئی ئو کُل کُرل کَلِنگُو کُشْتِی.
کُل نُوازال مصریل کِه کُر بین کُشِریان. اِ کُر کَلِنگ فرعون بِگِر تا کُر کَلِنگ نوکَرِی کِه اِ زِنْدُو بی. فِرَه اِ مَرْدِم مصر وَ خاطِرغَمِه فِرَه وژُو، گِرِیوَه ئو زاریئونَه مَکِرْد.
فرعون هَر اَ شُوئَه، هِنا موسی ئو هارون کِرْدِی ئو وِت: «قُوم اسرائیل اُوردِیرِن ئو زُویی اِ مصر بِکَن اَ دَر.» مصریل هَم وَ اُوِن اصرارُو کِرْد کِه هَرچی زُویتِر، اِ اَ سَرزَمینَه بِکَن اَ دَر.
اسرائیلیل فِرَه هَوَسُونَه مَکِرْد کِه اِ مِصر مَکِرْدُون اَ دَر. اُوِن دِ بَرْدَه نُوئین ئو ویرِه سَرزَمین موعود پیشَه مَچیان. مصریل هَرچِی کِه اسرائیلیل گِسْتُو، اِ طُور نقرَه، طِلا ئو چیل قیمَتیئو وَ اُوِن بَخْشُو. قَرِی اِ قُوملی هَنی هَم کِه وَ خدا ایمانُو اُوِردی، وَ گَرْد اُوِن اِ مصر کِرْدُون اَ دَر.
سُوتینی اِ اُر اِ روژ، ئو سُوتینی اِ آگِر اِ شُو، اِ نُوا اُوِن حرکَتَه مَکِردِی. حضور خدا اِ سُوتین اُر ئو آگِر وَ گَرْد اُوِن بی ئو مِدُوم اُوِن اِ اِیی سَفَرَه هدایتَه مَکِردِی. تَنْیا کارِی کِه اُوِن مَگِست اَنجُوم دَن، یَه بی کِه وَ دُم اُو بِچِن.
دُما زِمُون کَمی فرعون ئو قُومی، اِ کار وژُو پَشیمُون بین ئو وَ دُم اسرائیلیل گیرْدین، تا یِه گِل هَنی اُوِن بِکَن اَ بَردَه وژُو. خدا نظر اُوِن اُورْگیردُونیتِی تا نیشُو دِ کِه تَنْیا اُو خدا حقیقیئَه، ئو مَرْدِم بِفیمِن کِه یَهُوَه، قویتِر اِ فرعون ئو خدال مِصرَه.
وَخْتِی اسرائیلیل سِپاه مِصرُو دیی، فیمین کِه اِ بِئن دَریا سرخ ئو سِپاه فرعون کَتِنَه سِه دُوم. اُوِن فِرَه زیلَهئو چِی ئو فریادُو دا: «اَرّا مِصرمُو ترک کِرْد؟» «کُل اِیمَه وَ زُویئی مَمِریم!»
موسی وَ اسرائیلیل وِت: «زیلَتُو نَچو! خدا اِیمرو اَرِه هُومَه مَجَنگی ئو نجات پیا مَکِینُو. اَسَه خدا وَ موسی فَرماش کِردِی: «وَ قُوم اسرائیل بوش کِه ویرِه دَریا سرخ حرکت بِکَن.»
اَسَه خدا سُوتین اُر جِمُونی ئو اَوَه اِ بِئن بنی اسرائیل ئو سپاه فرعون قِرار داتِی، تا سَروازل مصری دِ نَتُونِن اُوِن بُوینِن.
خدا وَ موسی دستور داتِی کِه دَس وژ اَر سَر دَریا بِلِنگ بِکِه. اَسَه خدا وائِی رِ کِردِی کِه آو دَریا اَر چپ ئو راس شَنی، وَ طُورِی کِه ریئِی اِ دَریا واز بی.
اَسَه قُوم اسرائیل اِ حالی کِه اِ هَردِک لائو دیوارِی اِ آو بی، اِ نُومجا دَریا وَ ری وژُو ادامَهئو دا.
دُما اَوَه، خدا سُوتین اُر داتِی اِ لا تا مصریل بِتُونِن فِرار اسرائیلیل بُوینِن. پَس مصریل تصمیمُو گِرْت کِه بِچِن اِ دُم اُوِن.
وَ اِیی خاطِرَه اُوِن چِن اَ دُم اسرائیلیل اِ نُوم دَریا، وَلی خدا مصریل اُوتِی اِ هول ئو کارِی کِردِی کِه گاریلُو گیر بِکَن اِ حَرّی. اُوِن هِنائو کِرد: «بِیهُوان! اَرِه یَه کِه خدا اَرِه اسرائیلیل مَجَنگی.»
دُما اَوَه کِه قُوم اسرائیل وَ سلامت رَسین اِ اَ لا دَریا، خدا وَ موسی فَرماش کِردِی: «یِه گِل هَنی دَس وژِت ویرِه دَریا دِرِیژ بِکَه.» زِمُونی کِه اُو اِیی کارَه کِردِی، آو رِشیا اَ سَر مصریل ئو گاریلُو، ئو کُلُو اِ دَریا خَفَه بین.
وَخْتِی اسرائیلیل نابودی کُل سِپاه مصرُو دیی، وَ خدا اعتمادُو کِرْد ئو وَ اِیی باورَه رَسین کِه موسی، پیامبرِی اِ لا خدائَه.
قُوم اسرائیل فِرَه خوشحال بین؛ اَرِه یَه کِه خدا اُوِن اِ بردگی ئو مرگ نجات داییتِی. ایسه اُوِن آزاد بین کِه خدا بِپِرَسِن ئو اِ اُو اطاعت بِکَن. اسرائیلیل سرول فِرِه اِ بالا آزادی وژُو وِت ئو خدائو ستایش کِرْد، کِه اُوِن اِ دَس لشکر مصر نجات داییتِی.
اَسَه خدا وَ قُوم فِرْمُون داتِی، کِه هَر سال اِیی جریانَه جَشن بِگِرِن ئو وَ ویر بارِن کِه خدا چِطُور مصریل شِکَس داسی ئو قُوم اسرائیل اِ بردگی آزاد کِرْدِسی. نُوم اِیی جشنَه نِریا اَ پسخ. اُوِن هَر سال وَ بِرّشُونِن وَرک قربانی وَ گَرْد نُو فَطیر، اَوَئونَه جشنَه مَگِرْت.
دُما اَوَه کِه قُوم اسرائیل اِ دَریا سرخ کِل بین، خدا اُوِن ویرِه کُوی سینا هدایت کِرْدِی. یَعنی هَر اَ کُویئَه کِه موسی بُتَه بِلیزی اَر سَر دییئی. اَسَه قُوم اَر پا اَ کُویئَه اُردیئو دا.
خدا وَ موسی ئو قُوم اسرائیل فَرماش کِردِی: «هُومَه بایس مِدُوم اِ مِ فِرْمُونبرداری بِکِینُو ئو وَ عَهدی کِه وَ گَرْد هُومَه مُونِم وفادار بِمینینُو. اَر اِیی کارَه بِکِینُو، اَرِه مِ وَ مِلْک خاص، مملَکَتِی اِ کاهِنل ئو امتی مقدَسَه موینُو.»
مَرْدِم وَ مدت سِه روژ وژُو آمادَه دییئِن خدا کِرْد. پَس خداوَن وَ گَرْد تَش بِریق، دُویی ئو دَنگ بِلِنگ شیپور، اَر قُلَه کُوی سینا هَت اَ هُوار. موسی وژ تَنْیا چِی اِ سَر کُوی.
اَسَه خدا وَ گَرْد اُوِن پِمُونی بَستِی ئو وِت: «مِنِم یَهُوَه خدات، کِه تونِم اِ اسیری ئو بَنیئیی مصر آزاد کِرد. خدائِی هَنی غیر اِ مِ پِرَسِش نَکَه.»
«بُت نَساز ئو اَوَه پِرَسِش نَکَه؛ اَرِه یَه کِه مِ یَهُوَه، بایس یَگُونَه خدا تو بوم. نُوم مِ بیحُرْمَت نَکَه ئو روژ شباتِت مقدس داشْتو. کُل کارل وژِت اِ شَش روژ اَنجُوم دَ، اَرِه یَه کِه تو بایس اِ روژ هَفتِم آرُوم بِگِری ئو مِ بارین اَ ویر.»
وَ باوَه ئو دا وژِت حُرمَت بِنی. قتل نَکَه، زِنا نَکَه، دُزی نَکَه ئو دُرو نوش. چیمِت اَر مال ئو ژَن هُومسات نیاشْتو.
قُوم قَبولُو کِرْد کِه اِ قانونلی کِه خداوَن وَ اُوِن داییتِی اطاعت بِکَن. اُوِن قَبولُو کِرْد کِه اَرِه خدا بون ئو تَنْیا اُو بِپِرَسِن.
ئو خدا وَ مَرْدِم اسرائیل فَرماش کِردِی کِه خِمَه کَلِنگی (خِمَه ملاقات) بِسازِن. اُو دستور ساختِن خِمَه وَ گَرْد کُل ریزَه کاریل ئو هَر چِی کِه مَگِست اِ نُومی قِرار بِگِرِی، داتِی اَ اُوِن. اُو دستور داتِی تا پَردَه کَلِنگی بِسازِن کِه خِمَه بِکِه اَ دو جا. خداوَن اِ اُتاق پِشت پَردَه حاضر ئو اِ وِرَه مَمَن. تَنْیا کاهن کَلِنگ اِجازَه داشْتِی کِه وَ اَ اُتاقَه، وَ حضور خدا وارِد باو.
ئو قُوم بایس قُربانگاهی اِ وَر خِمَه ملاقات دُرِس بِکَن. هَرکَس کِه اِ شریعت خدا سرپیچی مَکِردِی، مَگِسْت حِیوُنی بارِی اَ تِه قُربانگاه. کاهنی مَگِسْت اَ حِیوُنَه بِکُشِی ئو اَوَه وَ عنوان قربانی اَرِه خدا، اَر رُویی قُربانگاه بِسِزِنِی. خداوَن وِت کِه خوین حِیوُن قربانی کِریا، گناه شخصَه مَپوشِنِی. وَ هُونَه خداوَن گناه اُو نِئِیییَه مَگِرتِی ئو اَ شَخصَه اِ نَظَر خدا پاک وَ حسآوَه مَهَت. خدا بِرا موسی، هارون ئو نسل اُو اُورگِرتی تا کاهِنل اُو بون.
اَسَه خدا ده فرمان اَر رُویی دُو لوح بَردی نُویسُونِی ئو داتِی اَ موسی. خداوَن وَ قُوم قانونلی هَنی هَم داتِی تا اَژِنُو اطاعت بِکَن. خدا وَعدَه داتِی، اَر اِ اَ قانونلَه اطاعت بِکَن اُوِن برکت بِئ ئو ویردارُو بو، وَلی اَر سرپیچی بِکَن اُوِن مجازاتَه مَکِه.
موسی روژل فِرِه مَن اَر سَر کُوی سینا ئو وَ گَرْد خدا گَپ ئو گُفت کِردِی. مَرْدِم اِ چِیم اَ ری بییئِن اَرِه اُورگیردین اُو شَکَت بین. پس طِلالُو اُوِرد اَ تِه هارون ئو اِ اُو گِسْتُو کِه اَرِهنُو بُتِی بِسازِی، تا اِ جا خدا بِپِرَسِن. وَ هُونَه دَسُو دا اَ گناه وحشتناکی اِ حق خدا.
هارون بُتِی زَری اِ طُور گُویهر ساختِی. مَرْدِم وحشیُونَه شُروئو کِرد اَ پِرَسِش بُت ئو اَرِنی قربانیئو کِرْد! خدا وَ خاطِر گناهُو اِ اُوِن فِرَه عَصَبُونی بی ئو وَ موسی وِت کِه تصمیم وَ نابودی اُوِن گِرْتِسی. وَلی موسی اِ خدا گِسْتِی کِه اِیی کارَه اَنجُوم نِئ. خدا دُعا موسی شِنَفتِی ئو اُوِن اِ بِئن نُوئِردِی.
وَخْتِی کِه موسی اِ کُوی سینا هَت اَ هُوآر، دُو لوح بَردی کِه خدا ده فرمان اَر رُوییئو نُویسُونیتِی اِ نُوم دَس بیتِی. اَرِه یَه کِه بُت دییتِی، هُونَه عَصَبُونی بی کِه لوحل کوئیتِی اَر زَمی ئو اِشْکُونِی.
اَسَه بُت سِزُونِی ئو حُویرد کِرْدِ، وَ شکل گَرْت ایراُوِرد. گَرْتَه رِشُونِی اِ آو ئو مَرْدِم وادار اَ حُوآرْدِن کِرد. خدا بِلائِی اَر مَرْدِم نازِل کِردِی ئو فِرَه اَژِنُو مِرْد.
موسی اِ جا لوحل بَردی کِه وژ اِشْکُونینِی، لوحلی هَنی اَرِه ده فرمان تِراشیتِی. اَسَه دُوآرَه چِی اِ سَر کُوی ئو اَرِه بخشِش گناهل قُوم دُعا کِردِی. خدا دُعال موسی شِنَفتِی ئو اُوِن بَخشُونِی. موسی وَ گَرْد ده فرمان کِه خدا وَ رُویی لوحل تازَه نُویسُونیتِی، اِ کُوی هَت اَ هُوآر. اَسَه خدا اُوِن اِ کُوی سینا ویرِه سَرزَمین موعود هدایت کِردِی.
دُما یَه کِه خدا قُوم اِ قانونل شریعت خَوَر دار کِرْدِی، اُوِن ویرِه کُوی سینا هدایت کِرْدِی. اُوِن مَگِست وَ خاطِر عَهدِی کِه وَ گَرْد خدا بَسْتیئو، اِ قانونل شریعت اطاعَتُونَه مَکِرْد. خواست خدا یَه بی کِه اُوِن وَ سَرزَمین موعود، یَعنِی کنعان بِرَسِن. خداوَن اِ نُوا اُوِن اِ سُوتین اُر مَچیا ئو مَرْدِم هَم وَ دُم اُو مَچیان.
خدا وَ ابراهیم، اسحاق ئو یعقوب قُول داییتِی کِه سَرزَمین موعود مِئ اَ اُویلل اُوِن. وَلی اِ اَ زِمُونَه طایفهل فِرِه اِ وِرَه زِنِییُونَه مَکِرْد کِه اُوِنُو کنعانیل هِنا مَکِرْد. کنعانیل پیرو خدا نُوئِین ئو اُوئو نِمَپِرَسی. اُوِن خدال دُروئیئو مَپِرَسی ئو کارل شرورُنَه فِرَئونی اَنجُومَه میا.
خدا وَ قُوم اسرائیل فَرماش کِردِی: «دُما رَسیئِن اَ سَرزَمین موعود، بایس وژتُو اِ شَر کنعانیلی کِه هان اَر وِرَه رها بِکِینُو. وَ گَرْد اُوِن صلح ئو داوآت نَکَن. هُومَه بایس کُل بُتل اُوِن نابود بِکِینُو. نتیجَه نافِرمُونی اِ اِیی دَستورلَه، پرَسِش بُتل اُوِن اِ جا مِنَه مو.»
وَخْتِی اسرائیلیل رَسین اَ مرز سَرزَمین کنعان، موسی اِ هَر طایفِه یِه نَفَر، یَعنی دُوآزَه پیا جیا کِرْدِی. اُو وَ اُوِن ری کارلی اَرِه جاسوسی سرزَمین کنعان داتِی. ئو اِ اُوِن گِسْتِی تا بُوینِن بینِم کنعانیل زوردارِن یا ناتوان.
اَ دُوآزَه پیا چِل روژ اِ سَر تا سَر کنعان سَفَرُو کِرْد ئو دُما اَوَه اُورگیردین. اُوِن وَ قُوم وِتُو: « زَمی حاصلخیزَه ئو محصول فِرَه دِیرِی.» وَلی دیَه نَفَر اِ اَ جاسوسلَه وِتُو: «شیرل مُحکَمِن وَلی مَرْدِم وِرَه هیکلدار ئو زوردارِن. اَر وَ اُوِن حَملَه بِکِیم، بیگُمُون شِکَسَه میریم ئو وَ دس اُوِن مَکُشِریم.»
اَسَه دُو جاسوس هَنی کِه نُوملُو کالیب ئو یوشع بی، وِتُو: «دُرِسَه کِه مَرْدِمل کنعان اِ اِیمَه بِلِنگتِر ئو زوردارتِرِن، وَلی بیشِک اِیمَه مَتُونیم اُوِن شِکَس دِیمِن! اَرِه یَه کِه خدا اَرِه اِیمَه مَجَنگِی.»
وَلی قُوم وَ حَرفل یوشع ئو کالیب گوشُو نیا ئو وَ خِئز وَ موسی ئو هارون وِتُو: «اَرّا اِیمَهتُو اُوِرْد اَ اِیی جا وحشتناکَه؟ اِیمَه مَگِسْت اِ مصر مَمَنیم. اَر وَ اَ سَرزَمینَه وارد بُویم، اِ جَنگ مَکُشِریم ئو ژَنل ئو اُویلل اِیمَه مَچِن اَ بَردِهیی.» اُوِن گِسْتُو رهبرِی هَنی انتخاب بِکَن تا اُوِن اُورگیردِنِی اَ مصر.
خدا اِ اِیی گُفتَه مَرْدِمَه فِرَه عَصَبُونی بی ئو اِیرهَت اَ خِمَه ملاقات ئو وِت: «هُومَه نسبت وَ مِ سَرکَش بینُو، پس کُل هُومَه اِ بیآووُن سرگردُونَه موینُو. کُل آمل بیس سال اِ رُو، بِهجُز کالیب ئو یوشع، اِ بیآووُن مَمِرِن ئو هَرگز وارد سَرزَمین موعود نِمون.»
وَخْتِی مَرْدِم اِیی گُفتَه خدائونَه شِنَفت، اِ گناه وِژُو پَشیمُو بین ئو اَر اَوَه بین کِه حملَه بِکَن اَ کنعانیل. موسی وَ اُوِن هُشدار داتِی کِه نَچِن، اَرِه یَه کِه خدا وَ گَرْد اُوِن نُویی، وَلی اُوِن گوشُو نیا اَ موسی.
خدا اِ اَ جَنگَه وَ گَرْد اُوِن نُویی. وَ اِیی خاطِرَه اِ کنعانیل شِکَسُو حُوآرد ئو فِرَه اَژِنُو کُشِرِیا. اَسَه قُوم اسرائیل اِ سَرزَمین کنعان اُورْگیردین ئو اَرِه چِل سال اِ بیآووُن سَرگَردُون مَنِن.
اِ چِل سالی کِه اسرائیلیل اِ بیآووُن سَرگَردُون بین، خدا نیازل اُوِن جورَه مَکِردِی. اُو اِ آسْمُون نُونِی داتِی اَ بینُو کِه نُومی «مَنّا» بی. اُو اَرِنُو کُوگکَرلی رِ اَ مَکِرْدِی تا گوشتُو هَم اَرِه حُوآرْدِن داشْتو. اِ کُل اَ مدتَه خدا نِئیشتِی کِلاش ئو لباس اُوِن شِرّ باو.
خدا وَ شکل مُعجزِه اِ نُوم کَمَر، آو اَرِه حُوآرْدِن داتِی اَ بینُو. ولی وَ یُونَه کُل، قُوم اسرائیل اِ خدا ئو اِ موسی گِلِیلُو داشت ئو خُتخَتُونَه مَکِرْد. وَ اِیی حالَه، خدا هَنی هَم وَ عَهدِی کِه وَ گَرْد ابراهیم، اسحاق ئو یعقوب بَستیتِی، وفادار مَن.
یِه گِل هَنی، وَخْتِی کِه مَرْدِم آوئو اَرِه حُوآرْدِن نیاشت، خدا وَ موسی فَرماش کِردِی: «بوش اَ کَمَر کِه آو اَژِنِی بِکِه اَ دَر.» وَلی موسی اِ جا اَوَه کِه وَ کَمَر فِرْمُون بِئ، وَ گورچِنگ دُو گِل دااَرِن ئو وَ اِیی کارَه وَ خدا بیحُرمَتی کِردِی. آو وَ اندازه کافی اَرِه کُلُو اِ دل کَمَر هَت اِ دَر، ولی خدا وَ موسی خِئز گِرتِی ئو وِت: «تو وَ سَرزَمین موعود وارد نِموین.»
دُما چِل سال کِه قُوم اسرائیل اِ بیآووُن سَرْگَرْدُون بین، کُل اُونَه کِه اَر ضد خدا شورشُو کِرْدی، مِرْدِن. اَسَه خدا یِه گِل هَنی قُوم هدایت کِردِی اَ نِزیکی مرزل سَرزَمین موعود. اَرِه یَه کِه موسی فِرَه سالحُوآردِی بُویی، خدا یوشع اَرِه رهبری قُوم انتخاب کِرْدِی. خدا وَ موسی قول داتِی کِه یِه روژ، پیامبرِی چی اُو اَرِه مَرْدِم رِ اَ مَکِه.
خدا وَ موسی امر کِردِی تا بِچو اَ سَر کُوی بِلِنگی تا اِ وِرَه بِتُونِی سَرزَمین موعود بُوینِی. موسی سَرزَمین موعود دییتِی، وَلی خدا وَ اُو اِجازَه ورود نیاتِی. اَسَه موسی مِرْد ئو قُوم اسرائیل سی روژ اَرِه اُو پِرسُو گِرت. یوشع بی اَ رهبر اُوِن. اُو رهبر خوئی بی، اَرِه یَه کِه وَ خدا اطمینُو داشتِی ئو اِ اُو اطاعتَه مَکِردِی.
آخِر، زِمُون اَوَه رَسی کِه قُوم اسرائیل وارد سَرزَمین موعود، یَعنی کنعان بون. اِ وِرَه شیرِی بی وَ نُوم اریحا کِه دُور تا دُورِی وَ دیوارل محکمی ویرداریئَه مُویی. یوشع دو جاسوس رِ کِردِی اَ شیرَه. اِ وِرَه فاحشِه وَ نُوم راحاب زِنِییَه مَکِردِی. اُو جاسوسل قائم کِرْدِی اَر تِه وژ، کُمَکُو کِردِی کِه اِ شیر فِرار بِکَن. اُو اَرِه یَه کِه وَ خدا ایمان داشتِی اِیی کارَه اَنجُوم داتِی. جاسوسل وَ راحاب قولُو دا کِه وَخْتِی اریحائو نابود کِرْد، ویردار اُو ئو خانوادِه بون.
اَرِه ورود وَ سَرزَمین موعود، اسرائیلیل مَگِسْت اِ رو اردن کِلَه مُوئِین. خداوَن وَ یوشع وِت: «کاهِنل اِ نُوا رِ کَه.» وَخْتِی کف پا کاهِنل رَسی اَ آو رو اردن، جریان آو بَن هَت ئو اسرائیلیل تُونِسْتُو وَ رُویی زَمی حُشک، کِل بون اِ اَلا رو.
دُما اَوَه کِه قُوم اِ رو اردن کِل بی، خدا وَ یوشع وِت کِه اَرِه هُجوم وَ شیر قدرتمن اریحا، آمادَه بو. خدا وَ مَرْدِم وِت: کاهِنل ئو سَرْوازل بایس شَش روژ، روژِی یِه گِل اَر دُور شیر ری بِچِن. اَسَه کاهِنل ئو سَرْوازل اِیی کارُونَه اَنجُوم دا.
اِ روژ هَفتِم، اسرائیلیل مَگِسْت هَفت گِل شیر دُور بِئن. اَسَه کاهِنل اِ شیپور وژُو پِف بِکَن ئو کُل مَرْدِم بِقارِنِن. اُوِن اِیی کارُونَه اَنجُوم دا.
اَسَه دیوارل دُور تا دُور اریحا رِمیا. اسرائیلیل کُل چیل نُوم شیرُو، طِبق فِرْمُون خدا نابود کِرْد. تَنْیا راحاب ئو خانوادِه کِه کَتِن اِ گَرْد اسرائیلیل، مَنِن اِ اَمُون. وَختِی باقی قُوملی کِه اِ سَرزَمین کنعان بین، فیمین کِه اسرائیلیل اریحائو ویرُون کِرْدِی، کَتِن اِ هول کِه نَکِه قُوم اسرائیل وَ اُوِن هَم هُجوم بُورِن.
خدا وَ قُوم اسرائیل فِرْمُون داییتِی کِه وَ گَرْد هُویچ طایفِه اِ کنعان، پِمُون دوسی نُونِن. ولی یَکی اِ طایفهل کنعانی وَ نُوم جبعونیل، وَ یوشع دُروئو وِت ئو اِدائو کِرْد کِه اِ جائِی دُویر اِ کنعان هَتِنَه. اُوِن اِ یوشع گِسْتُو تا وَ گَرْد اُوِن پِمُون دوسی بُونِی. یوشع ئو باقی رهبرل اسرائیل، بی شُور وَ گَرْد خدا، پِمُون صُلحُو وَ گَرْد جبعونیل بَست.
دُما سِه روژ، اسرائیلیل فیمین کِه جبعونیل اِ حقیقت اهل کنعانِن. پَس، اِ حُقَه بازی اُوِن عَصَبُونی بین. وَلی پِمُون صُلحُو وَ گَرْد اُوِن نَشْکُون، اَرِه یَه کِه اَ پِمُونَه اِ حضور خدا بُونِریائی. قَرِی دُما اَوَه، پادشاهل طایفِه هَنی اِ کنعانیل وَ نُوم اموریل، وَخْتِی شِنَفتُو کِه جبعونیل وَ گَرْد بنیاسرائیل پِمُون صُلحُو بَسْتِی، وَ گَرْد یَکتِری هُم پِمُون بین، سِپاهیل وژُو جَم کِرد ئو هُجومُو بِرْد اَ جبعونیل. جبعونیل اِ یوشع درخواس کُمَکُو کِرْد.
یوشع سپاه اسرائیل جَم کِردِی. اُوِن کُل شُو اِ ری بین تا رَسین اَ جبعون. شُوصُو زُویی اموریلُو اَمْگیر کِرْد، حَملَهئو کِرْد اَ اُوِن.
خدا اَ روژَه اَرِه اسرائیل جَنگی. اُو اموریل سَردَرگُم کِردِی، تُوئِرگل کَلِنگی اِ آسْمُون وارُونِی ئو فِرَه اِ اموریل کُشْتِی.
ئو خدا کارِی کِردِی کِه هُوئَر اِ آسْمُون اِ حرکت بوسِی، تا سَرْوازل اسرائیلی زِمُون کافی اَرِه شِکَس کامل اموریلُو داشْتو. خدا اِ اَ روژَه پیروزی کَلِنگی اَرِه اسرائیلیل جور کِردِی.
