گردی کا نه، خدا همه چی اٚنته آفرییَه: اَیی دینیا و موجوداتون همه‌گٚلَه شش روجی کا ساخته. زمینی ساخته‌بَه دوم، چون خٚدا هَلَه هیچی شٚکٚل دوئَه نٚبه، همه‌جٚگا تاریک و تَی بَه، ولی خٚداروف آوون سری‌کا بَه.
۱. آفرییِه
دومله خٚدا واته: «روشونی بوبو» و روشونی به. خٚدا وینده روشونی چاکه چه نومٚش روج پنوئه و تاریکیش روشونی کا سیفا آکرده و چیی نومٚش شَو پنوئَه. خٚدا اوّلنَه روجی کا روشونی ساختَه.
آفرییِه دٚوٚمَه روجی کا خٚدا واته: آوون سری کا فلکی سای آبو و هَتَه بَه. خٚدا اَ فلکی نوم آسبون پنوئَه.
سوٚمَه‌روجی خٚدا واته: آسبونی بٚنی آوه گٚرد ای جٚگا کا جم آبون تا خٚشکییِه سای آبون. اَیی خٚشکی نوم «زمین» و آوون نوم «دریا» نوئَه. خٚدا وینده اَ چییی کی آفرییَه‌شَه چاکَه.
دومله خٚدا واتَه: «اَنوایِه وٚلِه ئو دارِه زمینی سری کا پِران» و هتَه بَه. خٚدا وینده اَ چییی کی آفرییَه‌شَه چاکَه.
آفرییِه چارومه روجی کا، خٚدا واتَه: «آسبونی کا روشونی سای آبو.» اٚنتَه بَه کی خٚدا آفتاو، مانگ و اٚستٚره‌شییِه ساختین تا زمینی روشونی بٚدَرون. هَه‌خونَه‌یی روج، شَو، فصلِه و سالِه یَندٚه کا سیفا آبین. خٚدا ویندَه اَ چییی کی آفرییَه‌شَه چاکه.
پِنجٚمَه روجی خٚدا واتَه: «آبزییِه، دریا پور آکَرون و پرنده‌یِه آسبونی کا پر بیگِرون.» اٚنته به کی اَیی همه‌یِه آبزییِه ئو پرنده‌یِه ساختین. خٚدا وینده اَ چییی کی آفرییَه‌شه چاکَه و بَـمونٚش بَرَکت دوئَه.
شَشٚمه روجی کا، خٚدا واته: زمین همه جور جانَوَری کا پور آبو. و اَ چییی کی خٚدا واته، بَه. اَ حَیوونِه؛ وَحشییِه، خَزَنده‌یِه و حَشَره یِه بین. خٚدا وینده اَ چییی کی آفرییَه‌شَه چاکه و شاد آبَه.
دومله خٚدا واته: «اینسانی اٚشتَن‌شار بٚسازَم تا زمینی و چه جانَوَرون یالییَتی شائَتی (یالگیری/ شاگیری) بٚکَرو.»
دومله خدا تیکَه‌یی خاک پِگتَه، اَش اینسانی‌شار سای‌آکَرده ئو بَییش نَفس دَکرده. خٚدا چه نوم «آدم» پِنوئَه ئو یالَه‌باغی‌شی چَه را حاضٚر آکَرده تا اوئَه زٚندگی بٚکرو و اَیی غَم بَرو.
خٚدا دٚه گٚله خاصَّه دار اَ باغی دِله کا قرار دوئَه. ایله زٚندگی دار و اَ ایگلَه نی چاک وهیچی آرَزونَه دار. خٚدا آدمی واته کی بَشای باغی دارون همه‌گٚله میوَه کا بَه‌غَیر اَز اٚم دٚه گٚله داری میوَه هردِه. اگم آدم اَ داری میوه کا برِه،اَمِری.
دوملَه خٚدا واته: «چاک نی آدم تنخا بومونو.» چین حیوونِه نینَشا موناسیبَه رفِقی آدمی را بِه.
هَه خونَه‌ی خٚدا آدمٚش ای سنگینَه خاوی دِلَه بردَه، دوملَه چَه چَپَرون‌کاش ایلَه پگتَه و بَیی‌کاش ژِن آفرییَه و اَش آدمی وَر وَردَه.
وختی آدمی اَ ویندَه، واتٚشه: «اٚم موجود به‌‌مٚن بشی، چه نومی ژِن پِمَنا،چین مِردی کا ره گَتَه به.» هٚم خونَه‌یَه کی مرد اٚشتن دَدَه نَنَه کا جٚدا آرب و اٚشتن ژِنی ور بشی ئو چه به دوم اَ دٚه نفر، ای آینَب.
خٚدا مرد و ژن اٚشتَن‌شار آفرییَه. اَیی بَـمون برکت دوئَه و واتٚشه: «اَزی آبَه، خٚردن بوئَره ئو زمینی پور آکره.» خٚدا وینده اَ چییی کی آفرییَه‌شه چاکه ئو شاد آشَه. اٚمه گٚرد ششٚمه روجی کا تٚفاق دگنٚستین.
هفتٚمه روجی درَستِه را، خٚدا آفرییِه کار تَـمون آکرده، هفتٚمه روجیش برکت دوئَه و اَش موقدَّس دَخندَه. چین روجی بَه کی خٚدا آفرییِه کاری کا رخٚسته. اٚم جوری نه خٚدا دینیا و مخلوقِه‌ش گٚرد ساختین.
گَتَه نقلی موقدّسه کیتابی کا: پیدایشی کیتاب ۱ و ۲ مه فصٚل
۲. گٚناخی بَه دینیا دَشِه
آدم و چه ژن خاسَه باغی کا کی خدا چه‌مون را ساختَه بَه، خَشی نه کابین زندگی کرده. اٚمی کی لوت بین شرمندگی‌شون نبه، چون هنوز گٚناخ به دینیا دلَه دَشه نٚبه. اَیه باغی کا قدم اَژَنین و خٚدا نه گف اَژَنین.
ای فیریبکاره نَلَتی‌یی اَ باغی کا هست به. اَ نَلَتی ژنی کا دَپَرسٚسته: «راستَه کی خٚدا شٚمه را باغی میوه‌مون هرده قَدَغَنَه کرده؟»
ژنی واتَه: «چمه را غیرَز چاک و هیچی آزونوستِه داری میوه کا هرده، همه‌ی دارون میوه کا بشامون هرده.» خدا بـمه واته یه: «اگم شمه اَ میوه کا بره یا بیی دست بژنه، بـمردیرون.»
نَلَتی ژنی واته: او راست نی! شمه نینمردرون. خٚدا بـموستی کی وختی شمه اَ میوه کا بَرَه، خداشار چاکی و هیچی یندٚه کا تشخص بدارون.»
ژنی وینده اَ داری میوه خاسَه و چه چمی کا خوشمزه آمه. ایی کی اپی به همه چی بوزونو، میوه‌یی شی داری کا چییَه ئو و هردٚشَه. دوملَه اَ میوه کاش اٚشتَن شو نی دوئَه و اَیی نی هردَه.
ای دَفَه چَمِه‌شون آبین و اٚشتَن لوت‌گیری کا خبردار آبین. آدَمی یو چه ژنی سَی کرده دارون لیوون نَه، اٚشتَن لوت‌گیری بٚپٚشاونون.
دوملَه آدمی یو چه ژنی خٚدا سَس درسته کی کابَه باغی کا را شِه. اَمون اٚشتَن خٚدا کا نون آکرده. خٚدا واتَه: «آدَم کییاش؟» آدَمی جواب دوئَه: «اٚشتٚن سَسٚم باغی کا درستَه و چون لوت بیم ترسٚستیم و اٚشتنٚم نون آکرده.»
دوملَه خٚدا دپرسٚستَه: «کی به تٚه واته لوتیش، مگم ا داری میوه کا کی واته‌م به چه میوه مره، هردَرَه؟» آدَمی جواب دوئَه: «اٚم ژنی کی به‌من‌ر بَخشٚسته‌یه، اَ میوده کاش به‌من دوئَه.» دوملَه خدا ژنی کا دپرسٚستَه: «اٚم چٚه کاری به کی کردٚرَه؟» ژنی واتَه: «نَلَتی من فیریب دوئَه.»
خٚدا نَلَتی نه واته: تٚه ملعونیش. بَسی اٚشتَن لَوَه سر بشی و خاک بری. تٚه و ژنی یَندٚه کار نیفرته بب و اٚشتٚن و ژنی نسلی مینه کا دیشمنتی بنام. ای نفر ژنی نسلی کا اٚشتٚن کلّه بَکوستی و تٚه چه پاشنَه بَگَشتیش.
دوملَه خٚدا ژنی نه واته: «زَندِه تٚه را خیلی داجینیم (دردناکیم) بکرد. اٚشتٚن ایشتییاق به اٚشتٚن شو ببی و اَ به تٚه موسلّطه بب.»
خٚدا مِردی نه واته: چون اٚشتَن ژنی گف‌ر گوش آکرده. به‌من کار سرپیچی کرده، زمین نَهلَت ببی یو تٚه وره زحمتی نه‌ش خٚراک پیدا بکرد. آخٚر بـمردیش و اٚشتٚن جان به خاکییه آرگردٚست.» آدَمی اٚشتَن ژنی نوم حوّا پنوئَه کی مَنِه¬ش (معنیش) زٚندَگی‌اَدَرَه. چون اَ بسی آدمون همه گلَه ننَه بوبو. خٚـدا بَه مون حَیوونه پوستَه پَرتالی دکرده.
دوملَه کا خٚدا واتَه: ایسه کی اینسان چَمَه‌شار آبَه‌یه و بَشای چاک و هیچی تشخٚص دوئِه، بسی نَشتِه کی زٚندگی داری میوه کا نی بَرو کی تا آخٚر زٚنده بومونو.» پس خٚدا ایه اَ خاسَه باغی کا برکردین. ایی باغی برٚنگا کا زورارَه مَلاییکَه‌یه هَشتین تا زٚندگی داری میوه هردِه نَه بیگرون.
گَتَه نقلی موقدّسه کیتابی کا: پیدایشی کیتاب ۳ فصٚل
۳. سَیل
خَیلی سالون به دوم، اینسانون تِیداد زمینی سری کا وِر ابه. ایه اَنَه تند و شر بین کی خٚدا تصمیم گته دینیا گٚردی ای سَیلی نه مین ببرو.
ولی خٚدا نوح پَیغومبری (حضرت نوح) کا خَش آمَه به. اَ عادیلَه مردی به که هیچَه‌آدمون دله کا به کا زٚندگی کرده. خٚدا نوحٚش اٚشتن تصمیمی کی سَیلی باره کاش هست به آگا آکرده. ایی به نوح پیغومبری واته کی ایلَه کَشتی بٚسازو.
خٚدا به نوح فرمایٚش کرده کی کَشتی درازی ۱۴۰متر، وشاییش ۲۳متر و بلندیش ۵/۱۳ متر بسازود. نوح بسی اٚم کَشتی سه مرتبه کا چو نه بسازِه. کشتی را بسی سقف، وِرَه اوتاق و بنجه ببه. کشتی ا را به کا ساختَه به کی نوح، اٚشتَن خٚردٚخالون و خٚشکی حَیوونون سَیلی کا غَم برو.
نوح خٚدا کا ایطاعت کرده. اَ و چه سه گله زوئَه کشتی‌شون هه‌جوری کی خٚدا فرماییش کرده به ساختَه.چون اَ کشتی خَیلی یال به، چن سالی¬شی وخت برده تا ساختَه بوبو. نوح مردومی هوشدار دوئَه کی سَیل بومَه‌ی و اَیه بسی خٚدا طرف آگَردون. ولی اَمون نوح گف قبول نٚکرده.
خدا همچنین فرمان داد که نوح و خانواده‌اش خوراک کافی برای خود و حیوانات جمع‌آوری کنند. وقتی همه چیز آماده شد، خدا به نوح گفت زمانش رسیده تا آن هشت نفر یعنی او، همسرش، سه پسر و عروس‌هایش داخل کشتی شوند.
خٚدا هر حَیوون و پرنده‌ای کا ای جٚفت نِر و موئَه نوح طرف آدوئَه تا دَشون کشتی دِلَه و سیلی را سَغ بومونون. همچونین خٚدا، هفت جٚفت نِر و موئَه حَیوونون همه گٚله کا کی قربونی کرده را چاک بین، آداشَه. وختی گٚرد کشتی دله دَشین،خدا کشتی برٚنگا دبسته.
دوملَه چٚل روج یندٚه‌به‌دوم کلاک وارٚسته و آو زمینی کا اٚنته پگٚلٚسته کی همه چی، حتّا بٚلنده کوئِه نی بَیی نه پور آبین.
موجوده‌یی کی خشکی کا زندگی اکرین گرد، غیرَز کشتی دلَه آدمِه و حَیوونه، مردین. کشتی آوی سری کا به ئو چه دله کا هر چی هست به مرده کا بروشتین.
کلاکی پکٚشتَه به دوم، کشتی پِنج ماه آوی سری کا به و اٚم مودّتی کا آو دَمنده کم آبه. دومله ای روزی ای کویی سری کا کشتی پِمَنده. اما دینیا هلَه آوی بنی کا به. سه ما به دوم کومون کٚپه دمندین پَیدا به.
چٚل روجی به دوم، نوح ایله کَلاج آدوئه تا خشکَه زمین پیدا بکرو. کَلاج پرٚسته ولی خشکیش نٚوینده.
چَه به دوم نوح ایله کَفتِر آدوئَه. ولی کفتری نی نشاسته خشکییه زمین پیدا کرده، نوح طرف آگردٚسته. دوملَه نه هفته کا، هنیش کفتر آدوئه و کفتر ایله زیتونه داری لیوی نه کشتی دله آگردسته. آو نٚشتَه به ئو و گییاهه پرمه‌بین.
نوح ای هفته نی منده و سومه دَفَه‌ش کفتر آدوئَه. ام دفه کفتر آنٚگردٚسته. آو نٚشته به ئو کفتری خشکی کا ای جگایی پیدا کرده به.
دٚه ما به دوم خدا به نوح واته: «اشتن کوچ‌و‌کٚفلت و حَیوونون نه کشتی کا سٚرا برشه (ویرائَه). بٚزییه، خٚردن‌رون بوبو و زمینی پور آکرده.» پس نوح و کوچ‌وکفلتٚش کشتی را ویرمین.
نوح کشتی کا ویرمه به دوم قربونییه جگایی ساخته ئو و حیوونه‌یی‌شی کی ام کاری را ورده بین، قربونی کردین. خٚدا نوح اٚم کاری کا شاد آشَه و چه خردٚخالونش برکت دوئه.
دوملَه خٚدا اٚنته قاوٚل دوئَه: «دِه زمینی اینسانی آشَرَتی خونَه‌ی، سَیلی نه، نَهلَت یا نابود نٚمکرد؛ اگم چٚه کی اینسانی دٚل خردنتی کا گناخکاره.»
دوملَه خٚدا اٚشتَن قاولی نوشونَه‌ش اَوَّلنَه رنگین‌کمانش آسبونی کا سای آکرده. هر ماقِه آسبونی کا رنگین‌کمان بَرَوی، خٚدا و چَه قام چَه قاولی یاد دَرَفَنین.
گَتَه نقلی موقدّسَه کیتابی کا : پیدایشی کیتاب ۶ مه فصٚلی کا ۸ مه فصٚل
۴. خدا عهد ایبراهیمی نَه
چن سال نوح طوفانی به دوم، اینسانون تِیداد هنی ور آبه. اَیه هنی نیسبت به خدا و یَندٚه کابین گٚناخ کرده و چون گٚرد ای زونی نه گَف اَزَنین، خٚدا دستوری کا ایطاعیت کرده ئو پَخش‌وپَرَه آبه ئو زمین پورآکرده عَوَضی، ای جٚگا کا جم به¬بین و دَمَندین اٚشتَه‌را شهر ساخته.
اَیه موتکبّیره آدم بین و نپیشون به خٚدا دستورون نه زٚندگی بکرون و حتی دمندین چن‌مرتبه کَه ساخته کی سرٚش کابه آسبونی درسته. خٚدا وینده کی اگم ایه اٚشتن هیچه‌کارون ایدامه بٚدرون، وره گناخونین آلیدَه آرَب.
خدا چَه‌مون زونه (زٚوونه) چن جور زون آکردین و ایه‌ش دینیا کا پخش و پَرَه آکردین. شهری کی اینسانون شورو به ساخته کرده‌به چه نوم‌شون «بابِل» پنوئَه که مَنیش آشوفته یَه.
چَن‌صد سالی به دوم خٚدا ای مردی نه گَف ژَه کی نومٚش «اَبرام » بَه. خٚدا بیی فرماییسش کرده: «اٚشتَن دَدَه کَه و مملکتی وَر آدَه ئو به چٚگایی بٚش کی اَز تَه بَه اوئَه هیدایت بَکَم. اَز به تَه برکت بَدام و به ته کا ای یالَه‌قومی سای آمکرد. از اٚشتٚن نومی یال آمکرد. بَه کسه‌یی کی به ته خَیر بٚدرون خیریم بدا و ایه‌یی کی به تَه نَهلَت بٚکرون، ملعونیم بساخت. زمینی سری کوچ‌و‌کٚفلَته همه‌گٚله اٚشتٚن خونَه‌ی برکتین بَویند.»
اَبرامی خٚدا کا ایطاعت کرده. اَیی اٚشتَن ژن سارای، اٚشتَن ختمتکارِه و اٚشتَن هِستی (مال‌ومول) پگته ئو سرزمینِ کنعانی طرف کی خٚدا بیی نوشون دوئَه به را دگنٚستَه.
وختی اَبرام به کنعان درسته،خٚدا فرماییش کرده: «اٚشتَن داوره دِییس. ام سرزمینی کی کاش وینده، به تٚه ئو اٚشتٚن خٚردنونیم بدا.» دومله اَبرام اَ طمینی کا، ساکین آبه.
اوئَه مِردی هِستبَه نومٚش «مِلکیصِدِق» بَه کی یالَه خدا کاهین بَه. اَبرامی اَش اٚشتَن ایلَه جنگون آخٚری کا وینده. مِلکیصِدِقی به اَبرام برکت دوئه و اوتٚشَه: «یالَه خٚدا کی آسبونون و زمینی صاییبه، اَبرامی نی برکت بٚدرو.» دوملَه اَبرامی نی جنگی کا ویگَته مالون کا دَه‌بَه‌یَک بَه مِلکیصِدِق دوئَه.
چن سالی دیوردَه، ولی اَبرام و سارای را هَلَه خٚردنی نٚبه. خٚدا اَبرامی نه گف ژَه و هَنیش وَدَه دوئَه کی به‌مون ایلَه زوئه بدای و چه نسلی کا خَیلی خٚردنه دینیا دینَگٚنٚست کی آسبونی اٚسترَ‌شی شار وِرین بب. خٚدا اَبرامٚش عادیل زونوسته، چون اَیی خٚدا وَدَه قبول کرده به.
دوملَه خدا اَبرامی نه ای عهدی بسته. ممولَن عهد دٚه‌طرفه توافُقییه کی طٚبقه چَیی اَ دٚه طرف موتعهید ببین تا کاری یَندٚه را بٚکرون. ولی اَبرامی باره کا، خٚدا ای زمانی اٚم عهد دبسته کی اَبرام سنگینه خاوی کا به. هَتَه‌کِه نه اَبرامی شاسته خٚدا سَس درسته. خٚدا واتَه :«اَز اٚشتٚن ووجودی کا ایلَه زوئَه به تٚه بَدام و کنعانی سرزمینی به اٚشتٚن نسل و نتاجی بدام.» ولی اَبرامی را هَلَه زوئه‌یی نٚبه.
گَتَه نَقلی موقدّسَه کیتابی کا: پیداییشی کیتاب ۱۱تا ۱۵مه فصٚلی کا
۵. وَدَه زوئَه
دَه سال کنعانی سرزمین شه به دوم، اَبرام و سارا را هلَه خٚردن نٚبه. دومله اَبرامی ژنی سارا به واته: «ایسه کی خٚدا ایجازه دوئه نی مٚه را خٚردَنی بوبو و ایسه کی از خاملِه‌پِرمِه را خیلی پیریم، چٚمٚن خٚتمتکارَه «هاجَر»ی بٚبَه تا اَ بٚشا تٚه را خٚردن زَنده.»
اَبرامی هاجر برده. هاجری ای زوئه‌یی زنده و اَبرامی چه نوم ایسماییل (اسماعیل) نوئَه. ولی سارا دمنده هاجری کا زٚرَه هرده. وختی کی ایسماییل سینزه‌سالَه ابه، خٚدا هنی اَبرامی نه گَف ژه.
خٚدا واتَه: «اَز موطلَقَه اَشائَه (قادر مطلق) خٚدام و به تٚه نه عهدی دمبست.» دومله اَبرامی به خدا درگا سر ویرورده. خٚدا هنی اَبرامی نه واته: «تَه خَیلی قومون دَدَه بسی بٚبی. از کنعانی زمینی (سرزمین کنعانی) به ته و اٚشتٚن نسل و نتاجی بدام و همیشه چَه‌مون خٚدا ببیم. تٚه نی بسی اٚشتٚن خانَوادَه زوئَه‌خٚردَنون گٚردی سٚنَت (ختنه) بٚکری.»
اٚشتٚه‌ژِن سارای، ایلَه زوئه بزندی که وَدَه‌خٚردنه بب. چٚه نومی ایساق (اسحاق) پِنَه. از بیی نه قراری بَنام و بیی کا یالَه نسل بساختیم. ایسماییلی (اسماعیلی) کا نی یالَه قومی بساختیم، اما چٚمٚن قرار ایساقی (اسحاقی) نه‌رَه بَب.» دوملَه خٚدا اَبرامی نوم آگاردنٚنٚستَه ئو و چَه نومٚش ایبراهیم (ابراهیم) پِنوئَه کی ببی وِرَه قومون دَدَه. سارای نومٚش‌نی عَوَض آکردَه و «سارَه» ش نوئَه کی مَنَه‌ش (معنیش) شا خٚردَن (شاهزاده) یَه.
ابراهیمی اَ روزی اٚشتَن فک و فامیلون زوئَه‌خٚردنه گرد سنَت (ختنه) کردین. ای سالی به دوم، وختی کی ابراهیمی را صد سیند و یارَه را نود سیند هِست بَه، سارَه ایله زوئه زنده. هَه جوری کی خٚدا پیستَه‌بَه، امون چه نوم ایساق (اسحاق) پنوئَه.
وختی کی اسحاق جوانه مردی آبه، خٚدا ابراهیمی ایمون ایمتٚحان کرده و واتشَه: «اٚشتَن تنخا زوئه اسحاقی مٚه را قٚربونی بٚکَه.» ابراهیمی هَنی خٚدا کا ابطاعت کرده ئو حاضر آبَه تا اٚشتَن زوئه قٚربونی بٚکرو.
وختی ابراهیم و اسحاق قربونییَه‌جٚگا را کابین شه، اسحاق دپرسٚستَه: «دَده، ایزٚم قٚربونی را حاضٚره، ولی وَرَه چٚه‌به؟» ابراهیمی جواب دوئَه: «زوئَه‌م، خٚدا قٚربونی را وَره حاضر آرکرد.»
وختی ایِه قربونییَه‌جٚگا درستین، ابراهیمی اٚشتَن زوئه اسحاق ای لافندی نه دبسته و اَش قربونییَه‌جگا کا نوئَه. ابراهیمی پیستَه اٚشتَن زوئه قٚربونی بٚکَرو کی خدا فرماییش کرده: «دَس غَم‌به! زوئه آسیبی دَمراسٚن. ایسه‌م زونوستَه کی چٚمٚن ترسٚ اٚشتَن دٚلی را دَره، چون اٚشتَن ایلَه زوئَه‌ر به‌من کا دٚریغ نٚکرده.»
ابراهیمی اَ نِزٚکی کا، ای نِری وینده کی ای بٚری کا دَمَندَه به. خٚدا نِر اسحاقی عوضی قربونی کرده را حاضر آکرده به. ابراهیمی شادی نه نِر خٚدا را قربونی پیشکَش کرده.
چَه به دوم خٚدا ابراهیمی نه واته: «چون تٚه حاضر بیش تا اٚشتَن همه‌چی، حتّا اٚشتَن ایلَه خٚردَنی به مٚن بٚدری، از نی قاول بدام به ته برکت بٚدم. اٚشتٚن نسل اٚستَرَشی‌مون کا ورَه آرَب. چون به مٚن کار ایطاعت کرده، زمینی سری خانَوادَه‌یه گٚرد اٚشتٚم وسیله نه برکتین پَیدا بکرد.»
گَتَه نقلی موقدّسَه کیتابی کا: پیدایشی کیتابی ۱۶ تا ۲ مه فصٚلی کا
۶. خٚدا اسحاقی را حاضٚر آرَکَرد
وختی کی ابراهیم پیر آبه و زوئَه‌ش اسحاق جوان آبه به، ابراهیمی اٚشتَن ختمتکارون ایلیش به اٚشتَن دینیادگنٚستَه‌جگا و اٚشتن فامیلون سرزمین آدوئَه تا اوئه کا اسحاقی را ایلَه ژِن بوئَرو.
دٚرازه سفری به دوم به جگایی کی ابراهیمی فامیله اوئه زندگی اکرین، خدا اَ ختمتکارش رِبِکا طرف کی ابراهیمی بٚرا نوه به برده. اَ ابراهیمی بٚرا نوه به.
رِبِکا قبول کرده کی اٚشتَن خانَوادَه وَر آدرو (ترک بکرو) ئو اَ ختمتکاری نه اسحاقی کَه بوشو. تا درَستَه، اسحاقی اَ برده.
خیلی وختی به دوم ابراهیم مردَه ئو خدا به خاطٚره قراری کی ابراهیمی‌نه‌ش دبسته به، اسحاقیش برکت دوئه. خدا وَدَه‌مون کا اَ قراری کا ایلَه اٚم به کی ابراهیمی را بی‌شومارَه نسلی بَبی، ولی اسحاقی ژن رِبِکا نَشای خٚردَن‌دار به.
اسحاقی دٚوا نه، خٚدا ایجازَه دوئَه رِبّکا دٚه‌بل خاملَه پرا. ا دٚ گله خٚردن، دینیا دنگٚنٚسَه‌یی، رِبِکا خٚردن‌دونی کا یندٚه‌نَه دَوا کا بین هٚم خونَه‌ی، رِبِکا چَه عیلّتی خٚدا کا دپرسٚستَه.
خٚدا ربکا نه واته: «تٚه دٚه گٚلَه زوئه بزندیش. هر گلَه‌یی کا ای قومی بَه ووجود بومَن. ایه داییم یندٚه نه دَوا کان بب، اما گچَه بٚرا قوم یالَه بٚرا قومی کا ایطاعت بکردی.»
ربکا خٚردنه کی دینیا دگٚنٚستین، اولنَه زوئَه سرَه‌رو بَه و جانش مو نَه پور به، اَمون چه نوم عیسو پنوئَه. دومله دٚوّٚمَه زوئه کی عیسو پاشنَه‌ش گَتَه به دینیا دگنٚستَه. چه نوم‌شون یقوب (یعقوب) نوئَه.
گَتَه نَقلی موقدّسه کیتابی کا : پیدایشی کیتاب ۲۴ مه فصل ۱ تا ۲۵ مه آیَه یِه و ۲۶مه فصل
۷. خٚدا یعقوبی برکتَه بَدا
اَ دٚه زوئَه یال آبین. عیسو خَش‌بَه شیکار بوشو ولی یعقوب کَه‌کی (کَه‌کا اَنٚش) به. رِبِکایعقوبی نه خَش بَه، ولی عیسو اسحاقی دلی پیستَه به.
ای روز عیسو در حالی کی خیلی‌شی وِشی به شکاری کا آگردسته. عیسو یعقوبی نه واته: «لوطفَن تیکه‌یی اٚشتَن خٚراکی کا به‌من بٚدَه.» یعقوبی چه جوابی کا واتَه: «اول به من قاول بده هر چییی کی اول دینیا دگنٚسته را به‌ته تعلوق بگتی به‌من بٚدری.» عیسو قاول دوئَه کی نه دینیا دگنسته ایمتیازون گردی به یعقوب بدرو. دومله یعقوبی تیکه‌یی بیی خٚراک دوئَه.
وختی اسحاقی پیستَه اٚشتن برکتی کا عیسو بٚدرو، ربکا فیریبکاری نَه یعقوبش عیسو عوضی اسحاقی اوتاق آدوئه. اسحاق پیر آبَه‌بَه ئو چاک نشای وینده. یعقوبی عیسو پرتال دکرده و اٚشتَن مٚل و دستِه‌ش بٚزی پوستی‌نه دَپٚشتین.
یعقوب اٚشتَن دَدَه وَر آمه ئو و اتٚشَه: «از عیسوم و آمَه‌م تا به‌من برکت بٚدری.» وختی اسحاقی بٚزَه‌مئ لَمس کرده و پرتالٚش بو آکردَه، فکرٚش کرده کی عیسوئَه چه وَر آمه ئو بَه‌ش برکت دوئَه.
عیسو یعقوبی کا نیفرت به هست، چون اَیی چه نَه‌دینیادگنٚسِه ئو برکت به کا دٚزدییَه به. پس نخشَه‌ش کَشتَه کی اسحاقی مرده‌به دوم، یعقوبی بٚکٚشو.
ولی رِبِکا سرآگٚنٚستَه. اَی و اسحاقی،یعقوب‌شون رِبِکا فامیلون‌وَر دوره‌جگایی کا آدوئَه.
یعقوبی خیلی سال ربکا فامیلون وری کا زندگی کرده. اَ ماقه ایی ژن برده و دانزه کٚله ئو ای زوئَه‌ش بَه. خٚدا یعقوبیش برکه ثروتی بخشٚسته.
بیست سالی اٚشتَن کنعانی کَه کا دور مندَه به دوم، یعقوب اٚشتَن خٚردٚخالون و رَمَه نه آگردسته اوئه.
یعقوب هَرَسان به و فٚکر اَکَری کی عیسو ایسَه نی بپیستیشه اَیی بٚکٚشو. هَه‌را اٚشتَن رَمَه کاش خَیلی عیسو را پیشکَش آدوئَه. خٚتمتکاری کی اَ ماله‌ش عیسو را بردین، بَه‌ش واتَه: «اٚم مالِه اٚشتٚن خٚتمتکار یعقوبه کا به تٚه تقدیم کرده. اَ زویی‌نَه اییا دررَست.»
ولی عیسو دِه نپیبَه یعقوبی صدمَه بٚژَنو و چه وینده کا شاد آشَه. یعقوب صول و آرامی نه کنعانی کا زندگی اکری. دومله اسحاق مرده و یعقوب و عیسو اَ چال کرده. پیمانی کی خدا ابراهیمی نه دبسته به، اسحاقی به دومله یعقوبی درسته.
نقلی موقدّسه کیتابی کا: پیدایشی کیتاب ۲۵مه فصل ـ ۲۷ تا ۳۵مه آیه و ۲۹مه فصٚل
۸. خدا یوسوب (یوسف) و چه خانواده نجاته بَدا
چند سالی به دوم، وختی کی یعقوب پیره مردی آبه، اٚشتن یوسفَه زوئَه کی به نه خیلی خَش به، آداشَه کی بوشو اٚشتَن برامون سلامتی کا کی کابین رمه چارنٚسته خبر بوئرو.