دُما یَه کِه خدا اَ لشکریلَه شِکَس داتِی، فِرَه اِ طایفهلی هَنی اِ کنعانیل، اَرِه حملَه وَ اسرائیلیل وَ گَرْد یَکتِری هُم پِمُون بین. یوشع ئو اسرائیلیل هُجومُو بِرْد اَ اُوِن ئو نابودُو کِرْدِن.
دُما اِیی جنگلَه، خدا بیر هَر طایفِه اِ اسرائیل اِ سَرزَمین موعود بَخشُونِی اَ بینُو. اَسَه خداوَن آرُومِش اِ کُل مرزل اسرائیل بَرقِرار کِرْدِی.
چون یوشع سالحُوآردِی بی، کُل قُوم بنیاسرائیل جَم کِردِی اَ دُور یَک. اَسَه اُو اُوِردِی اَ ویر مَرْدِم کِه اُوِن قولُو دایی، اِ عَهدِی کِه خدا اَر سَر کُوی سینا وَ گَرْد اُوِن بَسْتیتِی، اطاعت بِکَن. مَرْدِم قولُو دا کِه نسبت وَ خدا وفادار بِمینِن ئو اِ شریعت اُو اطاعت بِکَن.
دُما مِردِن یوشع، قُوم اسرائیل اِ دستورل خدا سرپیچیئو کِرد ئو کُل کنعانیلُو اِ سرزَمین موعود ناُوت اِ دَر. ئو اُوِن اِ جا یَهُوَه خدا راسی روییئو اُوِرد اَ پرَسِش بُتل کنعانیل. اِ اَ زِمُونَه، قُوم اسرائیل پادشاهُونِی نیاشت، پس هَر کَس اَوَه کِه گُمُونَه مَکِردِی دُورِسَه، اَنجُومَه میاتِی.
نافِرمُونی قُوم اسرائیل باعث بی اتفاقلی پِشت سَر یَک پیش با که فِرَه اِ زِنِی قُوم اسرائیل تکرار بی. اِیی اتفاقلَه کِه پِشت سَر یَک پیشَه مَهَت وَ اِیی ترتیبَه بی: قُوم اسرائیل چَن سال وَ نافِرمُونی اِ خدا اِدامَهئونَه میا. اَسَه خدا اَرِه مجازات اُوِن، وَ دُشمَنلُو اِجازَه میاتِی تا اَر اُوِن پیروز بون. دُشمَنلُو مال اُوِنُو غارَت ئو نابودَه مَکِرد ئو فِرَه اَژِنُو مَکُشتِن. اَسَه دُما یَه کِه سالِی فِرِه مورد آزار دشمنل قِرارُونَه مَگِرت، وَ تِه خدا توبَهئونَه مَکِرد ئو اَژِنِی مَگِستُو تا اُوِن اِ دَس دشمنلُو نجات بِئ.
هَر گِل کِه اُوِن توبَهئونَه مَکِرد، خدا وَ رِ کِردِن رهانندِه اُوِن نجاتَه میاتِی. اَ کَسَه وَ گَرْد دشمنل اُوِن مَجَنگیا ئو شِکَسُونَه میاتِی. وَ هُونَه آرُومِش اِ سرزمین اُوِن برقِرارَه مُوئی ئو اَ رهانندَه وَ خوئی اَر اُوِن حکومَتَه مَکِردِی. خدا رهانندل فِرِه اَرِه رهایی قُوم اسرائیل رِ کِردِی. دُما یَه کِه خدا اجازَه داتِی تا جَرخِه اِ دشمنلُو وَ نُوم مدیان قُوم اسرائیل شِکَس دِ، یِه گِل هَنی رهانندِه اِرِه اُوِن رِ کِردِی.
مدیانیل وَ مُدَت هفت سال، محصولل قُوم اسرائیلُو غارت کِرد. قُوم اسرائیل اِ هولُو اِ اِشکَفتل قائِمَه مُوئین تا نَکِه کِه مدیانیل اُوِن پیا بِکَن. آخِر اُوِن اِ خدا خواهِشُو کِرد تا نِجاتُو دِ.
یِه روژ پیا اسرائیلیئِی وَ نُوم جِدعون، پنهُونی مَشغول کوئیئِن گَنِم بی تا مدیانیل نَتُونِن اُو غارت بِکَن. هَر اَ وَختَه فِرِشتَه یَهُوَه اَر اُو ظاهر بی وِت: «اِ جَنگَری دلیر، خدا ها اَ گَرد تو. بِچو ئو اسرائیل اِ چِنگ مدیانیل نجات بِئ.»
باوَه جِدعون، قربانگاه وژ پیشکَش کِردیتِی اَ بُتِی. اولی دَرخواس خدا اِ جِدعون ویرُون کِردِن اَ قربانگاهَه بی. وَلی اَرِه یَه کِه جِدعون اِ مَرْدِم زیلَه مَچیاتِی تا نیمَه شُو چیم اَ ری مَن. اَسَه قربانگاه اِشکُونِی ئو حُویرد کِرد. اُو اِ نِزیکی اَ جائَه، قربانگاهی هَنی اَرِه خدا ساختِی ئو اَر سَرِی قربانی کِردِی.
صُو روژ دُمان مَرْدِم اِ دییئِن یَه کِه کَسی قربانگاه اِشکُونِسی ئو نابود کِردِی فِرَه عَصَبُونی بین. اُوِن ویرِه مال جِدعون چِن تا اُو بِکُشِن، اَما باوَه جدعون وِت: «اَرّا هُومَه مِتُو وَ خدا وژتُو کمک بِکِینُو؟ اَر اُو خدائَه، بِلِن ویردار وژ بو.» اُوِن وَ خاطِر اَوَه کِه اُو وِت، اِ کُشتِن جدعون پَشیمُو بین.
دُما اَوَه مدیانیل هَنی هَم هَتِن تا قُوم اسرائیل غارت بِکَن. تعدادُو هُونَه فِرَه بی کِه قابل شِمارِش نُوئین. جِدعون کُل قُوم اَرِه جنگ وَ گَرد مدیانیل هِنا کِردِی. جِدعون اِ خدا دو نیشُونَه گِسْتِی تا اطمینُو پیا بِکِه کِه خدا وَ راسی اِ اُو گِسْتِسی تا اسرائیل نجات دِ.
اَرِه اولی نیشُونَه، جِدعون کُتی اِ پوس می نیاتِی اَر سَر زَمی ئو اِ خدا گِسْتِی کِه هَر وَ رویی پوس، شُونِم بِنیشِی وَلی زَمی حُشک بِمینِی. خدا اِیی کارَه اَنجُوم داتِی. روژ دُمان اُو اِ خدا گِسْتِی کِه زَمی تَر بو، وَلی پوس حُشک بِمینِی، خدا اِیی کارَه هَم کِردِی. اِیی دو نیشُونَه، جِدعون قانع کِردِی کِه خدا اِ اُو مِئتِی تا اسرائیل اِ دَس مدیانیل نجات بِئ.
۳۲۰۰۰ سَرواز اسرائیلی هَتِن اَر تِه جِدعون، اَما خدا وَ اُو وِت کِه تعدادُو فِرَه زیادَه. وَ اِیی خاطِرَه جِدعون ۲۲۰۰۰ سَرواز کِه اِ جَنگ زیلَهئونَه مَچیا رِ کِردِی اَ مال. خدا یِه گِل هَنی وَ جِدعون وِت کِه اِیی تعدادَه هَم زیادَه، اَسَه جدعون کُل اُوِن غیر اِ ۳۰۰ نفر اُورگیردُونِی اَ مال.
هَر اَ شُوئَه خدا وَ جِدعون وِت: «پِنهُونی بِچو اَ اُردی مدیانیل، وَخْتِی حرفلُو بِشنُوئی دِ اِ حَملَه وَ اُوِن زیلَت نِمَچو.» جدعون چی اَ اُردی اُوِن ئو شِنَفتِی کِه یِه سَرواز مدیانیئِی اَوَه کِه اِ خآو دیئیتِی اَرِه دوسی تِیریفَه مَکِردِی. دوسی وَ اُو وِت: «معنی خآو تو یَه سَه کِه سپاه جدعون سپاه اِیمَه مدیانیل شِکَسَه مِئ.» وَخْتِی جدعون یَه شِنَفتِی خدا ستایش کِردِی.
جِدعون اُورگیردی اَ تِه سَروازِیلی ئو وَ هَر کُوم اَژِنُو یِه شیپور ئو یِه کویزَه گِلی داتِی کِه مَشعلی اِ نُوم بیتِی. اُوِن وَ دُور اُردی دشمَن وَخْتِی کِه سَروازل مدیانی اِ خآو بین، چاتمَهئو دا. ۳۰۰ سَرواز جِدعون مَشعلل وژُو نیائی اِ نُوم کویزَه تا مدیانیل نَتُونِن نویر مَشعلل بُوینِن.
اَسَه کُل سَروازل جِدعون، هُوم زِمُون کویزهلُو اِشْکُون ئو نویر مشعلل دیاری بی. ئو اِ حالی کِه پِفُونَه مَکِرد اِ شیپورل وژُو، هِنائونَه مَکِرد: «شِمشیر اَرِه یَهُوَه ئو جدعون.»
خدا هُونَه مدیانیل اِ رآو بِردِی کِه شروعو کِرد اَ حملَه ئو کُشتِن یَکتِری. جدعون دَرجا باقی قُوم اسرائیل اِ ماللُو هِنا کِردِی تا اَرِه چیئِن اَ دُم مدیانیل بان اَ کُمَکُو. اُوِن تعداد فِرِه اِ مدیانیلُو کُشت ئو باقیئو اِ سرزمین اسرائیل اُوت اِ دَر. اَ روژَه ۱۲۰٫۰۰۰ نفر اِ مدیانیل کُشِریا. وَ هُونَه، خدا قُوم اسرائیل نجات داتِی.
مَرْدِم گِسْتُو جِدعون بِکَن اَ پادشاه وژُو. اُو وَ اُوِن اجازَه اَنجُوم اِیی کارَه نیاتِی، اَما اِ اُوِن گِسْتِی کِه قَرِی اِ حلقهل طِلائِی کِه اِ مدیانیل وَ دَس اُوِردی وَ اُو تحویل دَن. مَرْدِم طِلا فِرَئونِی دا اَ جِدعون.
اَسَه جِدعون وَ اَ طِلالَه، جلیقِه چی اَوَه کِه رئیس کاهنل مَکِردِی اِ وَر، ساختِی. ولی مَرْدِم چی بُت، شُروعو کِرد اَ پرَسِش جلیقِه کِه ساختِریائی. وَ اِیی خاطِرَه، خدا دُوآرَه قُوم اسرائیل تنبیه کِردِی، اَرِه یَه کِه روییئو اُوِردی اَ پرَسِش بُتل ئو وَ دشمنلُو اجازَه داتِی کِه اُوِن شِکَس دَن. آخِر اُوِن هَنی اِ خدا تقاضا کُمَکُو کِرد ئو خدا اَرِه اُوِن رهانندِه هَنی رِ کِردِی.
اِیی جریانَه فِرَه پیش هَت: قُوم اسرائیل گناهُونَه مَکِرد، خدا اُوِن تنبیهئَه مَکِردِی، اُوِن توبَهئونَه مَکِرد ئو خدا رهانندِه اَرِنُو رِ اَ مَکِردِی. اِ طول سالِی دِرِیژِی، خدا آمل فِرِه اَرِه رهایی قُوم اسرائیل اِ دَس دشمنلُو، رِ کِردِی.
آخِر قُوم اسرائیل اِ خدا گِسْتُو تا چی ملتلی هَنی پادشاهی بِئ اَ بینُو. اُوِن پادشاهی بِلِنگ قد ئو زوردارُونَه مَگِست تا بِتُونِی اِ جَنگل اُوِن رهبری بِکِه. خدا اِ اِیی درخواسَه راضی نُوئی، ولی هَر اَ طُورَه کِه گِسْتیئو، پادشاهی وَ اُوِن بَخشُونِی.
شائول اَوَلی پادشاه اسرائیل بی. هَر اَ طورَه کِه مَرْدِم مَگِسْتُو، بِلِنگ قَد ئو خوش قیافَه بی. اُو اِ اَوَلِی حکومت وژ، پادشاه خوئی بی وَلی یاوش یاوش بی اَ پیا شَرآشوئِی کِه اِ خدا اطاعت نِمَکِردِی. وَ اِیی خاطِرَه خدا پیائِی هَنی اِ جا اُو اَرِه پادشاهی انتخاب کِردِی.
خدا یِه جِوُن اسرائیلیئِی وَ نُوم داود انتخاب کِردِی تا اُو اَرِه جانشینی شائول پادشاه آمادَه بِکِه. داود، شُوُنی اِ مَرْدِم بیت لحم بی. اُو اِ حالی کِه مشغول نِگَهبُونی اِ میل بآوِه بی، دو گِل ریئِن اِ حَملَه خِرس ئو شیر نجات داتِی ئو اُونَه کُشْتِی. داود پیا اُفتادَه ئو عادلی بی. اُو وَ خدا اِطمینُو داشتِی ئو اِ اُو اطاعتَه مَکِردِی.
زِمُونی کِه داود هَنی پیا جِوُنی بی وَ گَرد جلیات هِکَلدار کِه سِه مِتِر بِلِنگی بیتِی ئو زِبَردَس ئو زوردار بی، جَنگیا. ولی خدا وَ داود کمک کِردِی تا جُلیات بِکُشِی ئو اسرائیل نجات دِ. دُما اَوَه داود چَن گِل اَر دشمنل اسرائیل پیروز بی. اُو بی اَ سَرواز زِبَردَسی ئو اِ فِرَه اِ جَنگل قُوم اسرائیل رهبری کِردِی. کُل مَرْدِم اِ اُو فِرَه تِیریفونَه مَکِرد.
محبت مَرْدِم وَ داود باعث حَسویدی شائول بی. آخِر شائول تصمیم گِرتِی تا داود بِکُشِی، وَلی اُو هِیهُوا اَ بیآووُن ئو وژ قائِم کِردِی. یِه روژ وَختِی کِه شائول ئو سروازلی مِنِی داودُونَه مَکِرد، شائول نُوهَلمُونَه چِی اِ نُوم اِشکَفتی کِه داود اِ نُومی قائِم بُویئی. شائول داود نِئیتِی. داود فِرَه نِزیک بی اَ شائول ئو تیکِه اِ لباس شائول دِرّیتِی. وَختِی شائول اِ غار کِردِی اَ دَر داود قارُونِی ئو تیکَه لباس شائول وَ اُو نیشُون داتِی. وَ هُونَه وَ شائول ثابت بی کِه داود نِمِئتِی وَ کُشتِن اُو بِرَسِی اَ پادشاهی .
آخِر، شائول اِ جنگِی کُشِریا ئو داود رَسی اَ پادشاهی اسرائیل. اُو پادشاه خوئی بی ئو مَرْدِم دوسُو داشت. خدا وَ داود برکت داتِی ئو اُو اِ کُل کارلی موفق کِردِی. داود اِ جَنگل فِرِه شرکت کِردِی ئو وَ یاری خدا دشمنل اسرائیل شِکَس داتِی. داود اورشلیم گِرتِی ئو کِرد اَ پایتخت وژ. داود هَر اَر وِرَه زِنِی کِردِی ئو خاک بی. اُو اَرِه 40 سال پادشاه بی ئو اِ اِیی مدتَه، اسرائیل قوی ئو دُولَمَن بی.
داود مَگِست معبدی بِسازِی کِه کُل قُوم اسرائیل بِتُونِن اِ نُومی خدا پرَسِش بِکَن ئو اَرِنی قربانی بِکَن. اَرِه حدود ۴۰۰ سال، مَرْدِم اِ جائِی عبادت ئو قربانیئونَه مَکِرد کِه خِمَه ملاقات نُوم بیتِی ئو موسی اَوَه ساختیتِی.
اَما خدا پیامبری وَ نُوم ناتان رِ کِردِی اَ تِه داود ئو وَ اُو وِت: «اَرِه یَه کِه تو اِ جنگل فِرِه بینَه، معبد اَرِه مِ نِمَسازی بلکه کُرِت اَوَه مَسازِی. وَ اِیی وجودَه مِ تو فِرَه برکتَه مِئم. کَسی اِ نسل تو تا وَ اَبَد اَر قُوم مِ سلطنتَ مَکِه» تَنیا کَسی اِ نسل داود کِه مَتُونِسْتِی تا اَبَد سلطنت بِکِه مسیح بی. مسیح اَ برگزیدَه خدا بی کِه جِهُون اِ گناهلُو نجاتَه میاتِی.
وَخْتِی داود اِیی کَلُومَه شِنَفتِی، خدا شُکر ئو ستایش کِردِی. خدا هَم اُو سَر بِلِنگ کِردِی ئو برکت فِرِه داتِی. ولی داود اِ زِمُون اتفاق کَتِن وَعدل خدا خَوَر نیاشتِی. ولی ایسه مَزانیم کِه قُوم اسرائیل مَگِست، اِ زِمُون داود، حدود هزار سال اَرِه هَتِن مسیح چِیم اَ ری بو.
داود سالل زیادِی وَ عدالت حکومت کِردِی. اُو مطیع خدا بی ئو خدا هَم اُو برکتَه میاتِی. وَ اِیی حالَه اِ آخِرِی عمر دچار گناه کَلِنگی اِ برآوَر خدا بی.
یِه روژ، وَخْتِی کُل سَروازل داود اَرِه جَنگ اِ دَر بین، اُو اِ سَر بُون کاخ وژ سِیلی اِ دَر کِردِی ئو ژَن قَشَنگی دییتِی کِه مَکَت اِ آو. اُو اَ ژَنَه نِمَشْناختِی ولی پِئ بِردِی کِه نُومی بَتشِبِعئَه.
اِ جا یَه کِه اِ وَسوسَه دویری بِکِه، داود کَسی رِ کِردِی تا اَ ژَنَه بارِی اَ تِه اُو. اُو وَ گَرد اَ ژنَه هُمبستر بی ئو اَسَه رِ کِرد اَ مال وژ. دُما مدت کَمی بَتشِبَع پیغُومی اَرِه داود رِ کِردِی ئو وِت کِه حاملَه بییَه.
میردَه بَتشِبَع کِه اوریا نُوم بیتِی، یَکی اِ بهترین سَروازل داود بی. اوریا اِ اَ مُوقَه دویر اِ مال ئو اِ جَنگ بی. داود هِنا اُو کِردِی ئو وَ بینی وِت کِه بِچو اَ مال، ئو اَر تِه ژَنی بو. ولی اوریا قبول نَکِردِی اِ حالی کِه باقی سروازل اِ مِدُون جَنگ بین، اُورگیردِی اَ مال. وَ اِیی خاطِرَه داود، یِه گِل هَنی اوریا رِ کِردِی اَ مِدُون جَنگ ئو اِ فرمُوندل گِسْتِی تا اُو بِنِن اِ نُوا کُل اِ مِدُون جَنگ تا بِکُشِرِی. ئو هُونَه بی کِه اوریا اِ جَنگ کُشِریا.
دُما کُشِریان اوریا، داود وَ گَرد بَتشِبَع دُوات کِردِی ئو اُو اَرِه داود کُرِی اُوِردِی اَ دیی. خدا اِ کارِی کِه داود کِردیتِی عَصَبُونی بی، وَ اِیی خاطِرَه ناتان پیغَمبَر رِ کِردِی تا پلیدی گناه داود وَ بینی گوشزَد بِکِه. داود وَ گناه وژ اِتِراف کِردِی ئو خدا اُو بَخْشُونِی. داود اِ باقی دورُون زِنِی وژ، حتی اِ سخت ترین مُوقهل، اِ خدا پیروی ئو اطاعت کِردِی.
وَ عنوان مجازات گناه، کُر داود مِرْد. ئو فِرَه اِ آمل اِیلی، اِ بِرآوَر اُو سَرکَشیئو کِرد ئو قدرت اُو فِرَه کَم بی. ولی وَ وجود نااطاعتی داود، خدا هَنی هَم وَ عَهدِی کِه وَ گَرد اُو بَستیتِی وفادار بی ئو اَوَه اَنجُوم داتِی. دُما مدتِی داود ئو بَتشِبَع بین اَ هُویا کُرِی کِه نُومُو نیا اَ سلیمان.
داود پادشاه ۴۰ سال سلطنت کِردِی. دُما مِرْدِنی، کُرِی سلیمان رَسی اَ پادشاهی قُوم اسرائیل. خدا وَ گَرد سلیمان قِصَه کِردِی ئو اِ اُو پِرسیتِی: «اِ مِ چَتَه مِئ تا بِئم اَ تو؟» سلیمان اِ خدا گِسْتِی تا حکمت بیندَتِی. درخواس سلیمان باعث خوشحالی خدا بی ئو اُو کِردِی اَ دُوناترین پیا رویی زَمی. سلیمان چیل زیادِی آگِرتِی ئو پادشاه فِرَه دُونائی بی. ئو خدا سلیمان فِرَه دُولَمَن کِردِی.
سلیمان اِ شیر اورشلیم معبدی ساختِی کِه داود بَرنُومَه رِشُونی ئو مصالح جَم کِردی. اِ اَ زِمُونَه، مَرْدِم مَتُونِسْتُو اِ جا خِمَه ملاقات، اِ وِرَه خدا عبادت بِکَن ئو قربانی تقدیم بِکَن. خدا اِ معبد حاضِر بی ئو وَ گَرد قُوم وژ زِنِییَه مَکِردِی.
اَما سلیمان وَ ژَنلِی اِ قوملی هَنی دل بَستِی ئو اُونَه حُواستِی. اُو تقریبا وَ گَرد ۱۰۰۰ ژن دُوات کِردِی ئو وَ هُونَه اِ خدا نافِرمُونی کِردِی. تعداد فِرِه اِ اَ ژَنلَه، اِ سرزمینل بیگُونَه هَتین ئو اَرِه پرَسِش بُتلُونِی وَ گَرد وژُو داشت. وَخْتِی کِه سلیمان رَسی اَ سن پیری، اُو هَم بُتل ژَنل وژ مَپرَسیتِی.
هَر وَ اِیی خاطِرَه خداوَن اِ سلیمان عَصَبُونی بی ئو وَ اُو وِت کِه اَرِه تَقاص اِیی نافِرمُونیئَه، دُما مِردِن اُو پادشاهی اسرائیل مَکِه اَ دو بیر.
دُما مِرْدِن سلیمان، کُرِی رِحُبعام اِ جا اُو بی اَ پادشاه. کُل قُوم اسرائیل جَم بین تا اُو وَ عنوان پادشاه وژُو قبول بِکَن. اُوِن وَ رِحُبعام شکائَتئو کِرد کِه سلیمان فِرَه اِ اُوِن کارَه مَکیشیتِی ئو مجبور بین باج فِرِه بِئن. اُوِن اِ رِحُبعام گِسْتُو کِه چی باوِه سختگیر نو.
اَما رِحُبعام جُوآو خُومی داتِی اَ اُوِن ئو وِت: «هُومَه فِکرَه مَکِینُو کِه باوَم سلیمان سختگیریئَه مَکِردِی، وَلی مِ اِ هُومَه بیشتِر کارَه مَکیشِم ئو عَذآوتُونَه مِئم.»
دُما شِنَفتِن حَرفل اُو، فِرَه اِ مَرْدِم اَر ضِدی شورشُو کِرد. دیَه طایِفَه اِ طایِفهل اسرائیل اِ اُو جیا بین. هَر دو طایِفَه وَ اُو وفادار مَنِن ئو اُوِن نُوم وژُو نیا اَ پادشاهی یهودا.
دیَه طایِفَه هَنی پیائی وَ نُوم یِرُبعامُو کِرد اَ پادشاه وژُو کِه اِ شَمال اَ سرزمینئَه ساکن بین ئو وَ وژُو وِتُو پادشاهی اسرائیل.
یرُبعام مطیع خدا نُوئی ئو باعث بی مَرْدِم ویرِه گناه بِچِن. اُو دو بُت ساختِی ئو اِ مَرْدِم گِسْتِی تا اُونَه بپرَسِن. اُوِن دِ اَرِه پرَسِش وَ اورشلیم کِه اِ پادشاهی یهودا بی، نِمَچیان.
پادشاهی یهودا ئو پادشاهی اسرائیل بین اَ دشمن یَکتِری ئو بیشتِر وَ گَرد یَک اِ جَنگ بین.
اِ پادشاهی جدید اسرائیل، کُل پادشاهل شَرآشو بین. فِرَه اَژِنُو وَ دَس کَسلِی کِه مَگِستُو بونَه هُویا سلطنت، کُوشِریان.
کُل اَ پادشاهلَه ئو بیشتِر مَرْدِم اسرائیل مشغول بین اَ عبادت بُتل. اِ مُوقَه پِرَسِش بُتل، وَ گَرْد ژَنل گَناهکار مَحُوئَتِن ئو حتی اُویللُو اَرِه بُتل قربانیئَه مَکِرد.
پادشاهل یهودا اِ نسل داود بین. قَرِی اِ اِیی پادشاهلَه اِنسُونل خوئی بین، وَ عدالت حکومَتُونَه مَکِرد ئو خدائو مَپِرَسی. اَما بیشتِر پادشاهل یهودا، شَرآشو بین. قَرِی اِ اُوِن حتی اُویلل وژُو اَرِه بُتل قربانیئَه مَکِرد. بیشتِر مَرْدِم یهودا هَم اَر ضد خدا هیزُو گِرت ئو خدالِی هَنیئو پِرَسی.
اِ طول تاریخ اسرائیل، خدا پیامبرلِی اَرِه اُوِن رِ کِردِی. پیامبرل اِ خدا پیغُوملُونِی مَگِرت ئو اَوَئونَه اَرِه مَرْدِم مُوئِت.
ایلیا پیامبری بی کِه اِ زِمُون پادشاهی اَخاب زِنِییَه مَکِردِی. اَخاب پیا شَرآشوئِی بی کِه مَرْدِم دآوَه میاتی بُت بَعَل پرَسِش بِکَن. ایلیا وَ اَخاب وِت کِه خدا اُو مجازاتَه مَکِه. اُو وَ اخاب وِت: «اِ قلمرو اسرائیل، بی فِرمُون مِ، هُویچ وارُون یا شُونِمِی اَر زَمی نِمُوآرِی.» اَخاب اِ حَرف ایلیا هُونَه عَصَبُونی بی کِه قَصد کِردِی اُو بِکُشِی.
خدا وَ ایلیا وِت کِه بِچو اَ بیآووُن ئو وژ اِ اَخاب قائِم بِکِه. ایلیا چِی اَ بیآووُن ئو اِ لارُونَه جوئی کِه خدا نیشُون دایی، مَن. هَر روژ صُو ئو ایوارَه، قِلال اَرِه اُو نُون ئو گوشتُونَه مآوِرد. اِ اِیی مُدَتَه، اَخاب ئو سپاهیلِی وَ دُم ایلیا مَگیردین، اَما نِمَتُونِسْتُو اُو پیا بِکَن.
اَرِه یَه کِه وارُونی نِمُوآری، دُما مُدَتی اَ جوئَه حُشک بی. وَ اِیی خاطِرَه ایلیا چِی اَ وِلاتی هَنی کِه اِ اَ نِزیکیئَه بی. اِ اَ وِلاتَه ژَن ژاری وَ گَرْد کُری زِنِییَه مَکِردِی کِه نُونُو وَ خاطِر حُشکسالی خِلاص بُویئی. وَ اِیی حالَه اَ ژَنَه ویردار ایلیا مُوئی ئو خدا هَم نیازل اُو ئو کُری جورَه مَکِردِی. تاپو آرد ئو هیزَه روین اُو هَرگِز حالی نُوئی ئو اِ دُورُن حُشکسالی، نُونُو اَرِه حُوآردِن داشت. ایلیا اَرِه سِه سال مَن اَر وِرَه.
دُما سِه سال ئو نیم، خدا وَ ایلیا وِت کِه دُوآرَه وارُونَه مُوآرِی. خدا اِ ایلیا گِسْتِی تا اُورگیردِی اَ قلمرو پادشاهی اسرائیل ئو وَ گَرْد اَخاب صُبَت بِکِه. وَخْتِی اَخاب ایلیا دییتِی وَ اُو وِت: «تُونی کِه کُل اِیی مشکللتَه وَ وجود اُوِردِی!» ایلیا اِ جُوآو اُو وِت: «کُل اِیی مشکللَه وَ خاطِر تُونَه! تو یَهُوَهت کِه خدا راسیئَه هِیشتی ئو بَعَل پِرَسِشَه مَکِی. کُل قُوم اسرائیل بار اَ کُوی کَرمِل.»
کُل اسرائیل هَر وَ پیغَمبرل بَعَل کِه تعدادُو وَ ۴۵۰ نفر مَرَسی هَتِن اَ کُوی کَرمِل. ایلیا وِت: «تا کِئ مِئتُو دو دل بِمینینُو؟ اَر یَهُوَه خدائَه، اُو بِپَرَسِن ئو اَر بَعَل خدائَه اِ اُو اطاعَت بِکَن.»
اَسَه ایلیا وَ پیغَمبرل بُت بَعَل وِت: «یِه کِلَهگائِی قربانی بِکَن، گوشتِی تیکَه تیکَه کَن ئو بِنِن اَر سَر قربانگاه، اَما آگِر نِئنِی. مِ هَم اَر سَر قربانگاهی هَنی هَر اِیی کارَه مَکَم. خدائی کِه اَرِه قربانگاه آگِر رِ کِئ خدا راسیئَه.» وَ اِیی خاطِرَه پیغمبرل بُت بَعَل، قربانیئو جور کِرد، وَلی آگِرُنِی اُور نَکِرد.
اَسَه اُوِن ویرِه بُت بَعَل دعائو کِرد: «اِ بَعَل، دَنگ اِیمَه بِشنُو!» اُوِن کُل روژ مشغول دُعا، هِناهو کِردِن ئو زیمدار کِردِن بدن وژَو وَ چَکو بین. اَما اِ لا بَعَل جُوآوئی نَهَت ئو آگِری هَم نازل نُوئی.
پیغمبرل بعل دُما یَه کِه کُل روژ دُعائو کِرد، شَکَت بین ئو دُعائو خِلاص کِرد. اَسَه ایلیا کِلَهگائِی هَنی اَرِه قربانی نیاتِی اَر سَر قربانگاه ئو وَ مَرْدِم وِت کِه دُوآزَه کُویزَه کَلِنگ آو بِرشِنِن اَر سَر قربانگاه، وَ طُوری کِه گوشت گا، هیزِم ئو حتی زَمی دُوری هَم کُل تَر باو.
اَسَه ایلیا هُونَه دُعا کِردِی: «اِ یَهُوَه، اِ خدا ابراهیم، اسحاق ئو یعقوب، اِیمروژ وَ اِیمَه نیشُون بِئ کِه تو خدا اسرائیلی ئو مِ خدمتگزار تُونِم. دُعا مِ قبول بِکَه تا اِیی قومَه بِزانِن کِه تو خدا راسیئی.»
دَرجا آگِرِی اِ آسْمُون نازل بی ئو گوشت، هیزِم، بَردل، خاک ئو حتی آو دُور قربانگاه هَم سِزُونِی. وَخْتِی مَرْدِم یَهئونَه دیی، دَرجا کَتِن اَ رویی زَمی ئو وِتُو: «یَهُوَه خدائَه! یَهُوَه خدائَه!»
اَسَه ایلیا وِت: «نِیلِن حتی یِه نفر اِ پیغَمبرل بُت بَعل بِیهُوای!» پس مَرْدِم پیغمبرل بُت بَعَلُو دَسگیر کِرد ئو کُلُو اِ وِرَه بِردِن ئو وَ قتل رَسُون.
اَسَه ایلیا وَ اَخاب پادشاه وِت: «دَرجا اُورگیرد اَ مالِت، اَرِه یَه کِه وَ زُویئی وارُونَه مُوآرِی.» هَر اِ اَ وَخْتَه، اُورل سی، آسْمُونُو گِرت اِ وَر ئو وارُون تُنِی شُرو کِردِی اَ واریئِن. یَهُوَه حُشکسالی خِلاص کِردِی ئو وَ اِیی کارَه ثابت کِردِی کِه هَر اُو خدا راسیئَه.
دُما یَه کِه ماموریت ایلیا تَمُوم بی، خدا پیائی وَ نُوم اِلیشَع وَ پیامبری وژ انتخاب کِردِی. خدا معجزهل فِرَه وَ وَسیلَه اَلیشَع اَنجُوم داتِی. یَکی اِ اِیی معجزهلَه اَرِه نَعَمان اتفاق کَت کِه اِ فَرمُوندل ارتش دشمن بی. اُو وَ نوعی بیماری وحشتناک پوسی دُچار بی. اُو اِ بارَه اِلیشع شِنَفتیتِی، وَ اِیی خاطِرَه چِی اَر تِه اُو ئو تقاضا شفا کِردِی. اِلیشَع وَ نَعَمان وِت کِه هفت گِل وژ بُرِی اِ نُوم رو اردن .
اِ اَوَل نَعمَان اِ اِیی پیشنِهادَه عَصَبُونی بی ئو اَرِه یَه کِه اِیی کارَه احمَقُونَه مزانِستِی، نِمَگِستِی اَوَه اَنجُوم دِ. اَما اَسَه تصمیم وژ عوض کِردِی ئو هفت گِل وژ بِردِی اِ نُوم رو اردن. زِمُونِی کِه اَرِه هَفتِمی گِل اِ آو هَت اِ دَر، کامل شفا پیا کِردیتِی! خدا اُو شفا داتِی.
خدا پیامبرل فِرِه هَنی هَم اَرِه قُوم اسرائیل رِ کِردِی. کُل اُوِن وَ مَرْدِم هشدارُو میا کِه اِ پرَسِش بُتل دَس بِکیشِن، وَ گَرْد کَسلِی هَنی عادِلُونَه رفتار بِکَن، نسبت وَ یَکتِری رَحمُو داشتو، اِ شرارت دویری ئو اِ جائی اِ خدا اطاعت بِکَن. اَر هُونَه رَفتار نَکَن، اِ نظر خدا گناهکارَه مان اَ حِسآو ئو اُو مجازاتُونَه مَکِه.
اِ بیشتِر وَخْتل، مَرْدِم اِ خدا اطاعتُو نِمَکِرد. اُوِن بیشتِر وَ گَرد پیامبرل رفتار گَنُونِی داشت ئو تاگِه گِلِی حتی اُوِنُو مَکُشت! یِه گِل، ارمیا پیغَمبَرُو اُوشت اِ نُوم چاهی ئو اِ وِرَه وِلُو کِرد تا بِمِرِی. ارمیا اِ تیَه چاه چِی اِ نُوم حَرّی ئو خورّ. اَما دُما اَوَه، پادشاه اَر اُو رحم کِردِی ئو وَ نوکَرلِی دستور داتِی تا وِرِه اَوَه کِه بِمِرِی اِ نُوم چاه بارِنی اِ دَر.
وَ حالی کِه مَرْدِم اِ پیامبرل نِفرَتُو داشت، اُوِن هَنی هَم اِ بارَه خدا صُبَتُونَه مَکِرد. اُوِن وَ مَرْدِم هشدارُونَه میا کِه اَر توبَه نَکَن، اِ بِئنَه مَچِن. ئو اُوِن وَعدَه خدائو مآوِرد اَ ویر مَرْدِم کِه هَر اَ رِ کِردِن مسیح موعودَه بی.
پادشاهی اسرائیل ئو پادشاهی یهودا هَردِک اَر ضد خدا گناهُو کِرد. اُوِن عهدِی کِه وَ گَرد خدا اِ کُوی سینا بَستیئُو، اِشْکُون. خدا وَ وَسیلَه پیامبرل وَ اُوِن هُشدار داتِی تا توبَه بِکَن ئو دُوآرَه اُو بِپِرَسِن، ولی اُوِن اِ خدا اطاعتُو نَکِرد.
وَ اِیی خاطِرَه خدا اُوِن تنبیه کِردِی ئو اجازَه داتِی کِه دشمنلُو، اُوِن نابود بِکَن. اِ اَ زِمُونَه قُوم قدرتمَنی هَنی وَ نُوم آشور بی. آشوریل نسبت وَ قوملی هَنی فِرَه بیرحم بین. پادشاهی اسرائیل وَ دَس آشور اِ بِئن چِی. آشوریل فِرَه اِ مَرْدِم پادشاهی اسرائیلُو کُشت، هَر چِی کِه مَگِسْتُو غارَتُو کِرد ئو فِرَه اِ جائل سرزمینُو سِزُونِن.
آشوریل کُل رهبرل، آمل دُولَمَن ئو کَسلِی کِه اِ کاری دَسِلاتُو داشت وَ گَرد وژُو بِرد اَ آشور. هَر قَرِی اِ آمل فِرَه فقیر مَنِن اِ اسرائیل.
اَسَه آشوریل، بیگُونهلُو اُوِرد اَ سرزمین اسرائیل کِه اِ وِرَه زِنِی بِکَن. بیگُونهل شیرل ویرُون کِریائو اِ نو ساخت ئو وَ گَرد باقی اسرائیلیل کِه مَنین اَ وِرَه، دُواتُو کِرد. وَ نسلی کِه اِ اِیی دُواتلَه هَت اَ وجود، وِتُو سامری.
مَرْدِم پادشاهی یهودا دییئو کِه خدا مَرْدِم پادشاهی اسرائیل وَ خاطِر بیایمانی ئو نافِرمُونی مجازات کِردِی، اَما وَ اِیی حالَه هَنی هَم بُتل ئو خدال کنعانیلُو پرَسِشَه مَکِرد. خدا پیامبرلِی رِ کِردِی کِه وَ اُوِن هُشدار بِئن، اَما اُوِن هَنی هَم وَ کار وژُو ادامَهئونَه میا.
حدود صد سال دُما نابودی پادشاهی اسرائیل وَ دَس آشوریل، خدا نِبوکَدنِصَّر پادشاه بابِل رِ کِردِی تا حملَه بِکِه اَ پادشاهی یهودا. بابلیل قُوم قدرتمَنی بین. پادشاه یهودا قبول کِردِی کِه وَ نِبوکَدنِصَّر خدمت بِکِه ئو هَر سال پویل فِرِه بِئ اَ اُو.
اَما دُما چَن سال، پادشاه یهودا اَر ضد بابل شورش کِردِی. هَر وَ اِیی خاطِرَه بابلیل اُورگیردین ئو دُوآرَه حملَهئو کِرد اَ پادشاهی یهودا. بابلیل شیر اورشلیمُو گِرت، معبدُو نابود کِرد ئو هَر ثروتِی کِه اِ شیر ئو اِ معبد بی، وَ گَرد وژُو بِرد.
اَرِه تنبیه پادشاه یهودا، سَروازل نِبوکَدنِصَّر، کُرل اُوئو اَر بِرآووَری وَ قتل رَسُون ئو چیمل اُوئو کور کِرد. دُما یَه، اُوِن پادشاهُو بِرد اَ گَرد وژُو تا اِ زِندُون بابل بِمِرِی.
نِبوکَدنِّصَّر ئو سپاهیلی تقریبا کُل مَرْدِم پادشاهی یهودائو وَ گَرد وژُو بِرد اَ بابل ئو هَر آمل فِرَه فَقیرُو هِیشت تا کشاورزی بِکَن. وَ اِیی دُورَه کِه قُوم خدا وادار بین اِ سرزمین موعود بِکَن اَ دَر، تبعیدَه موشِن.
هَر چَن خدا وَ تبعید، قُوم وژ وَ خاطِر گناهلُو مجازات کِردِی، ولی اُوِن ئو وعدلِی کِه وَ اُوِن داییتِی اِ ویر نُوئِردِی. خدا ویردار قُوم وژ بی ئو وَ وَسیلَه پیغَمبرل وژ وَ گَرْد اُوِن صُبَتَه مَکِردِی. خدا وعدَه داتِی کِه دُما هَفتا سال دُوآرَه قُوم اسرائیل اُورَمَگیردِنِی اَ سرزمین موعود.
دُما هَفتا سال، کوروش پادشاه پارسیل، بابلیل شِکَس داتِی ئو وَ هُونَه امپراطوری پارسیل اِ جا امپراطوری بابلی، اَر فِرَه اِ قومل زور گِرتِی. اِ اِیی زِمُونَه وَ مَرْدِم اسرائیل یهودیئونَه مُوئِت ئو بیشتِر اُوِن کُل عمر وژُو اِ بابل زِنِییُو کِردی. هَر کَسلی کِه فِرَه پیر بین، مَتُونِستُو سرزمین یهودا بارِن اَ ویر.
پارسیل وَ یَه کِه زوردار بین، وَ گَرْد قومل ژیر سُلطَه وژُو، وَ نرمی ئو مهربُونی تائونَه مَکِرد. دُما مدت کَمی کِه کوروش رَسی اَ پادشاهی پارس، اُو دستور داتِی کِه هَر یهودیئِی کِه مِئتِی اُورگیردِی اَ یهودا، مَتُونِی اِ سرزمین پارس بِکِه اَ دَر ئو اُورگیردِی اَ سرزمین یهودا. اُو حتی وَ اُوِن پویل داتِی تا معبد اِ اورشلیم دُوآرَه اِ نو بِسازِن! اَسَه، هَفتا سال دُما تبعید، جَرخَه گُوجَری اِ یهودیل اُورگیردی اَ شیر اورشلیم اِ سرزمین یهودا.
وَخْتِی قُوم رَسین اَ اورشلیم، معبد ئو دیوار دُور شیرُو اِ نو ساخت. پارسیل هَنی اَر اُوِن سُلطَهئو داشت، اَما اُوِن دُوآرَه اِ سرزمین موعود بین ئو مَتُونِستُو خدا اِ معبد پرَسِش بِکَن.
هَر اِ اَ اَوَل آفرینِشَه خدا وَ خوئی مزانِستِی کِه دُما مدت طولانیئی مسیح موعود رِئَه مَکِه. اُو وَ آم ئو حوا وَعدَه داییتِی کِه اِیی کارَه بی گُمُون اَنجومَه مِئ. خدا وَعدَه داتِی کِه اِ نسل حوا کَسی ما کِه سَر مارَه مَکوئِی. مارِی کِه حوا فِریو داتِی هَر اَ شیطانَ بی. وَعدَه یَه بی کِه مسیح، شیطان کامل شِکَسَه مِئ.
خدا وَ ابراهیم وَعدَه داتِی کِه وَ خاطِر اُو کُل مِلتل جِهُون برکت پیا مَکَن. اُو وَ وَعدَه وژ دُما مدت زِمُونی وَ رِ کِردِن مسیح عمَلَه مَکِردِی. مَسیح موعود مَگِسْت مَرْدِم اِ هَر قومی اِ دُنیا اِ گناهلُو نجات بِئ.
خدا وَ موسی وَعدَه داتِی کِه اِ آیندَه نجات دهَندِه چی اُو هیزَه مَگِرِی. اِیی نجات دَهَندَه هَر اَ مسیحا موعودَه بی. وَ هُونَه خدا یِه گِل هَنی وَعدَه هَتِن مسیح داتِی.
خدا وَ داود پادشاه وَعدَه داتِی کِه کَسی اِ نسل اُو مَرَسِی اَ پادشاهی ئو تا وَ اَبَد اَر قُوم خدا سلطنتَ مَکِه. یَه وَ اَ مَعنییَه بی کِه مسیح اِ نسل داودَه ما.
وَ وَسیلَه ارمیا پیغَمبَر خدا وَعدَه داتِی کِه پِمُون جَدیدی جورَه مَکِه، اَما نه چی عهدی کِه خدا وَ گَرد اسرائیل اِ کُوی سینا بَستیتِی. اِ پِمُون جدید، خدا قانون وژ مَنویسِنِی اَر قلبل مَرْدِم، مَرْدِم وژُو اُو مَشناسِن ئو وَ اُو محبتَ مَکَن ئو اِ اَحکامی اطاعَتَه مَکَن. مسیح کَسی بی کِه اِیی پِمُون جدیدَه وَ گَردُو مَوَستِی. اُوِن مون اَ قُوم اُو، ئو خدا گناهلُو مَوخشِی.
ئو پیامبرل خدا وِتُو کِه مسیح موعود مو اَ پیغَمبَر، کاهن ئو پادشاه. پیغَمبَر کَسی کَه کِه کَلُوم خدا مَشنُوئِی ئو اَوَه اَرِه مَرْدِم بازگوئَه مَکِه. مسیح موعود خدا، ماو اَ پیغَمبَر کامِلِی اَرِه یَه کِه اُو پیغُومل خدا کامل مَفیمِی ئو اَوَه وَ طور کامل اَرِه مَرْدِم بازگوئَه مَکِه.
کاهنل یهودی اِ لا مَرْدِم اَرِه خدا قربانیئونَه مَکِرد کِه جانشینِی بی اَرِه مجازات گناهل اُوِن. ئو کاهنل اَرِه مَرْدِم وَ درگاه خدا دُعائونَه مَکِرد. وَ اِیی حالَه قِرار بی مسیح موعود کاهن کَلِنگی بو کِه وژ وَ عنوان یِه قربانی کامِلِی تقدیم خدا مَکِه. یَعنی اُو هَرگِز گناه نِمَکِه ئو وَخْتِی اُو وژ وَ عنوان قربانی پیشکَش بِکِه، نیازی وَ هُویچ قربانیئی هَنی اَرِه گناه نییَه.
پادشاهل ئو ریاستل اَر جَرخَهلِی اِ مَرْدِم حکومتَه مَکَن ئو تاگِه گِلِی هَم اشتباهلِی دیرِن. داود پادشاه هَر اَر اسرائیلل حکومت کِردِی. ولی مسیح موعود کِه اِ نسل داودَه مای اَر کُل دُنیا تا اَبَد حکومتَه مَکِه. اُو عادِلُونَه حکومَتَه مَکِه ئو تصمیمل دُرسِی مَگِرِی.
پیامبرلِی کِه اِ لا خدا رِ بُویئین نبوتل فِرَئونِی اِ بارَه مسیح موعود کِردی. ملاکی پیغَمبَر نبوت کِردیتِی کِه وِرِه هَتِن مسیح موعود، پیامبر کَلِنگی هَنی ما. اِشعیا پیغَمبَر نبوت کِردیتِی کِه مسیح موعود اِ باکرِه ما اَ دیی . میکاه پیغَمبَر هَم وِتیتِی کِه اُو اِ شِیر بیت لحم ما اَ دیی.
اشعیا پیغَمبَر وِت کِه مسیح اِ جلیل زِنِییَه مَکِه. اُو قلبل اِشکیا اِنسُونل آرُومِشَه مِئ ئو اسیرل آزادَه مَکِه. اُو نبوت کِردِی کِه مسیح موعود، بیمارل یعنی کورل، شَلل، کَرل ئو لالل هَم شفا مِئ.
ئو اشعیا پیغَمبَر نبوت کِردیتِی کِه مَرْدِم اِ مسیح موعود نفرت دیرِن ئو اُو قبول نِمَکَن. پیامبرلی هَنی هَم نبوتُو کِردی کِه یَکی اِ دوسل مسیح وَ اُو پِشتَه مَکِه. زکریا نبوت کِردِی کِه اِیی دوسَه اَرِه سی سِکَه نقرَه وَ اُو خیانَتَه مَکِه. پیامبرلِی هَنی هَم نبوتُو کِردی کِه مسیحَه مَکُشِن ئو اَر لباسِی تیرپِشکَه مآوژِن.
ئو پیامبرل اِ بارَه یَه کِه مسیح موعود چِطُورَه مَمِرِی نبوتُو کِردی. اشعیا پیغَمبَر وِتیتِی کِه مَرْدِم آو دَمَه ماوژِن اَر اُو ئو مِئن اَرِنِی ئو مَسخِرَه مَکَنِی. اَسَه بدن اُو کُنا مَکَن تا وَ رَنج کَلِنگی بِمِرِی، وَ وجود اَوَه کِه هُویچ گناهی نَکِردیتِی.
پیامبرلِی هَنی هَم نبوتُو کِردی کِه مسیح موعود بایس اِنسُون کامل ئو بی هُویچ گناهی بو. اُو بایس بِمِرِی، اَرِه یَه کِه خدا اُو اِ جا گناه کُل مَرْدِم جِهُون مجازاتَه مَکِه. مجازات اُو باعثَه مُوئی کِه اِ نُوم اِنسُون ئو خدا آرُومِش ئو صلح برقِرار بو. هَر وَ اِیی خاطِرَه، ارادَه خدا یَه بی کِه مسیح زیمدار بو ئو بِکُوشِرِی.
پیامبرلِی هَنی یَهئونَه هَم نبوت کِرد کِه خدا مسیح دُما مَرگ هیزَه مِئ. پَس وَ گَرد مِرْدِن ئو هیز گِرتِن مسیح اِ مَرگ، خدا مَگِستِی کِه نَخشَه نجات گناهکارل کامل بِکِه ئو عهدی تازه وَ گَرد بشر بُونِی.
خدا چیل فِرِه اِ بارَه هَتِن مسیح وَ پیامبرل دیاری کِردِی. اَما مسیح اِ زِمُون هُویچ کُوم اِ اِیی پیامبرلَه هَنی نَهَتی. بیشتِر اِ ۴۰۰ سال دُما آخِری نبوت، وَخْتِی کِه زِمُون وَ کمال رَسی، خدا مسیح رِ کِردی اَ جِهُون.
اِ قدیم خدا وَ وَسیلَه پیامبرلِی وَ گَرد قُوم وژ حَرفَه میاتِی. اَما دُما 400 سال کِه خدا وَ گَرد قُوم وژ حَرفِی نیاییتِی، یِهُو فِرِشتَه خدا اَر کاهن پیرِی کِه نُومِی زکریا بی ظاهر بی. اُو ئو ژَنی الیزابت، اِنسُونل خداتَرسِی بین. اُوِن سالحُوردِی بین ئو الیزابت اُویل دار نِمُوئی.
فِرِشتَه خدا وَ زکریا وِت: «ژَن تو کُرِی مارِی اَ دیی. تو نُوم اُو مَنین اَ یوحنا. خدا اُو اِ روح وژ پِرَه مَکِه ئو یوحنا مَرْدِم اَرِه هَتِن مسیح موعود آمادَه مَکِه.» زکریا اِ جُوآو وِت: «مِ ئو ژَنِم اَرِه اُویل دار بیئِن فِرَه پیریم! چطور بِزانِم کِه راسَه موشین اَ مِ؟»
فِرِشتَه خدا وَ زکریا جُوآو داتِی: «مِ اِ لا خدا رِ بیمَه تا اِیی خَوَر خوشَه وَ تو بِرَسِنِم. ایسه کِه تو حرفل مِنِت باور نَکِرد، قدرت حَرف دائِن اِ دَسَه مِی تا زِمُونی کِه اَ اُویلَه با اَ دُنیا.» هَر اِ اَ وَخْتَه زکریا دِ نَتُونِستِی حَرفِی بارِی اَر زُوُن. اَسَه فِرِشتَه خدا اِ تِه زکریا چِی، زکریا اُورگیردی اَ مال ئو طولِی نَکیشیتِی کِه ژَنی باردار بی.
وَخْتِی کِه الیزابت اِ مُونگ شَشِم حامِلِهایی بی، هَر اَ فرشتَه یِهُو اَر قُوم الیزابت کِه نُومِی مریم بی ظاهر بی. اُو باکرَه ئو دَسگیرُو پیائِی وَ نُوم یوسِف بی. فرشتَه وَ اُو وِت: «تو حاملَه موین ئو کُرِی مارین اَ دیی ئو نُوم اُو مَنین اَ عیسی. اُو پسر خدا متعال ئو سلطنتِی ابدیَه ماو.»
مریم جُوآو داتِی: «چطور هُونَه چیئِی ماو اِ حالِی کِه مِ باکِرَم؟» فرشتَه تُوضی داتِی: «روحالقدس اَر تو نازلَه ماو ئو قوت خدا سا ماوژِی اَر تو. پَس وَ اَ کُرَه، قدوس ئو پسر خدا متعالَه موشِن.» مریم وَ حَرفل اَ فرشتَه ایمان اُوِردِی ئو اَوَه کِه اُو وِتیتِی، قبول کِردِی.
زِمُون کَمِی دُما اِیی جَریانَه، مریم چِی اَ مال الیزابت. تا الیزابت دَنگ سلام مریم شِنَفتِی، اُویل اِ نُوم رحم اُو تَکُو حُواردِی. اُوِن وَ خاطِر کارلِی کِه خدا اَرِنُو کِردیتِی فِرَه خوشحالیُو کِرد. مریم حدود سِه مُونگ مَن اَر تِه الیزابت ئو اَسَه اُورگیردی اَ مال.
دُما اِیی جَریانَه الیزابت کُرِی اُوِردِی اَ دیی. اُو ئو زکریا نُوم اُویلُو هَر اَ طُورَه کِه فرشتَه وِتیتِی نیا اَ یوحنا. اَسَه خدا دُوآرَه دَم زکریا واز کِردِی ئو زکریا وِت: «شُکر خدا، اَرِه یَه کِه اُو هَتِیسَه یاری قومِی! ئو تو اِ کُرِم وَ بینتَه موشِن پیامبر خدا متعال ئو موشین اَ اِنسُونل کِه چِطُور مَتُونِن آمرزش گناهلُو پیا بِکَن!»
مریم وَ گَرد پیا عادل ئو خوئِی، وَ نُوم یوسِف دَسگیرُو بُویئی. وَخْتِی یوسِف فیمی کِه مریم باردارَه، اُو مَزانِستِی کِه اُویل هین اُو نُوئی. یوسِف نِمَگِستِی کِه مریم رسوا ئو بی آوئُورویی بِکِه، وَ اِیی خاطِرَه تصمیم گِرتِی کِه بی کِش اِ اُو جیا بو. ولی وِرِه یَه کِه اَ کارَه اَنجُوم دِ، فرشتِه اِ خآو اَر اُو ظاهر بی.