یوسفی بٚرایه بَه کاشون خیلی بد اَوی، چون یعقوب به نه گٚردی کا ور به خَش و یوسفی نی خاوی کا وینده‌به به‌مون شاگیرییه بکرد. وختی یوسف اٚشتن بٚرامون ور شه، امون ا گته و کنیزاَخرشه تاجیرون‌شون خٚرته.
یوسفی بٚرایه که دنٚرستَه‌یی، چه‌یی شَوی‌شون پزارنٚسته ئو به‌شون بٚزه‌خون پشنده. شوی‌شون اٚشتن دده آزونوسته تا فکر بٚکرو وحشییه حیوونییه یوسف کشته. یعقوب خیلی ناراحت آبه.
کنیز اخرشه تاجیرون یوسف به میصر (مصر) برده. مصر یال و زورارَه مملکتی به کی نیلَه رٚبار (رود نیل) وری کا به. اَمون اَشون به ایله ثروتمنده مقام‌داری خٚرته. یوسفی اٚشتَن اربابی چاک ختمت کرده ئو خٚدا نی به برکت دوئه.
اَ ثرمند و مقام‌داری ژنی پیسته یوسفی‌نه بٚخٚسو ولی یوسفی قبول نکرده کی نیسبت به خدا گناخ بکرو. اَ ژن عصبانی آبه ئو ناروائَه تامتی (تهمتی) شی یوسفی ژه. اَ دستگیر به ئو زیندان دگنٚسته. ولی یوسف حتّی زیندانی کا نی بَه خٚدا بفادار منده ئو خدا بیی برکت دوئه.
دٚه سال دیورده به دوم، یوسف هله زیندانی کا به، هرچنه کی بی‌گناخ به. ای شَوی فیرئونی (فرعون: میصرییه اٚشتَن شامون فرعون اَواجین) دٚه گٚلَه خاو وینده کی اَش خیلی موشوّش آکرده. چه موشاویرون هیچ کٚرمی نٚشاستَه واته فرعونی خاوون منِه (معنی) چیچییَه.
چون خدا خاوی مَنِه کرده قودرت یوسفی دوئه‌به، فرعونی اَش زینانی به اٚشتَن ور دَخَندَه تا چه خاوی منه بکرو. یوسفی به واته: «خدا هف سال فٚرَوونه محصولی بدای ولی چه دومله‌کا، هف سال قَطی (قحطی) ببی.»
یوسفی شخصییتی اَ جور فرعونی سر تثیر (تأثیر) نوئه کی اَش مصری دومه مقام‌داره شخص آکرده.
یوسفی مردومی واته کی اَ هف سالی کی محصولی را فرَوونی ببی، خراک امبار بکرون. دومله وختی کی قطی شورو به، یوسف ا محصولون مردومی اخرَشی تا اندازه قَدَر خٚراک‌شون بوبو.
قَطی و یالَه خٚشکی نه فقط مصر کی کنعانی مملکت، جگایی کی یعقوب و چه خانواده زندگی اکرین‌شنی گته به.
هَه‌خونَه‌ی یعقوبی اٚشتن زوئَه‌مون یاله‌گٚلَه‌یه‌ش آدان مصر تا خراک تهییه بکرون. وختی ایه یوسفی نه درستین تا به کا خراک بٚخٚرون، اَشون آنٚزونوستَه. ولی یوسفی ایه آزونوستین.
یوسفی اشتن برامون عوض‌کرده خونه‌ی اِه‌ش آزٚماییش کردین. دومله‌ش واته: «از یوسف،شٚمه برام، مترسه. شمه به من بدی کرده، ولی خدا شمه بدی به چاکی آگاردٚنٚسته. بره و مصری کا زندگی بکره و از بشام اییا همه چی شمه را و شمه خانواده‌مون را حاضر آکرده.»
یوسفی برایه آگردستین که ئو یوسفی زنده¬بِه خبرشون اٚشتن ددَه یعقوبی را واته. اَ خیلی شاد آشه.
اگم چٚه یعقوبی پیره‌مردی آبَه‌بَه، اٚشتن خانواده‌نه‌ش کوچ کرده مصر و یندٚه وری کا شون اوئه زندگی کرده. یعقوبی اٚشتن مردِه به نَه اٚشتَن زوئه‌مون همه‌گٚله برکت دوئه.
عهد و قراری کی خدا ابراهیمی نه دبسته‌به، اسحاقی به دوم یعقوبی و دومله چه دانزه زوئه و چه‌مون خانواده‌مون دَرَسته. یعقوبی دانزه گٚله زوئه نسلی کا ایسراییلی قومی (قوم اسرائیل) دانزه قبیله به ووجود آمین.
گته نقلی موقدسه کیتابی کا: پیدایشی کیتاب ۳۷ مه فصل تا ۵۰ مه فصل
۹. خدا موسی دَرَخَند
یوسفی مرده‌بَه‌دوم فامیلش گرد مصری کا مندین. درازه سالونی چه و چه‌مون خٚردنِه اوئه‌شون زندگی ایدامه دوئه ئو خیلی خردنِه‌شون بین. مصرییه اَمون ایسراییلی (اسرائیلی) دَرَخونین.
چن صد سالی به دوم، اسرائیلیمون تِیداد ور آبه. مصری‌مون دِه یوسف و چه کامَکِه یاد نٚبین. اَیه اسرائیلیمون کا اَتَرسین چون تِیدادٚشون خیلی ور به. هَه خونَه‌ی فرعونی کی مصری کا حکومت اَکری، اسرائیلییه‌ش مصری‌مون کنیز (برده) آکردین.
مصرییه اسرائیلییه‌شون وادار کردین کی یالَه کَه‌مون و حتی وِرَه شهره‌شون ساختین. چتینه کارونفزندگی چه‌مون را تل آکرده به، ولی خدا به‌مون برکت دوئه و وره خردنه‌شون بین.
فرعونی وینده کی اسرائیلییه ورین کا خردن زنده، اشتَن قومی‌ش دستور دوئه چَه‌مون تازَه‌بَه زوئه خردنون درفنون نیلَه رباری (رود نیل) دله کا و بٚکٚشون.
تا کی ایله اسرائیلییه ژنی ایله زوئه زندَه. ا ئو چه شو تا زمانی کی اششان، خردنٚ‌شون نون آکرده.
وختی کی کارفه‌خردنی ننه‌دده را دِه توانایییه خردنی نون آکرده نبه، چه‌کٚشته نه‌گته خونه‌ی، کارفه‌خردنهٚ‌شون ایله سَوَه کا درفنده و نیله‌رباری (رود نیل) لی‌زارون (نیزارها) دله‌کاشون آوی آدوئَه. ولی چه یاله‌خالا دوری‌کا کابه دییشته تا بیوینو چه تٚفاقییه چه‌را کا درگنٚست.
فرعونی کٚله سَوَه وینده و چه دله دییشته. وختی خردنٚ‌ش وینده، اَ به عونوان اٚشتَن زوئه قبول کرده. ایی ایله اسرائیلییه ژن ایستٚخدام کرده تا کارفه‌خردنی شٚت بٚدرو. نزونی کی ا ژن هه خردنی ننه به. وختی چه ننه اَ خٚردن شٚتی کا آگَتَه، اَش فرعونی کله ور آگاردٚنٚستشه و فرعونی کلَه چه نوم موسی پنوئَه.
وختی کی موسی یال آبه، ایلَه مصری‌مون‌کاش وینده کی کا ایله اسرائیلییه برده لٚس ژه. موسی تقلّا کرده کی اشتن اسرائیلییه‌بٚرا نَجات بٚدَرو.
موسی اٚم گٚمونی نه کی کسی اَیی نییَویند، اَ مصری‌ش کٚشته و چه جنازه‌ش نون آکرده. ولی ای نفری موسی اٚم کار وینده.
فرعون موسی اٚم کاری کا خبردار آبه و سَیٚ‌ش کرده موسی بٚکٚشو. ولی موسی مصری کا به وییَه‌وون (بیابان) ویریتَه ئو فرعونی سربازون نٚشاستَه اوئه اَ پَیدا کرده.
موسی مصری کا دورَه بیابانی‌کا دَمَنده شونَتی (چوپانی) کرده. ایی ا مملکتی کا ایله ژن برده و دٚه گلَه زوئه صاییب بَه.
ای روز، وختی کی موسی کابه اشتَن خسورَه (ژن‌دَدَه) پسَه‌رَمَه چَم‌داشتِه (مراقبت کرده)، کوئَه‌یی‌شی ویندَه کی آرا گته ولی کاینی سوته. شه چه ور تا سرآگنو کی عیلتٚش چیچییه. وختی موسی آراگته کوئَه ور درسته، خدا اَ کوئه دله کا واته:«اشتن کفشون پا کا آوج، چون ا جگایی کی اوئه مندیش موقدّسَه.»
دومله خدا واته: «مٚن اشتَن قومی عذاب و چتینییِه مصری کا ویندَن. از ته فرعونی ور آمدا تا چٚمٚم قومی مصری کنیزَتی (بردگی) کا بروری. از کنعانی مملکتی (سرزمین) بَه‌مون بَدام، مملکتی کی چه وَدَه من ابراهیم و اسحاق و یعقوبی دوئَه‌به.»
موسی واته: «اگم قوم به‌من کا دپرسٚستین کییه من آدوئه، به‌مون چیچی باجٚم؟ خدا فرمایش کرده: «هِستیم اَیی کی هِستیم. به‌مون باج «هِستیم»ی یه مٚن شٚمه ور آدوئه. هم به‌مون باج کی از یَهُوَه شمه ددَه‌یِه ابراهیم،اسحاق و یعقوبی خدام. چٚمٚن نوم تا ابد هٚمَه.»
موسی نپیبَه فرعونی ور بوشو، چون کابه ترسٚسته کی نٚشا چاک گف ژه، هَه‌را خٚدا موسی بٚرا، هارونٚش آدوئَه تا بیی کامَک بٚکرو.
گته نقلی موقدسه کیتابی‌کا: خروجَه کیتاب (کتاب خروج) ۱ تا ۴ مه فصل
۱۰. دَه بلا
خدا موسی ئو هارونی اٚم هوشدار دوئَه کی فرعون سرسخته بب. موسی ئو هارون فرعونی ور شین و واتٚشونه: ام اسرائیلی خدا پِیغامَه ته‌را چٚمٚن قومی ور آده تا بوشون.» فرعونی چمون گفی توجوهی نکرده و چبنی‌اسرائیل قومی ورآدوئه عوضی، ای‌ش مجبور کردین تا چیمی‌به نه کا سخت‌تر نی کار بکرون.
فرعونی هه‌جور بنی اسرائیلی قومی آزاد آکرده کا سرپیچی اکری. هه‌خونَی خدا دَه گله وحشتناکه بلا به مصر نازیل کرده. ا بلامون‌نه خدا فرعونی نوشون دوئه کی قودرتش فرعونی قودرت و مصر خدامون همه‌گله قودرتی کا وره.
خدا ریله رباری (رودنیل) آو خون آکرده. ولی فرعونی اسرائیلی قوم ور آنٚدوئَه.
خدا مصری مملکتی همه‌جگا ورزَکی‌نه پور آکرده. فرعونی موسی کا پیسته که ورزکون چمون مملکتی کا دور آکرو، ولی ورزکون مین شَه‌به دومله، فرعونی دٚل لپ سخت آبه و بمونش مصری کا برشه ایجازه نٚدوئه.
خٚدا دومله پونِشَون و مِشون بلا آدوئه. فرعونی موسی و هارونی نه واته اگم اٚم بلا دورآکرون، بمون ایجازه بدای تا مصری کا بروشون.
موسی دٚوا به دوم، خدا اَ بلایه دورآکردین ولی فرعونی اٚشتَن دٚل سخت آکرده وهنی‌ش بَمون مصری کا برشه ایجازه ندوئه.
چه به دوم خدا کاری کرده کی مصری‌مون را هرچی حیوون هست به مریض پران و بیمرون. ولی فرعونی دٚل سخت آبه‌به و ام دفه نی بمونش شه ایجازه ندوئه.
خدا موسی‌نه واته تا اشتن مشتون خاکی‌نه پور آکرو و امون فرعونی چمی نه کا هوا کا پشونو. وختی موسی اٚم کار کرده، مصری آدمه به غیر از اسرائیلیه گری چرکین و داج‌ادره یره ویکرده. ولی خدا فرعونی دل سخت آکرده و فرعونی ایجازه ندوئه کی ایه بوشون.
ولی فرعونی هنی گٚناخ کرده و اشتن دلش سخت آکرده و ایجازه‌ش ندوئه کی اسرائیلییه آزاد آبون.
پس خدا خیلی وَشتَنَک‌ش به مصر آدوئه. اَمون همه‌ی محصوله‌یی کی ترسه بلا کا منده‌بین‌شون هرده.
دومله خدا تاریکی بلا آدوئه کی سه روز و شَو دکشیسته. همه جگا انته تاریک به کی مصرییه نشان که‌کا سٚرا برشه. ولی جگایی کی اسرائیلیه زندگی اکرین، روشونی هست‌به.
حتّا ام نه بلا کا دوم، فرعونی اسرائیلیمون ایجازه ندوئه بوشون. چون فرعونی را دَرَرَسَه‌گوشی نبه، خدا تصمیم گته تا آخرنه¬بلا نی آدرو. اٚم بلا باییث (باعث) ببی فرعون اشتن تصمیم عوض آکرو.
گته نقلی موقدسه کیتابی کا: خروجی کیتاب ۵ مه فصل تا ۱۰ مه فصل
۱۱. پِسَخَه عید
خدا موسی ئو هارون فرعونی وَر آدوئه کی به باجون اسرائیلیمون آزاد آکرو. اَمون فرعونی ایخطار دوئه کی اگم اسرائیلی قومی ازاد آنٚکرو، خدا مصری زوئه-یه کی اوّل‌دینیا‌دگنٚستَه‌ن و حتّا حیوونون نی نمین ببردی. فرعونی اٚم درسته ولی باورٚش نکرده ئو هنی خدا دستوری¬کاش سرپیچی کرده.
خدا ایِه‌یی بیی‌شون ایمون هست‌به را رایی نوئَه تا چمون زوئه‌یه یی کی اوّل‌دینیا دگنستَه‌ن اٚم بلا کا نجات پیدا بکرون. هر که‌یی بسی ای بی‌عیبه وره‌یی اینتخاب و ایی قربونی بکره.
خدا به اسرائیلی قومی فرمایش کرده تا وره خونی اشتن که برنگا داوره کا بمالون. ایه بسی اَ وره گوشی بوریان بکرن و بی خمیره¬مایه نونی‌نه تند‌تند برِن. هنی خدا بمون فرمایش کرده تا حاضر آبون کی هردَه‌به‌دوم زو مصری ترک بکرون.
اسرائیلیمون خدا دستوره گٚرد دقّتی‌نه انجام دان. هه نیمه‌شوَی، خدا مصری کا دویرده و مصری یالَه زوئَه‌یه‌ش گرد مین بردین (کٚشتین).
خدا اسرائیلی قومی که¬مون همه‌گله کا کی خونی نوشونه‌شون برنگا کناری کا هست به دیورده. همه‌ی آدمه‌یی کی ا که‌مون کا هست بین، وره خونی خونَه‌ی در امان بین.
ولی خدا اَ مصری‌مونی کی خداشون ایمون نبه ئو و چه دستورون‌کاشون پیروی نکرده که‌مون وری کا دنٚیورده و چه‌مون یالَه‌زوئه‌یه‌ش گٚرد کشتین.
مصری اوّل‌دینیا دگنسته زوئه‌یه گرد مردین. فرعونی یاله‌زوئه کا بیگه تا زیندانییه غولامی یاله‌زوئه. مصری مردومی‌کا خیلییه اشتن غوصه خونَه‌ی کابین برمٚسته.
فرعونی هه‌شوی موسی ئو هارون دخنده و واتٚشه: «اسرائیلی قومی پگره و زو مصری کا سٚرا برشه.» مصری‌مون نی بمون ایصرار کرده کی زوبَهزو، اَ مملکتی ترک بکرون.
گته نقلی موقدسه کیتابی کا: خروجی کیتاب، ۱۱ مه فصل ۱ کا تا ۱۲ مه آیه و ۳۲ مه فصل
۱۲. برشِه
اسرائیلییه خیلی شاد بین که مصری کا ترک اکرین. ایه دِه برده نبین و وَدَه‌دوئه مملکتی (سرزمین موعود) طرف کابین شه. مصرجون هر چی کی اسرائیلیمون پیسته، مین‌جومله نقره، طٚله و قیمت‌داره چییه‌شون به‌مون بخشستین. بضی دییر قومه نی کی خداشون ایمون ورده به، به‌مون نه مصرشون ترک کرده.
ای سوتونی خٚری کا روزی‌را و ای سوتونی آتشی‌کا شوی‌را چه‌مون نه‌کا حرکت اکری. خدا حوضور خٚری و آتشی سوتونی کا بمون‌نه‌به و همیشه ا سفری کا امون هیدایت اکری. تنخا کاری کی ایه بسی ایی انجام بدرن، ام به کی ایی دومبال بکرون.
کتائه مودَّتی به دوم، فرعون و چه قوم اشتن کاری کا پشبون آبین و اسرائیلییه-شون تَقب کردین تا هنی اسرائیلیمون اشتن برده آکرون. خدا به کی چمون نظرش عوض آکرده¬به تا نوشون بدرو کی تنخا ایه حقیقییه خدا و مردوم بوزونون کی یَهِوَه فرعونی کا و مصری خدامون کا قوی‌تره.
وختی اسرائییلی‌مون مصری لشکر وینده، سرآگنستین کی سره دریا (دریای سرخ) و فرعونی لشگری مینه‌کا تله‌ن دگنسته. ایه خیلی ترسستین و جره‌شون کرده: «چرا مصرمون ترک کرد؟» «امه گٚرد زوبه‌زو بمردیمون!»
موسی اسرائیلیمون واته :«مترسه! خدا امروز شمه را بجنگستی و شمه نجاته بدا.» دومله خدا به موسی واته: «اسرائیلی قومی باج کی سره دریا (دریای سرخ) طرف حرکت بکرون.»
دومله خدا خٚری سوتون حرکت دوئه و اَش بنی اسرائیلی یو فرعونی لشگری مینه‌کا قرار دوئه تا مصری لشگر دِه نشاستٚشونه ایه وینده.
خدا به موسی دستور دوئه کی اشتن دست‌ش دریا سری کا راست آکرده. دومله خدا وایی آدوئه کی دریا آوٚش چپ و راستی را رونوسته، جوری کی دریا کا رایی آبه.
دومله اسرائیلی قوم اَ جوری کی چمون دٚه طرفی کا آوَه‌دیواری هست‌به، دریا مینه‌کا اشتن راشون ایدامه دوئه.
چه به دوم، خدا خٚری سوتون کنار ژه تا مصرییه بشان اسرائیلیمون ویریته وینده. مصری‌مون تصمیم گته کی اَمون تقب بکرون.
هه‌خونَی چمون دومله کا دریا دله دشین، ولی خدا، مصرییه به وَشَت درفندین و کاری‌شی کرده کی اَرَبَه‌یِه‌شون تٚولی‌کا دمونون. اَمون جرَه کرده، «بیرویجه، چون خدا اسرائیلی‌مون‌رائه کا جنگٚسته.»
اسرائیلی قوم کی سلامتی‌نه دریا اَ طرف درسته، خدا به موسی فرماییش کرده: «ای دفه‌نی اشتن دستی دریا طرف دراز آکه.» وختی ایی اَ کار کرده، آو مصری-مون و چه‌مون اربه‌مون سر ویبه و ایه گرد دریا کا دمردین.
وختی اسرائیلیمون مصری لشگری کامیلَن نابود به وینده، خداشون ایتماد کرده و به ام باور درستین کی موسی خدا طرفی کا آمه پیغومبره.
اسرائیلی قوم خیلی شاد بین، چون خدا ایه‌ش کنیزتی (بردگی) کا ئو و مرگی کا نجات دوئه‌بین. ایسه ایه آزاد بین که خدا پرستش بکرون و به کا پیرَوی بکرون. اسرائیلیمون خیلی سورورده آزادی باره کا واتین، و خداشون شکر کرده کی ایه-ش مصری‌مون لشگری دستی کا نجات دوئه‌به.
پس خدا قومی دستور دوئه کی هر سال ام تٚفاقی جشن بیگرون و یاد بوئرون کی خدا چطه مصرییه شکست دان و اسرائیلی قومش کنیزتی کا نجات دوئه‌یه. ام جشنی نوم پسخ نوئه به. ایه هر سال قربونی و وره‌یی بروریان کرده و فطیره نونی نه، ایی جشن اَگِرین.
نقلی موقدّسه کیتابی‌کا: خروجی کیتاب ۱۲مه فصل ۳۳ مه آیه تا ۱۵ مه فصل ۲۱ مه آیه
۱۳. خدا عهد اسرائیلی‌نه
اسرائیلی قومی سره‌دریا (دریای سرخی) کا دیورده به دوم، خدا ایه سینا کو (کوه سینا) طرف هیدایت کردین. هه کویی کی موسی اوئه آراگته کوئه وینده به. دومله قومی ا کو بنی کا جادٚر ژه.
خدا به موسی و اسرائیلی قوم فرماییش کرده: «شمه بسی همیشه به‌من‌کا فرمانبرداری بکره و عهدی‌کی بشمه‌نه‌م دبسته بفادار بومونه. اگم ام کاری بکره، مه‌را خاصّه مٚلک (مِلک خاص)، مملکتی کاهینون‌کا و موقدّسه اومّت ببیرون.»
مردومی سه روزی را اشتن‌شون خدا وینده را حاضر آکرده. دومله خدا رعد و برق، دو و بلنده شیپوره‌سَسی-نه، سینا کو (کوه سینا) تٚکی کا ویرمه. موسی تنخالی کو سر شَه.
دومله خدا بمون‌نه قرار بسته و واتشه: «ازیم یَهُوَه اشتن خدا، کی تٚه‌ش اسیرتی و مصری بندگی کا آزاد آکرده. غیرز چٚمٚن دییر خدایی پرستش مکه.»
«بوت مساز و ایی پرستش مکه؛ چون از یهوه، بسی اشتن ایلَه خدا بوبوم. چمن نومی بی‌حورمت مکه و اشتَن روز و شوون موقدس بدار. اشتن کارون شش روزی کا بکه، چون ته بسی هفتمه‌روز آرام ببی و من یاد بوئه‌ری.»
اٚشتن دده‌ننه گٚرامی بٚدار. آدم مکٚش، زینا مکه، دٚزدی مکه و دورو مواج. اشتن خمسوئَه مالی و ژنی‌ر طمه نبو.
قومی قبول کرده قانونونی کا کی خدا دوئه‌بین، پیرَوی بکرون. امون قبول کرده کی خدا کینه بوبون و تنخا ایی پرستٚش بکرون.
خدا همچونین به اسرائیلی مردومی فرماییش کرده کی یاله اَلَچقی (خیمه ملاقات) بسازون. ایی الَچٚقی (خیمَه) چه‌یی همه‌یه ریزه کاری‌مون‌نه و هر چی کی بسی چه دله کا بوبو دستوری‌نه به¬مون دوئه. ایی دستور دوئه یاله پرده‌یی بسازون کی الچقی (خیمه) دٚه بخش بکرو. خدا پیشته چَیمَه (اوتاق) کا پرده‌پیشتی کا حاضر و ساکین آربی. تنخا یالَه کاهینی (کاهن اعظم) را ایجازه هست به که ا چَیمَه (اوتاق) کا خدا حوضور دشو.
قومی بسی قربونییه‌جگایی ویندِه‌الچقی (خیمه ملاقات) نه کا بسازون. هر کسی کی خدا شریعتی کا نافرمونتی (سرپیچی) اکری، بسی ای حیوونی اَ قربونییه‌جگا وَربوئرو. کاهینی بسی ا قربونی سرآبیرو و ایی خدا را‌دره قوبونی عونوانی‌نه، قربونییه‌جگا کا بوسوجونو. خدا واته کی قربونی به حیوونی خون، شخصی گناخی بپٚشتی. ام‌جوری‌نه خدا چه گناخی نٚوینده اگری و اَ شخص خدا وری کا تمیز حیساب ابی. خدا موسی برا، هارون و چه نسل اینتخاب کرده تا چه‌کاهینه بوبون.
دومله خدا دَه‌دستورٚش (ده فرمان) دٚه گٚله سنگییه لوح سری کا نٚوٚشته ئو موسی‌ش دوئه. هم قومی‌ش دییر قانونه دان تا بمون کا پیرَوی بٚکرون. خدا وَدَه دوئه، اگم اَ قانونون کا ایطاعت بٚکرون بمون برکت بدای و بمون کا موحافیظت بَکَی، ولی اگم سرپیچی بکرون امون موجازات بکَی.
موسی خیلی روزون سینا کو (کوه سینا) کا منده و خدانه‌ش گف ژه. مردوم چه را چم‌به‌را منده کا ویخٚتین. طٚله‌یه‌شون هارونی ور وردین و بکاشون پیسته کی چمون‌را بوتی بٚسازو، تا خدا عوضی اَی پرستٚش بکرون. ام‌جوری‌نه خدا حقی کاشون یاله گناخی کرده.
هارونی طٚله‌یینه بوتی مونده‌شار ساخته. مردومی وحشی‌مون شار شورو کرده بوتی پرستش کرده و چه‌راشون قربونی سرآبیرده! خدا چمون گناخی خونَی بمون کا خیلی عصبانی آبه و موسی‌ش واته کی تصمیمٚش گته امون مین بٚدرو. ولی موسی خدا کا درخواست کرده ام کاری نکرو. خدا موسی دوا درسته و ایه‌ش مین (از بین) نبردین.
وختی کی موسی سنا کو (کوه سینا) کا ویرمه،دٚه‌گلَه لوح سنگی کی خدا دَه فرمان چه‌مون سری کا نوشته به به، دستی‌کاش دره به. وختی بوتٚش وینده،هٚرسی‌گته و لوحِش ویپٚشتین زمین و چاکنٚستشَه.
دومله بوتٚش سوته ئو چاکنسته ئو اَش خاکَه (گَرد) آکرده. خاکه‌ش آوی کا دکرده ئو مردومٚش وادار کرده ایی بنجون. خدا بلایی مردومی سر ورده و خیلییه بـمون کا مردین.
موسی اَ ده فرمانی لوحون عوضی کی اشتنش ایه چاکنسته بین، دییر لوحِش ده فرمانی را تاشتین. دومله هنی کو سر شه و قومی گناخون بخشسته خونه‌ش دوا کرده. خدا موسی دوایه درستین و ایه‌ش بخشستین. موسی ده فرمانی نه کی لوحون سری کا تازه نوشته به، کو کا جیر آمه. دومله خدا ایه‌ش کوه سینا کا به طرف وده‌دوئه مملکت (سرزمین موعود) هیدایت کرده.
نقلی موقدّسه کیتابی کا: خروجی کیتاب ۱۹ مه فصل تا ۳۴ مه فصل
۱۴. بیابانی کا سرگردونی
خدا قومی شریعتی قانونون کا آگا ساخته به دوم، ایه‌ش کوه سینا طرف هیدایت کردین. ایه قراری خونَی کی خدا نه شون دبسته به، شریعتی قانونون کا ایطاعت اکرین. خدا پیستَه به کی ایه به سرزمین موعود، یعنی کنعان درسون. خدا چمون نه کا خری سوتونی دله‌کا کابه شه و مردوم نی ایی کابین دومبال کرده.
خدا ابراهیم و اسحاق و یعقوبی قاول دوئه به کی سرزمین موعودی به چمون خردنون بدای. ولی ا زمانی کا خیلی قبیله‌یه اوئه زندگی اکرین کی بمون کنعانی اواجین. کنعانییه خدا پیرو نبین و ایی پرستش نکرین. ایه دوروئه خدامون پرستش اکرین و وِر هیچه کارون اکرین.
خدا به اسرائیلی قوم فرماییش کرده کی: «سرزمین موعودی درسته به دوم، بسی بسی اشتن کنعانی مون شری کا براخنَه. بمون نه صول (صلح) و ایزدواج مکره. شمه بسی بوتون همه گله مین بدره. ام دستورون کا نافرمونتی کرده نتیجه، چمون بوتون پرستش کرده چٚمٚن عوضییه بب.»
وختی اسرائیلیه به سرزمین کنعان درستین، موسی هر قبیله‌یی کا ای نفر، ینه دانزه مِرد پچینه کرده. اییبمون رایه‌یی سرزمین کنعانی کا جاسوسَتی کرده را واتین. همچونین بمون‌کاش پیسته تا بررسی بکرون کی اَیا کنعانییه زورارین یا ضییفین.
ا دانزه مرد چل روز کنعانی همه‌جگا گردستین و دومله آگردستین. ایه قومی‌شون واته: «زمین حاصٚلینه و وره مصول‌شه هست.» اما دَه نفر جاسوسونون کا واته: «شهره‌شون ماکمین و آدمه اوئه یال و هیکلمندین. اگم بمون حمله بکرم، شکمون نبو شکست بردیمون و ایه امه بکشتین.»
دومله دٚه‌گلَه جاسوس کی چمون نوم کالیب و یوشع به، واتشونه: «درسته کی کنعانی مردومه بمه کا بلند و زورارین، ولی شکمون نبو کی امه بشامون امون شکست دوئه! چون خدا چمه‌رائه بجنگٚست.»
ولی قومی یوشع و کالیبی گف گوش آندان و هرسی‌نه موسی و هارونی‌شون واته: «چرارون امه اٚم وحشتناکه جگا ورده؟ امه بسی مصری کا بـمونه‌مون. اگم ا مملکت (سرزمین) دَشم جنگی کا بمردیمون و ژنه ئو خٚردنه‌مون کنیزَتی را بَشین.» امون پیسته دییر یالی اینتخاب بکرون تا به مصر آگردون.
خدا مردومی ام واته کا خیلی هرسی گته و به ویندِه الچٚق (خیمه ملاقات) آمه ئو واتشه: «شمه نیسبت به چٚمٚن نافرمونیرون آبه، پس شمه گرد وییَوونی کا (در بیابان) سرگردونیرون آرب. همه گٚله‌رون غیرز کالیب و یوشع، بیابانی کا بمیردین و هرگز وده مملکت (سرزمین موعود) دنینش‌رون.»
وختی مردومی خدا اٚم گف درسته، اشتن گناخی کا پشبون آبین و پیست‌شونه کنعانی هژما (حمله) ببرون. موسی بمون هوشدار دوئه کی نشون،چون خدا بمون‌نه نبه. ولی موسی گف‌شون گوش آنکرده.»
خدا جنگی کا بمون نه دره نبه. هه‌را کنعانی‌مون کاشون شکست هرده و خیلییه-شون مردین. دومله اسرائیلی قوم کنعانی سرزمینی کا آگردستین و چٚل سال بیابانی کا سرگردون مندین.
اَ چٚ سالی کا کی اسرائیلییه بیابانی کا سرگردون بین، خدا چمون پیستَهمون (نیازهایشان) بمون ادری. ایی آسبونی کا بمون نونی دوئه کی چه نوم « مَنّا» به. هنی چمون را بٚلدٚرچینون آردری تا گوژدٚشونَنی هرده‌را بوبو. ا چل سالی دله کا خدا نشته چمون پاقب و پرتاله پوسته آبون.
خدا موجیزَه‌شار کازی دله‌کا، هنته را بمون آو دوئه. ولی اَطَه‌کِه‌نه، اسرائیلی قوم خدا و موسی کا گلایه‌مند بین و غورغور اکرین. ام ووجودی‌نه، خدا هته قراری کی ابراهیم، اسحاق و یعقوبی‌نه‌ش بسته به، بفادار منده.
ای دفه کی مردومی را آو هنته را نبه، خدا موسی نه واته: «کازی باج آو اوئه را دگنو.» ولی موسی عوض امی کی کازی باجو، دٚه دفه‌ش عصا نه بیی ژه و ام کاری‌نه‌ش خدا بی‌احترامی کرده. آو گردی را اندازه قدر کازی کا برشه، ولی خدا موسی را هرسی گته و واتٚشَه: «ته به وده دوئه مملکت (سرزمین موعود) دنیشَش.»
چٚل سالی به دوم کی اسرائیلی قوم بیابانی کا سرگردون بین، اَ آدمه‌یی کی خدا شون نافرمونَتی کرده به، گرد مردین. ا ماقه خدا ای دفه نی قومش تا سرزمین موعودی مرزون ور هیدایت کرده. چون موسی خیلی پیر آبه‌به، خدا یوشعٚ‌ش قومی یالییَنی (یالگیری) را اینتخاب کرده. خدا موسی نه قرار نوئه ای روز چه شاره پیغومبری مردومی را آردا.
خدا به موسی امر کرده کی بلنده‌کویی سر بوشو تا اوئه کا بٚشا سرزمین موعودی وینده. موسی سرزمین موعود وینده، ولی خدا بیی دله‌دشه ایجازه ندوئه. دومله موسی مرده و اسرائیلی قوم سی روز چه‌راشون آزیَه (عزا) گته. یوشع چمون یال آبه. ا چاله یالی به،چون به خداش ایطمینان هست‌به و به کا ایطاعت اکری.
نقلی موقدسه کیتابی کا : خوروجی کیتاب ۱۶ و ۱۷ مه باب، اعدادی کیتاب ۱۰ تا ۱۴ مه باب و تثنییَه کیتاب ۳۴ مه باب
۱۵. وَدَه دوئَه مملکت (سرزمین موعود)
بیلَخره اَ زمان درسته کی اسرائیلی قوم به سرزمین موعود، یعنی کنعان دشون. اوئه شهری هست به نومش اریحا به کی چه داوره ماکمه دیوارون نه موحافیظت ابی. یوشع دٚه جاسوس آدوئه ا شهر. اوئه هیچه (فاحیشه) ژنی زندگی اکری کی چه نوم راحاب به. ای جاسوسه اشتن وری کا نون آکردین، بمونش کامک کرده تا شهری کا بیوریجون. ا چون به خداش ایمون هست به ام کار‌ش کرده. جاسوسون بیی قاول (قول) دوئه کی وختی اریحا شون مین برده، به‌کا ئو چه خانواده کا موحافیظت بکرون.
سرزمین موعودی دله دشه‌را، بسی اسرائیلییه اوردونی رباری کا (ازرود اردن) درویرن. خدا یوشع نه واته: « کاهینون نه‌به‌نه آده.» وختی کاهینون پا بن اوردونی رباری بنی درسته، آو منده و اسرائیلیمون شاسته خشکه‌زمینی سری کا، رباری ا دیم شه.»
وختی ا قوم اوردونی رباری (رود اردن) کا برشه، خدا یوشع نه واته کی اریحا کی زوراره شهرییه هژما (حمله) برده را، حاضٚر آبون. خدا مردومی واته: کاهینه و سربازه بسی شَش روز، روزی ای دفه شهری داوره باپارون. کاهینون و سربازون اٚم کار کرده.
هفتٚمه روزی کا، اسرائیلییه بسی شهری داور بژنون، دومله کاهینه شیپوری فو دکرون و مردوم بلنده جٚره بکرون. امون اٚم کار کرده.
دومله اریجا داوره دیواره ویریستین. اسرائیلیمون خدا دستوری‌نه شهری دله همه چی مین برده. تنخا راحاب و چه خانواده کی اسرائیلیمون آگنستین، امانی کا مندین. وختی دییر قومه‌یی کی کنعانی کا ساکین بین، زونوستٚشونه کی اسرائیلیمون اریحا ویراونسته، ترسٚستین کی نٚبو کی اسرائیلی قوم بمون نی هژما بٚبرو.
خدا اسرائیلی قومی دستور دوئه‌به کی هیچ قبیله‌یی نه کنعانی کا، آشتییه‌قرار دنٚبستون. ولی جبعونییه کنعانی ایله قبیله‌مون کا، یوشع‌شون دورو واته و ایدعاشون کرده کی ای دوره‌جگایی آمَه‌ن کنعان. امون یوشع کا پیسته بمون‌نه آشتییه‌قرار دبستو. یوشع و اسرائیلی دییر یالِه، خدا نه مشورت نکرده‌یی، جبعونییون‌نه‌شون آشتییه‌قرار دبسته.
سه روزی به دوم اسرائیلیمون زونوسته کی جبعونییه کٚرم‌جگایین. پس چمون فیریبیٚکا هرسی گتین. ولی اشتن آشتییه‌قرارشون بمون‌نه نچاکنسته، چون اَ قرار خدا حوضوری‌کا دبسته ببه. تیکه‌یی چه به دوم، دییر قبیله‌یی کنعانی‌مون کا اموریانی نومی‌نه، وختی مستٚشونه کی جبعونییه بنی‌اسرائیلی‌نهشون آشتییه‌قراره دبسته، ینده‌نه هم‌قرار آبین، اشتن لشگره‌شون گردآکردین و جبعونی‌مون‌شون هژما (حمله) برده. جبعونی‌مون یوشع کا کامک پیسته.
یوشع اسرائیلی لشگر گرد آکرده. ایه شوی کولّن را کا بین تا به جبعون درستین. صٚبٚه‌زو امورییه‌شون غافیله‌گیر (غافلگیر) کردین، بمون‌شون هژما(حمله) برده.
خدا ا روزی اسرائیلی را جنگٚسته. ای امورییه‌سردرگوم آکردین و یاله ترسه‌یش آسبونی کا ویکرده و خیلییه‌ش اموری مون کا کشتین.
خدا کاری کرده کی آفتاو آسبونی کا شه کا منده، تا اسرائیلی سربازه اموری‌مون شکست دوئه‌راشون اندازه‌قدر وخت بوبو. خدا ا روزی یاله‌پیروزی‌یی اسرائیلیمون را سای آکرده.
خدا ا لشگری شکست دوئه‌به‌دوم، کنعانی خیلی قبیله‌یه اسرائیلیمون سر هٚژما برده را ینده‌نه هم‌قرار آبین. یوشع و اسرائلییه بمون‌شون هژما (حمله) برده ئو ایه‌شون مین بردین.
اٚم جنگون به دوم، خدا اسرائیلی هر قبیله‌یی سَم (سهم) سرزمین موعودی کا بمونش دوئه. دومله خدا اسرائیلی مورزون همه‌گله کا آرامش برقرار کرده.
وختی یوشع پیر آبه، بنی‌اسرائیلی قومش گرد ای جگا کا گرد آکرده. دومله مردومی راش ویرآروَری (یادآوری) کرده کی امون قاول دوئه‌به، قراری کی خدا کوه سینا کا بمون نه بسته به، ایطاعت بکرون. مردومی قاول (قول) دوئه خدا را بفادار بومونون و چه شریعتی کا ایطاعت بکرون.
نقلی موقدّسه کیتابی کا: یوشع کیتاب ۱ مه باب تا ۲۴ مه باب
۱۶. اَراخٚنِه
یوشع مرده‌به دوم، اسرائیلی قومی خدا دستورون کا نافرمونتی کرده و کنعانییهشون گرد سرزمین موعودی کا بنٚکَردین. ایه همچونین حقیقییه خدا یهوَه جگا کا دمندین کنعانی‌مون بوتون پرستشی‌شون رو ورده. ا زمان، اسرائیلی قومی را پادشایی نبه، هر کسی هر چی کی چاک ازونی، انجام ادری.
اسرائیلی قومی نافرمونتی ای چرخه‌یی حادیثه‌مون باییث به کی چن دفه اسرائیلی قومی زندگی کا تیکرار به. ام چرخه حادیثه‌یه ام جور بین: اسرائیلی قومی چن سال خدا کا نافرمونتی کرده‌ش ایدامه دوئه. دومله خدا چمون تٚمبه را، دیشمنون‌ش ایجازه دوئه تا بمون پیروز بوبون. دیشمنون چمون مال و اموال گرد غارت کرده و مین برده و بمون‌کاشون خیلییه کٚشتین. دومله نی چن سالی دیشمنون بمون اذیت کرده‌به دوم، خدا وری‌کاشون توبَه کرده و بیی‌کاشون اپی‌به تا امون دیشمنون دستی کا براخونو.
هر دفه کی ایه توبه اکرین، خدا ای اراخٚنی آدوئه‌نه امون اراخٚنی. اَ شخص چمون دیشمنون‌نه اجنگی دو امون شکست ادری. ام جوری‌نه چمون مملکتیکا (سرزمینی‌کا) آرامش برقرار ابی و اراخٚنه آدم چاکی‌نه بمون حوکومت اکری. خدا خیلی اراخٚن اسرائیلی قومی را آدوئه. خدا ایجازه دوئه‌به دوم کی دیشمنون‌کا گوروهی کی نوم‌شون مدیان به اسرائیلی قومش شکست دوئه، هنی خدا ای اراخٚنی چمون را آدوئه.
مدیانییه هف سال اسرائیلی قومی مصوله‌شون پتارٚستین (غارت کردین). اسرائیلی قوم چمون ترسی را غارون کا نون آربین تا نِه‌کی مدیانییه امون پیدا بکرون. آخٚر امون خدا کا خاخٚش کرده تا امون نَجات بدرو.
روزی اسرائیلییه مردی جِدعون نوم، نونَکه کابه گندم کوسته تا مدنیانییه نشان ایی پتارٚسته. هه‌ماقه یهوه فٚرٚشته به ظاهیر آبه و واتشه: «ای دیلاوره جنگاکر، خدا بتنه‌ره. ٚش و اسرائیلیمون مدیانیمون دستی کا بٚراخٚن.»
جِدعونی دَدَه، اشتن قربونییه‌جگاش ای بوتی پیشکش کرده‌به. خدا اولنه پیسته جدعونی کا ا قربونییه‌جگا ویراونٚسته‌به. ولی چون جِدعون مردومی کا اترسی تا-شوی نیصٚم مونتظیر منده. دومله قربونییه‌جگاش ویراونٚسته و اَش خٚرد آکرده. ا جگا نزٚکی کا، خدا راش تازه قربونییه‌جگایی ساخته و اوئه¬ش قربونی کرده.
دومله‌نه روزی صبی را مردوم کی وینده ای نفری قربونییه جگا چاکنسته ئو اش مین برده‌یه خیلی هرسی گتین.ایه جدعونی که طرفی را شین تا ایی بکٚشون، ولی جدعونی دَدَه واته: «جرارون بپیستی اٚشتَن خدا کامک بکره؟ اگم اَ خدایه برزه بشتن کا موحافیظت بکرو.» ایه چه واته گفون خونی، چه کشته‌کاشون صرف‌نظر کرده.
چه‌به‌دوم مدیانییه هنی آمین تا اسرائیلی قومی پتارون. چمون تِیداد اده ور به کی اَشمار دنوین. جدعونی قوم گرد مدیانیمون نه جنگ کرده را دخنده. جدعونی خدا کا دٚه نوشونه پیسته تا موطمیین آبو کی خدا به کا پیسته کی ایسرائیلی براخٚنو.
اولنه نوشونه‌را،جدعونی ای تیکه پَسه پوستی کا زمینی سری کا نوئه و خدا کاش پیسته کی هه پوستی سری کا شَونَم ویرا ولی زمین خٚشک بومونو. خدا ام کار کرده. دومله‌نه روزی ایی خدا کا پیسته زمین خٚست بوبو ولی پوست خٚشک بومونو،خدا ام کار نی کرده. ام دٚه نوشونه، جدعون قانه کرده کی خدا به کا بپیستی کی اسرائیلی مدیانیمون دستی کا براخٚنو.
۳۲۰۰۰ اسرائیلییه سرباز جدعونی ور آمین، ولی خدا بیی واته چه‌مون تیداد خیلی وره. هه‌را جدعونی ۲۲۰۰۰ سرباز کی جنگی کا کابین ترسٚسته آداشه که. خدا ای دفه نی جدعونی¬نه واته کی ام تیداد هنی وره. دومله جدعونی ایه¬ش گرد غیرز ۳۰۰ نفر به که آدان.
هَه‌شوی خدا جدعونی واته: «نونکه مدیانیمون اوردوگا بٚش، وختی چمون گفون درسی دِه چمون هژما (حمله) کا نیشه‌ترسستن» جدعون چمون اوردوگا شه و درستشه کی ای مدیانییه سربازی ا چییه‌یی کی خاوی‌کاش وینده به کابه اشتن رفقی را واته. رفقیش به واته: «اشتن خاوی منه اٚمه کی جدعونی لشگر چمه مدیانیمون لشگری شکسته بدا.» وختی جدعونی ام گف درسته خداش ستاییش کرده.
جدعون اٚشتَن سربازون ور آگردٚستَهبمون هرکسی‌سی ایله شیپور و ایلَه سالوئَه گوزه (کوزه سفالی) دوئه کی ایله مَشَل (مشعل) چه دله کا دره‌به. امون دیشمنی اوردوگاشون وختی کی مدیانییه خٚت بین، موحاصیره کرده.
دومله جدعونی سربازه گٚردی ای دفه نه گوزه‌یه‌شون چاکنستین و مشلون روشونی ملوم به. و در حالی کی کابین اشتن شیپوری نه ژه، جٚره اکرین: «شمشیر یَهُوَه را ئو جِدعونی را.»
خدا ا جوری مدیانییه پریشان آکردین کی شوروشون کرده ینده هژما برده (حمله کرده) و یندٚه کٚشته. جِدعونی الدن اسرائیلی قومی بقیه را کی که‌کابینٚ‌ش دخنده تا مدیانیمون تقب (تعقیب) کرده را بمونکامک بکرون. امون خیلی مدیانیمون کا کشته و بقیه‌شوننی اسرائیلی سرزمین کا برکرده. ا روزی ۱۲۰۰۰۰ نفر مدیانیمون کا مردین. انطه خدا اسرائیلی قوم نجات دوئه.
مردومی پیسته جدعونی اشتن پادشا آکرون. ای بمون ام کاری ایجازه ندوئه، اما بمون‌کاش پیسته کی میقداری طله‌یینه حلقه‌یه‌یی کی مدیانی‌مون‌کاشون به دست ورده به، بیی تَویل (تحویل) بدرون. مردومی خیلی طٚله¬شون جِدعونی آدوئه.
دومله جِدعونی اَ طله‌مون نه، جٚنٚخته‌یی کاهینون رییسی دکرده جٚنٚخته‌شار ساخته. ولی مردومی بوتی شار، دمندین ساخته جنخته پرستش کرده. هٚمی‌را خدا هنی اسرائیلی قوم تٚمبِه کرده، چون بوتون پرستش کرده‌شون رو ورده‌به و دیشمنون‌ش ایجازه دوئه کی امون شکست بدرون. آخر امون هنی خدا کا کامک پیسته و خدا چمون را دییر اراخٚنی آدوئه.
اٚم چرخه چن دفه تیکرار به: اسرائیلی قوم گناخ اکرین، خدا امون تمبه اکری، ایه توبه اکرین و خدا ای اراخٚنی چمون را آردری. درازه سالون دله کا، خدا خیلییه اسرائیلی قومی دیشمنون دستی کا راخنٚسته را، آدان.
آخر اسرائیلی قومی خدا کا پیسته کی دییر میلتون شار ایله پادٚشا بمون بدرو. امون بلند و زورارَه پادٚشایی پیسته کی بٚشا جنگون‌کا امون رهبری کرده. خدا ام پیستَه کا شاد نٚبه، ولی هه‌جوری کی پیسته‌شون به پادشایی‌شی بـَمون بخشسته.
نقلی موقدسه کیتابی کا: داورون کیتاب ۱ مه فصل ۳ و ۶ و ۸ مه آیه و سموئیلی اوّلنه کیتاب ۱ مه فصلی ۱۰ مه آیه)
۱۷. خدا قرار داودی‌نه
شائول اسرائیلی اولین شا به. هه‌جوری کی مردومی اَپی‌به، بلند و خاس به. ا شاگیری اولی کا، چاکه‌شایی به ولی تیکه‌تیکه هیچ و آشَرَه مردی آبه کی خدا کا پیروی نکری. هه‌خونَی خدا دییر مردی چه جگاکا شاگیری را اینتخاب کرده.
خدا ایله اسرائیلییه جوان کی چه نوم داود به اینتخاب کرده تا ایی شائولی جگا کا نشته را حاضر آکرو. داود بیت لحمٚجه شونَه‌یی به. ا اشتن ددَه پسون به کا غم هرده، دٚه دَفه‌ش رمه خٚرسی یو شیری کا نجات دان و ایِه‌ش کٚشتین. داود سربه-جیر و عادیلَه مردی به. چه را به خدا ایتماد هست به و به کا ایطاعت اکری.
وختی کی داود هله جوانه‌مردی به غول‌پیکره جُلیاتی نه کی سه متر چه بلندی‌به و زورار به جنگش کرده. ولی خدا داودی کامک کرده تا جُلیاتی بٚکٚشو و اسرائیلی نجات بدرو. چه به دوم داود چن دفه اسرائیلی دیشمنون حریف درمه. ا ایله زبردسته سربازی آبه و خیلی جنگون‌کا اسرائیلی قومش رهبری کرده. مردوم گٚرد ایی تشوٚق اکرین.
مردومی محبت داودی‌نه باییث به شائول دمونو پَخٚلتی کرده. آخری‌کا شائولی تصمیم گته کی داودی بٚکٚشو، ولی ا بیابانی را ویریته و اٚشتنٚش نون آکرده. ای روز وختی شائول و چه سربازه داودی دومله بین،شائول ایتٚفاقی ایله غاری دله دشه کی داودیاوئه نون آبه‌به. شائولی داود نٚوینده. داود شائولی کا خیلی نِزٚک آشه و چه پرتالی‌کاش تیکه‌یی دبیرده. وختی شائول غاری کا برشه داودی جٚره کرده و شائولی پرتالی فَلَه‌ش به آزونوسته. ام جوری‌نه شائولی ثابیت به کی داودی نییهپیست چه کٚشته‌نه پادٚشاگیری درسو.
آخٚر شائول ای جنگی‌کا مرده ئو داود اسرائیلی شا آبه. ا چاکه پادٚشایی به و مردم به نه خش بین. خدا داودی برکت دوئه و اَش کارون همه‌گله کا موفق ساخته. داودی خیلی جنگون‌کا شیرکت کرده و خدا کامکی‌نه اسرائیلی دیشمنش شکست دان. داودی اورشلیم گته ئو اَش اٚشتَن پایتخت آکرده. داودی اوئه زندگی کرده و چال به. ا چٚل سال شا به ئو اٚم مودّتی کا، اسرائیل زورا و ثروتمند آبه.
داودی پیسته ایله مَبَد (معبد) بٚسازو کی اسرائیلی قوم گرد بشان اوئه خدا پرستٚش کرده و قربونی بیی پیشکش بکرون. حودود ۴۰۰ سال، مردوم جگایی کا عیبادت و قربونی اکرین کی چه نوم خیمه ملاقات به و موسی ا ساخته به.
ولی خدا ای پیغومبری داودی ور آدوئه کی چه نوم ناتان به و بییش واته: «چون تٚه خیلی جنگون کا بش، معبدی مٚرا نیشه‌ساخت، اشته زوئه ایی بساختی. هنطَه‌که نَه از به ته خیلی برکت بدام. ای نفری اشتن نسلی کا تا ابد چٚمٚن قومی شائَتییه بکرد.» تنخا شخص داودی نسلی کا کی اشای تا آخر شائَتی کرده مسیح به. مسیح ا خدا اینتخاب کرده بنده به کی دینیا گناخون کا نجات ادری.»
وختی داودی اٚم گف درسته، خدا راش شکر و ستایش کرده. خدا نی اَش سربلند کرده ئو بَه‌ش خیلی برکت دوئه. البته داود نزونی کی خدا قراره کینین انجام برد. ولی الان بموستیمون کی اسرائیلی قوم بسی داودی زمانی کا حدودَن هزار سال مسیح آمه را اینتٚظار بَکَشو.
داودی خیلی ساله عدالتی‌نه حوکومت کرده. ا خدا موطی (مطیع) به ئو خدا نی بیی برکت ادری. ام وضی نه اشتن عومری آخٚری کا ای یاله گناخی‌شی خدا نه کا کرده.
ای روز، وختی کی داودی سربازه جنگی‌را گرد سٚرا کا بین، اَ اٚشتَن کاخی بونی‌کا دییسی‌شی سٚرا کرده و ای خاسَه‌ژنی‌شی وینده کی کابه جان شوشتِه. اَ اَ ژنی آنزونی ولی زونوستٚشه کی نومش بَتشِبَع یه.
وسوسه‌کا دور آبه عوضی، داوودی ای نفر آدوئه تا اَ ژنی چه ور بوئرون. اَ اَ ژنی‌نه خٚته و دومله اَش آدوئه چه که. ای مدتی دویرده‌به دوم بتشِبَع ای پیغامی داودی را آدوئه کی خامله‌یه.
بتشِبع شو نوم اوریا به و داودی چاکه سربازون کا به. اوریا ا ماقه که کا دور و جنگی کا به. داودی ا دخنده و بییش واته کی که بوشو و اٚشتَن ژنی وری کا بومونو. ولی اوریا قبول نٚکرده کی بوشو ئو دییر سربازه جنگی کا بومون و ا آگردو که. هه خونَی داودی ای دفه نی اوریا آدوئه جنگی دله و فرمانده‌مون کاش پیسته کی ایی آدرون نَه تا بیمرو. و انته به کی اوریا جنگی کا مرده.
اوریا مرده به دوم، داودی بتشبع برده و ایی داودی را ایله زوئه زنده. خدا ا کاری کا کی داودی کرده به هرسی گته‌به، هه‌را ناتان پیغومبرٚش آدوئه کی داودی گناخی هیچه‌گیری به باجو. داودی اشتن گناخ گردن گته و خدا ا بخشٚسته. داودی چه به دوم اشتن زندگی کا حتّا لپ چتینه‌شراییطیون کا نی خدا کا پیرَوی و ایطاعت کرده.
داودی گناخی موجازاتی را، چه زوئه مرده. چه خاندانی آدمون کا نی خیلی‌مون چه نه کا نافرمونتی (سرکشی) کرده و چه قودرت خیلی کم آبه. ولی هنی داودی نافرمونتی وجودی‌نه، خدا هطه قراری کی بنه‌ش بسته‌به بفادار منده و اَ انجام دوئه. خیلی چه‌به دومله داود و بتشبع ایله زوئه صاییب بین که نومٚ‌شون سلَیمون (سلیمان) نوئَه.
نقلی موقدّسه کیتابی‌کا: سموئیلی اولنه کیتاب، ۱۰ مه فصل و ۱۵ تا ۱۹ و ۲۴ تا ۳۱؛ سموئیلی دومه کیتاب ۵ و۷ و۱۱ و ۱۲ مه فصل
۱۸. ایسرائیلی شاگیری تَخسیم‌کَردِه
داود شا ۴۰ سال شاگیری کرده. چه مرده‌به‌دوم، چه زوئه سلَیمون (سلیمان) اسرائیلی قومی شاگیری درسته. خدا سلیمونی (سلیمانی) نه گف ژه و بَه کا دَپَرسٚستَه: «بَمٚن‌کار چیچی بَپیستی بَتٚه بٚدم؟» سلیمونی (سلیمانی) خدا کا پیستَه بَه حیکمَت بٚدَرو. سلیمانی پیستَه باییث بَه خدا شاد آبو ئو اَش زمینی سری اَزونَه مِرد آکَردَه. سلیمانی خیلی چییِه آموتین و عَقٚلمَندَه شایی بَه. هَطه نی خدا سلیمانٚش خیلی ثٚروَتمَند آکَردَه.
سلیمانی اورشلیمی کا ای مَبَدی (معبدی) ساختَه کی داودی چَه را بَرنامَه چییَه‌به ئو و مَصالِه‌ش وَردَه بَه. اَ زمانی کا، مَردومی شاستَه خیمه ملاقاتی عَوَضی، اوئَه خدا عیبادَت کردِه ئو قٚربونی پیشکَش کَردِه. خدا معبدی کا حاضٚر به ئو کابَه اٚشتَن قومی نَه زندگی کَردِه.
ولی سلیمانی دییَر قومون ژِنون دٚل دَبَستَه ئو اَیِه‌ش بَردین. اَیی تَقریبَن ۱۰۰۰ گٚلَه ژِن بَردَه و اٚم جوری‌نه خدا دَستوری‌کاش نافٚرمونتی کردَه. اَ ژِنون کا خیلییه دییَر سرزمینون کا آمَه‌بین و پرستٚش‌ردِه را شون بَشتَنَه بوت وَردَه بَه. وختی سلیمان پیر آبَه، اَ نی اٚشتَن ژِنون بوتون پرستٚش اَکَری.
هٚم خونَی خدا سلیمانی کا هٚرسی گَتَه ئو بَییش واتَه کی اٚم نافٚرمونَتی تٚمبِه را، چَه مَردَه‌بَه‌دوم ایسرائیلی پادٚشاگیری دٚه تیکَه‌یَه آرَکَرد.
سلیمانی مَردَه‌بَه‌دوم، چه زوئَه رِحُبعام چَه جٚگا کا شا آبَه.ایسرائیلی قوم گٚرد جَم آبین تا اَیی اٚشتَن شاگیری را قبول بٚکرون. اَمون رِحَبعامی کا شیکایت کَردَه کی سلیمان بَمون کا وِر کار ویرَگِری ئو مجبور بین وِر مالیات بٚدَرون. اَمون رِحَبعامی کا پیستَه کی اٚشتَن دَدَه‌شار چَتین نٚگِرو.
ولی رِحَبعامی بَمون اَخمَقَه جَوابی دوئه ئو واتٚشه: «شٚمَه اٚنتَه بَموستیرون کی چٚمٚن دَدَه سلیمان چَتین اَگِری، ولی اَز شٚمَه وِریم کار کَردِه وادار بَکَرد و بَشمَه عَذابیم بَدا.»
چَه گَفون دَرَستَه به دوم، مَردومی‌کا خَیلییِه چَه را آسْرَنگٚستین و شورشٚ‌شون کَردَه. دَه قَبیلَه ایسرائیلی قَبیلَه‌مون کا بَه کا جٚدا آبین. فَقَط دٚه قَبیلَه بَیی بَفادار مَندین و اَمون اشتَن نوم یَهودا پادٚشایی (پادشاهی یهودا) پِنوئَه.
دییَر دَه گٚلَه قَبیلَه ای مِردی کی چَه نوم یِرُبعام بَه اٚشتَنٚ‌شون شا آکَردَه کی اَ مَملَکَتی شومالی‌کا نٚشت بین و اٚشتَنٚ‌شون ایسرائیلی پادٚشایی (پادشاهی اسرائیل) نوم پِنوئَه.
یِرُبعام خدا را موطی نٚبه و باییث بَه مردوم گٚناخی طرف بوشون. اَیی دٚه گٚله بوت ساختَه ئو مردومی‌کاش پیستَه تا اَمون پَرَستٚش بٚکرون. اَیِه دِه پرستٚش کردِه را اورشلیم کی یَهودا شاگیری جٚگا کا بَه، نَشین.
یَهودا پادٚشایی و ایسرائیلی پادٚشایی یَندٚه نَه دیشمِن آبین و وِر ماقِه‌مون یَندٚه نَه جَنگی‌کا بین.
ایسرائیلی تازه پادٚشایی کا، شایِه گٚرد آشَر بین. خَیلییِه‌شون اَ آدَمونی وسیله‌نَه کی اَپی‌شون بَه شا آبون، مَردین.
اَ شایِه گٚرد و اسیرائیلی مردومی وِری دَمَندین بوتون عیبادَت کَردِه. بوتون پرستٚش کردِه‌کردِه، خَرابَه ژِنون‌نَه (فاحیشَه‌ژِنون‌نه) اَخٚسین و حَتّا بوتون را خٚردَنون قٚربونی اَکَرین.
یَهودا شایِه داودی نسلی کا بین. اٚم پادٚشامون بَضییِه چاکَه آدَمِه بین، عدالتی‌نَه حوکومت اَکَرین و خدا پرستٚش اَکَرین. ولی یَهودا شامون وِری آشَر بین. بَضییِه‌شون حَتّا اٚشتَن خٚردَنون بوتون را سَرآرَبیرین (قٚربونی اَکَرین). یَهودا آدَمِه وِری نی خدا ضٚدگیری را راست آمندین و دییَر خدایِه‌شون پرستٚش کَردین.
گته‌بَه نقلی موقدَّسَه کیتابی کا: پادٚشامون اَوَّلنَه کیتاب ۱ تا ۶ مَه فَصل و ۱۱ و ۱۲ مَه فَصل
۱۹. پَیغومبَرِه
ایسرائیلی تارٚخی کا، خدا پَیغومبَرِه‌یی چَه‌مون را آدان. پَیغومبَرِه خدا کا پَیم (پَیغوم ـ پِیغام) ویرَگِرین و مردومی دَرَراسْنین.
ایلیا پَیغومبری به ککی آخابی شاگیری زمانی کا زندگی اَکَری. آخاب آشَرَه مِردی بَه کی مردومی بَعَله بوتی پرستٚش کردِه را تَشفٚق اَکَری. ایلیا آخابی نَه واتَه کی خدا اَیی تٚمبِه‌یَه بَکَرد. اَیی هَنی آخابی نَه واتَه: «ایسرائیلی قَلَمرو کا، بی چٚمٚن دستور، زَمینی سر هیچ کٚلاکی نییَه‌وارٚست و شَوْنَمی وینییَو. آخاب ایلیا گَفی کا اٚنتَه هٚرسی گَتَه کی تصمیمٚش گَتَه اَیی بٚکٚشو.
خدا ایلیا نَه واتَه کی بوشو بییابان و اٚشتَن آخابی کا نون آکَرو. ایلیا شَه بییابان و رٚباری کَناری کا کی خدا بَه نوشون دوئَه‌بَه، ساکین آبَه. هر روز صٚب و نٚهار بَه دوم، کَلاجِه چَه را نون و گوژْد اَوَرین.اٚم مودَّتی کا،آخاب و چَه لشگَرِه ایلیا دوملَه کابین گَردٚستِه، ولی کا نَشان اَیی پَیدا کَردِه.