فرشتَه وَ یوسِف وِت: «اِ دُوات وَ گَرد مریم زیلَت نَچو. اُویلِی کِه هاتِی اِ لَم اِ روحالقدسَ. مریم کُرِی مارِی اَ دیی ئو نُوم اُو بِن اَعیسی (یَهُوَه نجاتَ مِئ)، اَرِه یَه کِه اُو مَرْدِم اِ گناهلُو رها مَکِه.»
وَ اِیی خاطِرَه یوسِف وَ گَرد مریم دُوات کِردِی ئو اُو بِردِی اَ مال وژ. اَما تا زِمُونِی کِه اُویل نَهَت اَ دیی، وَ گَرد اُو هُمبستر نُوئی.
اِ روژل آخِر بارداری مریم، امپراطور روم دستور داتِی کِه اَرِه سَرشِماری، هَر کَس بایس اُورگیردِی اَ شِیر ایل باوُن وژ. یوسِف ئو مریم مَگِست ری فِرِه اِ ناصرییَه اَ بِیت لَحِمَه مَچیان، اَرِه یَه کِه جد اُوِن داود پادشاه ئو شیر اُوِن بِیت لَحِم بی.
وَخْتِی مریم ئو یوسِف رَسین اَ بِیت لَحِم، جائونِی اَرِه مَنِن پیا نَکِرد. تَنیا جائِی کِه اِ نُومِی مَتُونِستُو بِمینِن، جائِی اَرِه نگَهداری حِیوُنل بی. مریم اِ وِرَه اُویل اُوِردِی اَ دیی ئو اُو اِ آحِرِّی حُوئَسُونِی، اَرِه یَه کِه جا خآووُنِی اَرِه نیاشت. اُوِن نُومُو نیا اَ عیسی.
اَ شُوئَه، شُوُنلِی اِ صحرا رِیئِنل وژُو نِگَهدارییَه مَکِرد. یِهُو فرشتَه نویرُونیئی اِ نُومُو ظاهر بی ئو هول اُوِن اِرا گِرتِی. فرشتَه وَ اُوِن وِت: «زیلَتُو نَچو، اَرِه یَه کِه مِ مِزگانائِی اَرِه هُومَه دِیرِم. مسیح موعود کِه خداوَنَه اِ بیت لَحِم هَت اَ دیی!»
«بِچِن ئو بِگیردِن اَ دُم اَ اُویلَه ئو اُویلِی پیا مَکِینُو کِه اِ کُلپیچِک پیچیائَه ئو اِ آحِرّ حُوئَسُونُونَه.» یِهُو بِرّ فِرِه اِ فرشتهل آسْمُونی کَتِن اِ گَرْد اَ فرشتَه. اُوِن اِ ستایش خدا مَخُوئَنُو ئو مُوئِتُو: «اَرِه خدا اِ آسْمُون جلال باو ئو اَر رویی زَمی صلح ئو آرُومی اَرِه مَرْدِمِی کِه خدا وَ اُوِن لطف دِیرِی!»
اَسَه فرشتهل اِ تِه اُوِن چِن ئو شُوُنل هَم ریئِنل وژُو هِیشت، ئو چِن تا رَسین اَ جائِی کِه عیسی اِ وِرَه بی ئو اُویلُونِی دیی کِه اِ آحِرِّی حُوئَتی، دُرِس هَر اَ طُورَه کِه اَ فرشتَه وِتیتِی. اُوِن فِرَه هَوَسُو کِرد. شُوُنل اُورگیردین اَ تِه رِیئِنل وژُو ئو خدائو وَ خاطِر اَوَه کِه دیئی ئو شِنَفتی شُکر ئو ستایشَه مَکِرد.
دُما اَوَه پیالِی اِ مشرق زَمی کِه اَسارَه شناس ئو فِرَه حکیم بین، اَسارَه بِلاجُوئیئونِی اِ آسْمُون دیی. اُوِن فیمین کِه پادشاه جدید یهود هَتِی سَه دیی. وَ اِیی خاطِرَه، ری فِرِه اِ سرزمینل وژُو اَرِه دیئِن اِیی اُویلَه چِن. اُوِن هَتِن اَ بِیت لَحِم ئو مالِی کِه عیسی وَ گَرد دا ئو باوِه اَژِن زِنِییَه مَکِردِی، پیا کِرد.
وَخْتِی اَ پیال دانشمَندَه عیسیئو وَ گَرد دائِی دیی، زُونیو دا ئو اُوئو پرَسِش کِرد. اُوِن وَ عیسی پیشکَشیل گِرُون قیمَتُونِی دا ئو اَسَه اُورگیردین اَ مال وژُو.
یوحنا کُر زکریا ئو الیزابت، کَلِنگ بی ئو وَ پیامبری انتخاب بی. اُو اِ بیآووُن زِنِییَه مَکِردِی، عسل کُوئی ئو قُلَه مَحُواردِی ئو لباسِی اِ پَشم شُتِر مَکِردِی اِ وَر.
جَرخَه فِرِه اِ مَرْدِم وَ بیآووُن ئو اَر تِه یوحنا مَهَتِن ئو حَرفلُو گوشَه میا. اُو اَرِه اُوِن موعظَه مَکِردِی ئو مُوئِتِی: «توبَه بِکَن، اَرِه یَه کِه پادشاهی خدا نِزیکَه.»
وَخْتِی مَرْدِم پیام یوحنائونَه مَشنَفت، فِرَه اَژِنُو اِ گناهلُو توبَهئونَه مَکِرد ئو یوحنا اُوِن وَ آو تعمیدَه میاتِی. فِرَه اِ رهبرل مذهبی هَم مَهَتِن اَ تِه یوحنا، اَما وَ گناهل وژُو اِتِرافو نِمَکِرد ئو اَژِنُو توبَهئو نِمَکِرد.
یوحنا تعمید دَهَندَه وَ رهبرل مذهبی وِت: «اِ مارل سمی! توبَه بِکَن ئو رفتار وژتو عوض بِکَن. خدا هَر دارِی کِه میوَه خو نارِی، مُورِّی ئو مآوژِی اِ آگِر.» یوحنا پیشگویی پیامبرل رَسُونِی اَ آخِر کِه وِتییُو: «سِیل کَه، ایسه مِ قاصُو وژِم اِ نُوا تو رِئَه مَکَم تا ری اَرِه تو صاف بِکِه.»
قَرِی اِ رهبرل مذهبی اِ یوحنا پِرسیو: «آیا تو مسیحی؟» یوحنا جُوآو داتِی: «مِ مسیح نیئِم، اَما کَسی دُما مِنَه مای کِه مقامِی اِ مِ فِرَه بِلنگتِرَه. اَخِنَه کِه مِ لیاقت نِرِم بَن کِلاشلِی واز کَم.»
روژ دُمان عیسی اَرِه تعمید آو، هَت اَ تِه یوحنا تعمید دَهَندَه. وَخْتِی یوحنا اُو دییتِی وِت: «یَه هَر اَ وَرک خداسَه کِه گناه کُل جِهُون اُورَهمِرِی.»
یوحنا تعمید دَهَندَه وَ عیسی وِت: «مِ لایق نیئِم کِه تو تعمید بِئم. یَه مِنِم کِه بایس اِ تو تعمید بِگِرِم.» اَما عیسی وِت: «مِ تعمید بِئ، اَرِه یَه کِه کار دُرِس هَر یَه سَه.» پَس یوحنا عیسی تعمید داتِی، وَ یَه کِه عیسی هرگز گناهِی نَکِردیتِی.
وَخْتِی عیسی دُما تعمید اِ آو هَت اِ دَر، روح خدا چی کَموتَرِی دیاری بی ئو هَت اَ هُوار اَر اُو قِرار گِرتِی ئو هَر اَ وَخْتَه، دنگ خدا اِ آسْمُون رَسی کِه: «یَه سَه کُر مِ کِه اُو دوس دیرِم ئو اَژِنِی فِرَه راضیئِم.»
خدا وَ یوحنا وِتیتِی: «روحالقدس اَر کَسی کِه تو اُو تعمیدَه مِی ما، اَ کَسَه پسر خدائه.» خدا یَکی کَه ئو وَختِی کِه یوحنا عیسی تعمید داتِی، دَنگ خدا باوَه شِنَفتِی. خدا کُر یعنی عیسی دییتِی ئو روحالقدس هَم اِ طُور کَموتَرِی دییتِی.
دُما تعمید عیسی، روح خدا دَر جا اُو بِردِی اَ بیآووُن، جائِی کِه اُو وَ مُدَت چِل شُو ئو چِل روژ، روژِی گِرتِی. اَسَه شیطان هَت اَ تِه عیسی، اُو وسوسَه کِردِی تا گناه بِکِه.
شیطان عیسی وسوسَه کِردِی ئو وِت: «اَر تو پسر خدائی، وَ اِیی بَردلَه بوش کِه بونَه نُو تا بِتُونی بیری!»
عیسی جُوآو داتِی: اِ کَلُوم خدا نویسِریائَه «آم اَرِه زِنی مَنِن تَنیا احتیاج وَ نُو نِرِی، بلکه وَ هَر کَلُومِی کِه اِ دَم خدا بِکِه اَ دَر!»
اَسَه شیطان اُو بِردِی اَ بِلِنگترین جا معبد ئو وِت: «اَر تو پسر خدائی، وژِت اِ ایرَه باوژَه هُوار؛ اَرِه یَه کِه کِتآو مقدس فرماشَه مَکِه: «خدا وَ فرشتهل وژ دستورَه مِئ تا تو بِگِرِن اِ کول، نَکِه پات بِین اَر بَردِی.»
اَما عیسی وَ اَوَه کِه شیطان وِتیتِی عمل نَکِردِی ئو جُوآو داتِی: خدا اِ کَلُومِی وَ قُوم وژ دستور داسِی: «خداوَن خدا وژِت اِمتِحُو نَکَه.»
اَسَه شیطان اُو بِردِی اَ قله کُوی بِلِنگِی ئو کُل کشورل جِهُون ئو قدرت ئو ثروت اُوِن وَ اُو نیشُون داتِی ئو وِت: «اَر زُونی بِی ئو مِ نیایش بِکِی، کُل یُونَه موخشِم اَ تو.»
عیسی جُوآو داتِی: اِ مِ دویر بو اِ شیطان! اِ کَلُوم خدا، اُو وَ قُوم وژ فِرمُون داسِی کِه: «هَر خداوَن خدا وژِت پرَسِش بِکَه ئو تَنیا وَ اُو خدمت بِکَه.»
عیسی اِ دُوم وسوسهل شیطان گرفتار نُوئی. پس شیطان اِ تِه اُو چِی ئو فرشتهل هَتِن ئو وَ عیسی خدمتُو کِرد.
دُما پیروزی اَر وسوسهل شیطان، عیسی اُورگیردی اَ جلیل، جائِی کِه اِ وِرَه زِنِییَه مَکِردِی. روحالقدس وَ عیسی قوت فِرِه میاتِی ئو اُو اَرِه تعلیم اِ جائِی اِرَه جائِی هَنی مَچیا ئو کُل اِ بارَه اُو وَ خوئی یادونَه مَکِرد.
عیسی چِی اَ ناصرَه، آبادیئِی کِه دُورُون اُویلِی وژ اِ وِرَه گُذَرُونیتِی. اِ روژ شبات، اُو چِی اَ پرَسِشگاه. رهبرل مذهبی نُسخِه اِ کِتآو اشعیا پیغَمبَرُو دا اَ اُو تا بِخُوئَنِی، اَسَه عیسی طومار واز کِردِی ئو قسمتِی اَژِن اَرِه مَرْدِم خُوئَن.
اُو هُونَه خُوئَنِی: «خدا روح وژ داسِی اَ مِ تا خَوَر خوش وَ ژارل اعلام بِکَم. اُو مِ رِ کِردِسِی تا وَ اسیرل آزادی، وَ کورل بینایی ئو وَ ستمدیدل رهائی بوخشِم. اَرِه یَه کِه زِمُون رحمت خدا وَ اِنسُون رَسییَه.»
اَسَه عیسی نیشت ئو کُل وَ دقت سِیلُونَه مَکِرد. اُوِن مَزانِستُو کِه اَ جائَه اِ کِتآو مقدس کِه عیسی خُوئَنِی، وَ مسیح موعود اشارَه مَکِردِی. عیسی وِت: «کَلُومِی کِه اَرِه هُومَه خُوئَنِم، هَر ایسه اِ حال اَنجُومَه.» کُل مَرْدِم آچِن ئو پِرسیو: «مَر اِیی شخصَه کُر یوسِف نییَه؟»
اَسَه عیسی فرماش کِردِی: «وَ راسی کِه یِه پیامبر اِ زادگاه وژ مورد قبول نییَه. زِمُونِی کِه اِ دُورُون ایلیا پیامبر وَ مدت سه سال ئو نیم وارُون نُوآری، وَ وجود بیوَه ژَنل فِرَه اِ اسرائیل، خدا ایلیا رِ کِردِی اَ کمک بیوَه ژَنی کِه اِ وِلاتِی هَنی زِنِییَه مَکِردِی.»
ئو هُونَه ادامَه داتِی: «اِ زِمُون اِلیشَع پیامبر، آمل فِرِه اِ اسرائیل دچار بیماری پوسی بین. اَما اِلیشَع هُویچ کُوم اِ اُوِن شفا نیاتِی. اُو هَر نَعَمان سوری، فَرمُوندَه دشمن اسرائیل اِ اَ بیماریئَه شفا داتِی.» کَسلِی کِه گوشونَه میا یهودی بین، وَ شِنَفتِن اِیی حرفلَه عَصَبُونی بین.
مَرْدِم ناصرَه، عیسیئو اِ پرسشگاه کیشی اِ دَر، بِرد اَ لُو کَمَرِی تا اُو اِ وِرَه باوژِن اَ هُوار ئو بِکُشِن. اَما عیسی اِ نُوم اُوِن گُواریا ئو اِ شیر ناصرَه کِردِی اَ دَر.
اَسَه عیسی چِی اَ کُل جائِی اِ جلیل. جَرخَه فِرِه مَهَتِن ویرِه اُو ئو بیمارل فِرَئونِی وَ گَرْد وژُو ماوِرد. اِ نُومُو قَری شَل، کور ئو کَر بین، قَرِی هَم اَژِنُو نِمَتُونِستُو ری بِچِن ئو حرف بِئن. عیسی اُوِن شفا میاتِی.
ئو قَر فِرَه کِه گرفتار روح پلید بین، مآوِردِنُو اَ تِه عیسی. وَ فِرمُون عیسی روحل پلید اِ مَرْدِم مَکِردُون اَ دَر. بیشتِرُو فریادُونَه میا: «تو پسر خدائی!» ئو مَرْدِم وَ تَجُب خدائو ستایشَه مَکِرد.
اَسَه عیسی اِ نُوم شاگردل وژ دُوآزَه نفر جیا کِردِی ئو نُومُو نیاتِی اَ رسولل. اُوِن وَ گَرد عیسی سَفَرُونَه مَکِرد ئو اَژِنِی آمَگِرتُو.
یِه روژ یَکی اِ اُستادل مذهبی یهود هَت اَ تِه عیسی. اُو مَگِسْتِی ثابت بِکِه کِه تعلیمل عیسی اشتباهِن. اُو پِرسیتِی: «استاد، اِنسُون چَه بایَد بِکِه تا زِنِی جاودُونی بارِی اَ دَس؟» عیسی جُوآو داتِی: «اِ کِتآو تورات اِ اِیی بارَه چَه نویسِریائَه؟»
اَ پیائَه وِت: «خداوَن، خدای وژِت وَ کُل دل، وَ کُل گِیون، وَ کُل قوت ئو وَ کُل فکرِت دوس داشتو. هُومسات هَم اِ طُور وژِت، دوس داشتو.» اَسَه عیسی فرماش کِردِی: «دُرِسَه موشی! تو هَم هُونَه بِکَه تا زِنِی جاودُونِت داشْتو.»
اَما اَ عالم مذهبیئَه اَرِه یَه کِه مَگِسْتِی وژ آم خوئی نیشُون دِ، یِه گِل هَنی پِرسیتِی: «هُومسا مِ کیئَه؟»
عیسی وَ وَسیلَه داستانِی جُوآو اَ عالم مذهبیئَه داتِی: «پیا یهودیئِی اِ اورشلیم ویرِه اریحا اِ سفر بی.
اِ ری، راهزنل حملَهئو کِرد اَ اُو ئو کُل داراییئُو گِرْت، دائون اَرِن ئو لَش نیمَه گیونُو وِل کِرد اِ رُونَه ری.
دُما اِیی جریانَه، کاهن یهودیئی اِ وِرَه کِلَه مُوئِی. وَخْتِی اَ پیائَه کِه اِ نُوم ری کَتی دییتِی، اِ لائِی هَنی اِ ری وَ ری وژ ادامَه داتِی ئو اُو وَ کُلی نِئِییَه گِرْتِی.
کَمِی دُما اَوَه لاویئِی اِ ری رَسی (لاویل، طایِفِه اِ اسرائیل بین کِه وَ کاهنل معبد کمکونَه مَکِرد.). اُو هَم چِی اِ اَ لا ری ئو وَ اَ پیائَه رسیدگی نَکِردِی.
اَسَه پیائِی هَنی هَت کِه سامری بی. (سامریل ئو یهودیل اِ یَکتِری نِفرَتُو داشت.). وَ یَه کِه دییتِی اَ پیا زیمدارَه یهودیئَه، ولی دلِی وَ حال اُو ست ئو زیمل شُشت، مَلْهَم مالُونِی ئو بَست.
اَسَه پیا سامری اُو سُوار خَر وژ کِردِی، بِرد اَ مِیمُونخُونِه ئو اِ وِرَه هَم ویردار بیتِی.
«صُو اَ روژَه، پیا سامری مَگِسْت وَ سفر وژ ادامَه میاتِی. اُو قَرِی پویل داتِی اَ حُویا مِیمُونخُونَه ئو وِت: « ویردار اِیی پیائَه بو ئو اَر بیشتِر اِ یَه خرج بِکِی، وَخْتِی اُورگیردیم وَ تو پرداختَه مَکَم.»
اَسَه عیسی اِ اَ عالم مذهبیئَه پِرسیتِی: «ایسه فکرَه مَکِی کُومی اِ اَ سِه نفرَه، هُومسا اَ پیائَه بی کِه مورد دُزی ئو خشونت قِرار گِرتیتِی؟» عالم مذهبی جُوآو داتِی: «اَوَه کِه اَرِه اُو دل سِزُونِی.» عیسی وَ اُو جُوآو داتِی: «تو هَم بِچو ئو هُونَه بِکَه.»
یِه روژ یَکی اِ سران دُولَمَن هَت اَ تِه عیسی ئو اِ اُو پِرسیتِی: «استادِه خو، چَه بایس بِکَم تا زِنِی جاودُونی بارِم اَ دَس؟» عیسی وَ اُو فرماش کِردِی: «اَرّا وَ مِ موشی خو؟ اِ حالِی کِه، بِجُز خدا کَسی خو نییَه. اَر مِئت زِنِی جاودُونِت داشْتو، اِ دَستورل خدا اطاعت بِکَه.»
اُو پِرسیتِی: «اِ کُومی اِ فِرمُونل بایس اطاعت بِکَم؟» عیسی جُوآو داتِی: «قتل نَکَه، زِنا نَکَه، دُزی نَکَه، دُرو نوش، وَ باوَه ئو دات احترام بِن ئو هُومسات چی وژِت دوس داشْتو.»
وَلی پیا جِوُن وِت: «مِ اِ اُویلی اِ کُل اَ فِرمُونلَه اطاعَتِم کِردِی، ایسه دِ چَه بایس بِکَم تا زِنِی جاودُونِم داشْتو؟» عیسی وَ محبت سِیل اُو کِردِی.
ئو جُوآو داتِی: «اَر مِئت بهترین کار اَنجُوم دِی، بِچو ئو هَرچِی دیری بِفِروش ئو پویلِی بِئ اَ فقیرل تا گنج تو اِ آسْمُون بو نه اَر رویی زَمی! اَسَه بو ئو اِ مِ اطاعت بِکَه!»
وَخْتِی اَ پیا جِوُنَه اِیی حرف عیسیئَه شِنَفتِی، فِرَه ناراحت بی اَرِه یَه کِه دُولَمَن بی ئو نِمَگِسْتِی دارایی ئو مال وژ اِ دس بِئ. اُو رویی وژ اُورگیردُونِی ئو اِ عیسی دویر بی.
اَسَه عیسی وَ شاگردلِی فرماش کِردِی: «یَه بِزانِن کِه ورود یِه دُولَمَن وَ پادشاهی خدا فِرَه سَختَه. هَنی هَمَه موشِم، کِل بیئِن شُتِر اِ کُنا سیزِن آسُوتِرَه اِ وارد بیئِن یِه شَخصِه دُولَمَن وَ پادشاهی خدا!»
شاگردل اِ شِنَفتِن اِیی حَرف عیسیئَه آچِن ئو پِرسیو: «پس چِه کَسی مَتُونِی نجات پیا بِکِه؟»
عیسی سِیلِی اِ شاگردل کِردِی ئو فرماش کِردِی: «اِنسُون نِمَتُونِی وژ نجات بِئ، وَلی اَر تِه خدا کُل چی امکان دیرِی.»
پترس وَ عیسی وِت: «اِیمَه اِ کُل چی وژمُو دَسمُو کیشیئَه تا وَ دُم تو بایمِن، ایسه پاداش اِیمَه ماو اَ چَه ؟»
عیسی جُوآو داتِی: «هَرکَس کِه وَ خاطِر مِ اِ بِرا ئو خُویئَه، باوَه ئو دا ئو اُویل، مال ئو زَمی چِیم بِپوشِنِی، صد بِرآوَر بیشتِر پیا مَکِه ئو زِنِی جاودُون مارِی اَ دَس. وَلی فِرَه اِ کَسلِی کِه هان اِ نُوا، مون اَ آخِر ئو فِرَه اِ کَسلی کِه هان اِ آخِر، مون اَ اول.»
یِه روژ پترس اِ عیسی پِرسیتِی: «استاد، بِرائِی کِه وَ مِ گَنیئَه مَکِه، چَن گِل بایس بوخشم؟ آیا هفت گِل؟» عیسی فرماش کِردِی: «نَه هفت گِل، بلکه هَفتا تا هفت گِل!» عیسی مَگِست وَ اِیمَه بِفیمِنِی کِه بایس همیشَه بوخشِنیم. اَسَه عیسی اِیی داستانَه تیریف کِردِی.
اُو وِت: «پادشاهی خداوَن چی پادشاهِی کَه کِه مَگِسْتِی حِسآول وژ وَ گَرد خدمتکارلِی تسویه بِکِه. بِدِهکاری یَکی اِ اَ خدمتکارلَه، بِرآووَر دسمزد ۲۰۰۰۰۰ سال کار بی.»
اَرِه یَه کِه خدمتکار نِمَتُونِسْتِی اَخِنَه بدهی پَرداخت بِکِه، پادشاه دستور داتِی اِ جا اَ بدهیئَه، اُو وَ گَرد ژن ئو اُویلل ئو کُل دارائیلی بِفِروشِن.
وَلی اَ پیائَه وژ اُوشتِی اَر پال پادشاه ئو لالکی ئو وِت: «اِ پادشاه، خواهِشَه مَکَم وَ مِ وَخت بِئ تا کُل بِدِهیم تا آخِر پرداخت بِکَم.» پادشاه دلِی وَ حال اُو سِت، پس اُو آزاد کِردِی ئو کُل بِدِهی بَخشُون.
اَما وَختِی کِه اَ خدمتکارَه اِ دربار پادشاه هَت اِ دَر، یَکی اِ هُمکارلِی دییتِی کِه وَ اندازَه دَسمزد چُوار مُونگ وَ اُو بدهکار بی. پس چِنگ نیا اِ تینی ئو وِت: «بِدِهیت وَ مِ پرداخت بِکَه.»
رفیق بدهکارِی کَت اَر پال اُو، ئو وِت: «خواهشَه مَکَم مُهلتِی بِئ اَ مِ تا کُل بِدِهیم بِئم اِ دُما.» اَما طلبکار راضی نُوئی ئو هُمکارِی تا مُوقِه کِه کُل بِدِهی بِئ اِ دُما اُوتِی اِ زِندُون.
وَخْتِی دوسل اَ شخصَه اِیی جریانُونَه شِنَفت، فِرَه ناراحت بین ئو چِن اَ حضور پادشاه، جریانُو وَ اُو وِت.
پادشاه دَرجا اَ پیائَه گِسْتِی ئو وِت: «اِ خادم شرور! مِ وَ خواهش تو اَ بِدِهی کَلُونمَه بَخشُون. تو هَم مَگِست هَر اِیی رفتارتَه وَ گَرْد هُمکارتَه مَکِرد.» پادشاه فِرَه عَصَبُونی بی ئو دستور داتِی اُو باوژِن اِ زِندُون ئو تا کُل بِدِهی پَرداخت نَکِردِسِی، آزاد نَکَنِی.
اَسَه عیسی فرماش کِردِی: «اَر هُومَه بِراتُو اِ تِییَه دل نوخشینُو، باوَه آسْمُونی مِ هَم وَ گَرْد هُومَه هَر اِیی طُورَه رفتارَه مَکِه.»
عیسی رسولل اَرِه بشارت ئو آموزش رِ کِردِی اَ آبادیل فِرِه. دُما اُورگیردینُو، اُوِن عیسیئو اِ کارلِی کِه کِردی خَوَر دار کِرد. اَسَه عیسی اُوِن بِردِی اَ جا چولی اِ نِزیکی دریاچَه تا کَمی استراحت بِکَن. پَس کُل سُوار یِه قایق بین ئو چِن ویرِه اَ لا رو.
چون مَرْدِم دیییُو کِه عیسی ئو شاگردل سُوار قایق بینَه اِ وِرَه مَچِن، اِ رُونَه دریا شروعو کِرد اَ دُویئِن تا وِرِه اُوِن بِرَسنَه اَ لا دریا. وَ اِیی خاطِرَه وَخْتِی عیسی ئو شاگردلِی رَسین اَ وِرَه، جَرخَه کَلِنگی اِ مَرْدِم چِیم اَ رِیئو بین ئو چِن اِ نُوائُو.
تعدادُو بِجُز ژَنل ئو اُویلل، نِزیک پنج هزار پیا بی. دل عیسی مسیح فِرَه وَ حالُو سِت، اَرِه یَه کِه چی میل بی شُوُن بین. پس شُرو کِردِی اَ آموزش اُوِن ئو کَسلِی کِه بیمار بین، شفا داتِی.
ایوارَه، شاگردل هَتِن اَ تِه عیسی ئو وِتُو: «اِ استاد! مَرْدِم رِ کَه تا اَرِه وژُو نُو جور بِکَن؛ اَرِه یَه کِه اِ اِیی جا دویر کَتِیئَه، چیئِی اَرِه حُوآردِن پیا نِمو.»