چون کٚلاکی نَواری، مودَّتی بَه دوم اَ رٚبار خٚشک آبَه. هَه خونَی ایلیا دییَر مملکتی شَه کی اَ نِزٚکون کا بَه. اَ مملکتی کا ای نیدارَه (فَقٚره) ژِنی اشتَن زوئَه‌نه کابَه زٚندگی کردِه کی خٚشکی خونَی چَمون خٚراک نی تَمون بَه آبَه. اٚم شَراییطی نَه اَ ژِنی ایلیا غَم هَردَه ئو خدا نی چَه ئو چَه‌زوئَه پیستَهمون کابَه بَمون دوئِه. چَه آردَه ئو روئَنی گولَه هیچ وَخت تَی آنٚبَه ئو همیشَه خٚراکی شی هَردِه را هِست بَه. ایلیا سِه سال اوئَه مَندَه.
سه سال و نیمی بَه دوم، خدا ایلیا نَه واته کی هَنی کٚلاک بَوارٚستی. خدا ایلیا کا پیستَه تا ایسرائیلی پادٚشا مملکت آگَردو و آخابی نَه گف بٚژَنو. وختی آخابی ایلیا ویندَه،بَییش واتَه: «تٚش کی اَنَه موشکیلاتِر سای آکَردَن!» ایلیا جوابی کا واتَه: «اٚم موشکیلِه گٚرد اٚشتٚه خونَیین! تٚه یَهُوَه‌ر کی راسته خدایه وَر آدوئَه ئو کاش بَعَلی پرستٚش کردِه. اسیرائیلی قومی گٚرد تا کوه کَرمِل بوئَه.»
اسیرائیل گٚرد مین‌جوملَه بَعَلی پَیغومبرِه کی تِیدادٚشون ۴۵۰ نفری دَرَرَسی آمین کَرمِلَه کو. ایلیا واتَه: «تا کَینی بَپیستیرونَه دٚه‌دٚل بومونَه؟ اَگَم یَهُوَه خٚدایَه، اَیی پرستٚش بٚکَرَه ئو اَگَم بَعَل خٚدایَه بَه کا پِیرَوی بٚکَرَه.»
دوملَه ایلیا بعلَه بوتی پَیغومبَرونٚش واتَه: «ایلَه کَل قٚربونی بٚکَرَه، چَه گوژدی تیکَه‌تیکَه بٚکَرَه ئو قٚربونییَه‌جٚگا کا بٚنَرَه، ولی اَی آرا مَژَنَه. اَزنی ای دییَر قٚربونییَه-جٚگا کا هٚم کاری بَکَم. خدایی کی قٚربونییَه‌جٚگا را آتش آدَرو، راستییَه خٚدایَه.» هٚم خونَی بَعلَه بوتی پَیغومبَرون، قٚربونی‌شون فَراهَم کَردَه، ولی آتَشٚ‌شون روشون آنٚکَردَه.
دومله اَمون بَعلَه بوتی طَرفی را دٚوا کَردَه: اَی بَعَل، چَمَه سَسی دَرَس!» اَیِه روزی کولَّن دٚوا ئو جٚرَه کردِه ئو اشتَن جانی کاردَه‌نَه یَرَه کردِه نَه مَخشول (مشغول) بین. ولی بَعَلی طرفی کا جَوابی نٚـمَه ئو آتشی نی وینٚمَه.
بَعَلی پَیغومبَرون روزی کولَّن دٚوا کردِه به دوم، ویخٚتین و دٚواشون آهَشتَه. دوملَه ایلیا دییَر کَلی قٚربونی را قٚربونییَه‌جٚگا کا نوئَه ئو مَردومیش واتَه کی دانزَه گٚلَه یالَه خٚم آو قٚربونییَه‌جٚگا سَری کا پِشونون، جوری کی کَلی گوژد، ایزٚم و حَتّا چَه زمین-نی کامیلَن خٚست آبو.
دوملَه ایلیا اٚنتَه دٚوا کردَه: «اَی یَهُوَه، اَی ابراهیمی، اسحاقی و یعقوبی خٚدا، اٚمروز بَمَه نوشون بٚده کی تٚه ایسرائیلی خٚداش و اَز اٚشتٚن خٚتمَتگوزاریم. چٚمٚن دٚوا قَبول بٚکَه تا اٚم قوم بوزونون کی تٚه راستییَه خٚداش.»
اَلبَهَل آتَشی آسبونی کا ویرمَه ئو گوژد، ایزٚم، سنگِه، خاک و حتّا آوٚشَنی قٚربونییَه‌جٚگا داوره کا سوتَه. وختی مردومی اٚم ویندَه، اَلدَن زمین نٚشتین و واتٚشونَه: «یَهُوَه خٚدایَه! یَهُوَه خٚدایَه!»
دوملَه ایلیا واتَه: «مَرزَه حَتّا ای نفر بَعَلی پَیغومبَرون کا بیوْریجون!» هَه‌را مَردومی بَعَلی پَیغومبَرِه گَتین و گٚردٚشون بَردَه ئو هوئَه‌شون کٚشتَه.
دومله ایلیا اَخاب شاش واتَه: اَلدَن آگَرد اٚشتَن کَه، چون زو‌بَه‌زویی کٚلاک بَوارٚستی.» هَه‌لَدی، سییا خٚرون آسبون گَتَه ئو تٚندَه کٚلاکی شورو کَردَه وارٚستِه. یَهُوَه خٚشکی تَمون آکردَه ئو اٚم کاری‌نَه‌ش ثابیت کردَه کی راستَه خٚدا اَیَه.
ایلیا مامورییَتی تَمون آبَه‌بَه دومی، خدا ای مِردی اِلیشَع نومی‌نَه اٚشتَن پَیغومبَرَتی را اینتٚخاب کردَه. خدا خَیلی موجیزَه‌یِه اِلیشَع وَسیلَه‌نَه اَنجام دان. ایلَه اٚم موجیزَه-مون کا نعمانی را تٚفاق دٚگنٚستَه کی دیشمِنی اَرتشی فَرماندَه‌مون کا بَه. اَ ایلَه وَشَتناکَه پوستییَه مریضی‌یی گَتَه (موبتَلا به). اَیی اِلیشَع بارَه‌کا مَستَه بَه، هَه‌را چَه وَر شَه ئو شیفا راش تَقاضا کَردَه. اِلیشَع نعمانی واتی کی اٚشتَن هَف دَفَه اوردونی رٚباری (رود اردن) کا ویخا.
نعمان اوَّل اٚم پیشنٚهادی کا هٚرسی گَتَه ئو اٚم کاری اَخمَقَه‌کار اَزونی، نَپیش‌بَه اَیْ اَنجام بٚدرو. ولی دوملَه اشتَن تصمیمٚش عَوَض کردَه ئو هَف دَفَه اٚشتَنٚش اوردونی رٚباری کا ویخاسْتَه. وختی هَفتٚمَه دَفَه را آوی کا بَرشَه، کامیلَن سای آبَه بَه ئو شیفاش ویندَه بَه. خدا بَه شیفا دوئَه.
خدا ایسرائیلی قومی را خیلی دییَر پَیغومبَرِه نی آدان. اَمون گٚردی مردومی هوشدار دوئَه کی بوتون پرستٚش کردِه کا دَست پِگِرون، دییَری‌مون نَه عادیلانَه رَفتار بٚکَرون، یَندٚه‌شون رَم (رحم) بوبو، آشَرَتی کا دور بٚگَردون و چَه عَوَضی خدا پرستٚش بٚکَرون. اٚگَم اٚنتَه رَفتار نٚکَرون، خدا نَظَری کا گٚناخکاریرون بَب و اَ شٚمَه موجازاتَه بَکَرْد.
وِر ماقِه‌مون، مردوم خدا کا ایطاعت نَکَرین. اَیِه وِری پَیغومبَرون نَه هیچ رَفتار اَکَرین و گَیی حَتّا اَمون اَکٚشین! ای دَفَه، ارمیا پَیغومبَرٚشون ایلَه چالی دِلَه کا دَرَفنده ئو اَشون اوئَه وَر آدوئَه تا بیمِرو. ارمیا چالی دِلَه کا رٚت و تٚوٚلی کا ویشَه. ولی چَه بَه دوم، اَ پادٚشا بَیی رَم (رحم) کردَه ئو اٚشتَن خٚتمتکارونٚش دستور دوئَه کی نٚمَردَه‌یی اَیی چالی دِلَه کا بَروَرون.
نِه کی مَردومی را پَیغومبَرون کا نیفرَت هِست بَه، اَیِه هَنی خدا بارَه کا گَف اَژَنین. اَیِه مردومی هوشدار اَدَرین کی اَگَم توبَه نٚکرون، مین بَشین. اَیِه هَمچونین خدا دوئَه قاوْلی مَردومی را یاد اَوَرین کی مَسیح آدوئِه‌یَه.
گَتَه بَه نَقلی موقدَّسَه کیتابی کا: پادٚشامون اَوَّلنَه کیتاب، ۱۶ تا ۱۸ مَه فَصل؛ پادٚشامون دٚوٚمَه کیتاب، ۵ مَه فَصل، ارمیا کیتاب ۳۸ مَه فَصل
۲۰. دورَه جٚگا آدوئِه ئو آگَردٚستِه
ایسرائیلی پادٚشایی ئو یَهودا پادٚشایی هر دٚه گٚلَه خدا ضٚدگیری‌راشون گٚناخ کردَه. اَمون قَراری کی خٚدانَه‌شون کوه سینا کا دَبَستَه بَه، چاکْنٚستَه. خدا پَیغومبَرون نَه بَمون هوشدار دوئَه توبَه بٚکَرون و هَنی اَیی پرستٚش بٚکرون، وَلی اَمون خدا کا ایطاعَت نٚکردَه.
هَه خونَی خدا اَیِه تٚمبِه کَردین و ایجازَه‌ش دوئَه کی دیشمِنِه، اَمون مین بٚبَرون (نابود بٚکرون). اَ زمانی ای دییَر زورارَه قومی نی هِست بَه کی آشور بَه. آشورییِه نیسبَت به دییَر قومون خَیلی بی‌رَم (بی رحم) بین. ایسراییلی پادٚشایی آشوری دَستی‌نَه مین شَه. آشوری‌مون ایسرائیلی پادٚشایی آدَمون کا خَیلییِه کٚشتین، هر چی شون پیستَه پِتارٚستٚشونَه ئو چَه‌مون مملکتی کاشون خیلی قٚسمَتِه سوتین.
آشوری‌مون، رَهبرون هَمَه گٚله، ثٚروَتمَندِه ئو کَسِه‌یی کی خاصَّه مَهارتی‌شونی هِست بَه گٚردٚشون بَشتَنَه‌شون آشور بَرده. فقط بَضی فَقٚرَه آدَمِه ایسرائیلی کا مَندین.
دوملَه آشوری‌مون، بیگانَه‌یِه ایسرائیلی سرزمین وَردین کی اوئَه زندگی بٚکَرون. بیگانَه‌مون ویریستَه شهرِه تازَه ساختین و ایسرائیلی بَقییَه آدمِه‌یی کی اوئَه مَندَهبین‌شون بَردین (ایزدٚواجٚ‌شون کَردَه). اٚم ایزدٚواجون‌کا دینیا دَگنٚستَه نسلٚ‌شون سامِری دَخَندَه.
یهودا پادٚشایی مَردومی ویندَه کی خدا ایسرائیلی پادٚشایی‌ش بی‌ایمونَتی و نافٚرمونَتی خونَی موجازات کردَه، ولی هَطَه‌کِه‌نَه هَنی دَمَندین بوتون و کَنعانی‌مون خدامون پرستٚش کردِه. خدا پَیغومبَرِه‌یی آدان کی بَمون هوشدار بٚدَرون، ولی اَیِه هَه‌جور دَمَندین اٚشتَن کاری ایدامَه دوئِه.
حودودِه صد سال ایسرائیلی‌مون پادٚشایی آشوری‌مون دَستی‌نه مین شَه بَه دوم، خدا نِبوکَدنِصَّر بابِلی پادٚشاش آدوئَه کی یَهودا پادٚشایی هٚژما بٚبَرو (حمله بٚکرو). بابِلییِه زورارَه قومی بین. یَهودا پادٚشایی قَبول کَردَه کی نِبوکَدنِصَّری خٚتمَتگوزار بوبو ئو هَر سال وِرَه¬پولی بیی بٚدَرو.
ولی چَن سالی بَه دوم، یَهودا پادٚشایی بابلی ضٚدییتی را نافٚرمونَتی کردَه. هٚم خونَی بابِلییِه آگَردٚستین و هَنی‌شون یَهودا پادٚشایی سَر حَملَه کَردَه. بابِلی‌مون اورشَلیمی شَهر گَتَه، مَبَدِه‌شون مین بَردین و هر ثٚروتی کی شَهری کا ئو مَبَدی کا هِستبَه، بَشتَنَه‌شون بَردَه.
نِبوکَدنِصَّری سَربازون، یَهودا پادٚشا تٚـمبِه کردَه را، چَه زوئَه‌یه‌شون چَه چشمی نَه کا کٚشتین و چَه چَمِه‌شون کور کَردین. بیمی کا بَه دوم، اَمون پادٚشا بَشتَنه بَرده تا بابِلی زیندانی کا بیمِرو.
نبوکدنصر و چَه لشگَرون تَقریبَن یَهودا پادٚشایی آدَمِه‌شون گٚرد بَشتَنه بابل بَردین و فَقَط خَیلی فَقٚرِه مَندین تا کَشاوَرزی بٚکَرون. اٚم داوْرَه‌مون کی خٚدا قوم مَجبور مَندَه سَرزمینِ موعودی تَرک بٚکرو، دورَه‌جٚگا آدوئِه (تبعید) بَواتین.
اگم چٚه خدا تَبعیدی نَه، اٚشتَن قومٚش چَه‌مون گٚناخی خونَی موجازات کردَه، ولی اَیِه ئو وَدَه یِه یی کی بَمونٚش دوئَه بَه یادٚش بَنٚکَردَه. خدا قومی را موراقیب بَه ئو پَیغومبرون وسیله نَه بَمون نَه گَف اَژَنی. خدا وَدَه دوئَه کی هَفتاد سالی بَه دوم هَنی ایسرائیلی قومی سرزمین موعود آرگاردنست.
هفتاد سالی به دوم، پارسی‌مون پادٚشا کوروشی، بابِلییِه شٚکست دان و اٚم جوری نَه پارسی‌مون ایمْپٚراطوری بابِلی ایمپٚراطوری جٚگا کا، خیلی قومون موسَلَّط آبَه. اٚم زمانی کا مردوم ایسرائیلی یَهودی اَواجین و اشمون اٚشتَن عومری وِری بابِلی کا بَه کا زندگی کردِه. فَقَط کَسِه‌یی کی خَیلی پیر بین، اَشان سرزمین یهودی یاد وَردِه.
پارسییِه با این کی زورار بین، اَ قومِه‌یی کی چَه‌مون دَستی بٚنی کا بین، بَمون نَه مولاییمَت و مِهرٚبانی نه رَفتار اَکَرین. کٚتا مودَّتی بَه دوم کوروش پارسی پادٚشایی درسته، اَیی دستور دوئَه کی هر یَهودی‌یی کی بَپیستی یَهودا آگَردو، بَشای پارسی سرزمینی تَرک کردِه ئو یَهودا سرزمین آگَردٚستِه. اَیی حَتّا بَمون پول دوئَه تا هَنی اورشَلیمی کا مَبَدی بٚسازون! هفتاد سالی تبعیدی بَه دوم، گٚچَه گوروهی یَهودی مون کا یَهودا سرزمینی کا اورشَلیمی شهری را آگَردٚستین.
وختی قوم اورشَلیمی آرَستین، مَبَد و شَهری داوْرَه دیوارٚشون هَنی سای آکردَه. پارسییِه هَنوز بَمونٚ شون تَسَلّوط هِست بَه، ولی اَیِه هَنی سَرزَمین موعودی کا بین و اَشان مَبَدی کا خدا پرستٚش کَردِه.
گَتَه بَه نَقلی موقدَّسَه کیتابی کا: پادٚشامون دٚوٚمَه کیتاب ۱۷ ئو ۲۴ و ۲۵ مَه فَصل؛ تاریخون دٚوٚمَه کیتاب ۳۶ مَه فَصل؛ عزرا کیتاب ۱ مَه فَصل تا ۱۰ مَه فَصل؛ نحمیا کیتاب یَکی کا تا ۱۳ مَه فَصل
۲۱. خٚداوَند مسیح آمِه وَدَه بَدای
آفرینِشی هَه اَوَّلی کا خدا چاکی‌نَه اَزونی کی خَیلی وَختی بَه دوم وَدَه‌دوئَه مَسی (مسیحِ موعودی) آرَدا. اَیی آدَم و حَوّا نَه وَدَه دوئَه¬بَه کی اٚم کاری بیدونِه شک بَکَردی. خدا وَدَه دوئَه کی حَوّا نَسلی کا ای نفری بومَیْ کی نَلَتی سَری بَکوستی. نَلَتی‌یی کی حَوّاش فیریب دوئَه هَه شیَطون بَه. وَدَه اٚم بَه کی مَسی (مسیح)، شیَطونی کامیلَن شٚکَست بَدای.
خدا ایبراهیمی وَدَه دوئَه کی چَه وَسیلَه‌نَه دینیا میلَّتون همَه‌گٚلَه برکت بَویندین. اَ اٚشتَن وَدَه مودَّتی دیوَردَه بَه دوم مسیح آدوئَه نه عَمَل اَکَری. مَسیح موعود بَسی دینیا مردومی هر قومی کا چَمون گٚناخون کا نَجات بٚدَرو.
خدا موسی وَدَه دوئَه کی آیَندَه کا چَه شارَه نَجات اَدَری راسْتْ آرَمَند. اٚم نیجات اَدَر هَه مسیحای موعود بَه. اٚنطَه خدا ای دَفَه نی مسیح آمِه وَدَه دوئَه.
خدا داود پادٚشا ودشَه دوئَه کی چَه نَسلی کا ای نفر پادٚشاگیری دَرَرَست و تا ابد خدا قومی شاگیری بَکَردی. چیمی مَنِه (معنی) اٚم بَه کی مسیح داودی نَسلی بومَی.
خدا ارمیا پَیغومبَری وَدَه دوئَه کی تازَه قَراری سای آرَکَرد، ولی نِه اَ عَهدی شار کی خدا ایسرائیلی نَه کوهِه سینا کا دَبَسته. تازَه قراری کا، خدا اٚشتَن قانونی مَردومی دٚلی کارَه بَنْویشت، مردوم شخصَن اَیی آینَه‌زونوست و بَه موحبَّت بَکَردین و چَه اَحکامون کا ایطاعَت بَکَن. مسیح کَسی به کی اٚم تازه قَراری بَمونَه دَرَبستی. اَیِه چَه قوم آینَب و خدا چَه‌مون گٚناخی گٚذَشت بَکَردی.
خدا پَیغومبَرون همچونین واتَه کی مَسیحِه موعود، پَیغومبَر، کاهین و پادٚشایَه بَب. پَیغومبر کسییَه کی خدا کَلامی دَرَرَست و اَیی مَردومی را بَواتی. مَسیح خدا موعودَه، کامیلَه پَیغومبَری بَبی چون اَخدا پِیغامون کامیل بَفَمٚستی ئو اَمون کامیل مَردومی را بَواتی.
یهودییَه کاهینِه مردومی طرفی کا خدا را قٚربونی اَکَرین کی چَه‌مون گٚناخون موجازاتون را جایْگوزین بَه. همچونین کاهینِه مردومی را خدا دَرگا کا دٚوا اَکَرین. اٚم حالی نَه قَرار بَه مَسیحِه موعود یالَه کاهینی بوبو کی اٚشتَن ای کامیلَه قٚربونی‌یی جٚگا کا خدا پیشکَش بَکَردی. یَنی اَ هرگٚز گٚناخ نییَه‌کَرد و وَختی اَ اٚشتَن قٚربونی جٚگا کا تقدیم بَکَردی، بَه هیچ قٚربونی‌یی گٚناخی را نییازی نییَب.
پادٚشایِه ئو رییسِه مَردومون گورومون حوکْمرانین بَکَرد و گَیی نی ایشتٚفایِه‌شون هِستین. داودی فَقَط ایسرائیلی‌مون حوکومت کَردَه. ولی مسیحِه موعود کی داوُدی نَسلی‌کارَه بومَه‌ی تا ابد تَمام دینْیایَه حوکومت بَکَرد. اَ عادیلانَه‌یَه حوکومت بَکَرد و دٚرٚستَه تَصمیمون بَگَتی.
پیغومبره‌یی کی خدا طرفی کا آدوئه به بین ورشون به مسیح موعودی باره کا غَیب واته. ملاکی پیغومبری واته به کی مسیح موعودی آمِه به نه، یالَه پیغومبری بومَی. اِشعیا پیغومبری واته به کی مسیح موعود کٚلَه‌یی کا دینیا درگنست. میکاه پیغومبری نی واته به کی اَ بیت لحمی شهری کاره دینیا درگنست.
اَشعییا (اَشعیا) پیغومبری واتَه کی مَسیح جلیلی کارَه زندَگی بَکَرد. اَ اینْسانون چَکٚستَه دٚلون تَسَلّایَه بَدا ئو اَسیرون آزاد آرَکَرد. اَیی هَمچونین غَیبی کا واتَه بَه کی مسیحِ موعود، مریضِهیی کی کورین، شٚلین، کَرین و گونْگین نی شیفایَه بَدا.
اشعیا پَیغومبری هَنی واتَه بَه کی مَردومی وَدَه دوئَه مسیح (مسیحِ موعودی) کا نیفرَت بَبی ئو ای قَبول نینَه‌کَرد. دییَر پَیغومبَرونَنی واتَه بَه کی مسیح ایلَه رَفِقون کا بَیی پیشتَه آرَکَرد. زَکَرییا (زکریا) واتَه بَه کی اٚم رَفِق سی گٚلَه نٚقرَه سٚکَّه خونَی بَیی خَیانَت بَکَردی.
دییَر پَیغومبَرونَنی واتَه بَه کی مسیح بَکٚشتین و چَه پرتالی را قورَه (قورعَه =قُرعَه) دَینَهَشْت. هَنی پیغومبَرون چه چٚطَه‌مَردِه بارَه کا غَیب واتَه بَه. اَشعیا پَیغومبری واتَه بَه کی مَردوم بَیی تو پِینَهَشْت و اَیی بَژَن و دَسپَر آیْنَگَت. دوملَه چه جانی خٚل دَینَکَرد تا وِرَه‌عَذابی نَه بیمِرو، اٚم ووجودی نَه کی هیچ گٚناخی‌شی کردَه نٚبَه.
دییَر پیغومبَرون واتَه بَه کی َمسیح موعود بَسی کامیلَه اینْسان و بی گٚناخ بوبو. اَ بَسی بیمِرو، چون خدا اَیی دینیا آدَمون گٚناخی جٚگا کا موجازات بَکَردی. چَه موجازات باییث بَبی کی اینْسانی ئو خدا مینَه کا آرامٚش و صول (صلح) برقرار بوبو. هٚم خونَی، خدا ایرادَه اٚم بَه کی مسیح لٚس بَرو ئو بیمِرو.
دییر پیغومبرون اٚمٚ‌شونَنی واتَه به کی خٚدا مسیح مَردَه بَه دوم هَنی پِرَه‌کَرد. بنابراین مسیح مرده نَه ئو مَرگی کا پِپِه نه، خدا اَپی بَه کی گٚناخْکارون نَجاتی نَخشَه کامیل آکَرو ئو تازَه قَراری بَشَری نَه دَبَستو.
خدا خیلی چییُه مسیح آمِه بارَه کا پَیغومبَرون را آشکار آکردَه. ولی مسیح اٚم پیغومبَرون هیچ¬کٚرَمی زَمانی کا هَلَه آمَه نٚبَه. ۴۰۰ سال آخٚرین پَیغومبَرَتی بَه دوم، وَختی کی زَمان کامیل آبَه بَه، خدا مَسیح بَه دینیا آدوئَه.
گته به نقلی موقدَّسه کیتابی کا: پیدایشی کیتاب ۳ مَه فَصل ۱۵ مَه آیه، ۱۲ مَه فَصل ۱ مَه آیَه تا ۳ مَه آیَه، تثنیه کیتاب ۱۸ مَه فَصل ۱۵ مَه آیَه، سموئیلی کیتاب ۷ مَه فصل، ارمیا کیتاب ۳۱ مَه فصل، اشعیا کیتاب ۵۹ مَه فَصل ۱۶ مَه آیَه، دانیالی کیتاب ۷ مَه فَصل، ملاکی کیتاب ۴ مَه فصل ۵ مَه آیَه، اشعیا کیتاب ۷ مَه فصل ۱۴ مَه آیَه، میکا کیتاب ۵ مَه فَصل ۲ مَه آیَه، اشعیا کیتاب ۹ مَه فَصل ۱ مَه آیَه تا ۷ مَه آیَه ئو ۳۵ مَه فَصل ۳ مَه آیَه تا ۵ مَه آیَه و ۵۳ مَه فصل، مزامیری کیتاب ۲۲ مَه فصل ۱۸ مَه آیَه ئو ۳۵ مَه فصل ۱۹ مَه آیَه ئو ۶۹ مَه فصل ۴ مَه آیَه ئو ۴۱ مَه فصل ۹ مَه آیَه، زکریا کیتاب ۱۱ مَه فصل ۱۲ ئو ۱۳ مَه آیَه، اشعیا کیتاب ۵۰ مَه فصل ۶ مَه آیَه، مزامیری کیتاب ۱۶ مَه فَصل ۱۰ ئو ۱۱ مَه آیَه
۲۲. تَمید (تَعمید) اَدَره یوحنا بِه (دینْیا دگْنٚستِه)
خٚدا قَدیم‌نَه کا اٚشتَن پَیغومبَرون وسیله¬نَه اٚشتَن قومی نَه گَف اَژَنی. ولی ۴۰۰ سال دَیوَردَه بَه دوم کی خٚدا اٚشتَن قومی نَه گَف ژَه نٚبَه، ای‌دَفَه‌یی خٚدافٚرٚشتَه، پیرَه‌کاهینی را کی نومٚش زَکَرییا (زکریا) بَه ظاهیر آبَه. اَ ئو چَه ژِن الیزابت، خٚداکا اَتَرسَه آدَمِه‌یی بین. اَیِه پیر بین و الیزابتی را خٚردَن نَبی.
خدا فٚرٚشتَه زَکَرییا (زکریا) نَه واتَه:«اٚشتٚه ژِن ایلَه زوئَه بَزَندی. تٚه چَه نومی یوحنا پِشَنا. خدا اَیی اٚشتَن روفی نَه پور آرَکَرد و یوحنا مَردومی مسیحِه موعودی آمِه را آمادَه آرَکَرد.» زکریا چَه جَوابی کا واتَه: «اَز و چٚمٚن ژِن خٚردَن¬بِه را خَیلی پیریمون! چٚطَه بوزونٚم کی بَمٚن راستیش کا واتِه؟»
خدا فٚرٚشتَه زکریا جَوابی کا واتَه: «اَز خدا طَرَفی کا آدوئَه بَم تا اٚم خَشَه‌خَبَری (خوشَه خَبَری) بَتٚه دَراسٚنٚم. ایسَه کی تٚه چٚمٚن گفِه باور نٚکردین، تا اَ ماقِه‌یی کی خٚردن دینْیا دَگٚنو گَف‌ژِه نیشَه‌شا.» هَه لَد نَه کا زکرییا دِه نٚشاستَه گَفی ژِه. دومله خدا فٚرٚشتَه زکریا وَری کا شَه، زکرییا آگَردٚستَه کَه ئو خَیلی نٚگْذَشته کی ژِنٚش خاملَه پِرمَه.
وختی کی الیزابت شَش‌ما خاملَه بَه، هَه فٚرٚشتَه ای‌دَفَه‌یی الیزابتی فامیلی را کی مَریَم بَه ظاهیر آبَه. اَ کٚله بَه ئو ای یوسوب (یوسف) نومَه مِردی نَه پَیوند بین. فٚرٚشته بَیی واته: «تٚه خاملَه آشَب و ای زوئَه‌یی بَزَندیش و چَه نومی عیسا (عیسی) بَناش. اَ خدا زوئَه ئو چَه شاگیری تا اَبَد بَبی.»
مَریَمی جواب دوئَه: «اٚنطَرَه چییی چٚطَرَه بَب؟ وَختی کی اَز کٚلَه‌م؟ (باکیره-م=باکرهم)» فٚرٚشته توضی (توضیح) دوئَه: «روحُ‌الْقُدس تٚه‌را بومَی و خٚدا قٚوَت اٚشتٚن سَر سا ویرَفَند. پس اَ زوئَه، قودّوس (قدوس) و موتَآلَه (متعالَه) خدا زوئَه واتَه بَبی.» مریمی اَ فٚرٚشته گَفون ایمون وَردَه ئو اَ چی کی اَیی واتَه به، قَبولٚش کَردَه.
کٚتائه زمانی اٚم تٚفاقی بَه دوم، مریم شَه الیزابی کَه. هٚنطَه کی الیزابتی مریمی سَلامی سَس دَرَستَه، خٚردن چَه خٚردَندونی کا حَرَکت دَرمَه. اَمون اَ کارونی خونَی کی خدا چَه‌مون را کَردَه بَه، خَیلی‌شون شادی کَردَه. مریم حودودَن سِه ما الیزابِتی وَری کا مَندَه ئو دوملَه آگَردٚستَه کَه.»
اٚم تٚفاقی بَه دوم الیزابتی ایلَه زوئَه زَندَه. اَ ئو زَکَرییا هَطَه کی فٚرٚشته واتَه بَه خٚردَنی نومٚ‌شون یوحنا پِنوئَه. دوملَه خدا هَنی زکریا گَو (زون) آکَردَه ئو زکریا واتَه: «شٚکٚر خٚدا را، چون اَ اٚشتَن قومی را کامَک آمَه‌یَه! ئو تٚه اَی چٚمٚن زوئَه یالَه (موتعالَه) خدا پیغومبریش بَب و اینْسانون بَواتیش کی چٚطَه بٚشان اٚشتَن گٚناخون بَخشٚستِه پَیدا کَردِه!»
گته‌به نقلی موقدَّسه کیتابی کا: لوقا انجیل ۱ مَه فَصل
۲۳. عیسا (عیسی) دینْیا دَگنٚستِه
مریم ای عادیل و چاکَه مِردی‌نَه پَیوَنْد آبَه‌بَه. وختی یوسفی زونوستَه کی مریم خاملَه‌یَه، اَ ازونی کی خٚردَن بَه‌کا نی، یوسفی نَپی بَه کی مریمی رٚسفا ئو بی‌آوْرو بٚکَرو، هَه خونَی تصمیمٚش گَتَه کی بی سَس‌صَدَّم بَیی کا جٚدا آبو. ولی اٚم کاری نٚکردَه‌یی، ای فٚرٚشته‌یی رویا کا بَه ظاهیر آبَه.
فرشته یوسفی واتَه: «مریمی بَردِه کا مَتَرس. خٚردنی کی چَه خٚردَندونی کا دَرِه، روح‌القدسی‌کارَه. مریم ایلَه زوئَه بَزَندی، چَه نومی عیسا (عیسی) (یَهُوَه نَجاتَه بَدا) پِنَه، چون اَ مَردومی چَه‌مون گٚناخون کا بَراخنٚستی.
هَه‌را یوسفی مریم بَردَه ئو بَردٚشه اٚشتَن کَه. ولی تا وَختی کی خٚردَن دینیا دَگنٚستَه نٚبه، بَه نَه نٚخٚتَه.
مریمی خاملَتی آخٚرنَه‌روزون کا، رومی ایمپٚراطوری دستور دوئَه کی سَراَشماری را هر کسی بَسی اٚشتَن اَبا‌اَژدادی شَهر بوشو. یوسف و مریم بَسی خیلی را ناصرَه کا تا بیتِ لَحِم بَشِن، چون چَه‌مون شهر بیتِ لحم و چَه‌مون جد داود چَه پادٚشا بَه.
وختی مریم و یوسف دَرَستین بیت‌لحم، مَندِه‌راشون جٚگایی پَیدا نٚکَردَه. تَنخا جٚگایی کی اَشان اوئَه مَندِه، جٚگایی بَه حَیوونون غَم‌هَردِه را. اوئَه مریمی خٚردَن دینْیا وَردَه ئو خٚردَنٚش آغٚری کا خٚساونٚستَه، چون چَه‌یی خٚساونٚستِه‌را شون جٚگایی نٚبَه. اَمون چَه نوم عیسا (عیسی) پِنوئَه.
اَ شَوی شونَه‌یِه یی کابین صَحرا کا اٚشتَن رَمَه‌مون را نیگَبانی دوئِه. ای دَفَه‌یی ای نورانییَه فٚرٚشتَه‌یی چَه‌مون مینَه‌کا ظاهیر آبَه ئو چَه‌مون تَرسٚش ویکَردَه. فٚرٚشتَه بَمون واتَه: «مَتَرسَه، چون شٚمَه‌رام شادَه‌خَبَری (موژدَه‌یی) هِستَه. مسیحِه موعود کی خٚدایَه، بیت‌لحمی کا دینْیا دَگنٚستَه!»
«بٚشه ئو اَ خٚردنی دوملَه بٚگرَدَه ئو تازَه¬بَه خٚردَنی قوندَقی‌کا پپٚشتَه ئو آغٚری کا خٚساونٚستَه بَویندیرون.» ای دَفَه خَیلی آسْبونی فٚرٚشته‌مون کا اَ فرشته آگنٚستین. اَیِه خدا سٚتایٚشی کا کابین شِر (شعر) واتِه ئو کابین واته: «آسبونی کا خدا را یالییَتی (جَلال) بوبو ئو زمینی کا مردومی را کی خدا بَمون لوطف هِستَه صول (صلح) و آرامٚش بوبو.»
فرٚشته‌یِه شین و شونَه‌مون نی اٚشتَن مالِه تَرک کَردین و اَ جٚگایی کی عیسی اوئَه‌به دَرَستین و تازَه‌بَه‌خٚردنی‌شونی ویندَه کی آغٚری‌کا خٚت بَه، دوز هَه‌جوری کی فرٚشته اَ واتَه‌بَه. اَیِه خیلی هیجان‌زَدَه آبین. شونَه‌یِه رَمَه‌مون وَر آگَردٚستین و خٚداشون اَ چییی را کی ویندَه‌شون بَه ئو دَرَسته‌شون بَه شٚکٚر کرده ئو سٚتایٚش کَردَه.
چَه‌بَه‌دوم مِردِه‌یی مَشرٚقْ‌زَمینی‌کا کی اٚسترَشی‌آرَزون (ستاره‌شناس) و خَیلی حکیم بین، ای عَجاییبَه اٚستَرَشی‌یی‌شونی آسْبونی‌کا ویندَه. اَمون زونوستَه کی جوهودی (یهودی) تازَه پادٚشا دینْیا دَگنٚستَه. هَه‌را اَ خٚردنی ویندِه‌را خَیلی را اٚشتَن مملکتی کا شین. اَیِه آمین بیت لحم و اَ کَه‌یی کی عیسی اٚشتَن دَدَه‌نَنَه‌نَه اوئَه کابَه زندگی کردِه، پَیداشون کَردَه.
وختی اَ اَزونَه‌مِردون (دانشمندَه مِردون) عیسی اٚشتَن نَنَه‌نَه ویندَه، زٚنگٚ‌شون زَمین ژَه ئو اَشون پَرَستٚش کَردَه. اَمون ارزٚشمنده هَدییَه‌یِه‌یی عیسی دان و دوملَه اٚشتَن کَه آگَردٚستین.
گته‌به نقلی موقدَّسه کیتابی کا: متی انجیل مَه ۱ فصل و لوقا انجیل ۲ مَه فَصل
۲۴. یوحنا، عیسی تَمیدَه (تعمیدَه) بَدا
زکریا ئو الیزابتی زوئَه یوحنا، یال آبَه ئو پَیغومبَرَتی را اینتٚخاب بَه. اَ بییابانی کا زندگی اَکَری، عسل و صحرائییَه وَشتَنَک اَری و دَوَه (شتر) پَشمَه کا وَتَه پرتالی دَرَکَری.
مردومی کا خیلییِه اَوین بییابان یوحنا وَر و چَه گَفون گوش‌آرَکرین. اَ چَه‌مون را مائُظَه (موعیظَه) اَکَری و اَواجی: «توبَه بٚکَرَه، چون خدا پادٚشاهَتی وَخت نِزٚکَه.»
مردوم چون یوحنا پَیامی دَرَرَسین، خیلی‌مون اٚشتَن گٚناخون‌کا توبَه کردَه ئو یوحنا اَمون آوی نه تَمید (تعمید) اَدَری. مَذهبییَه رَهبرون کا نی خَیلییِه یوحنا وَر اَوین، وَلی اٚشتَن گٚناخون ایتٚراف (اعتراف) نَکَرین و بَمون کا توبَه نَکَرین.
تعمید اَدَرَه یوحنا مَذهبییَه رَهبَرون اَواجی: «اَی سَمّینَه نلتییِه! توبَه بٚکَرَه ئو اٚشتَن رَفتاری عَوَض آکَرَه. خدا هر داری کی چاکَه‌میوَه نٚوَرو، دَرَبیرد و آتَشی‌کارَه دَرَفند.» یوحنا پَیغومبَرون غَیب‌واتَه‌گَف (پیشگویی) تَمون آکَردَه کی واتَه‌شون بَه: «دِییس، ایسَه اَز اٚشتـَن پِیغام‌اَوَری نَه‌بَه‌نَه اٚشتٚه وَر آمَدا تا اٚشتـٚن را تٚرا خٚوار آکَرو.»
مذهبییَه رَهبرَون بَضی‌گٚلَه‌یِه یوحنا کا دَرَپرسین: «آیا مسیح تٚه‌ش؟» یوحنا جواب دوئه: «از مسیح نیم، ولی ای نفر چٚمٚن‌بَه‌دوم بومَی کی مَقامٚ¬ش بَـمٚن کا کَفاتَرَه. اَدَه کی مٚرا لَیاقَت نی چَه کَفشون بَندون آکَم.»
سَخسَه‌ری عیسی تَعمیدی‌را، تَعمیداَدَرَه یوحنا وَر آمَه. یوحنا کی اَ ویندَه واتٚشَه: «اٚم خداوندی هَه وَرَه‌اییَه کی دینیا گٚناخون گٚردی پِرَه‌گَت.»
تعمید ادره یوحنا عیسی نَه واته: «از لایٚق نیم کی تٚه تعمید بٚدَم. اَزیم کی بَسی بَتٚه-کا تعمید ویگِرٚم.» ولی عیسی واته: «مٚن تعمید بٚدَه، چون دٚرٚسته‌کار هٚمَه.» هَه‌را یوحنا عیسی‌ش تعمید دوئَه، با این کی عیسی هرگٚز گٚناخی کَردَه نٚبَه.
وختی کی عیسی تعمیدی بَه دوم آوی کا سٚـرا بَرشَه، خدا روف کَفتِری‌شار پَیدا آبَه ئو جیر ویرمَه ئو بَه¬کاش قَرار گَتَه ئو هَه‌لَدی، آسْبونی کا خدا نیدا دَرَستَه کی: «اٚم چٚمٚن زوئَه‌یَه کی بَنَه خَشیم و بَیی کا خَیلی شادیم.»
خٚدا یوحنا نَه واتَه به کی: «روح‌القدس بَه شخصی کی تٚه بیی تعمید بَداش، بومَی، اَ شخص خٚدا زوئَه‌یه.» خدا ایلَه‌یَه ئو وَختی کی یوحنا عیسی‌ش تعمید دوئَه، دَدَه‌خٚدا سَسٚش دَرَسته. زوئه‌خٚدا یَنِه (یعنی) عیسی‌ش ویندَه ئو روح‌القدسٚش نی ایلَه کَفتِری‌شار ویندَه. (موشاهیدَه‌ش کَردَه.)
گَتَه بَه نَقلی موقدَّسَه کیتابی کا: متی انجیلی ۳ مَه باب، مرقسی انجیلی ۱ بابی ۹ تا ۱۱ مَه آیَه، لوقا انجیلی ۳ مَه باب ۱ تا ۲۳ مَه آیَه
۲۵. شَیطون عیسی وَسوَسَه بَکَردی
عیسی تعمید بَه دوم، خٚدا روفی دَرجا اَش بَردَه بَه بییابان. جگایی کی اَ چٚل شَو و روز، روزَه‌ش گَتَه. دوملَه شیطون عیسی وَر آمه، اَش وسوسه کَردَه تا گٚناخ بٚکَرو.
شَیطونی عیسی وَسوَسه کَردَه ئو واتٚشَه: «َگَم تٚه خٚدا زوئَه‌ش، اٚم سٚنگون باج نون آبون تا بٚشای هَردِه!»
عیسی جواب دوئه: خٚدا کَلامی کا نٚوٚشته بَیَه «اینسان زَندَه منده را تنخا نونٚش نییَه‌پیست. بلکه هر کَلَمَه‌یی کی خدا گَوی کا سٚرا بَرَش!»
دومله شَیطونی اَ معبَدی لَپ کَفائَه جٚگا بَردَه ئو واتٚشه: اَگَم تٚه خٚدا زوئَه‌ش، اٚشتَن هییا کا ویرَفَن؛ چون موقدَّسَه کیتاب کا فرماییش کردِه: «خدا اٚشتَن فٚرٚشته‌مون دستور بَدای تا تٚه حمل بٚکَرون، مبادا کی اٚشتَـن پا سٚنگی بٚژنی.»
ولی عیسی اَ چییی کی شَیطونی واتَه‌بَه عَمَل نٚکَردَه ئو جوابٚش دوئَه: خدا اشتَن کلامی کا اشتَن قومی دستور دوئَه‌یه: «اٚشتَن خدا خداوندَتی آزمایٚش مَکه.»
دومله شَیطونی اَ بٚلندَه‌کویی تٚکی سَر بَردَه و دینیا کیشوَره ئو چَه‌مون قودرَت و ثٚروتٚش گٚرد بَه نوشون دوئَه ئو واتٚشه: «اَگَم زٚنگ بٚژنی و مٚن نیاییش بٚکری، اٚمون گٚردی بَتٚه بَبَخشٚستیم.»
عیسی جواب دوئه: «بمٚن‌کا دور آب اَی شَیطون! خدا کَلامی کا، اَیی اشتَن قومی دستور دوئَه کی: «فقط اٚشتَن خدا پرستٚش بکَه ئو تَنخا بَه خٚتمَت بٚکَه.»
عیسی شیطونی وسوَسه‌مون دومی دله گیرفتار آنٚبَه. شیَطونی اَ تَرک کَردَه ئو فرٚشته‌یِه آمین عیسی‌شون خٚتمَت کَردَه.
گَته بَه نقلی موقَّدَسه کیتابی کا: متی انجیل ۴ مَه باب ۱ تا ۱۱ مَه آیَه، مرقسی انجیل ۱ مَه باب ۱۲ ئو ۱۳ مَه آیَه ، لوقا انجیل ۴ مَه بابا ۱ تا ۱۳ مَه آیَه
۲۶. عیسی خٚتمَتی شورو بِه
شَیطونی وَسوَسه‌مون پیروز بِه بَه دوم، عیسی اٚشتَن زندگی‌کردَه جٚگا جلیل آگَردٚسته. روح‌القدس عیسی وِرَه قٚوَت اَدَری ئو اَ یادگَتِه را جٚگایی کا بَه دییَر جٚگا اَشی ئو گٚرد چَه بارَه کا چاکی نَه یاد اَکَرین.
عیسی شَه ناصرَه، مَلَه‌یی کی اٚشتَن خٚردَنَتیش اوئَه گٚذارنٚستَه‌بَه. شَباته روزی، شَه پَرَستٚشگا. مَذهبییَه رَهبَرون اشعیا پَیغومبَری کیتابی کا ایلَه بَیی دوئَه تا بوخونو، دوملَه عیسی طومار آکَردَه ئو بَیی کاش بَخشی مردومی را خَندَه.
اَیی اٚنتَه خَندَه: «خدا اٚشتن روف بَمٚن کا نوئَه تا بینَوامون را چاکَه خَبَر اِلام بٚکَم. اَیی مٚن آدوئَه تا اَسیرون را آزادَتی (آزادی)، کورون را بینایی و سٚتَم‌ویندَه‌مون رَخٚستِه پَبَخشٚم. چون خدا اینسانی رَمَت (رحمت) دوئِه ماقِه دَرَستَه‌یه.
دومله عیسی نٚشتَه ئو گٚردی دٚقَتی نَه بَیی چَم دَشتَه بَه. اَیِه اَزونین کی اَ بَخشی کی موقدَّسَه کیتابی کا خندَه بَه، موعودَه مسیح کابَه ایشا (ایشارَه) کردَه. عیسی واتَه: «کَلامی کی شٚمَه‌رام خَندَه، الان کا اَنجام بِه.» گٚردی تَجیب کَردَه و دَپَرسٚستین: «مَگم اٚم شخص یوسفی زوئَه نی؟»
عیسی فرماییش کردَه: «راستَه کی ایلَه پَیغومبَر اشتَن دینیا دَگنٚستَه جگا کا پَذیروفته نی. وختی کی ایلیا پَیغومبَری زمانی کا سه سال و نیم کٚلاک نٚوارٚستَه، ایسرائیلی کا خیلی ویوَه‌ژِن هسته به، خدا ایلَه ویوَه‌ژِنی ایلیا را کامَک آدوئَه کی دییَر دییاری کا زندَگی اَکَری.»
و انتَه‌ش ایدامَه دوئَه: «اِلیشَع پَیغومبَری داوْره کا، خیلی آدمِه ایسرائیلی کا پوستَه مَرضَی گَتَه بین. ولی اِلیشَع بَمون کاش هیچ کٚرَمی شیفا نٚدوئَه. اَیی فَقَط نعمان سوری، ایسرائیلی دیشمِنی فَرمان‌اَدَرٚش شیفا دوئَه.» اَمَسِه کی یَهودی بین، اٚم گَفون مَستَه بَه دوم چَه را هٚرسی گَتین.
ناصیرَه (ناصره) آدَمِه، عیسی‌شون پَرَستٚشگا کا سٚرا دَراکنٚستَه، ایله چٚتی بَرگٚنٚستَه‌جٚگا شون بَردَه، تا اَیی اوئَه کا بَرَفنون و بٚکٚشون. ولی عیسی چَه‌مون دلَه کا بَرشَه ئو ناصیرَه شهرٚش تَرک کَردَه.
دومله عیسی جلیلی همَه‌جٚگا شَه. خیلی آدمِه چَه طرف آمین و خیلی مریضِه‌شون بَشتنَه وَردین. چَه‌مون دلَه کا عیدَه‌یی مَلول (معلول)، کور و کَر دَرِه‌بین، بَضییِه نی نَشان را شِه ئو گَف ژِه. عیسی اَمون شیفا اَدَری.
خیلی¬مونَنی کی هیچَه‌روفی (روح پلید) گیریفتار بَبین، عیسی وَر اَوَرین. خدا دستوری نَه هیچَه‌روفه (روح‌های پلید) مردومی کا بَرشین. بَمون کا خیلییِه جٚرَه اَکَرین: «تٚه خٚدا زوئَه‌ش!» مَردوم تَجیبی نه خدا پرستٚش اَکَرین.
دومله عیسی اٚشتَن شاگٚردون کا دانزَه نفر اینتٚخاب کردَه ئو چمون نومٚش رسولِه نان. اَیِه عیسی نَه موسافیرَت اَکَرین و بَیی کا آرَموجین.
گریسته به نقلی موقدَّسه کیتابی کا: متی انجیله کیتاب ۴ مَه باب ۱۲ تا ۲۵ مَه آیَه یِه، مرقسی انجیله کیتاب ۱ تا ۳ مَه بابه، لوقا انجیله کیتاب ۴ مَه باب
۲۷. چاکَه سامَری نَقل
ای روزی یهودی مَذهَبییَه اوستادون کا ای نَفَری عیسی وَر آمَه. اَیی اَپی بَه ثابیت بٚکَرو کی عیسی تَلیمِه (تَعلیمِه) ایشتٚفان. اَ دَپَرسٚستَه: «اوستاد، اینسان بَسی چٚه بٚکرو کی همیشَگییَه (جاویدانه) زٚندَگی دست بوئَرو؟» عیسی جَواب دوئَه: «توراتی کیتابی کا اٚم بارَه کا چٚه نٚوٚشته بَیَه؟»
ا مردی واته: «خدا، اٚشتن خدا دلی گردی نه ئو اشتن جانی گردی نه ئو قوتی گردی نه ئو فکردی گردی نه خش بٚب. اشتن خمسوئه نه نی اٚشتَن شار خش بب.» دومله عیسی فرماییش کرده: «راستیش کا واتِه! تٚه نی هَطَه بٚکَه تا همیشَگییَه (جاویدانه) زندَگیر بوبو.»
اَ مذهبییَه اَزون (عالیم) چون اَپیش بَه اٚشتَن پارسا نوشون بٚدرو، هَنی دَپَرسٚسته: «چٚمٚن خَمسوئَه کییَه؟»
عیسی ای نَقلی نَه اَ مذهبییَه رَهبَری جواب دوئَه: «ای جوهودَه (یَهودییَه) مِردی اورشَلیمی کا اریجا طَرَف کابَه شِه.
را کا دٚزدون بَیی هٚژما بَردَه ئو چَه هِستی‌شون گٚرد ویگَتَه، اَشون ژَه ئو چَه نیمَه‌جانه جیسمٚ‌شون جَدَه کناری کا وَر آدوئَه.
اٚم ماجرا به دومله، ای یَهودییَه کاهینی اوئَه کابَه دَویردِه. وختی اَ مِردٚش جَدَه دِلَه کا فٚر آدوئَه ویندَه، جَدَه اَ طرفی نَه اٚشتَن راش ایدامَه دوئَه ئو اَش نٚویندَه گَتَه.»
تیکه یی چَه به دوم ایلَه لاوی دَرستَه. (لاوییِه ایسرائیلی کا ای قبیلَه یی بین کی معبدی کاهینون کامَک اَکَرین). اَ نی جَدَه اَ وَری را شَه ئو اَ مِردی دَنٚرَستَه.
دومله دییَر مِردی آمَه کی سامِری بَه. (سامِرییِه ئو یَهودی‌مون یندٚه کا نیفرَت هِست بَه). اگَم چٚه کی ویندٚشَه یَرَه‌لوئَه مِرد یَهودییَه، ولی دٚلٚش چَه را سوتَه ئو چَه یَرَه‌یِه‌ش شوشتین و مَلَهمٚش (مَرهمٚش) مالٚستَه ئو دَبَستٚشَه.»
دومله سامرییَه مِردی اَ دَنشاونٚسته اٚشتَن خَری، ای مِهمانخانَه‌یی شی بَردَه ئو اوئَه‌ش بَه کا پَرستاری کَردَه.»
اَ روزی سَخسَری، سامرییَه مِرد بَسی اٚشتَن سفری ایدامَه بَدَرِه. اَیی ای میقدار پول مِهمانخانَه صاییبی دوئَه ئو واتٚشَه: «اٚم شخصی کا موراقیبَت بٚکَه ئو اَگَم بیمی کا وِر پول خَرج بٚکَری، وختی آگَردٚستیم بَتٚه بَدام.»
دومله عیسی اَ مذهبییَه اَزونی (عالیمی) کا دَپَرسٚستَه: «ایسَه فٚکٚر بَکَش اَ سِه نفری کا کٚرَم گٚلَه اَ دٚزدون ژَه مِردی خَمسوئَه بَه؟» مَذهبییَه اَزونی (عالیمی) جواب دوئَه: «اَیی کی چَه‌راش دٚل سوتَه.» عیسی واتَه: «تٚه نی بٚش و هٚنطَه بٚکه.»
ویگِریستَه بَه نقلی موقدَّسَه کیتابی کا: لوقا انجیلی کیتاب ۱۰ مَه باب ۲۵ تا ۳۷ مَه آیَه یِه
۲۸. ثٚروَتمندَه جَوان
ای روزی ایلَه ثٚروَتمَندَه یالون کا عیسی وَر آمَه ئو بَه کا دَپَرسٚستَه: چاکَه اوستاد، چٚه بَسی بٚکَرٚم تا همیشَگییَه زندگی بَه دست بوئَه‌م؟» عیسی بیی فرماییش کَردَه: «چٚراش کارَه مٚن چاک دَخندِه؟ در حالی کی، خدا کا غیرَز چاک نی. اَگَم بَپیستیرَه همیشَگییَه زندَگیر بوبو خدا کا پیرَوی بٚکَه.»
اَ دَپَرسٚسته: «کٚرَم دستورون کا بَسی پیرَوی بکَم؟» عیسی جواب دوئَه: «مَکٚش (قَتل مَکَه)، زینا مَکَه، دٚزدی مَکَه، دورو مَواج، اشتَن نَنَه دَدَه ایتٚرام بٚنَه ئو اٚشتَن خَمسوئَه نَه اشتَن شار خَش بٚب.»
ولی جَوانَه مِردی واتَه: «مٚن خٚردَنَتی کا اَ دَستورِه گٚرد ایطاعَتین کَردَه، ایسَه بَسی چٚه بٚکرٚم تا همیشَگییَه زندَگیم بوبو؟» عیسی موحَبَّتی نَه بَیی دِییشتَه.
و جوابش دوئَه: «اَگَم بَپیستیرَه لَپ چاکی اَنجام بٚدَری، بٚش و اٚشتٚه هِستی گٚردی بٚخرَش و پولیش بٚدَه مِیتاجون تا اشتٚن گَنج آسبونی کا بوبو نِه زمینی کا! دوملَه بِه ئو بَمٚن کا پیرَوی بٚکَه!»
وختی اَ مِردی عیسی اٚم گَف درستَه خیلی ناراحَت آبَه. چون ثروتمند بَه و نَپیش به اشتَن هِستی و گٚردآکَردَه دَستی کا بٚدرو. اَیی اٚشتن دیم آگاردٚنٚسته ئو عیسی کا دور آبَه.
دومله عیسی اشتَن شاگردون فرماییش کردَه: «اٚمی بوزونه کی ایلَه ثٚروتمَندی را خدا پادٚشایی دلَه دَشِه چتینه. هَنی کام واتِه، دَوَه دَرزنی خٚلی کا دَویَردِه ایلَه ثٚروتمَندی خدا پادٚشایی دَشی کا راحَتَه!»
شاگٚردِه عیسی اٚم گفی دَرَستِه کا تَجیبٚشون کردَه ئو دَپَرسٚستین: «پس کی بَشای نَجات پَیدا کردِه؟»
عیسی دِییسی شاگٚردون کردَه ئو فرماییشٚش کردَه: «اینسان نییَه‌شا اٚشتَن نَجات دوئِه، ولی خٚدا وَری کا هر چی مومکینَه.»
پترسی عیسی نَه واته: «اَمَه اشتَن همَه چی کا دَس پَتَه تا اٚشتٚن پِیرُو بٚبَم، ایسَه چَمَه پاداش چیچییَه کا بَب؟»
عیسی جواب دوئَه: «هر کسی مٚرا بٚرا ئو خالا ، دَدَه ئو نَنَه ئو خٚردن، کَه ئو زَمینی کا دَست پِگِرو (چَمی دَپٚشو) صد برابر وِرَه پَیدا بَکَرد و همیشَگییَه زندَگییَه بَه دست بوئَرد. ولی خیلییِه کی اوَّلین، آخٚرین بَب و خیلییِه کی آخٚرین، اَوَّلین آرَب.»
ویگِریستَه بَه نَقلی موقدَّسَه کیتابی کا: متی انجیلی ۱۹ مَه فصل ۱۶ تا ۳۰ مَه آیَه‌یِه، مرقسی انجیلی ۱۰ مَه فصلی ۱۷ تا ۳۱ مه آیَه‌یِه، لوقا انجیلی ۱۸ مه فصلی ۱۸ تا ۳۰ مَه آیَه‌یِه.
۲۹. سٚنگَه‌دٚله خٚتمَتکاری نَقل
روزی پترس عیسی کا دَپَرسٚستَه: «اوستاد، برایی کی کا بَمٚن بَدی کردِه، چَن دَفَه بَسی بٚبخشٚم؟ آیا هَف (هفت) دَفَه؟» عیسی فرماییش کرده: «نِه هف دفه، بَلکی هَفتاد گله هَف دَفَه!» عیسی اَپی بَه بَمَه بٚفَهمانو کی بَسی همیشَه بٚبخشَم. دومله عیسی اٚم نَقل واتَه.
ایی واته: «خداوندی پادٚشایی اَ پادٚشایی شارَه کی اَپیش‌بَه اٚشتن خٚسابون (حیسابون) اٚشتَن خٚتمتکارون نَه تسوییَه بٚکرو. ایلَه اَ خٚتمتکارون قرض، ۲۰۰۰۰۰ سال کار کردِه دَستَه‌مٚژدی نَه بَرابَر بَه.»
چون اَ خٚتمتکار نَشای اَنَه قرضی دوئِه، پادٚشا دستور دوئَه اَ قَرضی جٚگا کا، اَیی چَه ژِن و خٚردنون و چَه هِستی نَه بٚخرَشون.
ولی اَ مِردی اٚشتَن پادٚشا پابٚنی کا ویرفنده ئو ایلتٚماسٚش کردَه و واتٚشَه: «اشی پادٚشا، خاخٚشیم بَکَرد بَمٚن وخت بٚدَه تا اٚشتن قَرضی گٚردی تا آخٚر بٚدَم.» شا دٚل چَه حالی را سوتَه، اَش آزاد آکَردَه ئو چَه قَرضٚش گٚرد بَخشٚستَه.
ولی وختی کی اَ خٚتمتکار پادٚشا دَرباری کا سٚرا بَرشَه، اٚشتن هَمکارون کاش ای نَفَر ویندَه کی چار ما قَدَری دَستَه‌مٚژدی قَدَر بَیی قَرضار بَه. چَه لوکٚش زور ویدوئَه ئو واتٚشَه: «اٚشتَن قَرضی بمٚن بٚدَه.»
قرضارَه رفِقٚش چَه پابٚن دَگنٚستَه و واتٚشَه: «خاخٚشیم بَکَرد ای مالَتی بَمٚن بٚده تا اٚشتَن قَرضون گٚردی بٚدَم.» ولی طَلَبکار راضی آنٚبَه ئو اٚشتَن هَمکارٚش تا قَرضی آخٚر دوئِه زیندان دَرَفَندَه.
وَختی اَ شخصی رَفِقون اٚم ماجَرا مَستَه، خَیلی غَمگین آبین و پادٚشا حوضور شین، ماجَراشون بَه واتَه.
پادٚشا اَلدَن اَ مِرد پیستَه ئو واتٚشه: «اَی آشَرَه خٚتمَتکار! مٚن اٚشتٚن خاخٚشی نَه اٚشتٚن یالَه قرَض بَخشٚستَه. تٚه نی بَسی هٚم رَفتاری اٚشتَن هَمکاری نَه بَکَرِش.» پادٚشا خَیلی هٚرسی گَتَه ئو دَستورٚش دوئه اَیی دَرشفنون زیندانی کا ئو تا اٚشتَن قرضٚش گٚرد دوئَه نی، اَیی آزاد آنٚکرون.
دومله عیسی فرماییش کَردَه: «اَگَم شٚمه اٚشتن بٚرا دٚلی مینی کا نٚبخشَه، چٚمٚن آسبونییَه دَدَه نی بَشمَه نَه هٚمجورَه رَفتاره بَکَرد.»
گریسته به نقلی موقدَّسَه کیتابی کا: متی انجیلی ۱۸ مَه فصلی۲۱ تا ۳۵ مه آیَه یِه
۳۰. عیسی مسیح پِنج هَزار نفری خٚراک بَدای
عیسی بَشارَت و آموتِه را رسولِه‌ش خَیلی مَلَه مون را آدان. آگَردٚستَه بَه دوم، اَمون عیسی شون اَ کارونی کا کی کَرده شون بَه آگا ساختین. دوملَه عیسی ایِه‌ش ای خَلَوتَه جٚگایی دریاچه وَری کا بَردین تا تیکَه‌یی ایستٚراحَت بٚکرون. دوملَه گٚرد دَشین ایلَه لاتکَه دِلَه و رٚباری طرف شین.
چون مردومی ویندَه کی عیسی ئو چَه شاگٚردِه دنٚشتَن لاتکَه اوئَه کا کان شِه، دریا کَناری کاشون شورو بَه ویریتِه کردَه تا بَمون کا نَه دریا اش طرفی دَرَسون. هه‌خونَی، وختی کی عیسی ئو شاگٚردِش اوئه دَرَستین، مردومی کا یالَه گورویی اوئَه کا چَمون را چَم بَه را بین و چَه‌مون را نَه‌اَوایی شین (بَمون کاشون ایستٚقبال کردَه).
غیر از ژِنون و خٚردنون مِردِه نِزٚک به پِنج هَزار نفر بین. عیسی دٚل چَه‌مون را خَیلی سوتَه، چون بی‌شونَه پَسون شار بین. بَمون آموتِه‌ش شورو کَردَه ئو کَسِه‌یی کی مَریض بین،شیفاش دوئَه.
شوی را، شاگٚرده عیسی وَر آمین و واتٚشونَه: «اَی اوستاد، مردومی آدَه تا اٚشتَرا خٚراک پَیدا آکَرون، چون اٚم دوردَگنٚستَه جٚگا کا، چییی هَردِه را پَیدا نییَب.»
ولی عیسی شاگٚرونّه واتَه: «شٚمَه اٚشتَرا بَمون خٚراک بٚدَرَه.» اَمون جواب دوئَه: «چٚطَه بَشامون اٚم وِری سیر آکَردِه؟! چَمَه را تشنخا پِنج گٚلَه نون و دٚه گٚلَه گٚچَه مایی هِستَه و وَس.»