اَما عیسی وَ شاگردل وِت: «هُومَه وژتُو نُو بِئن اَ بینُو.» اُوِن جُوآو دا: «چطور مَتُونیم اِیی جَمیَت اِ مَرْدِمَه سیر بِکِیم؟! اِیمَه هَر پنج نُون ئو دو ماهی گُوجَر دیریم ئو بس.»
عیسی وَ شاگردل وژ فرماش کِردِی تا بوشِن اَ مَرْدِم، کِه اِ بِرّل پَنجا نفری بِنیشِن اَر رویی سُوزیل.
اَسَه عیسی پنج نُون ئو دو ماهی گِرتِی اِ دَس ئو سِیل آسْمُون کِردِی ئو خدا اَرِه نُو شُکر کِردِی ئو اَوَه برکت داتِی.
اَسَه عیسی نُونل ئو ماهیل کُت کُت کِردِی ئو دانِی اَ شاگردلِی تا اِ نُوم مَرْدِم بیر کَن. شاگردل نونُونَه میا اَ مَرْدِم. کُل حُواردُو ئو سیر بین، اَما چیئی اِ اَ نُونلَه کَم نِمُوئی.
اَسَه شاگردل باقی مَنی نُونُو جَم کِرد، وَ هُونَه اِ باقی اَ پنج نُون ئو دو ماهیئَه، دُوآزَه سَلَه پِر بی.
دُما اَوَه کِه عیسی نُو داتِی اَ جمیَت وَ شاگردلِی فرماش کِردِی کِه سُوار قایق بون، بِچِن اِ اَ لا دریاچَه، اَما اُو گِری من اَر وِرَه. اَسَه شاگردل کَتن اِ ری ئو عیسی دُما اَوَه کِه مَرْدِم رِ کِردِی، چِی اِ بِلِنگ کُوئِی تا دُعا بِکِه. اُو اِ وِرَه تَنیا بی ئو تا آخِر شُو دُعا مَکِردِی.
اِ اِیی بِئنَه، شاگردل اِ نُوم قایق پاروئونَه میا، اَما وا چَپَه مَهَت ئو تا نیمَه شُو هَر تُونِستیو بِرَسِن اَ نُومجا دریاچَه.
اَسَه عیسی دُعا وژ خِلاص کِردِی ئو چِی ویرِه شاگردل. اُو ویرِه قایق اُوِن اَر رویی آو تُرکیا.
وَخْتِی شاگردل عیسیئو دیی، فِرَه زیلَهئو چِی، اَرِه یَه کِه فکرُو کِرد روحی مُوینِن. عیسی زانِستِی کِه اُوِن زیلَهئو چِیئَه، پس وَ اُوِن فَرماش کِردِی: «زیلَتُو نَچو من هستم!»
اَسَه پترس وَ عیسی وِت: «سرورِم، اَر تونی، دستور بِئ تا اَر رویی آو بام اَ تِه تو.» عیسی وَ پترس فَرماش کِردِی: «بو!»
پس پترس اِ قایق هَت اِ دَر ئو اَر رویی آو ویرِه عیسی کَت اِ ری. اَما دُما یَه کِه کَمِی ری چِی، اُو رویی وژ اِ عیسی اُورگیردُونِی ئو حواس چِتِی اَر موجل بِلِنگ ئو قدرت وا تُنِی کِه مَهَت.
اَسَه هول، پترس اِرا گِرتِی ئو اِ حالی کِه مَچیا اِ ژِیر آو، هِنا کِردِی: «سرورِم نجاتِم بِئ!» عیسی دَرجا دَس وژ دِرِیژ کِردِی ئو اُو کیشیتِی اِ دَر. اَسَه عیسی وَ پترس فَرماش کِردِی: «اِ کَم ایمان، اَرّا وَ مِ اعتمادِت نَکِرد تا بِمینین اِ اَمُون؟»
وَخْتِی پترس ئو عیسی سُوار قایق بین، یِهُو وا هوسیا ئو آو آرُوم گِرتِی. شاگردل کِه فِرَه آچُویئین، عیسیئو پرَسِش کِرد، وَ اُو وِتُو: «وَ راسی کِه تو پسر خدائی.»
یِه روژ عیسی ئو شاگردلِی وَ قایق چِن اَ سرزمین جَدَریان اِ اَ لا دریاچَه. وَخْتِی رَسین اَ حُشکی اِ قایق وژُو هَتِن اِ دَر.
پیائی اَر وِرَه بی کِه گرفتار روحل پلید بی.
اَ پیائَه اَخِنَه زوردار بی کِه کَسی نِمَتُونستِی اُو رُوم کِئ. چَن گِل اُوئو کیشیئی اَ زنجیر، وَلی اُو زنجیرل مُورّیتِی.
اَ پیائَه اِ نُوم قُورل وِرَه زِنِییَه مَکِردِی. اُو شُو ئو روژ مَقارُونِی. لباسِی اِ وَر نُوئیتِی ئو وَ بَردل تِیژ وژ زیمدارَه مَکِردِی.
وَخْتِی اُو رَسی اَ تِه عیسی، اِ بِرآوَرِی زُونی داتِی. عیسی وَ اَ دیوَه دستور داتِی: «اِ اِیی پیائَه بو اِ دَر!»
دیو دَنگ بِلِنگِی اُور اُوِردِی ئو وِت: «اِ عیسی، پسر خدا متعال، اِ مِ چَتَه مِئ؟ خواهشَه مَکَم مِ عَذآو نِئ!» اَسَه عیسی اِ اَ دیوَه پِرسیتِی: «نُومِت چِهئَه؟» اُو جُوآو داتِی: «نُوم مِ لژیونَه، چون اِیمَه فِرِئیمِن.» (لژیون شامل چَن هزار سَرواز اِ ارتش روم بی.)
دیول اِ عیسی خواهشُو کِرد: «اِیمَه اِ اِیی سرزمینَه نآوژ اِ دَر» اِ وِرَه گَلِه اِ وِرازل اَر سَر لَپِی مَلریان. روحل ناپاک وَ عیسی لالکین ئو وِتُو: « پس اِیمَه رِ کَه اِ نُوم وِرازل!» عیسی اِجازَه داتِی ئو فَرماش کِردِی: «بِچِن»
دیول اِ اَ پیائَه کِردُون اَ دَر، چِن اِ نُوم وِرازل. کُل اَ وِرازلَه کِه نِزیک دو هزار بین، اِ سِراژیری لَپ کَتِن اِ نُوم دریاچَه ئو خَفَه بین.
وِرازلاوِنلِی کِه ویردار اَ گَلَه مُوئین، وَ دییئِن اَ اتفاقَه دُوئین ویرِه شیر ئو مَرْدِمُو اِ کارِی کِه عیسی کِردیتِی خَوَردار کِرد. مَرْدِم شیر هَتِن ئو اَ پیا دیوُنَهئونَه دیی کِه آرُوم گِرتِسِی، لباس کِردِسِی اِ وَر ئو عاقل نیشتِی.
مَرْدِم کِه فِرَه زیلَهئو چیئی، اِ عیسی گِسْتُو کِه اِ وِرَه بِچو. پس عیسی سُوار قایق بی. وَلی اَ پیائَه کِه وِرِه یَه اسیر دیو بی اِ عیسی خواهش کِردِی تا وَ گَرْد اُو بِچو.
اَما عیسی وَ اُو وِت: « اُورگِیرد اَ مالِت ئو وَ کُل بوش کِه خدا اَرِه تو چَه کِردِسِی ئو چِطُور رحمت اُو شامل حال تو بییَه.»
وَ اِیی خاطِرَه اَ پیائَه چِی ئو مَرَسی اَ هَر کَس، مُوئِتِی کِه عیسی چَه اَرِنِی کِردِسِی. هَر کَس کِه داستان اُو مَشنَفتِی، آمَچیا.
عیسی اُورگیردیئَه اَ لا دریاچَه. دُما رَسیئِن اَ وِرَه، جَمیَت فِرِه جَم بُویئین اَ دُورِی، اِ نُوم جَمیَت مَرْدِم، ژَنی بی کِه دُوآزَه سال اِ خوینریزی رَنجَه مُوئِردِی. اُو کُل دارائیئِی خرج دَوا ئو دَرمُون وژ کِردیتِی ئو داییتِی اَ دکترل، ولی حال اُو بَتِر هَم بُوییئی.
اُو شِنَفتیتِی کِه عیسی بیمارل فِرِه شفا داسِی پَس وَ گَرد وژ وِت: «باور دِیرِم کِه اَر هَر دَس بارِم اَر لباس عیسی، مِ هَم شفا پیا مَکَم.» اَ ژَنَه وژ اِ نُوم مَرْدِم رَسُونِی اَ پِشت سَر عیسی ئو دَس اُوِردِی اَ چوخا اُو. تا دَس اُوِردِی اَ لباس عیسی، خوینریزی اُو قطع بی.
عیسی دَرجا فیمی کِه نیروئی اِ وجودِی کِردِسِی اَ دَر. پَس اُورگیردی ئو پِرسیتِی: «چِه کَسی دَس اُوِردِی اَ لباس مِ؟» شاگردل جُوآو دا: «مَرْدِم فِرِه اِ کُل لا زورَه مارِن اَ تو، اَرّا مَپِرسی «چِه کَسی دَس داتِی اِ قِه مِ؟»
اَ ژَنَه اِ حالِی کِه اِ ترس مَرِکیا، اِ وَر پائل عیسی زُونی داتِی. اَسَه وَ اُو وِت کِه چَه کِردِسِی ئو چطُور شفا پیا کِردِسِی. عیسی وَ اُو وِت: «ایمانِت تو شفا داتِی! وَ سلامت بِچو.»
یِه روژ عیسی اِ رُونَه دریاچَه اِ حال تعلیم دائِن وَ جَرخَه کَلِنگی اِ مَرْدِم بی. تِعداد اُوِن اَخِنَه فِرَه بی کِه عیسی جا اَرِه صُبَت کِردِن وَ گَرْدُو نیاشتِی. وَ اِیی خاطِرَه سُوار قایقِی بی کِه اِ رُونَه آو بی ئو اِ وِرَه شُرو کِردِی اَ تعلیم مَرْدِم.
عیسی اِیی داستانَه اَرِه مَرْدِم تیریف کِردِی: «کشاورزِی اَرَه تُم اُوتِن کِردِی اَ دَر. اِ حالِی کِه تُمل ویرِه کُل لا مَپاشُونِی، قَرِی اَژِنُو کَت اِ نُوم ری ئو مَلل هَتِن ئو کُلُو حُواردِن.»
«قَرِی اَژِنُو کَت اَر رویی بَردکو کِه روییئِی کَمِی خاک پوشُونی. تُمل وَ رویی اَ خاک کم عمقَه، فِرَه زویی سُوزُو کِرد. وَلی ریشِیئو نِمَتُونِستِی بِچو اِ ژِیر خاک. وَ اِیی خاطِرَه وَخْتِی هُوئَر داخ نیاتِی اَرِنُو، کُل ستِن ئو اِ بِئن چِن.»
«قَرِی اِ تُمل هَم کَتِن اِ گَل خارل. خارل ئو تُمل وَ گَرد یَک سُوزُو کِرد ئو پَلل جِوُن گیا اِ ژِیر فشار خارل اِ بِئن چِن ئو هُویچ حاصلُونِی وَ بار ناوِرد.»
« قَرِی اِ تُمل کَتِن اَر رویی خاک خو، ئو اِ هَر تُم، سی، شَص ئو حتی صد بِرآوَر بار اُوِردِی. هَر کَس مِئتِی اِ خدا اطاعت بِکِه وَ حرفل مِ گوش دِ.»
شاگردل اِ شِنَفتِن اِیی داستانَه گیژ بین. پَس عیسی وَ اُوِن هُونَه تُوضی داتِی: «تُم، کَلُوم خدائَه. ری، کَسی کَه کِه کلُوم خدائَه مَشْنُوئِی وَلی اَوَه نِمَفِیمِی ئو شیطان اَ کَلُومَه اِ اُو مُوزِی. اِ حقیقت شیطان نِمِلِی اُو کَلُوم خدا بِفِیمِی»
«زَمی بَردکو، کَسی کَه کِه تا پیغُوم خدائَه مَشْنُوئِی، اَوَه وَ هَوَس قَبولَه مَکِه، وَلی اِ وَخْت سَختیل یا وَخْتِی مَرْدِم وَ اُو آزارَه مَرَسِنِن، اِ خدا رویی اُورَمَگِیردِنِی. وَ بیانِی هَنی اُو اِ اعتماد وَ خدا دَس اُورَمِرِی.»
«زَمینِی کِه اِ خارل پوشیائَه، کَسی کَه کِه پیغُومَه مَشْنُوئِی وَلی نِگَرُونیل زِنِی ئو پویل دوسی ئو دِل بَستِن اَ چیل فِرَه، دُما زِمُون کَمِی نِمِلِی اُو وَ خدا عشق داشْتوتِی. دِ نِمَتُونِی وَ خاطِر اَ چیلَه کِه اِ کَلُوم خدا آگِرتیتِی خدا راضی بِکِه. اُو چی پَلل گَنِمِی کَه کِه ثَمَرِی وَ بار نِمارِی.»
«اَما زَمی خو، کَسی کَه کِه پیغُوم خدا مَشْنُوئِی، باوَرَه مَکَتِی ئو ثَمَرَه مارِی.»
عیسی داستانل فِرِه هَنی هَم اِ بارَه پادشاهی خدا تیریف کِردِی. اَرِه مثال هُونَه وِتِی: «پادشاهی خدا چی دُون خردلَه کِه کَسی اِ زَمی وژ کاشت. هُومَه وَ خوئی مَزانینُو کِه دُون خردل گُوجَرترین دُونلَه.»
وَ وجود یَه وَخْتِی دُون خردل سُزَه مَکِه، اِ کُل گیالِی هَنی اِ باخ کَلِنگتِرَه ماو. اَخِنَه کِه مَلل اِ گَل پَللِی شَکَتی ایرَه مَکَن.»
عیسی داستانی هَنی تیریف کِردِی ئو وِت: «پادشاهی خدا چی حَمیر تُورشیکَه کِه ژَنی اَوَه وَگَرد آرد قاتیئَه مَکِه تا اِ کُل حَمیر پخش باو.»
«پادشاهی خدا، چی گنجِیکَه کِه کَسی اَوَه اِ زَمینِی قائِم کِردیتِی. کَسی هَنی اَوَه پِیا کِردِی ئو دُوآرَه قائِم کِرد اِ ژِیر خاک ئو اِ هَوَس اَوَه چِی ئو هَرچِی گِه داشتِی فِروتِی تا پویل کافی بارِی اَ دَس ئو اَ زَمینَه کِه گنج اِ نُوم بیتِی، بِخِرِی.»
«پادشاهی خدا، چی یِه مِرواری فِرَه قشنگ گِرُو قیمَتِیکَه کِه تاجری، اَ مِرواریئَه پِیا کِردِی ئو هَر چِی گِه داشتِی، فِروتِی تا وَ پویلِی اَوَه بِخِرِی.»
اِ وِرَه کَسلِی بین کِه گُمُونُونَه مَکِرد وَ خاطِر کارل خوئو مورِد قبول خدائِن. اُووِن باقی مَرْدِمُو کِه کارل خوئو نِمَکِرد خوارَه مَکِرد. پس عیسی اِیی داستانَه اَرِنُو تیریف کِردِی: «دو نفر چِن اَ معبد تا دُعا بِکَن. یَکی اَژِنُو رهبر مذهبی ئو یَکی هَنی باجگیر بی.»
«رهبر مذهبی هوسیا ئو هُونَه دُعا کِردِی: «اِ خدا تو شُکرَه مَکَم کِه چی باقی مَرْدِم، گناهکار، دُوز، ستمکار، زِناکار ئو حتی چی اِیی باجگیرَه نییِم.»
«اِ هَفتَه دو گِل روژِیئَه مَگِرِم ئو اِ کُل پویلل ئو دراُومَدی کِه مارِم اَ دَس، ده یکُو مِئم اَ تو.»
«اَما اَ باجگیرَه دویرتِر اِ اَ رهبر مذهبیئَه هوسیا ئو وَ مُوقَه دُعا، حتی سر وژ ویرِه آسْمُو بِلِنگ نَکِردِی، بلکه وَ مِشت داتِی اَر سینَه وژ، وِت: «خدایا وَ مِ رحم بِکَه، اَرِه یَه کِه گناهکارِم!»
اَسَه عیسی اِدامَه داتِی: «حقیقت وَ هُومَه موشِم؛ خدا دُعا اَ باجگیرَه شِنَفتِی ئو اُو عادل اُوِردِی اَ حسآو، خدا هَر کَس کِه خود پَسَن باو خوارَه مَکِه ئو هَر کَس کِه وِژ گُوجَر بِکِه سَر بِلِنگَه مَکِه.»
یِه روژ عیسی فِرَه اِ مَرْدِمی کِه جَم بُویئِین اَ دُوری تا اِ اُو بِشنُوئِن، تَعلیمَه میاتِی. بیشتِر اُوِن باجگیر ئو باقی مَرْدِمی بین کِه نِمَگِستُو اِ شریعت موسی اطاعت بِکَن.
اَما رهبرل مذهبی کِه اِ وِرَه بین، مِئییُو کِه عیسی چِطُور وَ گَرد گناهکارل چی دوسل نُوم گیونی رفتارَه مَکِه. پَس وَ یَکتِری مُوئِتُو کِه عیسی کار اشتباهی مَکِه. وَخْتِی عیسی حَرفل اُوِن شِنَفتِی، اِیی داستانَه اَرِنُو تیریف کِردِی.
«پِیائی بی کِه دو کُر داشتِی. یِه روژ کُر گُوجَرتِر وَ باوِه وِت: «باوَه، مِ میرات وژِم هَر ایسه مِئم!» وَ اِیی خاطِرَه باوَه اِ دارائی وژ بیر دا.»
چیئِی نَگُذَریا کِه کُر گُوجَرتِر هَرچِی داشتِی جَم کِردِی ئو چِی اَ وِلات دویری ئو اِ وِرَه کُل دارئی وژ اِ زِنِی گناه داتِی اَر وا.
چیئِی نَگُذَریا کِه قِیَطی سختِی اِ جائِی کِه اَ کُرَه بی، پِیش هَت ئو اُو دِ پویلِی اَرِه خِریئِن خوراک هَم نیاشتِی. وَ اِیی خاطِرَه وَ ناچار وَ تَنیا کاری کِه اَژِنی اُورَه مَهَت یعنی شُوُنی وِرازل مشغول بی ئو اَخِنَه ژار ئو وِسِنی بی کِه وَ خوراک وِرازل لَم وژ سیرَه مَکِردِی.
آخِر یِه روژ کُر گُوجَرتِر وَ گَرد وژ وِت: «مِ اَر ایرَه چَه مَکَم؟ کُل خدمتکارل باوَم خوراک فِرِه اَرِه حُوآردِن دیرِن، اَما مِ اِ ایرَه اِ وِسِنِی مَمِرِم. پس اُورَمَگیردِم اَر تِه باوَه وژِم ئو اِ اُو درخواسَه مَکَم کِه یَکی اِ خدمتکارلی بوم.»
پس ویرِه مال باوِه کَت اِ ری. هَنی اِ مال دویر بی کِه باوِه اُو دییتِی ئو دلِی وَ حال اُو سِت ئو تُن ویرِه اُو دُوئی، گِرت اِ بَخَل ئو ماچ کِرد.
کُر وَ باوِه وِت: «باوَه، مِ اِ حق تو ئو اِ حق خدا گناهِم کِردِی ئو دِ لیاقَت نِئرِم کِه کُر تو بوم.»
اَما باوِه وَ یَکی اِ خدمتکارل وِت: «زویی بون ئو بیتَرین کِراس اِ مال بارِن ئو بِکَن اِ وَر کُرِم. انگشتَرِی اِ دَسِی ئو کِلاشی بِکَن اِ پائِی ئو گُوئر مَسی بارِن، سَر بُورِّن تا میمُونی بِگِریم ئو شادی بِکِیم. اَرِه یَه کِه اِیی کُرمَه، مِردی ئو ایسه زِنی بییَه. گُم بُویئِی ئو ایسه اُوم هَنی پیا کِردِی.»
اَسَه، کُل اُوِن میمُونی کَلِنگئونی برپا کِرد. چیئی نَگُذَریائی کِه کُر کَلِنگتِر کِه اِ کار اَر سَر زَمی اُورَمَگیردی اَ مال، دَنگ ساز ئو دَس ئو دَنگ کِردِن شِنَفتِی ئو کنجکاو بی کِه چِه اتفاقی کَتِی.
وَخْتِی کُر کَلِنگتِر فیمی کِه اِیی میمُونیئَه وَ خاطِر اُورگیردین بِرائی وَ مالَه، عَصَبُونی بی ئو نَگِستِی بچو اَ مال. باوِه هَت اِ دَر ئو اِ اُو خواهِش کِردِی کِه با اَ مال ئو اِ میمُونی شِرکَت بِکِه، اَما اُو درخواس باوَه قبول نَکِردِی.
کُر کَلِنگتِر وَ باوِه وِت: «کُل اِیی ساللَه وَ وفاداری وَ تو خِدمَتِم کِرد! هَرگِز اِ فِرمُونِت سرپیچیم نَکِرد ئو اِ کُل اِیی مدَتَه، حتی یِه تُویشکتِی هَم نیا اَ مِ تا بِتُونِم وَ گَرد دوسلِم میمُونی بِگِرِم. اَما اِیی کُرتَه، ثروت تو اِ ریل گناهِی حَرُوم کِردِسی ئو ایسه کِه اُورگیردیسَه مال، بیترین گُوئر مَسِت اَرِنی سَر بِرّی تا میمُونیئی بِگِری.»
باوِه جُوآو داتِی: «کُرِم، تو همیشَه هاین اَر تَک مِ ئو هَرچِی دیرِم هین تُونَه. اَما بیتَرین کار یَه سَه کِه ایسه میمُونی بِگِریم ئو شادی بِکِیم، اَرِه یَه کِه بِرا تو مِرْدی ئو زِنی بی، گُم بُویئی ئو پیا بی.»
یِه روژ، عیسی سه نفر اِ شاگردلِی یعنی پترس، یعقوب ئو یوحنا اُورداشتِی ئو بِردِی اِ سَر کُوی بِلِنگِی تا وَ گَرد یَک دُعا بِکَن. ( یوحنائی کِه عیسی تعمید داتِی، کَسی تِرَه)
اِ مُوقَه دُعا، رویی عیسی چی هُوئَر نُویرُونی بی ئو لباسِی چی نویر اِسپی بی. اِ طوری اِسپِی بی کِه اَر سَر زَمی چی اَوَه پیا نِماو.
اَسَه موسی ئو ایلیا پیغَمبَر ظاهر بین. اِیی پِیالَه، صدها سال وِرِه اِیی اتفاقَه اَر رویی زَمی زِنِییُونَه مَکِرد. اُوِن وَ گَرد عیسی اِ بارَه مَرگ اُو کِه وَ زُویئی اِ اورشلیم پیشَه مَهَت، صُبَتُو کِرد.
وَخْتِی کِه موسی ئو ایلیا وَ گَرد عیسی صُبَتُونَه مَکِرد، پترس وَ عیسی وِت: «چِه خوئَه کِه اِیمَه هایم اَر ایرَه. اجازَه بِئ سِه کولا بِسازیم؛ یَکی اَرِه تو، یَکی اَرِه موسی ئو یَکی هَم اَرِه ایلیا.» پترس نِمَزانِستِی کِه چَه موشِی.
هَنی حَرف پترس خِلاص نُویئی کِه اُور نُویرُونیئِی هَت اَ هُوار ئو اُوِن گِرتِی اِ وَر ئو دَنگی اَژِنِی رَسی کِه: «یَه سَه کُر عزیز مِ کِه اِ اُو راضییِم. وَ حَرف اُو گوش بِئن.» سِه شاگرد اِ ترس کَتِن اَر زَمی.
عیسی دَس نیاتِی اَر اُوِن ئو وِت: «هیز کَن ئو زیلَتُو نَچو». وَخْتِی کِه اُوِن سِیل کُل لائُونی کِرد، جُز عیسی کَسی تِرُو اِ وِرَه نِئی.
عیسی ئو اَ سِه شاگِردَه اُورگیردین اَ هُوار کُوی. اَسَه عیسی وَ اُوِن فَرماش کِردِی: «ایسه اِ اَوَه کِه دیتُو وَ کَسی چیئی نوشِن. مِ وَ زُویئی مَمِرِم ئو دُوآرَه زِنیا موم. دُما اَوه مَتُونینُو وَ باقی بوشینُو کِه چَتُو دیی.»
پیائی بی وَ نُوم ایلعازَر، اُو ئو دو خُویِه مریم ئو مرتا، اِ دوسل نِزیک ئو نُومگیونی عیسی بین. یِه روژ، عیسی شِنَفتِی کِه ایلعازَر فِرَه بیمارَه. وَخْتِی عیسی اِیی خَوَرَه شِنَفتِی، وِت: «اِیی بیمارییَه باعث مِردِن اُو نِمو بلکه کَلِنگی ئو جلال خدا، اَرِه باقی، اِ اَوَه دیاریئَه ماو.»
عیسی وَ یَه کِه اُوِن دوس داشتِی، دو روژ هَنی اِ جائی کِه بی، مَن. دُما اَ دو روژَه عیسی وَ شاگردلِی وِت: «بورِن اُورگیردیم اَ یهودییَه.» اَما شاگردل وِتُو: «اِ استاد، هَر اِیی چَن روژ پِیشَه بی کِه مَرْدِم یهودییَه مَگِستُو تو بِکُوشِن!» عیسی اِ جُوآووُ وِت: «دوس اِیمَه ایلعازَر حُوئَتِی ئو مِ بایس اُو هیز دَم.»
شاگردل عیسی جُوآووُ دا: «خداوندا، اَر اُو حُوئَتِی، حالِی بیتِرَه ماو.» اَسَه عیسی وَ روشِنی وِت: «ایلعازَر مِردِی. خوشحالِم کِه اَر وِرَه نُوئیم تا هُومَه بِتُونینُو وَ مِ ایمان بارینُو.»
وَخْتِی عیسی رَسی اَ شیرِی کِه ایلعازَر اَژِه زِنِییَه مَکِرد، چُوار روژ اِ مِردِن ایلعازَر گُذَریائی. مرتا چِی اِ نُوا عیسی ئو وِت: «سرورِم، اَر ایرَه بین، بِرام نِمَمِرد. اَما مِ ایمان دیرِم هَر چِی کِه تو اِ خدا بِئت، وَ تو موخشِی.»
عیسی جُوآو داتِی: «مِ قیامت، ئو زِنِییِم. هَرکَس وَ مِ ایمان بارِی، حتی اَر بِمِرِی، زِنیا ماو. هَر کَس وَ مِ ایمان بارِی هرگز نِمَمِرِی. آیا وَ اِیی گفتَه مِنَه ایمان دیری؟» مرتا جُوآو داتِی: «بله استاد، مِ ایمان دیرِم کِه تو مسیح، پسر خدائی.»