عیسی اٚشتن شاگٚرون نَه واته تا مردومی باجون کی پینجا نفرییَه گورو گورو سَوزَه‌مون سَری کا بٚنٚشون
دومله عیسی پِنج گٚله نون و دٚه گٚلَه مایی دَستی کا گَتَه، آسبونی دِییشتَه ئو خٚداش خٚراکی را شٚکٚر کَردَه ئو بَش برکت دوئَه.
چَه بَه دوم عیسی نونِه و مایییِه تیکَه‌تیکَه کَردین و اَیِش شاگٚردون آدان تا مَردومی دلَه کا پَخش آکَرون. شاگٚردِه مردومی خٚراک اَدَرین و گٚردی هَردَه ئو سیر آبین، ولی چییی اَ خٚراکی کا کَم آنَبی.
دومله شاگٚردون خٚراکون نیمَردِه گٚرد آکَردین و اٚنطَهِ‌کِه نه دانزَه گٚله سَوَه اَ پِنج گٚلَه نونی یو دٚه گٚلَه مایی مَندَه نه پور آبَه.
گریسته به نقلی موقدسه کیتابی کا: متی انجیلی ۱۴ مه فصلی ۱۳ تا ۲۱ مه آیه یِه، مرقسی انجیلی ۶ مه فصلی ۳۱ تا ۴۴ مه آیَه یِه، لوقا انجیلی ۹ مَه فَصلی ۱۰ تا ۱۷ مَه آیَه یِه، یوحنا انجیلی ۶ مه فصلی ۵ تا ۱۵مه آیه یِه.
۳۱. عیسی آوی سَری کا را بَشی
جمییتی خٚراک دوئَه به دومله، عیسی اٚشتَن شاگٚردون فرماییش کردَه کی لاتکَه دَنٚشون و دریاچَه اَ طرف بوشون، ولی اٚشتَرا کٚتائه وَختی را هوئَه مَندَه. شاگٚرده را دگٚنٚستین و عیسی مردومی را دَرَفَندَه بشه دوم، کویی سر شَه تا دٚوا بٚکرو. اَ اوئَه تَنخا بَه تا شوی کا خَیلی شَیی کابَه دٚوا کردِه.
شاگٚرده کابین لاتکَه کا پارو ژِه، ولی موخالیفَه وا شورو کَردَه گٚنٚستِه. ایِه تا نیصمٚ‌شو کَمَه‌تیکَه‌یی دریاچه کا شَه‌بین.
دومله عیسی اٚشتن دٚوا تَمون آکردَه ئو شاگٚردون طرف ششه. اشیی آوی سشری کا چَه‌مون لاتکَه طرفی را قَدَم ژَه.
وَختی شاگٚردون عیسی ویندَه، خیلی ترسٚستین، چون فٚکرٚشون کردَه کی ایلَه شَبَحَه. عیسی زونوستَه کی اَیِه ترسٚستَه‌ن، پَس بَمونٚش فرماییش کردَه: «مَتَرسَه، اَزیم!»
دوملَه پترسی عیسی نَه واتَه: «سرَورٚم! اَگَم تٚش، بٚفرما تا آوی سَری نَه اٚشتٚه وَر بام.» عیسی پترسی فرماییش کردَه: «بِه!»
دومله لاتکَه کا سٚرا بَرمَه ئو آوی سری کا عیسی طرفی را را دگٚنٚستَه. ولی تیکَه‌یی را شَه بَه دوم، اٚشتن دیمٚش عیسی کا آگاردٚنٚسته ئو دمندَه بٚلَندَه لپَّه‌مون دَییشتِه، دوملَه تٚندَه‌وا قودرتٚش احساس کَردَه.
دومله تَرسی پترس گَتَه ئو در حالی کی کابَه آوی کا ویشِه، جٚره‌ش کرده: «سرورٚم مٚن نَجات بٚده!» عیسی تٚندی نَه اٚشتن دَست دٚراز آکَردَه ئو اَش بَروردَه. دوملَه عیسی پترسی نَه واتَه: «اَی کَم ایمون! چٚرار بمٚن اتٚماد (اعتماد) نٚکَردَه تا امنییَتی کا بومونی؟»
وَختی پترس و عیسی لاتکَه دنٚشتین، وا گٚنٚستِه الَدَن تَمون آبَه ئو آو آرام آبَه. شاگٚردون کی خَیلی‌شون تَجیب کردَه بَه، عیسی‌شون پَرَستٚش کَردَه ئو بَه‌شون واته :«راستی کی تٚه خٚدا زوئَه‌ش.»
گَتَه‌بَه نقلی موقدسه کیتابی کا: متی انجیله کیتاب ۱۴ مه بابا ۲۲ تا ۳۳ مه آیه یه، مرقسی انجیله کیتاب ۶ مه باب ۴۵ تا ۵۲ مه آیه یه، یوحنا انجیله کیتاب ۶ مَه باب ۱۶ تا ۲۱ مَه آیَه یِه
۳۲. عیسی ایله آلی‌گَتَه مرد و ایلَه مریضَه ژِنی شیفا بَدای
ای روزی عیسی ئو چه شاگردِه لاتکَه نَه دریاچَه اَ طَرَف جَدَریانی مملَکَت شین. وختی خٚشکی دَرَستین لاتکَه کا ویرمین.
مردی اوئشه هست‌بَه کی شَرَه روفون (پَلیدَه روفون) گیریفتار بَبَه.
اَ مِرد ا جوری زورار بَه کی هیچ کَسی کا نَشای اَیی آرام آکَردِه. چَن دَفَه اَ شون زَنجیلی نَه دَبَسته بَه، ولی اَ زَنجیلون پِرَسٚستی.
اَ مِرد ا مَنطَقَه قَبرون دِلَه کا زندَگی اَکَری. اَ شو و روز نارَه اَکَری. پرتالی شی جانی کا دَرِه نٚبَه ئو تیریجَه سٚنگون نَه اٚشتن یَرَه‌لو اَکَری.
وختی اَ عیسی وَر دَرَستَه، چَه نَه کاش زٚنگ بَه گیلی ژَه. عیسی آلی دستور دوئَه: «ٚم مِردی کا سٚرا بَرا!»
الی بٚلَنده‌جٚرَه‌یی کَردَه ئو واتٚشَه: اَی عیسی، موتآلَه (موتعالَه، متعالَه) خٚدا زوئَه، بمٚن‌کار چَه بَپیست؟ خاخٚش بَکَم بَمٚن عَذاب مَدَه!» دوملَه عیسی اَ آلی کا دَپَرسٚستَه: «ٚشتٚن نوم چیچییَه؟» اَیی جواب دوئَه: «چٚمٚن نوم لِژیونَه، چـون اَمَه خَیلی‌مون.» (لِژیونه چند هَزار سرباز رومی اَرتِشی کا بین.)
آلون عیسی کا خاخٚش کَردَه: «اَمَه اٚم مَملَکَتی کا سٚرا بَمَکَه.» اوئَه ای رَمَه خو کابین کولَه‌یی سَری کا چَردِه. اَ مٚردالَه‌روفون عیسی کا ایلْتٚماس کَردَه ئو واتٚشونَه: «اَمَه آدَه خومون دِلَه» عیسی ایجازَه دوئَه ئو فرماییشٚش کَردَه: «بٚشَه»
آلِه اَ مردی کا سٚرا بَرمین و خومون دلَه دَشین. ا َخوئِه گٚرد کی نِزٚک بَه دٚه هَزار گٚله اَبین، کولَه ایشبَوِره کا دَریاچَه دلَه دَگنٚستین و دَمَردین.»
خوئَه‌وونِه‌یی کی کابین اَ رمه غَم هَردِه، اٚم تٚفاقی ویندِه نَه شهری طَرَفی را ویریتین و مَردومٚشون اش چییی کی عیسی کا شون ویندَه بَه خَبَردار آکَردَه. مَردوم آمین و ا َآلی‌ژَه مَردٚشون ویندَه کی آرام آبَه، پَرتال دَکردَه ئو عَقٚلمَند عَقٚلمَندی نَه نٚشتَه.
مردوم کی خیلی ترسٚستَه بین، عیسی کا شون پیستَه کی ا جٚگا کا بوشو. عیسی دنٚشتَه لاتکَه. ولی اَ مِردی کی چَه‌بَه‌نَه آلی اَ اَسیر آکَردَه بَه، عیسی کاش خاخٚش کَرده تا بَه نَه بوشو.
ولی عیسی بَه واتَه: «اٚشتَن کَه آگَرد و گٚردی باج کی خٚدا تٚه را چٚه کَرده ئو چٚطَه چَه رَمَت (رَحمَت) اٚشتٚن حالی شامیل بَیَه.»
اَ مِرد شه ئو هَر کسی نَه کی دیم‌بَه‌دیم اَبی، اَواجی کی عیسی چَه را چٚه کَردَه. هَرکسی کی نَقلی دَررَسی، تَجیب اَکَری.
عیسی آگردٚسته ئو دریاچه اَ طرَف شَه. اوئَه دَرَستَه بَه دوم، خیلی گورویِه چَه داورَه گٚرد آبین. مَردومی اَنَه جَماعتی دلَه کا، ژِنی هِست بَه کی دانزَه سال بَه کابَه خونریزی کا عَذاب بَردِه. اَیی اٚشتن هِستی گٚرد اٚشتَن دَرمون‌کَردِه را خَرج کَردَه ئو دوختورونٚش دوئَه بَه، ولی حالٚش خَراب‌تر نی آبَه بَه.
اَیی مَستَه بَه کی عیسی خَیلی مریضِه شیفان دوئَه. بَشتَنَه‌ش واتَه: «گٚمونٚم هِستَه کی اَگَم عیسی پَرتالی لَـمس بٚکَم اَز نی شیفا بَویندیم.» اَ ژِنی مردومی دِلَه کا اٚشتن دَراسنٚستَه عیسی پیشتی ئو چَه عَباش لَـمس کَردَه. وَختی کی عیسی عَباش لَـمس کردَه، چَه خونریزی قَط آبَه.
هه¬لَدی عیسی سَرآگنٚستَه کی نیرویی بَه کا بَرشَه‌یَه. آگَردٚسته ئو دَپَرسٚستَه: «کی چٚمٚن عَبا لَـمس کردَه؟» شاگٚردون جواب دوئه: «خَیلی آدمِه هر طرفی کا کان بَه تٚه فٚشار وَردِه، چٚراش درپرسٚستٚن کی بَه مٚن دَس ژَه؟»
اَ ژن در حالی کی کابَه تَرسی کا لَرزٚستِه، عیسی پا مون نَه کاش زٚنگِه زمین ژین. دوملَه بَییش واتَه کی چٚه‌شَه کَردَه ئو چٚطَه‌شَه شیفا ویندَه. عیسی بَیی واتَه: «اٚشتٚن ایمونی بَتٚه شیفا دوئَه! سلامتی نَه بٚش.»
ویگریسته به نقلی موقدَّسه کیتابی کا: متی انجیل ۸ مَه فصل ۲۸ تا ۳۴ مَه آیَه یِه؛ ۹ مه فصل ۲۰ تا ۲۲ مه آیَه یِه؛ مرقسی انجیل ۵ مه فصل، لوقا انجیل ۸ مَه فصل ۲۶ تا ۴۸ مَه آیَه یِه
۳۳. کَشاورزی نقل
ای روزی عیسی دریاچَه کَناری کا کابَه مردومی یالَه جَمی تَلیم دوئِه. چَه‌مون تِیداد اَنَه وِر بَه کی عیسی را بَمون نَه گَف ژِه را کافییَه جٚگا نٚبَه. هَه‌خونَی لاتکَه‌یی دنٚشتَه کی آوی کَناری کا بَه ئو اوئَه کا دَمندَه مردومی تَلیم دوئِه.
عیسی اٚم نَقل مردومی را واتَه: «کشاورزی دونَه کَشتِه را شَه سٚرا. دونَه‌مون اٚم وَر اَ وَر پِشَندَه کا بَه کی، تِیدادی بَمون کا را کا ویبین و پَرَندَه‌یِه اَیِه‌شون گٚرد هَردین.»
بَضییِه سٚنگلاخَه جٚگا کا ویگنٚستین کی تیکَه‌یی خاکی چَه سَر گَتَه بَه. دونَه‌مون هَه کَمَه خاکی سَری کا خَیلی زو تٚشک کردَه. ولی چَه‌مون ریشَه یِه نَشان خاکی دلَه کا دَرین دَشِه. هَه‌خونی وختی اَسوجونَه آفتاو بَمون دَبَه، گٚرد سوتین و مین شین.»
بَضییِه نی بٚرون دِلَه کا دَگنٚستین. بٚرِه ئو دونَه‌یِه یَندٚه‌نَه‌شون رٚژد (روشت) کردَه ئو گییا تازَه چومبَه‌یِه بٚرون فٚشاری بٚنی کا مین شین و هیچ مَصولی (مَحصولی) -شونی نٚوَردَه.»
تِیدادی نی دونَه‌مون کا چاکَه جٚگا کا ویگنٚستین و هر دونَه‌یی کا سی، شِصت و حتّا صَد بَرابَرٚشون خاصٚل دوئَه. هر کَسی بَپیستی خدا کا پِیرَوی بٚکَرو چٚمٚن گَفی گوش آکَرو.»
شاگٚردِه اٚم نَقلی دَرَستّه کا گیج آبین. عیسی چَه‌مون را اٚنتَه توضیح دوئَه کی: «دونَه، خٚدا کَلامَه. دَیوَردَه‌جٚگا، آدمییَه کی خٚدا کَلامی دَرَرست و اَیی دَرک نییَه‌کرد و شَیطون کَلامی بَه کا بدٚزدی. در واقع شَیطون نییَشت خٚدا کَلامی دَرک بٚکَرو.»
«سٚنگٚلاخَه زمین، آدمییَه کی تا خٚدا پِیغامی دَرَرست، شادی نَه اَیی قَبول بَکَی، ولی وَختی سَختی بَویندی یا مردوم بَه اذییَت بَکَن، خٚدا کا دیمی آرَگارْدٚنٚست. دییر جورٚش امَه کی خٚدا ایتٚمادی کا دَست پِرَه‌گَت.»
«زمینی نی کی بٚرون گَتَه، آدَمییَه کی پِیغامی دَرَرَست ولی زندَگی نیگَرانییِه ئو چَه پولی و خَیلی چیمون کَسب کَردَه دٚلبَستَگی، تیکَه‌یی کی وَخت دَویَرده اَیی بَه خٚدا عخش (عشق) وَرزٚستِه کا دورآکرد. دِه تَوانٚش خٚدا شاد آکَردِه را بر اساس اَ چییی کی خدا کَلامی کاش یاد گَتَه‌بَه نییَب. اَ گندٚمَه اوشَه‌مونی شارَه کی بار نینَه‌وَرد.»
«ولی چاکَه زمین، آدَمییَه کی خدا پِیغامی دَرَرست، باوَر بَکَردی ئو میوَه بَدای.»
گریستَه به نقلی موقدّسه کیتابی کا: متی انجیلی ۱۳ مَه فصل ۱۸ تا ۲۳ مَه آیَه یِه، مرقسی انجیلی ۴ مَه فصل ۱ تا ۸ مه آیَه یِه، ۴ مه فصل، ۱۳ تا ۲۰ مَه آیَه یِه، لوقا انجیلی ۸ مَه فصل ۴ تا ۱۵ مَه آیَه یِه
۳۴. عیسی دییَر مَثَلون یاد بَدای
عیسی خیلی دییَر نَقلِه نی خدا پادٚشایی بارَه کا واته. مَثَلی را اٚنتَه‌ش واتَه: «خدا پادشایی خَردَلی دونَه شارَه کی شخصی بٚجاری کا کَشتَه. شٚمَه چاکی‌نَه بَموستیرون کی خَردَلی دونَه لَپ دونَه‌مون گٚچَه‌گٚلَه‌یَه.»
«اٚنطَه‌کِه نَه خَردَلی دونَه روشت بَکَردی، باغی دییر گییامون کا یال‌تَر آرَب. اَدَه کی پَرَندَه‌یِه چَه خالَه‌مون دِلَه کا ایستٚراحَت بَکَردین.»
عیسی دییَر نَقلی بَیان کَردَه ئو واتٚشَه: «خدا پادشایی خَمیرَه‌مایَه‌اییَه کی ژِنی اَیی آردَه نَه یَندٚه بَژَی تا خَمیری همَه جٚگا کا پَخش آبو.»
«خدا پادشایی، گَنجی شارَه کی شخصی اَش بٚجاری کا نون آکَردَه بوبو. دییر شخصی اَ پَیدا کَردَه ئو هَنی خاکی بٚنی کاش نون آکَردَه ئو چَه شادی را شَه ئو هَر چییی شی هِست بَه خٚرتٚشه تا کافییَه پولی بَه دَست بوئرو ئو اَ بٚجاری کی گَنج اوئَه نا بَه، بٚخٚرو.»
«خدا پادشایی، ایلَه خیلی گٚرونه خاسَه مٚرواری شارَه کی تاجیری، اَ مٚرواری وینْدَه ئو هر چی شی هِست بَه، خٚرتٚشَه تا اٚشتَن پولی نَه اَیی بٚخٚرو.»
اوئَه کَسِه یی هِست بین کی گٚمون اَکَرین اٚشتَن چاکَه کارون خونَی خدا قَبول‌کَردَه مون کان. اَیَه دییَرون کی چاکَه کار نَکَرین هیچ اَزونین. عیسی چَه¬مون را اٚم نقل واتَه: «دٚه نفر شین مَبَد (معبد) تا دٚوا بٚکَرون. بَمون کا ایلَه مَذهبییَه رَهبَر بَه ئو ایلَه زورویگیر‌اَکَر (باج ویرَه‌گِر) بَه.
مذهبییَه رَهبَر مَندَه ئو اٚنطَه‌ش دٚوا کَردَه: «اَی خدا کام بشه تٚه شٚکٚر کَردِه کی دییَر مردومی شار گٚناخکار، دٚزد، سٚتَم‌اَکَر، زینااکر و حتّا چیمی شار باج‌ویرَه‌گِر نیم.»
هَفتَه‌یی دٚه دَفَه روزَه کام گَتِه ئو پولِه ئو درآمَدی کی کام دبَه َست وَردِه، یَک بَه ده کام بَه تٚه دوئِه.»
«ولی اَ باج ویرَه‌گِر اَ مذهبییَه رهبرشی کا دورتَر مَندَه ئو دٚوا کَردِه را، حَتّا اٚشتن سَرٚش آسبونی را نی بٚلند آنٚکَرده، بلکه مٚشتی نَه اٚشتن سینَه سَریش ژَه ئو واتٚشَه: «خٚدایا بمٚن رَم بٚکه،چون گٚناخکاریم!»
دومله عیسی ایدامَه دوئَه: «حَییقَتی شٚمَه را بَواتیم؛ خٚدا ا باج‌ویرَه‌گِری دٚوا دَرَسته ئو اَش عادیل زونوستَه. خٚدا هَر کَسی کی بَشتَنَه‌خَش بوبو هیچ آرَکَرد و هر کسی کی اٚشتَن فوروتَن آکَرو سَربَرز بَکَردی.»
ویگریسته به نقلی موقدَّسه کیتابی کا: متی انجیلی ۱۳ مَه فصلی ۳۱ تا ۴۶ مَه آیَه یِه؛ مرقسی انجیلی ۴ مَه فصلی ۲۶ تا ۳۴ مَه آیَه یِه؛ لوقا انجیلی ۱۳ مه فصلی ۱۸ تا ۲۱ مه آیَه یِه، ۱۸ مه فصلی ۹ تا ۱۴ مه آیَه یِه
۳۵. دٚلسوجَه دَدَه نَقَل
ای روزی عیسی خیلی مردومی کی چَه داوره کا گٚرد آبَه بین تا بَیی کا دَرَسون، کابَه آموتِه (تَلیم دوئه). چَه‌مون وِری باج-ویرَه‌گِرِه و دییر مَردومِه‌یی بین کی نَپیشون‌بَه موسی شَریعتی کا ایطاعَت بٚکَرون.
ولی مَذهبییَه رَهبرِه‌یی کی اوئَه بین، اَوینین کی عیسی چٚطَره کا گٚناخ‌اَکَرون نَه صَمیمییَه‌رَفِقون شار رَفتار کَردِه. یَندٚه اَواجین کی عیسی ایشتٚفائَه‌کارَه کا کَردِه. وختی عیسی چمون‌گف درسته، اٚم نقلٚش چمون را واته.
«مِردی هِست بَه کی دٚ گٚلَه‌ش زوئَه هِست بَه. ای روزی گٚچَه‌زوئَه اٚشتَن دَدَه واته: «دَدَه، مٚن اٚشتَن اٚرثییَه ایسَه بَپیستی!» دَدَه اٚشتَن هِستی کا چَه سَم (سهم) دوئَه.
چییی دَنٚویَردَه کی گٚچَه زوئَه هر چی یی‌شی کی هِست بَه گٚردٚش جَم کَردَه ئو دییَر دورَه مملکتی شَه ئو اوئَه‌ش اٚشتَن هِستی گٚناخینهَ زندگی‌یی نَه بَر باد دوئَه.
چییی نٚگذَشتَه کی بَرکَه قَطی اَ جٚگایی کا کی اَ زوئَه اوئَه بَه دَگنٚستَه ئو چَه‌را دِه پولی خٚراک ویگَتِه را نی نٚبَه. هَه‌خونَی ناچاری را تَنخا کاری کی بَه کا بَرَوی یَنِه خوچارنٚستِه نَه مَخشول (مشغول) آبَه ئو اَنَه دَرمَندَه و اَنٚشتا بَه کی خومون خٚراکی نَه اٚشتَن لَوَه سیر آرَکری.
آخٚر ای روزی گٚچَه زوئَه بَشتَنَه واتَه: «اَز اییا چیم بَکَرد؟ چٚمٚن دَدَه خٚتمَتکارون هَمَه‌گٚلَه را اندازه کافی قَدَر خٚراک هَردِه را هِستَه، وَلِه اَز اییا کا اَنٚشتایی بَمَردیم. پس اٚشتَن دَدَه وَر آمَگردٚست و بَه کا بَخاشتیم کی اَز نی چَه خٚتمَتکارون کا آبوم.»
اٚشتَن دَدَه کَه طرَفی را رادگنٚستَه. هَلَه کَه کا دور بَه کی چَه دَدَه اَ ویندَه ئو دٚلٚش چَه را سوتَه ئو تٚندتٚند چَه طرفی را ویریتَه، اَش وَر آگَتَه ئو ماچٚش آکَردَه.
زوئَه اٚشتَن دَدَه واتَه: «دَدَه، مٚن نیسبَت بَه اٚشتٚن و خٚدا گٚناخَه کَردَه ئو دِه شاییستَه نیم کی اٚشتٚه زوئَه بوبوم.»
ولی چَه دَدَه خٚدمَتکارون ایلَه نَه واتَه: بیوْریجَه ئو کَه کا لَپ چاکَه پَرتالی بوئَرَه ئو چٚمٚن زوئَه جانی کا دَکَرَه. ایلَه اَنگٚشتِلٚه (اَنگٚشتِری) چَه دستی کا ئو ایلَه پاقَب چَه پا کا دَکَره ئو ایلَه پَروارییَه موندَه بوئَرَه سَر آبیرَه تا جَشن بیگِرَم و شادی بٚکَرَم. چون چٚمٚن اٚم زوئَه مَردَه بَه ئو ایسَه زٚندَه آبَیَه. ژون آبَه بَه ئو ایسَه اَم تازَه‌یَه ویندَه.»
اَمون گٚردی یالَه‌جَشنی گَتَه. چییی دَویَردَه نٚبَه کی یالَه‌زوئَه کی بٚجاری کا کَه را آگَردٚستَه بَه، سازی سَس و دوش و آوازٚش دَرَسته ئو کونْجْکاو بَه کی چٚه تٚفاقییَه دَگنٚستَه.
وختی یالَه‌زوئَه سَرآگنٚستَه کی اٚم شادی چَه بٚرا آگَردٚستِه را ئَه، هٚرسی گَتَه و نٚپیستٚشَه کَه دَشو. دَدَه‌ش آمَه سٚرا ئو بَه کاش خاخٚش کَردَه کی با بَه کَه ئو قانَقلٚقی کا شیرکَت بٚکرو، وَلِه اَیی اٚشتَن دَدَه پیستَه رَد کَردَه.
یالَه زوئَه اٚشتَن دَدَه واتَه: اٚم چَن‌سالی‌م گٚرد بَفاداری‌نَه رَه بَه تٚه خٚتمَت کَردَه! هَرگٚزٚم اٚشتٚه دَستوری کا سَرپیچی نٚکَردَه ئو اٚم مٚدَّتی گٚردی کا حتّا ایله بٚزَه‌کولَه‌ر نی بَـمٚن دوئَه نی تا بٚشام اٚشتَن رَفِقون نَه جَشن بیگِم. وَلی اٚشتٚه اٚم زوئَه، اٚشتٚه ثٚروتٚش اٚشتَن گٚناخی‌نَه‌رامون نَه بر باد دوئَه ئو ایسَه آگَردٚستَه کَه، پروارییَه مونده‌مون چاکَه‌گٚلَه‌ر چَه را سَرآبیردَه تا ایلَه جَشن بَرپا بٚکَری.»
دَدَه جَواب دوئَه: «زوئَه‌مَه، تٚه هَمیشَه چٚمٚن وَری کاش و هَر چی می هِستَه اٚشتٚه‌نَه. وَلِه بِهترین کار اٚمَه کی اَلان جَشن بیگِرَم و شادی بٚکرَم، چون اٚشتٚه بٚرا مَردَه ئو زٚندَه آبَه، ژون بَه ئو پَیدا آبَه.»
گِریستَه بَه نقلی موقدَّسه کیتابی کا: لوقا انجیلی ۱۵ مَه فصل ۱۱ تا ۳۲ مَه آیَه یِه.
۳۶. مَسیح سیما دییَرجور آبِه
ای روزی عیسی سِه نفر اٚشتَن شاگٚردون کا یَنِه پترس، یعقوب و یوحناش پِگَتَه ئو بٚلندَه‌کویی سَر بَردَه تا یَندٚه نَه دٚوا بٚکَرون. (یوحنایی کی عیسا‌ش (عیسی‌ش) تَمید (تعمید) دوئه، دییَر شخصییَه)
دٚوا کَردَه را، عیسی دیم آفْتاوی‌شار روشون آبَه ئو پَرتالٚش نوری‌شار ایسبی آبَه. جوری ایسبی آبَه کی زَمینی سَری کا چَه‌شار پَیدا نییَب.
دوملَه موسی ئو ایلیا پَیغومبَر ظاهیر آبین. اٚم مِردِه چَن صد سال اٚم تٚفاقی بَه نه زَمینی سَری کا زٚندَگی اَکَرین. اَمون عیسی نَه چَه مَردِه‌بارَه کا کٚه زویی نَه اورشَلیمی کا تٚفاق درگٚنٚست، گَف ژَه.
وختی کی موسی ئو ایلیا عیسی نَه گَف‌ژَه‌کا بین، پترسی عیسی نَه واتَه: «چٚه چاکَه کی اَمَه اییامون. ایجازَه بٚده سِه گٚله سایَه‌بان سای آکَرَم؛ ایلَه تٚه را، ایلَه موسی را ئو ایلَه نی ایلیا را.» پترس نَزونی کی چَه کا واتِه.
هَلَه پترسی گَف تَمون آبَه نٚبَه کی سواَژَنَه خٚری جیر آمَه ئو اَیِش گَتین و چَه دلَه کا نیدایی آمَه کی: «اٚمَه چٚمٚن عَزیزَه-زوئَه کی بَه کا خوشنودیم. چَه گَفی گوش آکَرَه.» سِه گٚلَه شاگٚرد ویگنٚستین زَمینی سر.
عیسی دَست نوئَه چَمون سَری کا ئو واتٚشَه: «پِپَه ئو مَتَرسَه» وَختی اَیِه اٚم وَر اَ وری دِییشتین، عیسی کا غَیرَز دییَر کَسی شونی اوئَه نٚویندَه.
عیسی ئو اَ سِه گٚلَه شاگٚرد کو جیری را ویگَردٚستین. اَ ماقِه عیسی بَمون واتَه: «ایسَه اَ چییی کی ویندَه‌رونَه کسی را مَواجَه. اَز زوبَهزو بَمَردیم و هَنی زٚندَه آمَب. چَه به دوم بَشارون دییَرون را واتِه کی چیچی رون ویندَه.»
ویگِریستَه بَه نَقلی موقدَّسه کیتابی کا: متی انجیلی ۱۷ مَه فصلی ۱ تا ۹ مَه آیَه یِه، مرقسی انجیلی ۹ مَه فصلی ۲ تا ۸ مه آیَه یِه، لوقا انجیلی ۹ مه فصلی ۲۸ تا ۳۶ مَه آیَه یِه
۳۷. عیسی ایلعازَری زٚندَه آرَکَرد
مِردی هِست بَه چَه نوم ایلعازَر بَه، چَه دٚه خالا مریم و مرتا، عیسی نزٚک و صمیمییَه رَفِق بین. ای روزی، عیسی مَستَه کی ایلعازَر خَیلی مَریضَه. وَختی عیسی اٚم خَبَر مَستَه، واتٚشَه: «اٚم مَریضی اَیی نییَه‌کٚشت بَلکی خٚدا یالگیری یو جَلال بَیی کا دییَری مون را مَلومَه بَب.»
عیسی با اٚم کی بَمون نَه خَش بَه، دٚه روزنی اَ جٚگایی کا کی هِست بَه؛ مَندَه. دٚه روزی بَه دوم عیسی اٚشتَن شاگٚردون‌نَه واتَه: «بِرَه یهودییَه آگَردَم.» ولِه شاگٚردون واتَه: «هٚم چَن روز چیمی بَه نَه بَه کی یَهودییَه آدَمون پیستَه تٚه بٚکٚشون!» عیسی جَوابی کا واتَه: «چَمَه رَفِق ایعازَر خٚتَه و اَز بَسی اَیی پِکَم.»
شاگردون عیسی جواب دوئَه: «خٚداوندا، اَگَم اَ خٚتَه، پَس سای آرَب.» هَه‌لَدی عیسی روشون‌روشونی نَه واته: «ایلعازَر مَردَه‌یَه. شادیم کی اوئَه نٚبیم تا شٚمَه بٚشائَه بَمٚن ایمون وَردِه.»
وَختی عیسی اَ شهری کی ایلعازَر اوئَه کابَه زندَگی کردِه دَرَستَه، چار روز ایلعازَری مَرگی کا دَیوَردَه بَه. مرتا عیسی نَه‌اَوایی شَه و واتٚشَه: «چٚمٚن سَروَر، اَگَم اییا بَبِش، چٚمٚن بٚرا نَمِری. ولِه مٚرا ایمون هِستَه کی هرچی تٚه خٚدا کا بٚپییا بَتٚه بَبَخشٚستی.»
عیسی جَواب دوئَه: «قٚیامت و زٚندگی اَزیم. هر کسی بَمٚن ایمون بوئَرو حَتّا اَگَم بیمِرو نی هنی زندَه آرَب. هرکس بَمٚن ایمون بوئَرو هرگٚز نٚییَه‌مرد. اَیا چٚمٚن اٚم گَفیر ایمون هِستَه؟» مرتا جواب دوئَه: «بله اوستاد، مٚرا ایمون هِستَه کی تٚه مَسیح، خٚدا زوئَه‌ش.»
دوملَه مریم عیسی وَر دَرَستَه ئو چَه پابٚن دَگنٚستَه ئو واتٚشَه: «چٚمٚن سَروَر، اَگَم اییا بَبِش چٚمٚن بٚرا نَمِری.» عیسی بَمون کا دَپَرسٚستَه: اَ رون کییارَه چال کَردَه؟» اَ مون جواب دوئَه: ایلَه قَبری کا. بِه ئو بیوین.» دوملَه عیسی بٚرَمٚستَه.
ایلعازَری قَبر ایلَه غار بَه کی یاله‌سٚنگی شون چَه گَوی نَه کا نوئَه بَه. وَختی عیسی قَبری وَری دَرَستَه بَمونٚش واتَه: «سٚنگی کَنار بٚژَنَه!» ولِه مرتا واتَه: «چار روز چَه مَردِه کا دَویَردَه. اَلان دِه چَه جَسَد بو دَگنٚستَه.»
عیسی جواب دوئَه: «مَگَم نٚواتٚمَه اَگَم بَمٚن ایمون بَواَری خٚدا جَلالی بَویندیش؟» بنابراین اَمون سٚنگ کنار ژَه.
اَ ماقه عیسی آسبونی دِییشتَه ئو واتٚشَه: «دَدَه، کام تٚرا شٚکٚر کَردِه کٚه کاش چٚمٚن سَسی دَرَستَه. بَموستیم کی همیشَه چٚمٚن سَسی گوش آشَه‌دا، وَلی اٚمٚی مَردومی خونَیْ‌م واتَه کی اییان، تا ایمون بوئَه‌رون کٚه تٚه‌ئَه مٚن آدوئَه.» دوملَه بٚلندَه سَسی نَه فرماییشٚش کَردَه: «ایلعازَر، بِه سٚرا!»
ایلعازَر، در حالی کی چَه کَفَن چَه جانی کا پِپٚشتَه بَه، قَبری کا سٚرا آمَه. عیسی بَمون واتَه: «اَیی آکَرَه تا بٚشا پیردِه.» یَهودی‌مون کا خَیلی¬مون کی اٚم ویندَه، عیسی‌شون ایمون وَردَه.
ولِه مَذهَبییَه یالون پَخالَتی کردَه، یَندٚه داورَه گٚرد آبین تا عیسی ئو ایلعازَری کٚشتِه را نَخشَه بٚکَشون.
گِریستَه بَه نَقلی موقدَّسَه کیتابی کا: یوحنا انجیلی ۱۱ مَه فَصلی ۱ تا ۴۶ مَه آیَه یِه
۳۸. خَیانَت بَه عیسی
یهودییِه هر سال، پسَخَه عیدی جَشن اَگِرین. اٚم جَشن، ویرآروری‌یی بَه کی چٚطَه خٚدا صدها سال نَه کا، چَه‌مون دَدَه‌یِه‌ش مصری بَندَگی کا نَجات دوئَه بین. نِزٚکِه سه سال عیسی گٚردی موعیظَه و تَلیم دوئِه شورو کَردَه بَه دوم، اٚشتَن شاگٚردونٚش واتَه کی بَپیستیشَه پسَخَه عیدی بَمون نَه اورشَلیمی کا جَشن بیگِرو. اَیی هَمچونین واتَه کی اوئَه کا رَه کٚشتَه‌یَه بَب.
یهودا عیسی ایلَه شاگردون کا بَه کی شاگردون گورو خَزانَه‌دار بَه. وِر ماقِه‌مون نی اَ پولی کا اَدٚزدی. عیسی و شاگٚردون اورشَلیمی دَرَستَه بَه دوم، یهودا یهودی-مون یالَه کاهینون وَر شَه ئو پیشنٚهادٚش دوئَه عیسی جٚگا لا بٚدرو ئو چَه عَوَضی پول ویگِرو. اَ اَزونی کی یَهودی‌مون رَهبَرِه، عیسی، مَسیح بِه‌شون قَبول نی ئو چَه کٚشتِه‌شون بَپیستی.
یَهودی‌مون سَرانِه، یالَه کاهینی رَهبَرَتی نَه، یَهودا خٚیانَتی ئو عیسی بَمون تَویل (تحویل) دوئِه خونَی، بَیی‌شون سی گٚلَه نٚقرَه‌اییَه سٚکّه دوئَه. دوز هَه جوری کی پَیغومبَرون نَه‌بَه‌نَه‌یی واتَه بَه. یهودا قَبول کَردَه ئو پولٚش ویگَتَه ئو را دَگنٚستَه. هَه-لَد نَه کا اَ ای وَختی دوملَه بَه کی عیسی بَمون تَسلیم بٚکَرو.
عیسی اورشَلیمی کا پسَخَه عید اٚشتن شاگٚردون نَه جَشن گَتَه. پسَخَه‌سوری هَردِه را، عیسی نون فَلَه کردَه ئو واتٚشَه: «ویگِرَه ئو بَرَه، اٚم چٚمٚن جانَه کی شٚمه را کارَه دوئِه بِه. اٚمی چٚمٚن یادی نَه جٚگا بوئَرَه.» عیسی اٚنتَه واتَه کی چَمون خونَی جانی بَدای و جانٚش چَه‌مون را قٚربونییَه بَب.
دومله عیسی ایلَه شَرابی جام گَتَه ئو بَمونٚش واتَه: «اٚم چٚمٚن خونَه عَهد جدیدی کا کی شٚمه گٚناخون بَخشٚستِه خونَی ویرَب، بَیی کا بِنجَه. اٚم کاری دوملَه کا چٚمٚن یادی نَه اَنجام بٚدَرَه.»
دوملَه عیسی شاگٚردون نَه واتَه: «بَشمَه کا ایلی بَمٚن خٚیانَتَه بَکَرد.» شاگردون تَجیب کَردَه ئو دَپَرسٚستین کی کییَه کی دَست بَه اٚم کار بَژَه؟ عیسی واتَه: «اَیی کی اٚم لوقمَه بَمٚن کا ویرَگَت، خٚیانَتکارَه.» دوملَه نونٚش دوئَه یَهودا.
یَهودا نونی پِگَتَه بَه دوم، شَیطون شَه چَه دِلَه. اَ یَهودیون یالون وَر شَه تا عیسی گَتِه را بَمون نَه کامَک بٚکَرو. اٚم کارِه گٚرد شَوی را تٚفاق دَگنٚستین.
خٚراکی هَردَه بَه دوم عیسی ئو چَه شاگٚردِه زِیتونی کو (کوهِ زیتونی) طَرَفی را شین. عیسی واتَه: «شَنا شٚمه گٚرد مٚن تَنخارون بَشت. چون نٚوٚشتَه بَیَه: «شونَه بَژَم و پَسِه گٚرد پِشون آشونین بَب.»
پترسی واتَه: «حتّا اَگَم گٚرد تٚه تَرک بٚکرون، اَز تٚه تَرک نٚمَکَرد.» عیسی بَیی واتَه: «شَیطونی بَپیستی شٚمَه گٚردی اٚشتَن مال آکَرو، وَلی مٚن تٚه را دٚوا کَردَه تا ایمونٚر مین نٚشو.» اٚم ووجودی نَه، شَنا، سوکی خَندَه بَه نَه، تٚه سِه دَفَه اینکاریش بَکَرد کی مٚن آشَموست.»
پترسی عیسی نَه واتَه: «حتّا اَگَم بیمِروم نی تٚه اینْکار نٚمَکَرد. دییَر شاگٚردون نی هٚنطَه واتَه.
دوملَه عیسی ئو شاگٚردِش شین جتسیمانی باغ. عیسی بَمون واتَه دٚوا بٚکَرَه تا شَیطون نٚشا اَمون وَسوَسه کَردِه. دوملَه ایِه‌ش تَرک کردین و شَه خَلوَت تا دٚوا بٚکَرو.
عیسی سِه دَفَه اٚنته دٚوا کَردَه: «اَی چٚمٚن دَدَه، ایجازَه بٚده کی اٚم رَنجی جامی کا نِنْجٚم. امّا اَگَم دییر رایی بَشَری گٚناخون بَخشٚستِه را نی، اٚشتٚن ایرادَه بٚدا اَنجام بوبو.» عیسی اٚنطَه موضطَریب آبَه بَه کی چَه عَرَق خونی چٚله‌مون شار بَه. خٚدا ای فٚرٚشتَه‌یی آدوئَه تا اَیی تَقوییَت بٚکَرو.
هَر دفه دٚوا کَردِه بَه دوم، عیسی اٚشتَن شاگٚردون وَر آرَگَردی، امّا اَمون اَوینی کی خٚتین. سِوٚمَه دَفَه کی آگَردٚستَه، واتٚشَه: «پَپَه، اَ خٚیانَتکارَه شاگٚرد هییارَه.»
یَهودا جوهودون (یَهودی‌مون) رَهبَرون نَه ئو سَربازِه ئو وِرَه جَمییَتی نَه آمَه. اَمون بَشتَنَه شَمشیر و لٚس پِرِه بَه. یَهودا عیسی طَرف آمَه ئو واتٚشَه: «سَلام اَی اوستاد» ئو اَش ماچ آکَردَه. اٚم نوشونَه‌یی بَه تا عیسی گَتِه را یَهودی¬مون سَرانی آزونو. عیسی بَیی واتَه: «یَهودا، آیا ایلَه ماچی نَه بَمٚن خٚیانَتیش کا بَکَرد؟»
وختی کی سَربازون عیسی گَتَه، پترسی شَمشیر بَروَردَه ئو یالَه‌کاهینی خٚتمَتکاری گوشٚش دَبیردَه. عیسی بَیی واتَه: «شَمشیری دَرَفن چَه قَبی کا. اَز بَشام اٚشتَن دَدَه کا پیستِه کی ای لَشگَر فٚرٚشتَه‌مون کا مٚه را کامَک آدَرو. وَلِه بَسی اٚشتَن دَدَه کا ایطاعَت بٚکَم.» دوملَه عیسی اَ مِردی گوشٚش شیفا دوئَه ئو شاگٚردِه گٚرد ویریتین.
گِریستَه بَه نَقلی موقدَّسَه کیتابی کا: متی انجیلی ۲۶ مَه فَصلی ۱۴ تا ۵۶ مَه آیَه یِه، لوقا انجیلی ۲۲ مَه فصلی ۱ تا ۵۳ مَه آیَه یِه، یوحنا انجیلی ۱۸ مَه فصلی ۱ تا ۱۱ مَه آیَه یِه
۳۹. عیسی موحاکٚمَه
شَوی نیصمی را، سَربازون عیسی یالَه کاهینی کَه بَردَه تا بَه کا بازجویی بٚکَرون. پترس نی دوری کا کابَه چَه‌مون دوملَه کا آمِه. وَختی عیسی‌شون بَردَه کَه دِلَه، پترس سٚرا کا مَندَه تا آتَشی کَناری کا اٚشتَن گَرم آکَرو.
کَه دلَه کا، یَهودی‌مون سَرانون عیسی کا بازجویی کَردَه. اَمون خَیلی دوروئَه شاهیدِه یی وَردین کی نارَوائه ایفتٚرامون (تَهمَتون) عیسی اَژَنین. ولی چَه‌مون واتَه‌یِه یَندٚه نَه ای نٚبین، هَه‌خونَی یَهودی‌مون رَهبَرون نٚشاستَه گٚناخی بَیی ثابیت کَردِه. عیسی نی هیچ گَفی بَه زون نٚوَردَه.
آخٚری کا، یالَه کاهینی دِییسی عیسی کَردَه ئو واتٚشَه: «بَمَه باج کی آیا تٚه زٚندَه خٚدا زوئَه مسیح هِستیش؟»
عیسی واتَه: «ها (بله) هِستیم و ای روز مٚن بَویندیرون کی خٚدا راستَه دَستی کا نٚشتیم و آسبونی کا بَه زَمین آمَه-گردٚسْت.» یالَه کاهین کی عیسی گَفون کا هٚرسی گَتَه بَه، اٚشتَن پَرتالٚش پِزارنٚستَه ئو جٚرَه نَه ایلَه مَذهبییَه رَهبرونٚش واتَه: «اَمَه دییَر شاهیدِه نییاز نین. گٚردی دَرَسته کی اَیی واتَه اَز خٚدا زوئَه‌م. چٚه‌رون کا رَی دوئَه؟»
یَهودی‌مون رَهبَرون گٚردی یالَه کاهینی جَوابی کا واتَه: «اَ مَرگی سَزاوارَه» هَه‌لَدی عیسی چَمِه‌شون دَبَستین، چَه دیمی‌شون تو پِشَندَه، اَ شون ژَه ئو دَسپَرٚشون آگَتَه.
پترس کَه سٚرا کا مَنْدْ بَه. ای کَنیزی اَ ویندَه ئو بَش واتَه: «تٚه نی عیسی نَه بیش؟» پترسی اینْکار کَردَه. تیکَه‌یی بَه دوم دییَر کَنیزی نی هٚم گَف بَیی واتَه ئو پترسی هَنی اینْکار کَردَه. آخٚر، اَیِه یی کی اوئَه مَند بین بَیی شون واتَه: «بَموستیمون کی چَه شاگٚردون ایلَه تٚه‌ش، چون تٚه جلیلٚجیش.»
دوملَه پترسی قَسَّم هَردَه ئو واتٚشه: «خٚدا بَمٚن نَهلَت بٚکرو اَگَم اَز اٚم مِردی آزونوم.» هَه‌لَدی سوکی خَندَه ئو عیسی آگردٚسته ئو پترسی دِییشتَه.
پترس شَه ئو زار زار بٚرمٚستَه. هَه زمانی کا، خٚیانَتکارَه یهودا ویندَه کی یَهودی‌مون رَهبرون عیسی شون بَه مَرگ مَکوم (مَحکوم) کَردَه‌یَه. غَمی یو غوصَّه اَ گَتَه، شَه ئو دَس بَه اٚشتن کٚشتِش ژِه.
اٚم روزون کا پیلاتس رومی فَرماندار یَهودا کا یالگیری اَکَری. یَهودی‌مون سَرانی عیسی‌شون چَه وَر بَردَه. چَه‌مون پیستَه اٚم بَه کی پیلاتس عیسی بَه مَرگ مَکوم (محکوم) بٚکرو. پیلاتس عیسی کا دَپَرسٚستَه: «آیا تٚه یَهودی پادٚشاش؟»
عیسی جَواب دوئَه: «دٚرٚستـٚر واتَه. ولِه چٚمٚن پادٚشایی زَمینی نی. اَگَم اٚنتَه بَبِه چٚمٚن پِیرُوِه مٚرا اَجَنگین. وَلی اَز بَه اٚم دینیا آمَم تا خٚدا بارَه کا حَییقَتی باجٚم. هر کس کی حییقتی نَه خَشَه چٚمٚن گَفی گوش آرَکَرد.» پیلاتس دَپرسٚستَه: «حَییقت چیچییَه؟»
پیلاتس عیسی نَه گَف ژَه بَه دوم بَرشه سٚرا ئو جَمیتی وَر شَه ئو واتٚشَه: «مٚن گٚناخی اٚم شَخصی کا نٚویندَه کی مَردِه را سَزاوار بوبو.» ولِه یَهودی سَرانون و جَمییَتی جٚرَه کَردَه: «اَیی مَصلوب بٚکَه.» پیلاتسی جَواب دوئَه: «اَ گٚناخکار نی.» ولِه اٚم دَفَه بٚلَندَه سَسی‌نَه‌شون جٚره کَردَه. دوملَه پیلاتسی سوٚمَه دَفَه را نی واتَه: «اَ گٚناخْکار نی.»
پیلاتس اٚم تَرسی را کی شورٚش نٚبو، قَبولٚش کَرده ئو عیسی‌ش دَرَسوَردَه سَربازون تا اَیی مَصلوب بٚکَرون. رومییَه سَربازون عیسی شون قَمچی (شَلَّق) ژَه ئو بَه شون سَلطَنَتییَه پَلتا دَکَردَه ئو بٚری کاشون چَه سَری کا تاج نوئَه. دوملَه دَسبَرآگَتِه نَه کابین واتِه: «یَهودی پادٚشا زٚندَه بوبو.»
گِریستَه بَه نَقلی موقدَّسه کیتابی کا: متی انجیلی ۲۶ مَه فَصلی ۵۷ مَه آیَه ئو ۲۷ مَه فصلی ۲۶ مَه آیَه، مرقسی انجیلی ۱۴ مَه فَصلی ۵۳ مَه آیَه ئو ۱۵ مَه فَصل، لوقا انجیلی ۲۲ مَه فصلی ۵۴ مَه آیَه ئو ۲۳ مَه فَصلی ۲۵ مَه آیَه، یوحنا انجیلی ۱۸ مَه فَصلی ۱۲ مَه آیَه ئو ۱۹ مَه فَصلی ۱۶ مَه آیَه
۴۰. عیسی مصلوب بَه
سَربازون عیسی دَسپَر آگَتَه بَه دوم، اَشون سٚرا بَرده تا مَصلوب بٚکَرون. اَ مون اَ وادار کَرده تا اٚشتَن صلیبی حمل بٚکرو.
سَربازون عیسی جٚگایی بَردَه کی چَه نوم جُلجُتا (یَنِه سَری چَنَغَه) بَه ئو چَه دَست و پا شون صَلیبی کا مِخ ژَه. ولِه عیسی واتَه: «اَی دَدَه! اٚم مَردومی بٚبَخش، چون کی نینَه‌موست چین کا کَردِه.» پیلاتسی دَستوری نَه چَه سَری کا شون کَتیبه‌یی نوئَه کٚه اوئَه نٚوٚشتَه بَه: اٚمَه یهودی پادٚشا.
دوملَه سَربازون عیسی پرتالی را قورَه‌کَشی (قُرعَه کَشی) کَردَه. اٚم کاری نَه موقدَّسَه کیتابی نَه‌بَه‌نَه واتَه گَف اَنجام بَه کی اَواجی: «چٚمٚن پَرتالِه‌شون یَندٚه دلَه کا بَخش آکَردَه ئو چٚمٚن پَلتا را شون قورَه (قُرعَه) دَهَشتَه.»
سربازون هَم‌زمان دٚه گٚله دٚزد نی مَصلوب کَردَه ئو عیسی‌شون چَه‌مون مینَه کا صَلیبی کا نوئَه. چَه‌مون ایلی عیسی دَسپَر آرَه‌گِری، ولِه اَیلَه بَیی واتَه :«آیا تٚـه خٚـدا کا نیشَه‌ترسٚسْت؟ اَمَه گٚناخکـاریمون ولِه اٚم مِـرد بـی‌گٚنـاخَه.» دوملَه عیسی‌ش واتَه: «اَی عیسی! مٚن اٚشتَن پادٚشایی کا یاد دَرَفَن.» عیسی بَه جَواب دوئه: «تٚه هٚم اٚمروز بَمٚنه بِهِشتی کاش بَب.»
یهودی‌مون مَذهبییَه سَرانِه ئو مَردومی کی اوئَه‌بین عیسی‌شون دَسپَر آگَتَه ئو واتٚشونَه: «اَگَم تٚه خٚدا زوئَه‌ش صَلیبی کا ویرا جیر و اٚشتَن نَجات بٚده! دوملَه اَمَه بَتٚه ایمون بوئَردیمون.»
اَگَم چٚه کی نٚهارَه‌وخت بَه وَلِه اَ مَنطقَه آسبون گٚرد تاریک آبَه. اٚم زٚغَه تاریکی تا سِه سواَت ایدامَه هَردَه.»
دوملَه عیسی جٚرَه کَردَه: «تَمون آبَه. اَی دَدَه، اٚشتَن روفی اٚشتٚن دَستونیم کا دَرَسوَردِه.» دوملَه اٚشتَن سَرٚش شَت آکَردَه ئو اٚشتن روفٚش تَسلیم کَردَه. وَختی کی جانٚش دوئَه زمین لَرزه دَرَمه ئو مَبَدی یالَه‌پَردَه، کی مَردومی خٚدا حوضوری کا جٚدا آرَکری (قدس القداس)، کَفا کا تا جیر دٚه فَلَه آبه.
عیسی اٚشتن مَردِه نَه رایی آکَردَه تا مَردوم بٚشان خٚدا حوضور آمِه. وَختی رومییِه نیگَبانی اٚم کارِه وینْدین، واتٚشَه: «راستی راستی کی اٚم مِرد بی‌گٚناخ بَه. اَ خٚدا زوئَه بَه.»
دومله دٚه نفر یَهودی‌مون سَرانون کا، نیقودیموس و یوسف کی ایمونٚشون هِست بَه عیسی هَه مسیحِه موعودَه، پیلاسی وَر شین و پیستٚشونَه کی عیسی جَسَدی ویگِرون. اَیِه جَسدٚشون سییَزیییَه (کَتانَه) پارچَه کا پپٚشتَه ئو ایله سٚنگییَه قَبری کا نوئَه ئو یالَه سٚنگی شونی نی قَبری بَرٚنگا نَه¬کا گیلِلاونٚستَه تا دَبِندیستو.
گِریستَه بَه نَقلی موقدَّسَه کیتابی کا: متی انجیلی کیتابی ۲۷ مَه باب ۲۷ تا ۶۱ مَه آیَه یِه، مرقسی انجیله کیتابی ۱۵ مَه باب ۱۶ تا ۴۷ مَه آیَه یِه، لوقا انجیلی کیتاب ۲۳ مَه باب ۲۶ تا ۵۶ مَه آیَه یِه، یوحنا انجیله کیتاب ۱۹ مَه باب ۱۷ تا ۴۲ مَه آیَه یِه
۴۱. خٚدا عیسی مَردَه‌مون دِلَه کا پِرَه‌کَرد.
سَربازون عیسی مَصلوب کَردَه بَه دوملَه، یَهودییَه قومی سَرانه پیلاتسی وَر شین و واتٚشونَه: «عیسی دورْدونَه واتَه کی سِه روزی بَه دوم مَردَه‌مون وَری کا پِرَپ. اٚمی را کی شاگٚردِش نٚشان چَه جَسَدی دٚزدییِه، بَسی ای نفَری مَمور بٚکرم تا سِه روز قَبری کا نیگَبانی بٚدَرو. اَگَم بٚشان جَسدی دٚزدییِه، اَ ماقِه ایدا (ایدّٚعا) بَکن کی اَ مَردَه‌مون وَری کا رَه پِپَه.»
پیلاتسی واتَه: «چَن گٚلَه سَرباز بَشتَنَه بٚبَرَه ئو تا جٚگایی کی بَشارون قَبری کا موحافیظَت بٚکَرَه.» هٚم خونَی اَمون قَبری دَشَه‌جٚگا سٚنگٚشون موهر و موم کَردَه ئو سَربازِه‌یی شونی اوئَه نیگَبانی‌را هَشتَه، تا کَسی نٚشا چَه جَسَدی بٚدٚزدو.
چون عیسی چال‌کَردَه‌بَه‌دوم، یَنِه شباتَه روز کار کردِه مَمنو (ممنوع) بَه، هیچ‌کَسی عیسی رَفِقون کا نٚشاستین قَبرَه‌سَر شِه. ولِه سَخسَری صٚبه‌سَری، چَن گٚله ژِنون کا آمادَه آبین تا عیسی قَبری سَر بوشون و عیسی جَسَدی موعطَّر بٚکَرون.
ژِنون اوئَه دَنٚرَستَه‌یی، قَبری کَناری کا تٚندَه‌بومَه‌لَرزٚه‌یی گٚنٚسته. فٚرٚشتَه‌یی آسبونی کا جیر آمَه، قَبری بَرَنگا سٚه‌ش کَناری تٚم آدوئَه ئو چَه سَری کا نٚشتَه. اَ فٚرٚشته آسبونی بَرقی شار کا بَه وشٚسْتِه. نیگَبانِه چَه ویندِه نَه اٚنطَه ترسٚسْتین کی مَردَه شار زَمین بَرگٚنٚسْتین.
وَختی ژِنِه قَبری سَری دَرَستین، فٚرٚشتَه بَمون واتَه: «مَتَرسَه! عیسی اییا نی. اَ جوری کی اَیی وَدَه دوئَه بَه مَردَه‌مون وَری کا پِپَه‌یَه. قَبری دِلَه دَییسَه ئو بیوینَه.» ژِنِه قَبری دِلَه دِییشتین و اَ جٚگایی کی عیسی جَسدٚشون اوئَه نوئَه¬بَه، ویندَه ولی جَسَدی‌شونی نٚوینْدَه.
دوملَه فٚرٚشتَه ژنون نَه واتَه: «بٚشَه ئو شاگٚردون باجَه کی عیسی مَردَه‌مون وَری کا پِپَه‌یَه ئو بَشمَه‌کا نَه بَه جلیل بَشی.»
ژِنِه در حالی کی شاد بین و تَجیب کابین کَردِه، شاگٚردون طَرَف شین تا خَشَه‌خَبَری بَمون دَراسٚنون.
ژِنِه کی کابین ویریتِه تا اٚم خَشَه‌خَبَری شاگٚردون بٚدَرون، ای‌دَفَه عیسی چَه‌مون را ظاهیر آبَه. اَمون چَه نَه کا سٚژْدَه کَردَه. عیسی بَمون واتَه: «مَتَرسَه! بٚشَه ئو چٚمٚن شاگٚردون باجَه کی بوشون جلیل و مٚن اوئَه بَویندین.»
گِریستَه بَه نَقلی موقدَّسَه کیتابی کا: متی انجیلی ۲۷ مَه باب ۶۲ مَه آیَه تا ۲۸ مَه بابی ۱۵ مَه آیَه مرقسی انجیله کیتابی ۱۶ مَه باب ۱ تا ۱۱ مَه آیَه؛ لوقا انجیله کیتابی ۲۴ مَه بابی ۱ تا ۱۲ مَه آیَه یِه؛ یوحنا انجیله کیتابی ۲۰ مَه بابی ۱ تا ۱۸ مَه آیَه یِه
۴۲. عیسی آسبون آگَردٚستَه
اَ روزی کی خٚدا عیسی‌ش مَردَه‌مون دلَه کا پِکَردَه، شاگٚردون کا دٚه نفَر ایلَه نزٚکَه شَهرون شِه را، اَ چییی کی عیسی را تٚفاق دَگنٚستَه‌بَه بارَه کا کابین گَف ژِه. چَه‌مون را اومی هِس (هِست) به کی عیسی هَه موعودَه مَسی (مَسیح) بوبو، ولِه اَ کٚشتَه بَبَه. ایسَه ژِنِه کابین واتِه کی اَ هَنی زٚندَه آبَیَه، وَلِه شاگٚردِه نَزونین چی چی قَبول بٚکَرون.
عیسی شاگٚرون کا نِزٚک آشَه ئو بَمونَش گَف ژَه، ولِه اَمون اَ آنٚزونوستَه. عیسی بَمون کا دَپَرسٚستَه کی چیچی بارَه کان کا گَف ژِه. عیسی‌شون واتَه کی گفٚشون تٚفاقونی بارَه کارَه کی چَن روزِه اَخیری کا، عیسی را دَگنٚستَه بَه. اَمون اٚنطَه زونوستَه کی عیسی غَریبه‌اییَه کی اورشَلیمی تٚفاقون کا بی‌خَبَرَه.
دوملَه عیسی چَه‌مون را توضی دوئه کی خٚدا کَلامی مَسیح بارَه کا چَه واتَه. خَیلی وَخت چَه بَه نَه پَیغومبَرون واتَه بَه کی آشَرِه مَسیح اٚشکَنجه بَدان و اَیی بَکٚشتین، ولِه اَ سِوٚمه روز زٚندَه‌یَه آرَب.
وَختی اَ دٚه گٚله مِرد مَقصَد دَرَستین، تَقریبَن نیصمٚ‌شو آبَه به. اَمون عیسی کا دَوَت کَردَه کی شَوی را بَمونَه بومونو، اَ نی بَـمونَه ای کَه¬یی دِلَه دَشَه. وَختی سورَه‌سٚفرَه سَر نٚشتین، عیسی نون پِگَته ئو شٚکرٚگوزاریش کَردَه ئو اَش فَلَه کَردَه. ای دَفَه چَمِه‌شون آبین و اَ شون اَلدَن آزونوستَه. وَلی عیسی هَه لَدی چَه‌مون چَمی نَه کا ژون آبَه.
اَ دٚه نفری یَندٚه نَه واتَه: اَ عیسی بَه، هَه بَه کی وَختی کابَه موقَدَّسَه کیتابی مَطالیبون چَمَه را شَر (شرح) دوئِه را چَمَه دٚل کابَه چَمَه دِلَه کا ژِه. دوملَه اَلدَن آگردٚستین اورشَلیم و وَختی کی دَرَستین، شاگٚردونٚشون واتَه: «عیسی زٚندَه‌یه! اَمَه اَ ویندَه‌یَه.»
اَیِه گَف‌ژِه کابین کی ای دَفَه‌یی عیسی چَه‌مون دِلَه کا ظاهیر آبَه ئو واتٚشَه: «سَلامتی بَه شٚمَه بوبو!». شاگردون فٚکر کَردَه کی کان روف وینْدِه، ولِه عیسی واتَه: «چٚرارون وَشَت کَردَه! شَکٚ‌رونه هِست کی اَز عیسی هِستیم؟ چٚمٚن دَستون و پامون دَییسَه، روفون را چٚمٚن شار جیسم نییَه.» بَمون نوشون دوئِه خونَی کی روف نی، بَمون کاش پیستَه کی بَیی چییی بٚدرون تا بَرو. اَمون تیکَه‌یی مایی بَیی دوئَه ئو عیسی اَ هَردَه.
عیسی واتَه: «مٚن بَشمَه واتَه کی هر چی خٚدا کَلامی کا چٚمٚن بارَه کا واتَه بَیَه، بَسی بوبو.» دوملَه عیسی بَمونَه کامَک کَردَه تا خٚدا کَلامی چاکی نَه دَرک بٚکَرون. اَیی واتَه: «دورَه زَمانون کا، اَمبییامون کیتابی کا نٚوٚشتَه بَه کی موعودَه مَسیح بَسی عَذاب و زَمَت (زَحمت) بیوینو، بیمِرو ئو سِوٚمه روز مَردَه‌مون دِلَه کا پِپو.
امبییا هَمچونین نٚوٚشته کی چٚمٚن شاگٚردِه خٚدا کَلامی اِلام (اعلام) بَکَردین و گٚردی بَواتین کی بَسی توبَه بٚکَرون. هر کسی کی توبَه بٚکَرو، خٚدا چَه گٚناخون بَبَخشٚستی. چٚمٚن شاگٚردِه اٚم پیغامی اِلام کَردِه اورشَلیمی کان شورو بَکشرد، دوملَه قومون هَمَه‌گٚله دِلَه ئو هَمَه جٚگا بَشین. شٚمَه چٚمٚن گشفون و کارون و تٚفاقونی کی مٚرا دَگْنٚستَن هَمَه گٚله شاهیدیرون.»