اَسَه مریم رَسی اَ تِه عیسی ئو کَت اَر پال اُو، ئو وِت: «سرورِم، اَر ایرَه بین، بِرام نِمَمِرد.»عیسی اِ اُوِن پِرسیتِی: «اَر کو خاکتُو کِردِی؟.» اُوِن جُوآووُ دا: «اِ یِه مَقبِرِه. بو ئو بُوین.» اَسَه عیسی گِرِیویا.
قُور ایلعازَر اِشْکَفتِی بی کِه بَرد کَلِنگونِی نیائی اَ دَم دَر. وَخْتِی عیسی رَسی اَ مقبِرَه وَ اُوِن وِت: «بَرد بِئن اِ لا!.» اَما مرتا وِت: «چُوار روژ اِ مِردِنِی گُذَریائَه. ایسه دِ لشِی بو کِردِه سِی.»
عیسی جُوآو داتِی: «مَر نُوئِتِم اَر وَ مِ ایمان باری جلال خدائَه مُوینی؟» وَ اِیی خاطِرَه اُوِن بَردُو دا اِ لا.
اَسَه عیسی سِیل آسْمُو کِردِی ئو وِت: «باوَه، تو شُکرَه مَکَم کِه دَنگ مِنَه مَشنُوئی. مَزانِم کِه تو همیشَه گوشَه مِین اَ مِ، وَلی یَه مَه وَ خاطِر مَرْدِمی کِه هان اَر ایرَه وِت، تا ایمان بارِن کِه تو مِنِت رِ کِردِی.» اَسَه وَ دَنگ بِلِنگ فَرماش کِردِی: «ایلعازَر، بو اِ دَر!»
ایلعازَر، اِ حالِی کِه بدنِی اِ کَفَن پِیچیائی، اِ قُور هَت اِ دَر. عیسی وَ اُوِن وِت: «واز کَنِی تا بِتُونِی ری بِچو.» فِرَه اِ یهودیل اَرِه یَه کِه اِیی مُعجِزَهئونَه دیی، وَ عیسی ایمانُو اُوِرد.
اَما سران مذهبی یهود حَسُویدییُو کِرد، پس وَ دُور یَک جَم بین تا نَخشَه قتل عیسی ئو ایلعازَر بِکیشِن.
یهودیل هَر سال، عِد پِسَخ میمُونیئونَه مَگِرت. اِیی میمُونییَه، وَ یاد اَوَه بی کِه چِطُور خدا صدها سال پِیش، باوهل اُوِن اِ بَنیئی مصر نجات داییتِی. نِزیک سِه سال دُما اَوَه کِه عیسی شُرو وَ موعظَه ئو تعلیم کُل مَرْدِم کِردِی، وَ شاگردلِی وِت کِه مِئتِی عِد پِسَخ وَ گَرد اُوِن اِ اورشلیم میمُونی بِگِرِی، ئو، اُو وِت کِه اِ وِرَه مَکُوشِرِی.
یهودا یَکی اِ شاگردل عیسی ئو خَزُونَهدار دَسَه شاگردل بی. بیشتِر مُوقهل هَم اِ اَ پویلَه مُوزیتِی. دُما اَوَه کِه عیسی ئو شاگردلِی رَسین اَ اورشلیم، یهودا چِی اَ تِه کاهنل کَلِنگ یهود ئو پِیشنِهاد لُو دائِن عیسی اِ جا گِرتِن پویل داتِی اَ بینُو. اُو مَزانِستِی کِه رهبرل یهودی، مسیح بیئِن عیسی باوَر نِئرِن ئو مَگِستُو اُو بِکُوشِرِی.
سران مذهبی یهود وَ رهبری کاهن کَلِنگ، اَرِه خیانت یهودا ئو تحویل دائِن عیسی وَ اُوِن، سی سِکَه نُقرَهئو دا اَ بی. دُرِس هَر اَ طُورَه کِه پیغَمبرل پیشگوییئو کِردی. یهودا قبول کِردِی ئو پویل گِرتِی ئو کَت اِ ری. اِ اَ وَختَه اُو وَ دُم فرصتِی بی تا عیسی تسلیم کِه اَ اُوِن.
عیسی اِ اورشلیم، عِد پِسَخ وَ گَرد شاگردلِی میمُونی گِرتِی. مُوقَه حُوآردِن شُوم پِسَخ، عیسی نُو گِرتِی، کُت کُت کِرد ئو وِت: «بِگِرِن ئو بیرِن، یَه بدن مِنَه کِه اَرِه هُومَه مَدِرِی. یَه وَ ویر مِ بارِن اَ جا.» وَ هُونَه، عیسی وِت کِه وَ خاطِر اُوِن گیونَه مِئ ئو بدنِی اَرِه اُوِن قربانی ماو.
اَسَه عیسی جُوم شِرآوِی گِرتِی ئو وَ اُوِن وِت: «یَه خوین مِ اِ عهد جدیدَه کِه اَرِه آمرزش گناهل هُومَه مَرشِی، اَژِه بیرنِی. اِیی کارَه اِ آیَندَه وَ ویر مِ اَنجُوم دَن.»
اَسَه عیسی وَ شاگردل وِت: «یَکی اِ هُومَه وَ مِ خیانَتَه مَکِه.» شاگردل آچِن ئو پِرسیئو کِه چِه کَسی دَس اَ هُونَه کاری مِئ. عیسی وِت: «اَوَه کِه اِیی گُپ نُونَه اِ مِ مَسینِی، خیانتکارَه.» اَسَه نُو داتِی اَ یهودا.
دُما اَوَه کِه یهودا نُون اُورداشتِی، شیطان چِی اِ نُوم اُو. اُو چِی اَ تِه سران یهود تا اَرِه دَسگیری عیسی کُمَکُو دِ. یُونَه کُل اِ شُو اتفاق کَت.
دُما نُو حُواردِن، عیسی ئو شاگردلِی چِن ویرِه کُوی زیتون. عیسی وِت: «اِمشُو هُومَه کُل مِ تَنیا مِلینُو. اَرِه یَه کِه نویسِریائَه: «مِئم اَر شُوُن ئو کُل میل تُوینا مون.»
پترس وِت: «حتی اَر کُل اِ تِه تو بِچِن، مِ اِیی کارَه نِمَکَم.» عیسی وَ اُو وِت: «شیطان مِئتِی کُل هُومَه بِکِه اَ هین وژ، اَما مِ اَرِه تو دُعام کِرد تا ایمانِت اِ بِئن نَچو. وَ اِیی وجودَه، اِمشُو، وِرِه بُونگ کِلَهشیر، تو سِه گِل حاشا مَکِی کِه مِنَه مَشناسی.»
پترس وَ عیسی وِت: «حتی اَر بِمِرِم، اِ تو حاشا نِمَکَم.» باقی شاگردل هَم هُونَهئو وِت.
اَسَه عیسی ئو شاگردلِی چِن اَ باخ جتسیمانی. عیسی وَ اُوِن وِت دُعا بِکَن تا شیطان نَتُونِی وسوسَهئو کِه. اَسَه اِ تِه اُوِن چِی اَ جا خَلوَتِی تا دُعا بِکِه.
عیسی سِه گِل هُونَه دُعا کِردِی: «اِ باوَه مِ، اَر ماو، اجازَه بِئ کِه اِ اِیی جُوم رَنجَه نَنوشِم. اَما اَر ریئی هَنی اَرِه آمرزش گناهل آمل نییَه، پس اراده تو اَنجُوم باو.» عیسی هُونَه هول گِرتی کِه عِرَخ اُو چی تُکل خوین بی. خدا فرشتِه رِ کِردِی تا اُو تقویت بِکِه.
دُما هَر گِل دُعا، عیسی اُورَمَگیردی اَ تِه شاگردلِی، اَما مِئِیتِی اُوِن هان اِ خآو. گِل سِئِم کِه اُورگیردی، وِت: «هیز کَن، اَ شاگرد خیانتکارَه ها اَر ایرَه.»
یهودا وَ گَرد رهبرل یهود، سَروازل ئو جَرخَه کَلِنگی هَت. اُوِن وَ گَرد وژُو شِمشیر ئو گُرزُو داشت. یهودا هَت ویرِه عیسی ئو وِت: «سِلام اِ استاد» ئو اُو ماچ کِردِی. یَه نیشُونِه بی تا عیسی وَ سران یهود، اَرِه دَسگیری بِشناسِنِی. عیسی وَ اُو وِت: «یهودا، آیا وَ ماچِی وَ مِ خیانتَه مَکِی؟»
زِمُونِی کِه سَروازل، عیسیئو دَسگیر کِرد، پترس شِمشیر وژ کیشیتِی ئو گوش خدمتکار کاهن کَلِنگ بِرّیتِی. عیسی وَ اُو وِت: «شِمشیرِت غلاف کَه. مِ مَتُونِم اِ باوَم بِئم تا لَشکَرِی اِ فرشتهل رِ کِه اَ کُمَکِم. اَما بایس اِ باوَم اطاعت بِکَم.» اَسَه عیسی گوش اَ پیائَه شفا داتِی ئو کُل شاگردل گُریزیان.
اِ نیمَه شُو. سَروازل عیسیئو بِرد اَ مال کاهن کَلِنگ تا اَژِنی بازجویی بِکِه. پترس هَم اِ دویر وَ دُم اُوِن مَهَت. وَخْتِی عیسیئو بِرد اِ نُوم مال، پترس دَر اِ مال اَر کَم آگِر هوسیا تا وژ گَرم بِکِه.
اِ نُوم مال، سران یهود اِ عیسی بازجوییئو کِرد. اُوِن شاهدل دُروزِن فِرَهئونِی اُوِرد کِه تهمتل ناروائونِی میا اَر عیسی. اَما، حَرفل اُوِن وَ گَرد یَک، یَکی نُوئی، وَ اِیی خاطِرَه رهبرل یهود نَتُونِستُو گناهی اَر اُو ثابت بِکَن. عیسی هَم هُویچ حَرفی اَر زُوُن ناوِردِی.
آخِر، کاهن کَلِنگ سِیل عیسی کِردِی ئو وِت: «وَ اِیمَه بوش، آیا تو مسیح پسر خدا زِنیئی؟»
عیسی وِت: «بله هَئِم، ئو یِه روژ مِنَه مُوینینُو کِه اِ دَس راس خدا نیشتِمَه ئو اِ آسْمُون اُورَمَگیردِم اَ زَمی.» کاهن کَلِنگ، کِه اِ حرفل عیسی عَصَبُونی بُویئی، لباس وژ دِرّیتِی ئو وَ دَنگ بِلِنگ وَ باقی رهبرل مذهبی وِت: «اِیمَه وَ شاهدلِی هَنی نیاز نِریم. کُل شِنَفتِتُو کِه اُو وِت مِ پسر خدائِم. چَه رأییَه مِینُو؟»
رهبرل یهود کُل اِ جُوآو کاهن کَلِنگ وِتُو: «اُو سزاوار مِردِنَه» اَسَه چیمل عیسیئو بَست، آو دَمُو اُوت اِ نُوم رویی، دائُون اَرِه ئو تیتالُو کِرد.
پترس اِ دَر مال هوسیائی. کنیزی اُو دییتِی ئو وَ اُو وِت: «تو هَم وَ گَرد عیسی بین». پترس حاشا کِردِی. کَمی بَد کنیزی هَنی هَر اِیی حرفَه وَ اُو داتِی ئو پترس هَنی حاشا کِردِی. آخِر، کَسلِی کِه اِ وِرَه هوسیائین وَ اُو وِتُو: «مَزانیم کِه تو یَکی اِ شاگردل عیسائی، اَرِه یَه کِه تو هَم جلیلیئی».
اَسَه پترس قسم حُواردِی ئو وِت: «خدا مِ لَنَت کِه اَر اِیی پِیائَه بِشْناسِم». هَر اَ مُوقَه کِلَهشِیر بُونگ داتِی ئو عیسی اُورگیردی ئو سِیل پترس کِردِی.
پترس چِی ئو روآرو گِرِیویا. هَر اِ اَ زِمُونَه، یهودا خیانتکار دییتِی کِه رهبرل یهود عیسیئو وَ مرگ محکوم کِردِی. غم ئو غُصَه اُو اِرا گِرتِی، چِی ئو دَس داتِی اَ خودکشی.
اِ اِیی روژلَه پیلاتس فرمُوندار رومی اَر یهودا حکومَتَه مَکِردِی. سران یهود عیسیئو بِرد اَ تِه اُو. اُوِن مَگِستُو کِه پیلاتس عیسی وَ مرگ محکوم کِه. پیلاتس اِ عیسی پِرسیتِی: «آیا تو پادشاه یهودی؟»
عیسی جُوآو داتِی: «دُرِسِت وِت. اَما پادشاهی مِ زَمینی نییَه. اَر هُونَه بی، پیرولِم اَرِه مِ مَجَنگیان. اَما مِ هَتِمَه سَه اِیی جهُونَه تا حقیقت اِ بارَه خدا وَ کُل بوشِم. هَر کَس کِه حقیقت دوس داشتوتِی وَ مِ گوشَه مَکِه.» پیلاتس پِرسیتِی: «حقیقت چِهئَه؟»
پیلاتس دُما گَپ ئو گُفت وَ گَرد عیسی چِی اِ دَر، اَ تِه جَمیَت، ئو وِت: «مِ گناهِمی اِ اِیی شخصَه پِیا نَکِرد کِه سِزاوار مَرگ بو.» اَما سران یهود ئو جَمیَت قارُونُو: «مصلوب کَتِی.» پیلاتس جُوآو داتِی: «اُو گناهکار نییَه.» اَما اُوِن اِیی گِلَه وَ دَنگ بِلِنگتِرِی قارُونُو. اَسَه پیلاتس اَرِه گِل سِئِم وِت: «اُو گناهکار نییَه.»
پیلاتس اِ بیم یَه کِه شورش ناو، قبول کِردِی ئو عیسی سِپاردِی اَ سَروازلِی تا مصلوب کَنِی. سَروازل رومی عیسیئو شلاق دا ئو چوخا سلطنتیئو کِرد اِ وَر ئو تاجی اِ خارُو نیا اِ سَر. اَسَه وَ تیتال مُوئِتُو: «زِنی بو پادشاه یهود».
دُما اَوَه کِه سَروازل عیسیئو مَسخِرَه کِرد، اُوئو بِرد اِ دَر تا مصلوب کَنِی. اُوِن اُوئو وادار کِرد تا صلیب وژ بِگِرِی اِ کول.
سَروازل عیسیئو بِرد اَ جائِی کِه نُومی جُلجُتا (یعنی جُمجُمَه سر) بی ئو دَس ئو پائو میخکو کِرد اَر صلیب. اَما عیسی وِت: «اِ باوَه! اِیی مَرْدِمَه بوخش، اَرِه یَه کِه نِمَزانِن چَه مَکَن». وَ دستور پیلاتس اَر بِلِنگ سَر اُو نویسِریائونِی نیا کِه اَر رویی نویسریائیتِی: یَه سَه پادشاه یهود.
اَسَه سَروازل اَر لباس عیسی پِشْکُو اُوت. وَ اِیی کارَه اَ پِیشگویی کِتآو مُقَدَسَه اَنجُوم بی کِه موشِی: «لباسلِم اِ نُوم وژُو بیر کِرد ئو اَر چوخا مِ پِشْکُو اُوت».
سروازل هَر اَ مُوقَه دو دُوزُو هَم مصلوب کِرد ئو عیسیئو اَر صلیب نیا اِ نُوم اُوِن. یَکی اِ اُوِن عیسی مَسخِرَه مَکِردِی، اَما اَ یَکی وَ اُو وِت: «آیا تو اِ خدا زیلَت نِمَچو؟ اِیمَه گناهکاریم اَما اِیی پیائَه بیگناهَه». اَسَه وَ عیسی وِت: «اِ عیسی! مِ اِ پادشاهی وژِت بار اَ ویر». عیسی وَ اُو جُوآو داتِی: «تو هَر اِیمروژ وَ گَرد مِ هاین اِ بِهِشت».
سران مذهبی یهود ئو مَرْدِمی کِه اِ وِرَه بین عیسیئو مَسخِرَه مَکِرد ئو مُوئِتُو: «اَر تو پسر خدائی اِ صلیب بو اَ هُوار ئو وژِت نجات دَ! اَسَه اِیمَه وَ تو ایمانَ ماریم.»
هَر چَن ظُور بی، اَما آسْمُو کُل اَ وِلاتَه تاریک بی. اِیی تاریکیئَه تا سِه ساعت ادامَه پیا کِردِی.
اَسَه عیسی وَ دَنگ بِلِنگ وِت: «خِلاص بی. اِ باوَه، روح وژِم مَسپارِم اَ دَسل تو». اَسَه سَر وژ چَم کِردِی ئو روح وژ تسلیم کِردِی. وَخْتِی کِه گِیون داتِی زَمی هَت اِ لَرزَه ئو پردَه کَلِنگ معبد، کِه مَرْدِم اِ حضور خدا جیا مَکِردِی (قدسالقداس)، اِ بِلِنگ تا هُوار بی اَ دُو کُت.
عیسی وَ مِردِن وژ ریئِی واز کِردِی تا مَرْدِم بِتُونِن بان اَ حضور خدا. وَخْتِی نِگَهبُو رومی اِیی جریانلَه دییتِی، وِت: «اِ راسی کِه اِیی پیائَه بیگناه بی. اُو پسر خدا بی.»
اَسَه دو نَفَر اِ سران یهود، نیقودیموس ئو یوسِف کِه ایمانُو داشت عیسی هَر اَ مسیح موعودَه سَه، چِن اَ تِه پیلاتس ئو گِستُو کِه لَش عیسی تحویل بِگِرِن. اُوِن لَشُو وَ پَرو کتُون پِیچُو ئو نیا اِ مِزار بَردیئی ئو بَرد کَلِنگونِی هَم پِل دا اَر دَم دَر قُور تا بُونِرِی.
دُما یَه کِه سَروازل عیسیئو مصلوب کِرد، سران قُوم یهود چِن اَ تِه پیلاتس ئو وِتُو: «عیسى اِ دُرو وِت کِه دُما سِه روژ اِ نُوم مِردِیل هیزَه مَگِرِی. اَرِه یَه کِه شاگردلی نَتُونِن لَش بُوزِنِی، بایس کَسی مامور کِیم تا اَرِه سِه روژ اِ قُور نَگَهبُونی بِکِه. اَر بِتُونِن لَش بُوزِن، اَسَه اِدا مَکَن که اُو اِ نُوم مِردِیل هیز کِردِسی.»
پیلاتس وِت: «سَروازلِی وَ گَرد وژتُو بُورِن ئو تا جائی کِه مَتُونینُو ویردار قُور بون.» وَ اِیی خاطِرَه اُوِن بَرد دَم دَر قُورُو مُهر ئو موم کِرد ئو سَروازلُونِی اِ وِرَه نیا اَ نِگَهبُونی، تا کَسی نَتُونِی لَش بُوزِی.
چون روژ دُما خاکسپاری عیسی، یعنی روژ شبات کار کِردِن ممنوع بی، هُویچ کُوم اِ دوسل عیسی نَتُونِستُو بِچن اَ سَر قُور. اَما روژ دُمان اَژَهسَر، چَن نَفَر اِ ژَنل آمادَه بین تا بِچن اَ سَر قُور عیسی ئو لَش عیسی خُوشبو بِکَن.
وِرِه یَه کِه ژنل بِرَسن اَ وِرَه، اِ تِه قُور زَمی لَرزَه شدیدِی هَت. فرشتِه اِ آسْمُو هَت اَ هُوار، بَرد دَم دَر قُور پِل داتِی اِ لائِی ئو نیشت اَر سَرِی. اَ فِرِشتَه چی بِریقَه آسْمُو وِریسْکَه میاتِی. نِگَهبُونل وَ دیئِن اُو هُونَه زیلَهئو چِی کِه چی مِردِی کَتِن اَر زَمی.
وَختِی کِه ژَنل رَسین اَ سَر قُور، فرشتَه وَ اُوِن وِت: «زیلَتُو نَچو! عیسی ایرَه نییَه. اُو هَر اَ طُورَه کِه وَعدَه داییتِی اِ نُوم مِردِیل هیز گِرتِسِی. سِیل نُوم قُور بِکَن ئو بُوینِن.» ژَنل سِیل نُوم قُورُو کِرد ئو جائِی کِه لَش عیسی نِریائیتِی اِ نُوم دیی، وَلی لَشُونِی پیا نَکِرد.
اَسَه فرشتَه وَ ژَنل وِت: «بِچِن ئو وَ شاگردل بوشِن کِه عیسی اِ نُوم مِردِیل هیز گِرتِسِی ئو وِرِه هُومَه مَچو اَ جلیل.»
ژَنل اِ حالی کِه خوشحال بین ئو آچُویئِین، چِن ویرِه شاگردل تا خَوَر خوش وَ اُوِن بِرَسِنِن.
اِ حالی کِه ژَنل مَدُوئین تا اِیی خَوَر خوشَه بِئن اَ شاگردل، یِهُو عیسی اَر اُوِن ظاهر بی. اُوِن اِ بِرآوَرِی سِجدَهئو کِرد. عیسی وَ بینُو وِت: «زیلَتُو نَچو! بِچِن ئو وَ شاگردل مِ بوشِن کِه بِچن اَ جلیل ئو مِ اِ وِرَه مُوینِن.»
روژی کِه خدا عیسی اِ نُوم مِردِیل هیز داتِی، دو نفر اِ شاگردل مُوقِه کِه مَچیان اَ یَکی اِ شیرل نِزیک، اِ بارَه اَوَه کِه اَرِه عیسی اتفاق کَتی صُبَتُونَه مَکِرد. اُوِن امیدوار بین کِه عیسی هَر اَ مسیح موعودَه بو، اَما اُو کُوشِریائی. ایسه ژنل موشِن کِه اُو دُوآرَه زِنی بییَه، اَما شاگردل نِمَزانِستُو چَه باور بِکَن.
عیسی نِزیک بی اَ شاگردل ئو وَ گَرد اُوِن حَرف داتِی اَما اُوِن اُوئو نَشْناخت. عیسی اِ اُوِن پِرسیتِی کِه اِ بارَه چَه صُبَتَه مَکَن. وَ عیسی وِتُو کِه صُبَتُو اِ بارَه اتفاقلی کَه کِه اِ اِیی چَن روژَه، اَرِه عیسی پِیش هَتی. اُوِن فکرُونَه مَکِرد کِه عیسی خَریوی کَه کِه اِ ماجرال اورشلیم بی خَوَرَه.
اَسَه عیسی اَرِه اُوِن تُوضی داتِی، کِه کَلُوم خدا اِ بارَه مسیح چَه وِتیتِی. وِرِه یَه پیامبرل وِتییُو کِه شرورل مسیح شِکَنجَه مَکَن ئو اُو مَکُشِن، ولی اُو اِ روژ سِئِم زِنیا ماو.
وَخْتِی اَ دو پِیائَه رَسین اَ جا، دِ شُو بی. اُوِن مِکیس عیسیئو کِرد کِه شُو وَ گَرد اُوِن بِمینِی، اُو هَم وَ گَرد اُوِن چِی اِ نُوم مالی. وَخْتِی نیشتِن اَر سَر سِفِرَه شُوم، عیسی نُون اُورداشتِی ئو شکرگزاری کِردِی اَوَه دو کُوت کِردِی. یِهُو چِیملُو واز بی ئو دَرجا اُوئو شِناخت. وَلی هَر اَ مُوقَه عیسی اِ وَر چیم اُوِن نادیار بی.
اَ دوئَه وَ یَکتِری وِتُو: «اُو عیسی بی، اِ اِیی جهتَه مُوقِه کِه نویسِریای کِتآو مقدس اَرِنمُو توضیئَه میاتِی، دل اِ نُوم سینَمُو مَتَپیا.» اَسَه دَر جا اُورگیردین اَ اورشلیم ئو وَخْتِی کِه رَسین، وَ شاگردل وِتُو: «عیسی زِنییَه! اِیمَه اُومُو دییَه.»
هَر اِ اَ حالَه کِه سرگرم گَپ ئو گُفت بین، یِهُو عیسی اِ نُوم اُوِن ظاهر بی ئو وِت: «سِلامَتی اَر هُومَه بو!» شاگردل گُومُنُو کِرد کِه روحَه مُوینِن، اَما عیسی وِت: «اَرّا زیلَتُو چِی! شِک دیرینُو کِه مِ عیسیئِم؟ سِیل دَسل ئو پائلِم بِکَن، روحل چی مِ بَدَن نِرِن.» ئو اَرِه اَوَه کِه وَ اُوِن نیشُون دِ کِه روح نییَه، اِ اُوِن گِستِی کِه وَ اُو چیئِی بِئن تا بیرِی. اُوِن کُتِی ماهیئو دا اَ بی ئو عیسی اَوَه حُواردِی.
عیسی وِت: «مِ وَ هُومَه وِتِم کِه هَرچِی اِ کَلُوم خدا اِ بارَه مِ وِتیائَه، بایس اتفاق بِکُوئِی.» اَسَه عیسی وَ اُوِن کُمَک کِردِی تا کَلُوم خدا بیتِر بِفیمِن. اُو وِت: «اِ زِمُونل دویر، اِ کِتآول پیغَمبرل نویسِریائی کِه مسیح موعود بایس رنج ئو زَمَت بُوینِی، بِمِرِی ئو روژ سِئِم اِ نُوم مِردِیل هیز بِکِه.»
« ئو پیغمبرل نویسُونُونَه کِه شاگردل مِ کَلُوم خدا اعلامَه مَکَن ئو وَ کُل مَرْدِمَه موشِن کِه بایس توبَه بِکَن. هَر کَس کِه توبَه بِکِه، خدا گناهلی مَوَخشِی. شاگردل مِ اعلام اِیی پِغُومَه اِ اورشلیم شروعَه مَکَن، اَسَه مَچِن اِ نُوم کُل قُومل ئو وَ کُل جائی مَچِن. هُومَه شاهد حَرفل، کارل ئو کُل اتفاقلی کینُو کِه اَرِه مِ پیش هَت.»
عیسی اِ مدت چِل روژ دُما زِنی بیئِن اِ نُوم مِردِیل، فِرَه وژ وَ شاگردلی نیشُو داتِی. اُو حتی یِه گِل وژ هُم زِمُون وَ بیشتِر اِ 500 نفر نیشُو داتِی. اُو وَ ریل جورآجوری وَ شاگردلِی ثابت کِردِی کِه زِنییَه ئو وَ اُوِن اِ بارَه پادشاهی خدا تعلیمَه میاتِی.
عیسی وَ شاگردل فَرماش کِردِی: «خدا کُل اختیارل زَمی ئو آسْمُون داسی اَ مِ. پَس بِچِن ئو کُل قُومل بِکَن اَ شاگرد مِ ئو اُوِن وَ نُوم باوَه، کُر ئو روحالقدس تعمید دَن ئو وَ اُوِن نیشُو دَن کِه چِطُور اِ کُل دستورلِی کِه وَ هُومَه دامَه اطاعت بِکَن. وَ ویرتُو بو کِه مِ همیشَه هام اَ گَرد هُومَه.»
چِل روژ دُما اَوَه کِه عیسی اِ نُوم مِردِیل هیز گِرتِی وَ شاگردلِی هُونَه فَرماش کِردِی: «اِ اورشلیم بِمینِن تا باوَه مِ وَ رِ کِردِن روحالقدس، وَ هُومَه قدرت بِئ.» دُما اَوَه، عیسی اِ بِراوَر چِیمل اُوِن ویرِه آسْمُون چِی اِ رُو ئو اِ اُورِی نادیار بی. عیسی نیشت اَر دَس راس خدا تا اَر کُل چی حکومت بِکِه.
دُما یَه کِه عیسی اُورگیردی اَ آسْمُون، شاگردل هُونَه کِه عیسی دستور داییتِی، مَنِن اِ اورشلیم. ایماندارل مِدُوم وَ گَرد یَک جَمَه مُوئین تا دُعا بِکَن.
یهودیل هَر سال روژ مهمُونِی وَ نُوم پنتیکاست میمُونییَه مَگِرت کِه پَنجا روژ دُما عِد پِسَخ بی. پنتیکاست جشن یهودیل اَرِه اُورداشتِن محصول گَنِم بی. اُوِن اِ کُل جائی اِ دُنیا مَهَتِن اَ اورشلیم تا اِیی میمُونییَه وَ گَرد یَک برگزار بِکَن. اِ اَ سالَه، جشن پنتیکاست، حدود یِه هفتَه دُما چیئِن عیسی اَ آسْمُو اتفاق کَت.
وَخْتِی کُل ایماندارل جَم بُویئین اَ دُور یَک، یِهُو دَنگئونِی چی دَنگ وا تُن شِنَفت. اَسَه چیئِی چی شُلهل آگِر اَر سَر کُل اُوِن شُلَه کیشیتِی. اَسَه کُل اِ روحالقدس پِر بین ئو خدائو وَ زُوُنلِی کِه نِمَزانِستُو پرسِش کِرد. روحالقدس قدرت قِصَه کِردِن وَ زُوُنل داییتِی اَ بینُو.
وَخْتِی مَرْدِمی کِه هَتین اَ اورشلیم، اِیی دَنگُونَه شِنَفت، اَر دُور یَک جَم بین تا بُوینِن چه اتفاقی کَتِی. اُوِن شِنَفتُو کِه ایماندارل کارل کَلِنگ خدا اِعلامَه مَکَن. اُوِن اِ اِیی جریانَه آچِن، چون مَتُونِستُو حَرفل اُوِن بِفیمِن. اِ کشور اُوِن مَرْدِم زُوُنی تِرُو داشت. شاگردل اِ اسرائیل بین ئو مَتُونِستُو هَر وَ زُوُنل آرامی، عبرانی ئو یا یونانی قِصَه بِکَن. اَما اُوِن شِنَفتُو کِه شاگردل وَ زُوُن مادری اُوِن کارل خدائو اعلامَه مَکِرد.
قَرِی هَم وِتُو کِه شاگردل مَس بینَه. اَما پترس هوسیا ئو وَ اُوِن وِت: «گوش بِکَن! اِیی مَرْدِمَه مَس نیئِن! بلکه یَه هَر اَ پِیشگویی یوئیل پیغَمبَرَه کِه خدا وِتیتِی: «اِ روژل آخِر، مِ روح وژِم اَر کُل بَشَرَه مَرْشِنِم.»
«اِ قُوم اسرائیل، عیسی کَسی بی کِه کارل بِلاجُوئی اَنجُومَه میاتِی تا وژ بِشناسِنی اَ اِیمَه. اُو وَ قدرت خدا کارل فِرَه عجیبی اَنجُوم داتِی. هُومَه یَه مَزانینُو، چون شاهد کارل بینونِی، اَما اُوتو کیشی اَر صلیب.»
«عیسی مِرْد، وَلی خدا اُو اِ نُوم مِردِیل هیز داتِی. یَه وَ راس ایرهَتِن پِیشگویی اَ پیامبَرَه سَه کِه وِت: تو نِمِیلی کِه بدن اُویل مقدس تو اِ نُوم قُور بو بِکِه. اِیمَه شاهد یَه هِئیم کِه خدا عیسی اِ نُوم مِردِیل هیز داتِی.»
خدا باوَه، ایسه عیسی اَر بِلِنگترین جا آسْمُو یعنی اَر دَس راس وژ نیشُونِسی. عیسی هَر اَ طُورَه کِه وَعدَه داییتِی روحالقدس اَرِه اِیمَه رِ کِردِی. اِیی کارلَه کِه ایمروژ مُوینینُو ئو مَشْنُوئینُو روحالقدس اَنجُومَه مِئ.
هُومَه عیسیتُو مصلوب کِرد، وَلی مطمئن بون کِه خدا اُو وَ عنوان، خداوَن ئو مسیح، تعیین کِردِسِی.
مَرْدِم سخت تحت تأثیر حرفل پترس قِرارُو گِرت. وَ اِیی خاطِرَه اِ اُو ئو باقی شاگردل پِرسیو: «اِ بِرال، ایسه بایس چَه بِکِیم؟»
پترس جُوآو داتِی: «کُل هُومَه وَ آمرزش از گناهان نیاز دیرینُو. پس توبَه بِکَن ئو اِ نُوم عیسی مسیح تعمید بِگِرِن. اَسَه خدا هدیَه روحالقدس هَم وَ هُومَه مَوَخشِی.»
حدود ۳۰۰۰ نفر وَ حرفل پترس ایمانُو اُوِرد ئو بین اَ شاگرد عیسی. اُوِن تعمید آووُ گِرْت ئو یَکاگیرُو کِرد اَ گَرْد جَم ایماندارل اِ کلیسا اورشلیم.
ایماندارل همیشَه وَ تعلیمل رسولل گوشُونَه میا. وَ گَرد یَک جَمَه مُوئِین، وَ گَرد یَک نُونُونَه مَحُوارد ئو دُعائونَه مَکِرد. اُوِن اِ جَم خدائو پِرَسِشَه مَکِرد ئو هَرچُونِی داشت وَ گَرد یَک بیرَه مَکِرد. مَرْدِم اِ بارَه اُوِن وَ نیکی حَرفُونَه میا ئو هَر روژ آمل بیشتِری ایمانُونَه ماوِرد.
یِه روژ پترس ئو یوحنا مَچیان ویرِه پرستشگاه. اِ دَم دِرآخِل، پِیا فلَجُونِی دیی کِه حُواسَه مَکِردِی.
پترس سِیل اَ پِیا فلجَه کِردِی ئو وِت: «مِ هُویچ پویلِی نِرِم کِه بِئم اَ تو. اَما اَوَه کِه دیرِم، مِئم اَ تو. اِ نُوم عیسی، هیز گِر ئو ری بِچو!»
خدا هَر اَ مُوقَه اَ پِیائَه شفا داتِی ئو اُو شُرو کِردِی اَ ری چِیئِن ئو اِ دُور ئو وَر اُوِن خوشحالیئَه مَکِردِی ئو خدا پِرَسِشَه مَکِردِی. مَرْدِمی کِه اِ نُوم حُوش پرستشگاه بین، آچِن.
جَمیَت فِرِه آزِه جَم بین تا اَ پِیائَه کِه شفا پِیا کِردیتِی بُوینِن. پترس وَ اَ جماعتَه وِت: «اِ دیئِن شفا اِیی پِیائَه تعجُب نَکَن. اِیمَه اِیی پِیامُونَه وَ قدرت یا وَ خاطِر دینداری وژمُو شفا نیائَه. بلکه یَه قدرت عیسیئَه کِه اُو شفا داسِی، چون اِیمَه وَ اُو ایمان دیریم.»
«هُومَه کَسلی کینُو کِه اِ فرمُوندار رومی گِستِتُو کِه عیسی بِکُوشِی. هُومَه اَوَهتُو کِه وَ کُل گیونَه میاتِی کُوشت، اَما خدا اُو اِ نُوم مِردِیل زِنی کِردِی. هَر چَن هُومَه نِمَزانِستِتُو ها چَه مَکِینُو، اَما پیشگویی پیغمبرلتُو عملی کِرد کِه وِتیئو مسیح بایس عَذآو بِکیشِی ئو بِمِرِی. خدا گِستِی کِه هُونَه بو. پس توبَه بِکَن ئو اُورگیردِن ویرِه خدا تا اُو گناهلتُو پاک بِکِه.»
وَخْتِی رهبرل پرستشگاه حرفل پترس ئو یوحنائو شِنَفت فِرَه عَصَبُونی بین. پَس اُوِنُو دَسگیر کِرد ئو اُوت اِ زِندُو. اَما فِرَه اِ اُوِن کِه پیغُوم پترسئو شِنَفت، ایمانُو اُوِرد ئو تعداد ایماندارل رَسی اَ ۵۰۰۰ نفر.
روژ دُمان، سران یهود، پترس ئو یوحنائو وَ گَرد پیا فِلَج اُوِرد اَ حضور کاهن کَلِنگ ئو رهبرل مذهبی. اُوِن اِ پترس ئو یوحنا پِرسیو: «وَ چِه قدرتِی اِیی پِیا فِلَجتُونَه شفا دا؟»
پترس جُوآو داتِی: «اِیی پِیائَه کِه اَر بِراوَر هُومَه هوسیائَه وَ قدرت عیسی مسیح شفا پِیا کِردِسی. هُومَه عیسیتُو کیشی اَر صلیب، اَما خدا دُوآرَه اُو زِنی کِردِی! هُومَه اُوتُو قبول نَکِرد، اَما ری نجاتی هَنی وجود نِرِی، جُز وَ قدرت عیسی!»
رهبرل مذهبی اِ جُرَت پترس ئو یوحنا آچِن، اَرِه یَه کِه اُوِن آمل بیسواد ئو معمولی بین. اَسَه اُوِردُون اَ ویر کِه اِیی پِیالَه وَ گَرد عیسی بین. پَس وَ اُوِن وِتُو: «اَر هَنی هَم اِ بارَه عیسی وَ گَرد مَرْدِم حَرف بِینُو هُومَه سخت تنبیههَه مَکِیم.» اُوِن دُما یَه کِه سَمسِیئو کِرْد اَ پترس ئو یوحنا، آزادُو کِردِن.
یَکی اِ رهبرل کلیسا اولی، پِیائِی وَ نُوم اِستیفان بی کِه کُل احترامُو مَنیا اَ بین. روحالقدس وَ اُو قدرت ئو حکمت داییتِی. اِستیفان معجزهل فِرَه اَنجُوم داتِی ئو فِرَه اِ مَرْدِم وَ حَرفل اُو ایمانُو اُوِرد اَ عیسی.
یِه روژ وَخْتِی کِه اِستیفان مشغول تعلیم اِ بارَه عیسی بی، قَرِی اِ یهودیلِی کِه وَ عیسی ایمانُو نیاشت، بِنیائو نیا اَ جَرئوجُر وَ گَرد اِستیفان. اُوِن فِرَه عَصَبُونی بین ئو وَ رهبرل مذهبی اِ بارَه اِستیفان اِ دُرو وِتُو: «اِیمَه شِنَفتمُو کِه اُو اِ بارَه موسی ئو خدا، حرفل گَنِی میاتِی.» پس رهبرل دینی، اِستیفانُو دَسگیر کِرد ئو اُوئو بِرد اَ تِه کاهن کَلِنگ ئو باقی رهبرل یهودی. اَسَه شاهدل دُروزِن بیشتِری هَتِن ئو اِ بارَه اُو دُروئو وِت.
کاهن کَلِنگ اِ اِستیفان پِرسیتِی: «آیا اَوَه کِه اِیی آملَه اِ بارَه تُونَه موشِن حقیقت دیرِی؟» اِستیفان اَرِه جُوآو وَ اِیی سوالَه، حَرفل فِرِه وِتِی اَ کاهن کَلِنگ. اُو وِت کِه خدا اِ زِمُون ابراهیم تا دُورُون عیسی، کارل کَلِنگ فِرِه اَرِه یهودیل اَنجُوم داسی، اَما اِیی قُومَه فِرَه اِ اُو نااطاعتیئو کِردِی. استیفان وَ اُوِن وِت: « هُومَه قوم یِهگَری کینُو ئو اِ بِراوَر خدا سَرکَشینُو. هُومَه همیشَه روحالقدستُو رَد کِردِی، دُرِس هَر اَ طُورَه کِه باوهل اِیمَه همیشَه خدائو رَد کِردِی ئو پیغَمبرل اُوئو کُوشتِی. اَما هُومَه کار بَتِرتُونِی اِ اُوِن اَنجُوم دا، هُومَه مسیحتُو وَ قتل رَسُو!»
وَخْتِی کِه رهبرل مذهبی اِیی حرفلُونَه شِنَفت فِرَه عَصَبُونی بین، گوشل وژُو گِرْت ئو قارُونُو. اُوِن اِستیفانُو کیشی اِ دَر اِ شیر ئو اُوئو سنگسار کِرد تا بِمِرِی.
اِستیفان اِ حالی کِه گیونَه میاتِی هِنا کِردِی: «اِ عیسی! روح مِ قبول بِکَه.» اَسَه وَ زُونی اِیرهَت ئو دُوآرَه هِنا کِردِی: «اِ خداوَن! اِیی گناهَ اَر اُوِن نَگِر» ئو اَسَه گیون نیاتِی.
اَ روژَه فِرَه اِ مَرْدِم اورشلیم شُروعُو کِرد اَ جفا ئو آزار پیرول عیسی ئو ایماندارل گُریزیان اَ جائِلی هَنی. اَما وَ وجود اِیی اتفاقلَه، اُوِن مَچیان اَ هَرجا اِ بارَه عیسی موعظَهئونَه مَکِرد.
یَکی اِ شاگردل عیسی وَ نُوم فیلیپُس وَ گَرد فِرَه اِ باقی ایماندارل، اِ زِمُون جفا اِ اورشلیم گُریزیائی. اُو چِی اَ سامرَه، اِ وِرَه اِ بارَه عیسی موعظَه کِردِی ئو فِرَه اِ مَرْدِم وِرَه نجاتُو پِیا کِرد. اَسَه یِه روژ، فرشتِه اِ لا خدا وَ فیلیپُس اَمر کِردِی تا بِچو اَ ریئِی اِ بیآووُن. وَخْتِی کِه اُو اِ اَ ریئَه بی، یَکی اِ مَقامل مهم حبشَه دییتِی کِه وَ گاری وژ مسافرَتَه مَکِردِی. روحالقدس وَ فیلیپُس فَرماش کِردِی تا بِچو اَ تِه اَ پِیائَه ئو وَ گَرد اُو گَپ ئو گُفت بِکِه.
وَخْتِی فیلیپُس نِزیک بی اَ گاری، شِنَفتِی کِه اَ شخص حبشییَه قسمَتِی اِ کِتآو اشعیا پیغمبرَه مَخُوئَنِی. وِرَه کِه موشِی: «چی میئِی کِه اَرِه ذبح مُورِن ئو وَرکی کِه اَر تَک چیرَهکَرل وژ بیکِشَه، هُویچ کَلُومی نُوئِتِی. وَ گَرد اُو ناعادِلُونَه رفتارُو کِرد ئو احترامُو نَنیا. اُوِن گیون اُوئو گِرْت.»
فیلیپُس اِ شخص حبشی پِرسیتِی: «آیا مَتُونی اَوَه کِه مَخُوئَنی بِفیمی؟» حبشی جُوآو داتِی: «نَه. مِ نِمَتُونِم اَوَه بِفیمِم مَر اَوَه کِه کَسی اَرِنِم تُوضی دِ. خواهشَه مَکَم بو ئو بِنیش اَر تَک مِ. آیا اشعیا یَه اِ بارَه وژَه موشِی یا کَسی هَنی؟»
فیلیپُس چِی اِ نُوم گاری ئو نیشت اَر تَک اُو، اَسَه اَرِه حبشی تُوضی داتِی کِه اشعیا اَ قِسمَتَه اِ بارَه عیسی نویسُونِسی. فیلیپُس قسمتل فِرِه اِ کَلُوم خدا اَرِه اُو تُوضی داتِی ئو پیغُوم انجیل عیسی رَسُونِی اَ اُو.
اِ حالِی کِه فیلیپس ئو پیا حبشی پِیشَه مَچیان، رَسین اَ یِه گُولِم آوِی. پِیا حبشی وِت: «سِیل کَه ایرَه آو هَه! آیا ماو تعمید بِگِرِم؟» ئو وَ نوکَر وژ فِرمُون داتِی کِه گاری بوسِی.
وَ اِیی خاطِرَه اُوِن چِن اِ نُوم آو ئو فیلیپُس پِیا حبشی تعمید داتِی. وَخْتِی اِ آو هَتِن اِ دَر، یِهُو روحالقدس فیلیپُس بِردِی اَ جائی هَنی. فیلیپس اِ وِرَه وَ موعظَه اِ بارَه عیسی ادامَه داتِی.
پیا حبشی وَ سَفَر وژ ویرِه مالی اِدامَه داتِی. اُو اِ یَه کِه عیسی شِناختِسِی خوشحال بی.
پِیائِی بی وَ نُوم سولُس کِه اِ جُوُنی مُوقَه کُوشتِن استیفان، ویردار لباس یهودیلَه مُوئِی ئو وَ عیسی ایمان نیاشتِی. اُو مسیحیل آزارَه میاتِی ئو اِ اورشلیم اِ مالی اِرَه مالی هَنی مَچیا تا پِیال ئو ژَنل دَسگیر بِکِه ئو باوژِی اِ زِندُو. کاهن کَلِنگ وَ اُو وِت کِه بِچو اَ شیر دمشق تا مسیحیل وِرَه دَسگیر بِکِه ئو اُورگیردِنِی اَ اورشلیم.
وَ اِیی خاطِرَه سولُس ویرِه دمشق کَت اِ ری. وِرِه رَسیئِن اَ وِرَه، نویر نویرُونیئِی اِ آسْمُو دُور ئو وَر اُو گِرتِی اِ وَر ئو کَت اَر زَمی. سولُس دَنگی شِنَفتِی کِه وَ اُو وِت: «شائول، شائول، اَرّا اَر مِ جفائَه مَکِی؟» سولس پِرسیتِی: «سرورِم، تو کیئی؟» عیسی وَ اُو جُوآو داتِی: «مِ عیسیئِم. هَر اَوَه کِه وَ اُو آزارَه مَرَسِنی!»
وَخْتِی کِه سولُس اِ جا هیز گِرتِی، چِیملِی نِمِئیتِی. دوسلِی اُوئو ویرِه دمشق رَهمُونی کِرد. سولُس اَرِه سِه روژ، چیئِی نَحُواردِی ئو نَنوشیتِی.
اِ شیر دمشق، شاگِردِی وَ نُوم حنانیا زِنِییَه مَکِردِی. خدا وَ اُو فَرماش کِردِی: «بِچ اَ مالی کِه سولُس هاتیر. دسل وژِت بِن اَر اُو تا بِتُونِی دُوآرَه بُوینِی.» اَما حنانیا وِت: «خداوندِم! مِ شِنَفتِمَه کِه اِیی پِیائَه چِطُور وَ ایماندارل جفا مَرَسِنِی.» خدا اِ جُوآو وِت: «بِچو! مِ اُوم اُرگِرتِی تا نُوم مِ وَ یهودیل ئو طایفهلِی هَنی اعلام بِکِه. اُو وَ خاطِر نُوم مِ، رنج ئو تِلابهل فِرِه مُوینِی.»
پس حنانیا چِی اَ تِه سولُس ئو دَسل وژ نیاتِی اَر اُو ئو وِت: «هَر اَ عیسی کِه اِ نُوم ری اَر تو ظاهر بییَه، مِ رِ کِردِی تا تو بینائی وژِت دُوارَه پیا کِی ئو اِ روحالقدس پِر بوی.» سولُس دَرجا تُونِستِی دُوآرَه بُوینِی ئو حنانیا اُو تعمید داتِی. اَسَه سولُس نُو حُواردِی ئو قدرتِی اُورگیردی.
سولُس دَرجا موعظَه اَرِه یهودیل دمشق شُرو کِردِی ئو مُوئِتِی: «عیسی پسر خدائَه!» یهودیل فِرَه آچِن، اَرِه یَه کِه پِیائی کِه هَلگَه میاتی ایماندارل اِ بِئن بُورِی، ایسه وژ وَ عیسی ایمان اُوِردِسِی! سولُس بِنیا نیاتِی اَ جَرئوجُر وَ گَرد یهودیل. اُو ثابِت کِردِی کِه عیسی هَر اَ مسیحَه سَه.
دُما چَن روژ، یهودیل قصد کُوشتِن سولُسُو کِرد. اُوِن کَسلُونِی رِ کِرد تا اُو اِ دروازل شیر پِیا بِکَن ئو بِکُوشِن. اَما سولُس اِ نیت اُوِن خَوَر دار بی ئو دوسلِی اُوئو یاری کِرد تا بِگُوریزِی. یِه شُو اُوئو نیا اِ نُوم سَلِه ئو اِ دیوارل شیر رِ کِرد اَ هُوار. دُما اَوَه کِه سولُس اِ دمشق گُریزیا، وَ موعظَه اِ بارَه عیسی ادامَه داتِی.
سولُس چِی اَ اورشلیم تا وَ گَرد رسولل دیدار بِکِه، اَما اُوِن اِ اُو زیلَهئو چِی. اَسَه یِه ایماندارِی وَ نُوم برنابا، سولُس بِردِی اَ تِه رسولل. اُو وَ اُوِن وِت کِه سولُس چِطُور، وَ دلیری اِ دمشق موعظَه کِردیتِی. دُما اَوَه بی کِه رسولل، سولُسُو قبول کِرد.
قَرِی اِ ایماندارل کِه اِ جفا شیر اورشلیم گُریزیائین، چِن اَ شیر دویرِی وَ نُوم انطاکییَه ئو اِ بارَه عیسی موعظَهئو کِرد. بیشتِر مَرْدِم انطاکییَه یهودی نُوئین، اَما اَرِه اَوَلی گِل ایمانُو اُوِرد. برنابا ئو سولُس چِن اَ وِرَه تا وَ ایماندارل تازَه، اِ بارَه عیسی بیشتِر تعلیم دَن ئو کلیسا تقویت بِکَن. اِ انطاکییَه بی کِه وَ ایماندارل وَ مسیح، اَرِه اَوَلی گِل وِتُو «مسیحی».
یِه روژ مسیحیل انطاکییَه مشغول دُعا ئو روژِی بین کِه روحالقدس وَ بینُو فَرماش کِردِی: «برنابا ئو سولُس اَرِه کارِی کِه اُوِنِم اَرِه اَنجُومی هِنا کِردِی، جیا بِکَن.» اَسَه کلیسا انطاکییَه دَسل وژُو نیا اَ رویی برنابا ئو سولُس ئو اَرِنُو دُعائو کِرد. اَسَه اُوِنُو رِ کِرد تا خَوَر خوش عیسی اِ جائلِی هَنی موعظَه بِکَن. برنابا ئو سولُس وَ مَرْدِم فِرِه اِ طایفهل جورآجور تعلیمُو دا ئو فِرَه کَسل وَ عیسی ایمانُو اُوِرد.
سولُس وَخْتِی کِه اِ سرتاسر امپراتوری روم سَفَرَه مَکِردِی، تصمیم گِرتِی اِ نُوم رومی وژ کِه پولُس بی، استفادَه بِکِه. یِه روژ، پولس ئو دوسِی سیلاس چِن اَ شیر فیلیپی تا خَوَر خوش عیسی اعلام بِکَن. اُوِن چِن اَ رُونَه روئی کِه دَر اِ شیر بی. مَرْدِم اَر وِرَه وَ دُور یَک جَمَه مُوئین تا دُعا بِکَن. اِ وِرَه اُوِن ژَنُونِی وَ نُوم لیدیَه دیی کِه تاجِر بی. اُو خدا دوس داشتِی ئو اُو مَپِرَسیتِی.
خدا لیدیا قادِر کِردِی تا وَ عیسی ایمان بارِی. پولس ئو سیلاس اُوئو وَ گَرد خانوادِه تعمید دا. اَسَه اُو، مِکیس پولُس ئو سیلاس کِردِی تا اِ مالِی بِمینِن ئو اُوِن هَم مَنِن اَر تِه اُو.
پولُس ئو سیلاس بیشتِر اِ جائی کِه یهودیل دُعائونَه مَکِرد، مَچیان اَ دیئِن مَرْدِم. کنیزی اَر وِرَه بی کِه روح ناپاک داشتِی ئو هَر روژ مَهَت اَ دُم اُوِن. اُو وَ کمک اِیی روح پلیدَه، آیندَه اَرِه مَرْدِم پِیشگوییئَه مَکِردِی ئو وَهُونَه وَعنوان یِه غِوگو، سود فِرِه وَ نصیو ارباولِی مَکِردِی.
اَ کنیزَه وَختِی کِه اُوِن ریئَه مَچیان، وَ دَنگ بِلِنگ مُوئِت: «اِیی پِیالَه خدمتگُزارل خدا متعالِن. اُوِن ری نجات وَ هُومَه نیشُونَه مِئن!» اُو روژل فِرِه هُونَه کِردِی تا یَه کِه طاقَت پولُس خِلاص بی.
آخِر یِه روژ وَخْتِی کِه اَ کنیزَه دادَه میاتِی، پولس رویی کِردِی اَ اُو، ئو وَ روح ناپاکی کِه اِ نُوم اُو بی وِت: «وَ نُوم عیسی اِ وجود اِیی دِتَه بو اِ دَر.» روح ناپاک دَرجا اُو رها کِردِی.
وَخْتِی ارباول کنیز دییُو چِه اتفاقی کَتِی، فِرَه عَصَبُونی بین. یَه وَ اَ معنِییَه بی کِه مَرْدِم دِ وَ ارباول اَ دِتَه پویلُو نِمیا، اَرِه یَه کِه فیمین کِه بی اَ روح پَلیدَه، کنیز دِ نِمَتُونِستِی غِوگویی بِکِه.
وَ اِیی خاطِرَه ارباول اَ کنیزَه، پولس ئو سیلاسُو بِرد اَ تِه مَقامل رومی. اُوِن دائُون اَر پولس ئو سیلاس ئو اُوتِنُون اِ زِندُو.
اُوِن پولُس ئو سیلاسُو اُوت اِ جائی اِ زِندُو، کِه نِگَهبُو فِرِه داشتِی. ئو اُوِن پال اُوِنُو وَ تیکهل کَلِنگ چو بَست. وَ یَه هَم، اُوِن اِ نیمهل شُو، سِروئِلُنی اِ ستایش ئو پرَسِش خدا مَخُوئَن.
یِهُو، زَمی لرزَه شدیدِی هَت! کُل درل زِندُو واز بین ئو زنجیرل کُل زِندُونیل واز بی.
اَسَه نِگَهبُو زِندُو بییَه خَوَر ئو دییتِی کِه درل زِندُو واز بینَه. اُو گُمُو کِردِی کِه کُل زِندُونیل هِیهُوانَه ئو اِ بیم مجازات مرگ وَ وَسیلَه مَقامل رومی، قصد کِردِی وژ بِکُوشِی. اَما پولس اُو دییتِی ئو هِنا کِردِی: «وَ وژِت صدمَه نِئ! کُل اِیمَه هایمِن اَر ایرَه.»
نِگَهبُون زِندُو اِ حالی کِه زیلَه چویئیتِی ئو مَرِکیا هَت اَ تِه پولس ئو سیلاس ئو پِرسیتِی: «چَه بِکَم تا نجات پِیا بِکَم؟» پولُس جُوآو داتِی: «وَ عیسی خداوَن، ایمان بار. اَسَه تو ئو خانوادَت نجات پِیا مَکِینُو.» اَسَه نِگَهبُو زِندُون، پولس ئو سیلاس بِردِی اَ مال وژ ئو زیملُو شُشتِی. پولس خَوَر خوش عیسی اَرِه کُل کَسلِی کِه اِ مال اُو بین، موعظَه کِردِی.
اَ نِگَهبُو زِندُونَه ئو کُل خانوادِه وَ عیسی ایمانُو اُوِرد ئو پولس ئو سیلاس اُوِنُو تعمید دا. اَسَه نِگَهبُو زِندُون وَ پولُس ئو سیلاس نُو داتِی ئو اُوِن وَ گَرد یَک شادیئو کِرد.
روژ دُمان، رهبرل شیر، پولس ئو سیلاسُو اِ زِندُون آزاد کِرد ئو اِ اُوِن گِستُو تا اِ فیلیپی بِکَن اَ دَر. پولس ئو سیلاس چِن اَ دیئِن لیدیَه ئو چَن نَفَر اِ دوسلُو ئو اَسَه اِ شیر کِردُون اَ دَر. خَوَر خوش اِ بارَه عیسی هَنی هَم مَوَشیا ئو کلیسا رُشدَه مَکِردِی.
پولس ئو باقی رهبرل مسیحی وَ شیرل فِرِه سَفَرُونَه مَکِرد. اُوِن وَ تعلیم ئو موعظَه اِ بارَه خَوَر خوش عیسی مشغولَه مُوئین. ئو اُوِن نامهل فِرَئُونِی نویسُون تا ایماندارل اِ کلیسال تعلیم دَن ئو تشویق بِکَن. قَرِی اِ اِیی نامهلَه بینَه کِتآولی اِ کِتآو مقدس.
وَخْتِی خدا جِهُون خَلق کِردِی، کُل چی کامل بی ئو گناه وجود نیاشتِی. آم ئو حوا یَکتِرییُو دوس داشت ئو عاشق خدا بین. هُویچ بیماری یا مرگی نُوئی. یَه هَر اَ دنیائی بی کِه خدا مَگِسْتِی.
شیطان، وَ وَسیلَه مارِی کِه اِ نُوم باخ بی، وَ گَرد حوا حَرف داتِی، چون مَگِست اُو فِریو دِ. اَسَه اُو ئو آم گناهُو کِرد. وَ خاطِر نافِرمُونی اُوِن، کُل اِنسُونل مَحکوم اَ مَرگِن.
حتی وَ خاطِر گناه آم ئو حوا اتفاق وحشتناکتِری پیش هَت. اُوِن بین اَ دشمنل خدا. وَ اَ خاطِرَه، اِ اَ زِمُونَه تا ایسه، کُل گناهُو کِردِی. هَر کَس اِ زِمُونِی کِه ما اَ دیی دشمن خدائَه. اِ نُوم خدا ئو اِنسُون صُلحِی نُوئی، اَما خدا مَگِستِی صلح بَرقِرار باو.
خدا وَعدَه داتِی کِه کَسی اِ نسل حوا سَر شیطانَ مَکوئِی ئو شیطان پَسَه پا اُو مَگَزِی. وَ اِیی معنِییَه کِه شیطان مسیحَه مَکُوشِی، اَما خدا دُوآرَه اُو زِنیا مَکِه. اَسَه مسیح موعود اَرِه همیشَه قدرت شیطان اِ بِئنَه مُورِی. دُما سالل فِرِه، خدا نیشُو داتِی کِه عیسی، هَر اَ مسیحا موعودَه سَه.
خدا وَ نوح فَرماش کِردِی تا کشتیئی بِسازِی تا خانوادِه اِ توفُونِی کِه رِئَه مَکِه نجات دِ. وَ اِیی طُورَه خدا کَسلِی کِه وَ اُو ایمانُو داشت نجات داتِی. هَر وَ اِیی طُورَه کُل اِنسُونل وَ خاطِر گناهلُو سزاوار مَرگ اِ لا خدائِن، اَما خدا عیسی رِ کِردِی تا هَر کَس کِه وَ اُو ایمان بارِی، نجات بِئ.
اَرِه صدها سال، کاهنل اَرِه اِنسُونل وَ درگاه خدا قربانیئونَه مَکِرد. اِیی کارَه وَ مَرْدِم نیشُونَه میاتِی کِه گناهُو کِردِی ئو سزاوار مجازاتِی اِ لا خدائِن. اَما اَ قربانیلَه نِمَتُونِستُو باعث بخشیان گناهل اِنسُونل بون. عیسی کاهن کَلِنگَه. اُو کارِی کِردِی کِه کاهنل نِمَتُونِستُو اَنجُوم دَنِی. اُو وژ فدا کِردِی تا قربانیئِی اَرِه گناهل بشر جور بِکِه. اُو قبول کِردِی تا وَ خاطِر گناهل کُل اِنسُونل، مجازات بو. وَ اِیی خاطِرَه عیسی کاهن کَلِنگَه.
خدا وَ ابراهیم وِتیتِی: «اِ تُرّ تو کُل طایفهل جِهُون برکتَه مِئم.» عیسی اِ پِشت ابراهیم بی. خدا کُل قُومل جِهُون وَ وَسیلَه ابراهیم برکتَه مِئ، اَرِه یَه کِه هَر کَس کِه وَ عیسی ایمانَ مارِی، اِ گناه نجات پِیا مَکِه. وَخْتِی اِیی مَرْدِمَه وَ عیسی ایمانَ مارِن، خدا اُوِن اِ نَسل ابراهیمئَه مَزانِی.
خدا وَ ابراهیم فَرماش کِردِی تا کُرِی اسحاق اَرِنِی قربانی بِکِه. اَما خدا وَرکِی اِ جا اسحاق جور کِردِی تا قربانی بو. کُل اِیمَه وَ خاطِر گناهلمُو سزاوار مرگیم! اَما خدا عیسی بَخشُونِی اَ دُنیا تا اِ جا اِیمَه قربانی باو ئو بِمِرِی. وَ اِیی خاطِرَه وَ عیسی موشیم وَرک خدا.
وَخْتِی خدا آخِری بِلا رِ کِردِی اَ مصر، وَ هَر خانوادَه اسرائیلیئِی فَرماش کِردِی تا وَرکی بِکُوشِن. اِیی وَرْکَه بایس بیعِوَه مُوئِی. اَسَه اُوِن بایس خوین اَوَئُونَه مَپاشُون اَر بِلِنگ ئو دُور ئو وَر چُوارچو دَر مال. وَخْتِی کِه خدا اَ خوینَه مِئیتِی، اِ مالل اُوِن کِلَه مُوئِی ئو کُر نُوازا اَ خانوادَه نِمَکُوشتِی. وَخْتِی اِیی اتفاقَه کَت، خدا نُوم نیا اَ پِسَخ.
عیسی چی وَرک عِد پِسَخَه. اُو هُویچ اشتباهی نَکِردیتِی ئو هَرگِز گناهی نَکِردِی. اُو هَر اِ اَ روژل عِد پِسَخَه مِرْد. وَخْتِی کَسی وَ عیسی ایمانَ مارِی، خوین عیسی، جریمَه گناه اَ شخصَه مِئ. گویا خدا، وَ مجازات نَکِردِن اُو، اِ اُو کِلَه ماو.
خدا وَ گَرد بنیاسرائیل پِمُون بَستِی، چون اُوِن قومی بین کِه اُو اُورگِرتیتِی تا هین اُو بون. اَما خدا ایسه پِمُون تازِه برقِرار کِردِسِی کِه ها اِ دَسرَس هَر کَسی. هَر کَس اِ هَر قُوم ئو طایفِه، اَر اِیی پِمُونَه قبول بِکِه، وَ گَرْد قُوم خدا یَکاگیرَه مَکِه. اُو وَ خاطِر ایمان وَ عیسی وَ گَرْد قُوم خدا یَکاگیرَه مَکِه.
موسی پیامبری بی کِه کَلُوم خدا وَ قدرت فِرِه اعلام کِردِی. وَلی عیسی کَلِنگتِرین پیامبرلَه. اُو خدائَه، پس هر چِی اُو اَنجُوم داتِی ئو وِت، رفتار ئو حرفل خدا بین. وَ اِیی خاطِرَه سَه کِه کِتآو مقدس وَ عیسی موشِی کلمَه خدا.
خدا وَ داود پادشاه وَعدَه داتِی کِه کَسی اِ نسل اُو وَ عنوان پادشاه تا اَبَد اَر قُوم خدا حکومتَه مَکِه. عیسی پسر خدا ئو مسیحا موعودَه ئو اُو اَ نسل داودَه سَه کِه مَتُونِی تا اَبَد پادشاهی بِکِه.
داود، پادشاه قُوم اسرائیل بی، اَما عیسی پادشاه کُل جِهُونَه! اُو دُوآرَه ما ئو وَ عدالت ئو صلح تا اَبَد پادشاهییَه مَکِه.
فرشتِه وَ دِت جِوُنِی وَ نُوم مریم وِت کِه اُو پسر خدا مارِی اَ دیی. وَخْتِی کِه مریم هَنی باکرَه بی، روحالقدس دَمیا اَر اُو، ئو حامِلَه بی. اُو کُرِی اُوِردِی اَ دیی ئو نُوم نیا اَ عیسی. وَ اِیی خاطِرَه، عیسی هَم خدا ئو هَم اِنسُونَه.
عیسی معجزهل فِرَه اَنجُوم داتِی کِه ثابتَه مَکِه اُو خدائَه. اُو اَر رویی آو ری چِی، توفُون آرُوم کِردِی، بیمارل فِرِه شفا داتِی، اِ کَسل فِرِه روحل پلید اُوتِی اِ دَر، مِردِیل زِنی کِردِی ئو پنج نُون ئو دو ماهی گُوجَر، برکت داتِی ئو کِردِی اَ نُو کافی اَرِه سیر کِردِن بیشتِر اِ ۵۰۰۰ نفر.
عیسی معلم کَلِنگی هَم بی. کُل تعلیمل اُو حقیقتُو داشت، مَرْدِم اَوَه کِه اُو وَ بینُونَه مُوئِتِی مَگِست اَنجُومَه میا، اَرِه یَه کِه اُو پسر خدا بی. اَرِه نمونَه اُو تعلیمَه میاتِی کِه بایس وَ باقی مَرْدِم چی وژمُو محبت بِکِیم.
ئو، اُو وَ بینُو یاد داتِی کِه بایس خداوَن بیشتِر اِ هَر چیئِی هَنی، حتی داراییل وژُو دوس داشتو.
عیسی وِت کِه بییِن اِ پادشاهی خدا، با ارزشتِر اِ هَر چیئِی اِ اِیی دُنیا سَه. اَرِه ورود وَ پادشاهی خدا، بایس اُو تو اِ گناهلِت نجات بِئ.
عیسی وِت قَرِی اِ اِنسُونل اُو قبولَه مَکَن، اَسَه خدا اُوِن نجاتَ مِئ؛ اَما کُل مَرْدِم اُو قبول نِمَکَن. اُو یَه هَم وِتِی کِه قَرِی اِ اِنسُونل چی خاک خوئِن، چون خَوَر خوش عیسی قبولَه مَکَن ئو خدا اُوِن نجاتَ مِئ. قَرِی هَم چی خاک سِفت ئو سخت رُونَه ریئِن. کَلُوم خدا چی اَ تُمَه سَه کِه مَکُوئِی اَر رویی اَ زَمینَه، اَما هُویچ ثَمَری وَ بار نِما. یُونَه مَرْدِمی کِن کِه پِیغُوم عیسی قبول نِمَکَن ئو نِمِئُو وارد پادشاهی خدا بون.
عیسی وَ اُوِن یاد داتِی کِه خدا گناهکارل فِرَه دوس دیرِی. اُو مِئتِی کِه اُوِن بوخشِی ئو بِکِه اَ اُویلل وژ.
ئو عیسی وَ اُوِن وِت کِه خدا اِ گناه نفرت دیرِی. وَ خاطِر گناه آم ئو حوا، کُل نسل اُوِن هَم گناهَ مَکَن. وَ اِیی خاطِرَه، هَر کَسی اِ دُنیا گناهَ مَکِه ئو اِ خدا جیا بییَه. کُل دشمن خدائِن.
وَلی خدا وَ کُل مَرْدِم جِهُون هُونَه محبت کِردِی کِه تَنیا کُر وژ عیسی داتِی، تا هَر کَس وَ اُو ایمان بارِی وَ خاطِر گناهلی مجازات ناو، بلکه تا اَبَد وَ گَرد خدا زِنِی بِکِه.
هُومَه وَ خاطِر گناه کِردِن، سزاوار مَرگینُو. خدا حَق دیرِی کِه اَر هُومَه عَصَبُونی باو، وَلی عیسی وَ چِیئِن اَر رویی صلیب ئو مَرگِی، جَریمَه گناهل اِیمَه گِرتِی اَر وژ.
عیسی هرگز هُویچ گناهی نَکِردِی، وَلی قبول کِردِی کِه اَرِه گناهل اِنسُون مجازات باو. اُو حتی سَنگینتِرین مجازات کِه مَرگَه، قبول کِردِی. وَ هُونَه اُو قربانی کاملی بی تا گناهل هُومَه ئو هَر کَسی هَنی اِ اِیی جِهُونَه پاک بِکِه. چون عیسی وژ وَ عنوان قربانی پیشکَش خدا کِردِی، پس خدا کُل گناهل، حتی گناهل فِرَه گَن اُونَه کِه وَ اُو ایمانَ مارِن مَوَخشِی.
حتی کارل خو هُومَه نِمَتُونِی باعث نجاتِتُو بو. کارِی نییَه کِه وَ انجُومی بِتُونینُو وَ گَرد اُو رابطَه دوسی برقِرار بِکِینُو. اِ جا اَوَه بایس ایمان بارینُو کِه عیسی پسر خدائَه ئو اِ جا هُومَه اَر رویی صلیب مِرْد ئو خدا دُوآرَه اُو اِ مَرگ هیز داتِی. اَر وَ اِیی حَقیقَتَه ایمان بارینُو خدا هَم کُل گناهل هُومَه مَوَخشِی.
خدا هَر کَس کِه وَ عیسی ایمان بارِی ئو اُو وَ عنوان خداوَن وژ قبول بِکِه، نجاتَه مِئ. اَما خدا کَسلِی کِه وَ اُو ایمان نارِن، نجات نِمِئ. مهم نییَه فقیر یا پویلدار، پِیا یا ژَن، پیر یا جِوُن ئو یا یَه کِه اهل کو بوینُو. خدا هُومَه دوس دیرِی ئو مِئتِی وَ عیسی ایمان بارینُو تا اُو بِتُونِی وَ گَرد هُومَه رابطَه دوسی داشتوتِی.
عیسی هُومَه دعوتَه مَکِه تا وَ اُو ایمان بارینُو ئو تعمید بِگِرینُو. آیا ایمان دیرینُو کِه عیسی هَر اَ مسیحا موعود ئو تَنیا پسر خدائَه؟ آیا ایمان دیرینُو کِه گناهکار ئو سزاوار مجازات خدائینُو؟ آیا ایمان دیرینُو کِه عیسی اَر رویی صلیب مِرْد تا گناهل هُومَه پاک بِکِه؟
اَر وَ عیسی ئو اَوَه کِه اُو اَرِه هُومَه اَنجُوم داسِی ایمان دیرینُو، پس وَ اِیی خاطِرَه هُومَه مسیحی هِئینُو! اَژ اِیرَه اِ دُما دِ شیطان اِ پادشاهی تاریک وژ اَر هُومَه حکومت نِمَکِه. ایسه خدا اِ پادشاهی نویرُونی وژ اَر هُومَه حکومَتَه مَکِه. خدا هُومَه قادِر کِردِسِی تا چی گذَشتَه گناه نَکِینُو ئو وَ هُومَه ری دُرِس زِنِی کِردِن یاد داسِی.
اَر مسیحی هِئینُو، خدا گناهل هُومَه وَ خاطِر کاری کِه عیسی کِردِی بَخشُونِسِی. ایسه خدا هُومَه دوس نِزیک وژ مارِی اَ حِسآو ئو نه دشمن.
اَر دوس خدا ئو خادم عیسی خداوَندینُو، شُوق دیرینُو کِه اِ تعلیمل عیسی اطاعت بِکِینُو. وَ یَه کِه مسیحینُو، شیطان هَنی هُومَه وسوسَه مَکِه تا گناه بِکِینُو، اَما خدا هَمیشَه وَ وَعدَهل وژ وفائَه مَکِه. اُو فَرماشَه مَکِه اَر وَ گناهل وژتُو اِتِراف بِکِینُو، هُومَه موخشِی ئو وَ هُومَه قدرتَه مِئ تا وَ گَرد گناه مبارِزَه بِکِینُو.
خدا وَ هُومَه موشِی کِه دُعا بِکِینُو ئو کَلُوم اُو بِخُوئَنینُو. ئو، اُو وَ هُومَه موشِی تا وَ گَرد مسیحیلی هَنی اُو بِپِرَسینُو ئو وَ باقی مَرْدِم هَم بوشینُو کِه اَرِه هُومَه چَه کِردِسِی. اَر کُل یُونَه اَنجُوم بِینُو، دوسی قویئِی اِ نُوم هُومَه ئو خدا ما اَ وجود.
نِزیک وَ ۲۰۰۰ سالَه کِه اِنسُونل فِرِه اِ دُنیا، خَوَر خوش انجیل عیسی مسیحَه مَشْنُوئِن. کلیسا اِ حال رشد بییَه. عیسی وَعدَه داسی کِه اِ آخِر جِهُون اُورَمَگیردِی. هَر چَن عیسی هَنی نَهَتِی، وَلی وَ وَعدَه وژ وفائَه مَکِه.
خدا اِ اِیمَه مِئتِی اِ حالِی کِه چِیم اَ ری اُورگیردین مسیحیمِن، طُورِی زِنِی بِکِیم کِه مقدس بُویمِن ئو وَ اُو احتِرام بِنیم. ئو، اُو اِ اِیمَه مِئتِی کِه اِ بارَه پادشاهی اُو وَ گَرد باقی مَرْدِم صُبَت بِکِیم. وَخْتِی مسیح هَنی اَر رویی زَمی زِنِییَه مَکِردِی، هُونَه فَرماش کِردِی: «شاگردل مِ خَوَر خوش پادشاهی خدا اِ کُل جِهُون موعِظَه مَکَن، اَسَه آخِر زِمُو مَرَسِی.»
قُومل فِرَه هَن کِه هَنی اِ بارَه عیسی چیئُونِی نَشْنَفتِی. وِرِه اُورگیردین مسیح اَر آسْمُو، اُو وَ مسیحیل فَرماش کِردِی تا اِیی خَوَر خوشَه وَ کُل کَسلِی کِه اَوَئُونَه هَرگِز نَشْنَفتِی اعلام بِکَن. عیسی فَرماش کِردِی: «بِچِن ئو کُل ملتل بِکَن اَ شاگردل مِ، اَرِه یَه کِه قلبل چی کِشتل اَرِه دِرُو آمادَئِن.»
عیسی یَه هَم وِتِی کِه: «نوکَر اِ اَربآو وژ کَلِنگتِر نییَه. هَر اَ طُورَه کِه ارباول اِیی جِهُونَه اِ مِ نِفرَتُو داشت، هُومَه هَم وَ خاطِر مِ شکنجَه مَکَن ئو مَکُشِن. اِ اِیی جِهُونَه رَنجَه مَکیشینُو وَلی دلگرم بون؛ اَرِه یَه کِه مِ، شیطان کِه حاکم اِیی جهُونَه سَه شِکَسِم دائَه. اَر تا آخِر وَ مِ وفادار بِمینینُو، اَسَه خدا هُومَه نجاتَ مِئ!»
عیسی اَرِه شاگردل وژ داستانِی تیریف کِردِی، تا اَرِه اُوِن تُوضی دِ اِ آخِر اِیی دُنیائَه چَه وَ سَر مَرْدِمَه ما. اُو وِت: « پِیائِی اِ زَمی وژ تُم خو کاشتِی. وَخْتِی هَنی اِ خآو بی، دشمن اُو هَت ئو اِ نُوم تُم گَنِم، تُم دَخا کاشتِی ئو چِی اَ ری وژ.
وَخْتِی تُمل چِکُو کِرد، کارگرل اَ پیائَه وِتُو: «آقا، هُومَه تُم خوتُو اِ اِیی زَمینَه کاشت! اَرّا اِ نُومُو دَخا سُوز کِردِسِی؟» اَ پیائَه جُوآو داتِی: «یَه هَر مَتُونِی کار دشمنل مِ باو کِه اُونَه بِکارِن. یَکی اِ دشمنل مِ اِیی کارَه کِردِسی.»
کارگرل اِ جُوآو اَرباو وژُو وِتُو: «آیا بایس گیال آلا بِکِیمِن؟» اَرباو جُوآو داتِی: «نَه. اَر اِیی کارَه اَنجُوم دِینُو، قَرِی اِ گَنِمل هَم وَ گَرد اُوِن مَکیشینُون اِ دَر. تا مُوقَه دِرُو بِکُومِن ئو اَسَه گیال جَم کَن بِسِزِنِن، اَما گَنِمل بارِن اَ اَمار مِ.»
شاگردل دَسگیر معنِی اِیی داستانَه نُوئین ئو اِ مسیح گِستُو تا اِیی داستانَه اَرِنُو تُوضی دِ. عیسی وِت: «پِیائی کِه تُم خو کاشتِی، مسیحَه. زَمی اِیی جِهُونَه سَه ئو تُم خو وَ مَعنی مَرْدِمی کَه کِه هان اِ پادشاهی خدا.»
دَخا کَسلِی کِن کِه هین شیطان، یعنی شرورِن. دشمن اَ پیائَه یعنی کَسی کِه دَخال کاشتِی، هَر اَ ابلیسَه سَه. فصل دِرُو، آخِر دُنیائَه، ئو دِرُوئَنیل فرشتهلِن.
وَخْتِی دُنیا بِرَسِی اَ آخِر، فرشتهل کُل مَرْدِمی کِه هین ابلیسِن، اِ کُل دُنیا جَمَه مَکَن ماوژِن اِ دریاچَه آگِر. جائِی کِه اُوِن وَ رنج ئو مصیبت سختی مَگِرِیوِن ئو دِنُونل وژُو مَسائِن اَر یَک. اَما عادلل کِه اِ عیسی اطاعَتُو کِردِی چی هُوئَر اِ پادشاهی باوَه وژُو، خدا، نویرَه مِئن.
ئو عیسی وِت کِه وِرِه آخِر جِهُون اُورَمَگیردِی اَ زَمی. اُو هَر وَ اَ طُورَه کِه اِ زَمی چِی اُورَمَگیردِی، یعنی بدن راسیئِی دیرِی ئو اِ آسْمُو اَر اُورلَه ما. وَخْتِی عیسی اُورگیردِی، هَر مسیحیئِی کِه مِرْدِی، اِ نُوم مِردِیل هیزَه مَگِرِی ئو وَ گَرد اُو اِ آسْمُو ملاقاتَه مَکِه.
اَسَه مسیحیلِی کِه هَنی زِنیئِن، اَر آسْمُو مَچِن اِ رُو ئو وَ گَرْد باقی مسیحیلِی کِه اِ نُوم مِردِیل هیزُو گِرتِی یَکاگیرَه مَکَن. کُل اُوِن وَ گَرد عیسی هان اَ وِرَه ئو عیسی وَ گَرد قُوم وژ زِنِییَه مَکِه. اُوِن اِ صلح جاوِدُونی وَ گَرد یَکتِری زِنِییَه مَکَن.
عیسی وَعدَه داتِی کِه وَ هَر کَس کِه وَ اُو ایمان دیرِی، تاجِی مَوَخشِی. اُوِن وَ گَرد خدا تا اَبَد اَر کُل چی حکومتَه مَکَن ئو هان اِ آرُومِش کامل.
اَما خدا کَسلِی کِه وَ عیسی ایمانُو ناوِرد، داورییَه مَکِه. اُو اُوِنَه ماوژِی اِ جَنِم. وِرَه جائِی کَه کِه اُوِن تا اَبَد مَگِرِیوِن ئو دنُونل وژُو مارِن اَر یَک ئو رَنجَه مَکیشِن. آگِرِی کِه هَرگز کورا نِماو اُوِنَه مَسِزِنِی ئو کِرمل هُویچ اِ حُوآردِن اُوِن نِموسِن.
وَخْتِی کِه عیسی اُورگیردِی، شیطان ئو حکومتِی کامل نابودَه مَکِه. شیطان تا اَبَد وَ گَرد کُل کَسلی کِه اِ جا اطاعَت اِ خدا، اِ اُو اطاعَتُو کِرد اِ وِرَه مَسِزِن.
وَ خاطِر نافِرمُونی آم ئو حوا ئو اُوِردِن گناه وَ اِیی جهُونَه، خدا جِهُون لَنَت کِردِی ئو قَصد کِردی نابود کَتِی. وَلی یِه روژ خدا اِ نو آسْمُو ئو زَمینی دُرِسَه مَکِه کِه کامِلِن.
عیسی ئو قُوم اُو اِ زَمی جدید زِنِییَه مَکَن، ئو اُو تا اَبَد اَر هَر چیئِی کِه وجود دیرِی سلطنتَ مَکِه. اُو هَر اَسِرِی اِ چیمل مَرْدِم پاکَه مَکِه. دِ غَمی نییَه ئو هُویچ کَس رَنج نِمَکیشِی. اُوِن هَرگِز نِمَگِریوِن، دِ کَسی بیمار نِماو ئو نِمَمِرِی. ئو هُویچ چی گَنِی اِ وِرَه نییَه ئو عیسی وَ صلح ئو عدالت اِ پادشاهی وژ حکومَتَه مَکِه. اِ اَوَه اِ دُما اُو تا اَبَد ها اَ گَرد قُوم وژ.
Page Format