عیسی چٚل روز مَردَه مون دِلَه کا زٚندَه آبَه بَه دوملَه، چَن دَفَه اٚشتَنٚش شاگٚردون را ظاهیر آکَردَه. اَیی حتّا ای دَفَه اٚشتَنٚش ۵۰۰ نفَری وَری کا آشکار آکَردَه. اَیی چَن جوری نَه اٚشتَن شاگردون ثابیت کَردَه کی زٚندَه‌یه ئو بَمونٚش خٚدا پادٚشایی یاد دوئَه.
عیسی شاگٚردون را فَرماییش کَرده کی: «خٚدا زمین و آسْبونی ایختییارِه گٚرد بَمٚنین دوئَه. هٚم خونَی بٚشَه ئو قومون گٚردی چٚمٚن شاگٚرد آکره ئو اَمون دَدَه، زوئَه و روح‌القُدسی نومی نَه تَمید بٚدَرَه ئو بَمون یاد بٚدَرَه کی چٚطَه اَ دَستورِه‌یی کی بَشمَه‌م دوئَه‌یَه گٚردی ایطاعَت بٚکَرون. یادی کارون بوبو کی اَز هَمیشَه بَشمَه‌نَه بَبیم.»
چٚل روز عیسی مَردَه‌مون دِلَه کا پِپَه بَه دوم اٚشتَن شاگٚردونٚش اٚنتَه فَرماییش کَردَه: «اورشَلیمی کا بومونَه تا چٚمٚن دَدَه روح‌القُدسی آدوئِه نَه بَشمَه قودْرَت بٚدَرو.» چَه بَه دوملَه، عیسی چَه‌مون چَمی نَه کا آسبونی را کَفا شَه ئو ای خٚری دِلَه کا ژون آبَه. عیسی خٚدا راستَه دَستی کا نٚشتَه تا بَه هَمَه چی حوکومَت بٚکَرو.
گِریستَه بَه نَقلی موقَدَّسَه کیتابی کا: متی کیتابی ۲۸ مَه باب ۱۶ تا ۲۰ مَه آیَه یِه، مرقسی کیتابی ۱۶ مَه بابی ۱۲ تا ۲۰ مَه آیَه یِه، لوقا کیتابی ۲۴ مَه بابی ۱۳ تا ۵۳ مَه آیَه یِه، یوحنا کیتابی ۲۰ مَه بابی ۱۹ تا ۲۳ مَه آیَه یِه؛ اعمالی کیتابی ۱ مَه باب ۱ تا ۱۱ مَه آیَه یِه
۴۳. کیلیسا شورو بِه
عیسی آسبون آگَردٚستَه بَه دوم، شاگردِه هَه جوری کی عیسی دستور دوئَه به اورشَلیمی کا مَندین. ایموندارِه مورتّب یَندٚه نَه جَم اَبین تا دٚوا بٚکَرون.
یَهودییِه هر سال ای موهیمَّه روزی کی پنتیکاست چَه نومَه جَشن اَگِرین کی پینَجا روز پسخَه عیدی بَه دوم بَه. پنتیکاست یَهودی مون جَشن گَندٚمی دورْیَه کَردِه‌را بَه. اَیِه دینْیا اٚم ¬سَر اَ سَری کا اَوین اورشَلیم تا اٚم جَشنی یَندٚه نَه بَرگوزار بٚکَرون. اَ سالی کا، پنتیکاستی جَشن، ای هفتَه عیسی آسبون شَه بَه دومی را دَگنٚستَه.
وَختی ایموندارِه یندٚه داوره جَم بَه بین، ای دَفَه‌یی تٚندَه وا گٚنٚستِه شارَه سَسی‌شون دَرَسته. دوملَه چَه‌یی آتَشی شَلَه‌شار چَه‌مون گٚردی سـَری کا آرا گٚنٚستـَه. دومله گٚـرد روح القُدسی کا پور آبین و خٚداشون اَ زونونی نَه کی نَزونین پَرَستٚش¬شون کَردَه. روح القُدسی زونون نَه گَف ژِه قودرَت بَمون بَخشٚستَه بَه.
وَختی اَ مَردومی کی آمَه‌بین اورشَلیم، اٚم سَسٚشون دَرَسته، یَندٚه داوْره جَم آبین تا بیوینون چٚه تٚفاقییَه دگٚنٚستَه. اَمون مَستَه کی ایموندارَه خٚدا یالَه‌کارون کان اِلام کَردِه. اَیِه اٚم موضو کاشون تَجیب کَردَه بَه، چون اَشان چَه‌مون گَفون سَر آگنٚستَه. چَه‌مون مملَکَتی کا مَردومی را دییَر زونی هِست بَه. شاگردِه ایسرائیلی کا بین و اَشان فَقَط آرامی، عیبرانی (عبرانی) و یا یونانییَه زونون‌نَه گَف ژِه. ولِه اَمون دَرَستَه کی شاگردِه چَه‌مون نَنَه زونی نَه کان خٚدا کارون اِلام کَردِه.
بَضی‌مون نی واتَه کی شاگردِه مَستین آبَه. ولِه پترس مَندَه ئو بَمونٚش واتَه: گوش آکَرَه! اٚم مَردوم مَست نین! بَلکی اٚم هَه یوئیل پَیغومبری نَه‌بَه‌نَه واتَه گَفَه کی خٚدا واتَه بَه: «آخٚرنَه روزون کا، اَز اٚشتن روفی بَشَرون هَمَه گٚله کا دَمَکَرْد.»
«اَی ایسرائیلی قوم، عیسی شَخصی بَه کی خارقُ‌العادَه کارون اَنجام اَدَری تا اٚشتَن بـَمَه آزونو. اَ خٚدا قودرَتی نَه تَجیبینَه کارونی اَنجام اَدَری. شٚمَه اٚمی بـَموستیرون، چون چَه کارون شایید بیرون، ولِه اَ رون بَه صَلیب کَشتَه.»
«عیسی مَرده، ولی خٚدا اَ مَردَه‌مون دلَه کا پِکَردَه. اٚم اَ پیغومبَری گَفی دوز دَرمِه‌یَه کی واتٚشَه: تٚه نیشَه‌شت کی اٚشتٚن موقَدَّسَه خٚردَنی جان قَبری کا فاسید آبو. اَمَه اٚمی شاهیدیمون کی خٚدا عیسی‌ش مَردَه‌مون دلَه کا پِکَردَه.»
خٚدا دَدَه، الان عیسی‌ش آسبونی کَفاتَرین جٚگا کا یَنِه اٚشتن راستَه دَستی کا نٚشاونٚستَه یَه. عیسی هَه‌جوری کی وَدَه دوئَه بَه روح القُدسٚش چَمَه را آدوئَه. اٚم کارِه‌یی کی اٚمروز کاریرون وینْدِه ئو کاریرون دَرَستِه روح القُدسَه کا کَردِه.
شٚمه عیسی مَصلوب کَردَه، وَلِه یَقین بوزونَه کی خٚدا، اَ خٚدا ئو مَسیحَه تَیین کَردَه.
مَردوم خَیلی تَحتِه تأثیرِه پترسی گَفون قَرار گَتین. هَه‌خونَی بَه کا ئو دییَر شاگٚردون کا دَپَرسٚسْتین: «اَی بٚرایِه، ایسَه بَسی چٚه بٚکرَم؟»
پترسی جَواب دوئَه: «شٚمَه گٚردی گٚناخون بَخشٚستِه نییازَه. پس توبَه بٚکرَه ئو عیسی مسیح نومی کا تَمید بیگِرَه. دوملَه خٚدا روح القِدسی هَدیَه نی بَشمَه بَبَخشٚسْتی.»
تَقریبَن ۳۰۰۰ نفَری پترسی گَفی ایمون وَردَه ئو عیسی شاگٚرد آبین. اَمون آوَه تَمید گَتَه و اورشَلیمی کیلیسا ایمونْدارون جیم دَشین.
ایمونْدِاره هَمیشَه رسولون تَلیمون گوش اَدَرین. یَندٚه‌نَه جَم اَبین، یَندٚه‌نَه خٚراک اَرین. دٚوا اَکَرین. اَیِه جَمی کا خٚدا پَرَستٚش اَکَرین و هَر چییی شون هِست بَه یَندٚه نَه شَریک اَکَرین. مَردوم چَه‌مون بارَه کا چاکَه گَف اَژَنین و هَر روز وِرَه تِیدای ایمون اَوَرین.
گِریستَه بَه نَقلی موقَدَّسَه کیتابی کا: رسولون اَعمالون کیتابی ۱ مَه فَصلی ۱۲ تا ۱۴ مَه آیَه یِه و ۲ مَه فَصل
۴۴. مِردی شیفا پترس و یوحنا وَسیلَه نَه
ای روزی پترس و یوحنا کابین پرستٚشگاه طَرَف شِه. دَروازه کَناری کا، ای فَلَجَه مِردی‌شونی ویندَه کی کابَه دَرزَه‌گیری کَردِه.
پترس ا فَلَجَه مِردی دِییشتَه ئو واتٚشَه: «مٚرا هیچ پولی نی کی بَتٚه بٚدم. وَلِه هرچی می هِستَه بَتٚه بَدام. عیسی نومی نَه، پِپ و را بٚش!»
خٚدا هَه‌لَدی اَ مِردی شیفا دوئَه ئو اَیی را شِه شورو کَردَه ئو چَمون داوْرَه کاش شادی کَردَه ئو کابَه خٚدا پَرَستٚش کَردِه. مرَدومی کی پَرَستٚشگا سٚـرا کا بین، گٚردی تَجیب کَردَه.
وِرَه جَمییتی تٚندی نَه جَم آبین تا اَ مِردی کی شیفاش ویندَه بَه بیوینون. پترسی اَ جَمییتی واتَه: «اٚم مِردی شیفا ویندِه کا تَجیب مَکَره. اَمَه اٚم مِرد اٚشتَن قودرت یا اٚشتَن دینْدارَتی نَه شیفا دوئَه نی. بَلکی اٚم عیسی قودرَتَه کی بَییش شیفا دوئَه‌یه، چون چَمَه را بَیی ایمونَه هِست.»
شٚمه اَ کَسِه‌رون کی رومی فَرمانداری کا رون پیستَه کی عیسی بٚکٚشو. شٚمَه اَیی-رونی کی گٚردی جان اَبَخشی کٚشتَه، ولِه خٚدا اَش مَردَه¬مون دلَه کا زٚنده آکَردَه. اَگَم چٚه کی شٚمَه نَزونیرون کی چیرون کا کَردِه، ولِه امبییا نَه‌بَه‌نَه واتَه (پیشگوئییَه) گَفِه‌رون عَمَلی آکَردین کی واتَشون بَه مَسیح بَسی عَذاب بٚکَشو ئو بیمِرو. خٚدا پیستَه کی اٚنطَه بوبو. پَس توبَه بٚکَرَه ئو خٚدا طَرَف آگَردَه تا اَ شٚمَه گٚناخون پاک بٚکَرو.»
وَختی پَرَستٚشگا رَهبرون پترسی یو یوحنا گَفِه دَرَستین خَیلی هٚرسی گَتین. اَیِه-شون گَتین و زینْدانی‌کاشون دَرَفَنده. ولِه بَمون کا خَیلی‌مون کی پترسی گَف دَرَستَه، ایمونٚشون وَردَه ئو ایمونْدارون تِیداد ۵۰۰۰ نفری دَرَستَه.
سَخسرَی، یَهودی‌مون سَرانِه، پترس و یوحنا و فَلَجَه مِردٚشون یالَه کاهینی یو مَذهبییَه رَهبَرون حوضور وَردَه. اَیِه پترس و یوحنا کا دَپَرسٚستین: «چٚه قودْرتی نَه اٚم فَلَجَه مِردٚرون شیفا دوئَه؟»
پترسی جَواب دوئَه: «اٚم مِرد کی شٚمَه نَه‌کا مَندَه عیسی مَسیح قودْرتی نَه‌ش شیفا پَیدا کَردَه‌یَه. شٚمَه عیسی‌رون بَه صَلیب دَراکنٚستَه، وَلِه خٚدا هَنی اَ زٚنده آکَردَه! شٚمَه اَ رَد کَردَه، ولِه دییَر نَجاتَه رایی جوز عیسی مَسیح قودْرت نییَه!»
مَذهَبییَه رَهبَرون پترسی و یوحنا شوجاعَتی کا تَجیب کَردَه، چون کی اَیِه بی‌سواد و مَمولییَه (معمولی) آدَمی بین. دوملَه شون یاد وَردَه کی اٚم مِردِه عیسی نَه بین. بَمونٚشون واتَه: «اَگَم هَنی مَردومی نَه عیسی بارَه کا گَف بٚژَنَه خَیلی شٚدّتی نَه شٚمَه تـٚمْبِه بَکَمون. اَمون پترس و یوحنا تَهدید کَردَه بَه دوم، اَیِه‌شون آزاد آکَردَین.
گِریستَه بَه نقلی موقَدَّسَه کیتابی کا: رسولون اعمالی کیتابی ۳ مَه فصلی ۴ تا ۲۲ مَه آیَه یِه
۴۵. استیفان و فیلیپس
اَوَّلییَه کیلیسا رَهبرون ایلَه، ای نفَری بَه کی چَه نوم اِستیفان بَه کی گٚرد چَه را ایتٚرام (احتٚرام) قاییل بین. روح القُدسی بَیی قودرَت و حیکمَت دوئَه بَه. استیفانی خَیلی موجیزَه‌یِه اَنجام دان و خَیلی‌مون چَه گَفی نَه بَه عیسی ایمون وَردَه.
ای روزی استیفان کابَه عیسی بارَه کا تَلیم دوئِه، بَضی یهودییِه کی عیسی شون ایمون نٚبَه، دَمَندین استیفانی نَه بَث (بحث) و جَدَل کَردِه. اَیِه خَیلی هٚرسی گَتین و استیفانی بارَه کاشون مَذهبییَه رَهبرون دورو واتَه کی: «اَمَه دَرَسته کی اَ کابَه موسی ئو خٚدا بارَه کا هیچَه گَفون ژِه.» دینییَه رَهبَرون استیفان گَتَه ئو اَ شون یالَه کاهین و دییَر یَهودییَه رَهبَرون وَر بَردَه. دومله دییَر دوروئَه شاییدِه‌یی آمین و چَه بارَه کا شون دورو واتَه.
یالَه کاهین استیفانی کا دَپَرسٚستَه: «اَیا اَ گَفِه‌یی کی اٚم آدَمِه کان اٚشتٚن بارَه کا واتِه، راستین؟» استیفان اٚم سٚوالی جَوابی را خَیلی گَفِه‌ش یالَه کاهینی واتین. اَیی واتَه کی خٚدا ایبراهیمی داوْرَه کا تا عیسی داوْرَه، خَیلی یالَه کارِه‌ش یَهودی‌مون را کَردَن، ولِه اٚم قومی خَیلی دَفَه‌یِه بَیی کاشون ایطاعَت کَردَه نی. استیفانی بَیی واتَه: «شٚمَه سَرسَخْتَه قومی هِستیرون و خٚدا نَه کا نی سَرکَش هِستیرون. شٚمَه هَمیشَه روح القدس رَد کَردَه‌یَه، دوز هَه‌جوری کی چَمَه دَدَه‌یِه همیشَه خٚدا رَد اَکَرین و چَه پَیغومْبَرَه‌‌شون کٚشتین. ولِه شٚمَه بَمون کا هیچ‌تَرَه کار کَردَه، شٚمه مسیح کٚشتَه!»
وختی کی مَذهبییَه رَهبرون اٚم گَفِه دَرَستین خَیلی هٚرسی گَتین، اٚشتَن گوشِه‌شون گَتین و جٚرَه‌شون کَردَه. اَمون استیفان شَهری کا بَردَه سٚرا ئو اَ شون سَنگٚسار کَردَه تا بیمِرو.
استیفان کی کابَه جان‌دوئِه کابَه جٚرَه کرَدِه :«اَی عیسی! چٚمٚن روفی قَبول بٚکَه.» دوملَه زٚنگی سَر نٚشتَه ئو هَنیش جٚرَه کرَدَه: «اَی خٚدا اٚم گٚناخی چَه‌مون را مَگِه» ئو دوملَه مَردَه.
اَ روزی اورشَلیمی مَردومی کا خَیلی‌مون شورو کَردَه بَه عیسی پِیرُوون اَذییَت و جَفا کَردِه ئو ایموندارِه دییَر مَنطَقَه‌مون را ویریتین. ولِه اٚم تٚفاقون نَه، اَیِه هَر جٚگایی کی اَشین عیسی بارَه کا موعیظَه اَکَرین.
اَ اَذییتون زَمانی کا عیسی شاگٚردون ایلی کی چَه نوم فیلیپُس بَه خَیلی ایموندارون نَه اورشَلیمی کا ویریتَه بَه. اَ شَه بَه سامره، اوئَه عیسی بارَه کا موعیظَه اَکَری ئو اَ جٚگا آدَمون کا خَیلی‌مون نَجات پَیدا کَردَه. ای روزی، فٚرٚشتَه‌یی خٚدا طَرَفی کا فیلیپُسیش اَمْر کَردَه تا وییَه‌وونی (بییابانی) کا ای جَدَه‌یی بوشو. وَختی کی اَ اَ جَدَه کابَه، حَبَشه مَقاماتون کاش ایلَه ویندَه کی اٚشتَن اَرَبَه نَه کابَه موسافیرَت کَردِه. روح القُدسی فیلیپُسی نَه واتَه کی اَ مِردی وَر بٚشو ئو بَه نَه گَف بٚژَنو.
وختی فیلیپُس اَرَبَه کانِزٚک آشَه، دَرَستٚشَه کی اَ حَبَشییَه شَخص اشعیا پَیغومبَری کیتابی کا ای قٚسمَتی کارَه خَندِه. اوئَه کی کارَه واتَه: «پَسی‌شار قٚربونی را بَبردین و وَرَه‌یی کی پَشمَه‌اَبٚرون وَری کا ساکیتَه، هیچ کَلَمَه‌یی شی نٚواتَه. بَیی‌نَه‌شون ناعادیلانَه بَرخورد کَردَه ئو اِتٚرامٚشون نٚنوئَه. اَمون چَه جان ویگَتَه.»
فیلیپُس حَبَشییَه شَخصی کا دَپَرسٚستَه: «اَیا بَشاش اَ چییی کی کاش خَندِه دَرک بٚکَری؟ حَبشی جَواب دوئَه: «نِه! اَز نٚمَشا اَیی سَرآگنٚستِه، مَگَم (مَگَر) اٚم کی ای نَفَر مٚرا توضی بٚدرو. خاخٚشٚم هِستَه بِه ئو چٚمٚن وَری کا بٚنٚش. اشعییا اٚمٚش اٚشتَن یا دییَر شَخصی بارَه کارَه واتَه؟»
فیلیپُس اَرَبَه دِلَه شَه ئو چَه کَناری کا نٚشتَه، دوملَه حَبَشی را توضی دوئِه کی اشعیا اَ قٚسمَتٚش عیسی بارَه کارَه نٚوٚشتَه. فیلیپُس خٚدا کَلامی خَیلی قٚسمَتِش چَه را توضی دان و عیسی اِنجیلی پِیغامٚش بَیی دَراسٚنٚستَه.
فیلیپُس و اَ مِرد هَطَه کی کابین نَه شِه، ایلَه یالَه‌آوَه‌چالَه (بِرکَه) دَرَستین. حَبَشییَه مِردی واتَه: «دِییس اییا آوْ هِستَه! اَیا ایمْکانٚش هِستَه کی تَمید (تعمید) بیگِرٚم؟» و اٚشتَن خادیمیش دَستور دوئَه کی اَرَبه غَم بَرو.
ایِه آوی دِلَه شین و فیلیپُسی حَبَشییَه مِرد تَمید دوئَه. وَختی آوی کا بَرشین، ای دَفَه‌یی روح القُدس فیلیپُسٚش دییَر جٚگایی بَردَه. فیلیپُسی اوئَه عیسی بارَه کا موعیظَه ایدامَه دوئَه.
حَبَشییَه مِردی اٚشتَن سَفَر اٚشتَن کَه وَری را ایدامَه دوئَه. اَ اٚمی کی عیسی‌ش آزونوستَه‌بَه شاد بَه.
گِریستَه بَه نَقلی موقَدَّسه کیتابی کا: رسولون اعماله ۶ تا ۸ مَه باب
۴۶. پولس مسیحی آرَب
مِردی هِست بَه کی چَه نوم سولُس بَه ئو و استیفانی کٚشتِه را، یهودی‌مون پرتالون کا موحافیظَت اَکَری ئو عیسی‌ش ایمون نٚبَه. اَ مسیحی مون اذییَت اَکَری ئو اورشَلیمی کا اٚم کَه کا اَشی اَ کَه تا مِردون و ژِنون بیگِرو ئو زیندان دَرَفنو. یالَه کاهینی بَیی واتَه کی بوشو دَمِشق تا اَ جٚگا مَسیحی‌مون بیگِرو ئو آگاردٚونو اورشَلیم.
سولُس دمشقی را را دَگنٚستَه. اوئَه دَنٚرَستَه‌یی، آسبونی کا ای روشونَه نوری چَه داوْرَه گَتَه ئو تاویستَه زمینی کا. سولُسی سَسی مَسته کی بَییش واتَه: «شائول، شائول، چٚراش کا بَمٚن جَفا کَردِه؟» سولُس دَپَرسٚستَه: «چٚمٚن سَروَر، تٚه کیش؟» عیسی بَیی جَواب دوئَه: «از عیسی‌م، هَه‌یی کی کاش بَه اَذییَت کردِه!»
وختی سولُس جٚگا کا پِپَه، چَمِش کاینٚبین وینْدِه. چَه رَفِقون اَ دمشقی طَرَف رانٚمایی (راهنمایی) کَردَه. سولسیُ سِه روز هیچ چی نَردَه ئو نِنتٚشَه.
دمشقی کا ای شاگٚردی به نام حنانیا زٚندَگی اَکَری. خدا بَیی فرماییش کَردَه: «بٚش اَ کَه‌یی کی سولُس کا اوئَه زٚندَگی کَردِه. اٚشتَن دَستون آنَه بَه کا تا هَنی بیوینو.» ولِه حنانیا واتَه: «چٚمٚن خٚدا! مٚن مَستَه کی اٚم مِرد چٚطَه ایموندارون اَذییَت اَکَری.» خٚدا جَوابی کا واتَه: «بٚش! مٚن ا اینْتٚخابَه کَردَه تا چٚمٚن نومی یَهودی‌مون و دییَر قَبیله‌مون اِلام بٚکَرو. اَ چٚمٚن نومی خونَی، وِرَه رَنج و موصیبَتَه بَویند.»
حنانیا سولُسی وَر شَه ئو اٚشتَن دَستِه‌ش آنان بَه‌کا ئو واتٚشَه: «هَه عیسی یی کی را کا بَه تٚه ظاهیر آبَه، مٚنٚش آدوئَه تا تٚه اٚشتَن بینایی دَس بوئَری ئو روح القدسی کا پور آبی.» سولُسی اَلدَن شاستَه هَنی ویندِه ئو حنانیا بَیی تَمید دوئَه. دوملَه سولُسی خٚراک هَردَه ئو قودْرتٚش آگَردٚستَه.
سولُسی اَلدَن دمشقی یَهودی‌مون را موعیظَه کَردِه شورو کَردَه. و اَواجی: «عیسی خٚدا زوئَه‌یَه.» یَهودی‌مون تَجیب کَردَه، چون مِردی کی تَلاش اَکَری ایموندارون مین بٚبَرو، ایسَه اَلان عیسی‌ش ایمونَه وَردَه! سولُسی یَهودی‌مون نَه بَث و موجادیلَه کَردَه. اَیی ثابیت کَرده کی عیسی هَه مَسیحَه.
چَن روزی بَه دوملَه یَهودی‌مون پیستَه سولُسی بٚکٚشون. اَمون آدَمِه‌یی آدان تا اَیی شَهری دَروازَه‌مون وَری کا پَیدا بٚکَرون و بٚکٚشون. ولِه سولُس چَه‌مون نییَتی کا سَرآگٚنٚسته ئو چَه رَفِقون بَه نَه کامَک کَردَه تا بیوْریجو. اَی شَوی اَشون ایلَه سَوَه کا دَنوئَه ئو شَهری دیوارون کا شون جیر آدوئَه. چَه بَه دوم سولُس دمشقی کا ویریتَه، اَیی اٚشتَن موعیظَه عیسی بارَه کا ایدامَه دوئَه.
سولُس شَه اورشَلیم تا رسولون بیوینو، ولِه اَیِه بَه کا ترسٚستین. دوملَه ایلَه ایموندار کی چَه نوم برنابا بَه، سولُسٚش رسولون وَر بَردَه. اَیی بَمون واتَه کی چٚطَه سولُسی، دمشقی کا مَتَرسَتی نَه موعیظَه کَردَه بَه. چَه بَه دوم بَه کی رسولون سولُس قَبول کَردَه.
بَضی ایموندارِه کی اورشَلیمی شَهری سٚتَمی کا ویریتَه بین، شین اَنطاکییَه کی دورَه شَهری بَه ئو عیسی بارَه‌شون موعیظَه کَردَه. انَطاکییَه آدَمِه وِری یَهودی نٚبین ولِه اَوَّلین دَفَه‌شون ایمون وَردَه. برنابا ئو سولُس اوئَه شین تا تازَه ایموندارون، عیسی بارَه کا وِر تَلیم بٚدَرون و کیلیسا تَقوییت بٚکَرون. اَنطاکییَه کا بَه کی مَسیح ایموندارون‌شون اَوَّلین دَفَه را «مَسیحی» نوم پِنوئَه.
ای روزی اَنطاکییَه کا مَسیحییِه دٚوا ئو روزَه نَه مَخشول (مشغول) بین کی روح القُدسی بَمون فَرماییش کَردَه: «برنابا ئو سولُسی اَ کاری را کی اَیِه¬مْ چَه کَردِه را (اَنجام دوئِه را) دَخَندَ‌ن، جٚدا آکَرَه.» دوملَه اَنطاکییَه کیلیسا کا اٚشتَن دَستِه‌شون برنابا ئو سولُسی سَری کا نان و چَمون را شون دٚوا کَردَه. دوملَه اَیِه شون را دَرَفندین تا عیسی خَشَه‌خَبَری دییَر جٚگامون کا موعیظَه بٚکَرون. برنابا ئو سولُسی خَیلی قَبیلَه یِه ئو مَردومی شون تَلیم دوئَه ئو خَیلی‌مون بَه عیسی ایمون وَردَه.
گِریستَه بَه نَقلی موقَدَّسَه کیتابی کا: روسولون اعمالی کیتاب ۸ مَه باب ۳ مَه آیَه، ۹ مَه باب ۱ تا ۱۳ مَه آیَه، ۱۱ مَه باب ۱۹ تا ۲۶ مَه آیَه یِه، ۱۳ مَه باب ۱ تا ۳ مَه آیَه یِه
۴۷. پولُس و سیلاس فیلیپی کا
وَختی کی سولُس رومی ایمپٚراتوری هَمَه جٚگا موسافیرَت اَکَری، تَصمیمٚش گَتَه اٚشتَن رومییَه نومی کا کی پولُس بَه ایستٚفادَه بَکَرو. ای روزی، پولُس و چَه رَفِق سیلاس شین بَه فیلیپی شهر تا عیسی خَشَه خَبَری اِلام بٚکَرون. اَیِه ای رٚباری کَنار شین کی شَهری کا خارٚج بَه. مَردوم اوئَه جَم اَبین تا دٚوا بٚکَرون. اَمون اوئَه ای ژِنی لیدییَه نوم ویندَه کی تاجیر بَه. اَ خٚدا نَه خَش بَه ئو اَیی پَرَستٚش اَکَری.
خٚدا لیدییَه قادیر ساختَه کی عیسی اَیمون بوئَرو. پولس و سیلاس اَ شون چَه خانَوادَه نَه تَمید دوئَه. دوملَه اشیی پولس و سیلاسی کا پیستَه تا چَه که کا بومونون و اَیِه نی چَه وَری کا مَندین.
پولُس و سیلاس وِری اَ جٚگایی کا کی یَهودییِه دٚوا اَکَرین، مَردومی ویندِه را اَشین. اوئَه ای کَنیزی هِست بَه کٚه روفٚش مٚردال بَه ئو هَر روز چَه¬مون دوملَه اَوی. اَ اٚم مٚردالَه روفی نَه مَردومی را آیَندَه وَضی نَه‌بَه‌نَه آواجی ئو اٚم جوری نَه غَیب‌اَواجی عونوانی نَه ، وِرَه سودی اٚشتَن اَربابون دَرَراسْنی.
اَ کَنیز وَختی اَیِه را اَشین، جٚرَه نَه اَواجی کی :«اٚم اَقَه یِه یالَه خٚدا خٚتمَتگوزارین. اَیِه نَجات پَیدا کَردِه را بَشمَه نوشونین بَدا!» اَیی خَیلی روزِه اٚنتَه کَردین تا اٚم کی پولُسی صَبر تَـمون آبَه.
آخٚر ای روزی وَختی کی اَ کنیز کابَه جٚرَه کَردِه، پولُس بَه دِییشتَه ئو مٚردالَه روفی کی بَه کا دَرِه بَه نَه واتٚشَه: «عیسی نومی نَه اٚم کٚلَه کا بَرش سٚرا.» مٚرداله روفی اَلدَن اَ وَر آدوئَه.
کَنیزی اَربابون وَختی ویندَه چٚه تٚفاقی دَگنٚستَه‌یَه، خَیلی هٚرسی گَتین. چیمی مَنِه اٚم بَه کی دِه مَردوم اَ کٚله اَربابون پول نَدَرین، چون فَمٚستَه‌شون بَه کی بی اَ مٚردالَه روفی، کَنیز دِه نَشای غَیب‌اَواجی کَردِه.
هَه‌خونَی اَ کَنیزون اَربابون، پولس و سیلاسٚشون رومی مَقاماتون وَر بَردَه. اَمون پولس و سیلاس کوستَه ئو زیندانٚشون دَرَفَندَه.
اَمون پولُس و سیلاس زیندانی اَ جٚگایی کا دَرَفَندَه کی وِرَه نیگَبانٚش هِس بَه. اَمون هَمچونین چَه‌مون پایِه یالَه بٚرنَه چومون نَه دَبَستین. اٚم ووجودی نَه اَیِه شَوی-نیصْمی را، خٚدا سٚتایٚش و پَرَستٚشی را سورود اَخونین.
ای دَفَه یی، تٚندَه بومَلَرزٚیی گٚنٚستَه! زیندانی بَرٚنگایِه گٚرد آبین و زینْدانیمون پامون زَنجیلِه گٚرد پِسیستین.
زیندانَه‌وون (زینْدانبان) پِپَه ئو وینْدٚشه زینْدانی بَرٚنگایِه گٚرد آبَن. اَیی اٚنتَه زونوستَه کی زیندانییِه گٚرد ویریتَن و رومی مَقاماتون مَرگی موجازاتی تَرسی را تَصمیمٚش گَتَه اٚشتَن بٚکٚشو. وَلِه پولُسی اَ ویندَه ئو جٚرَه‌ش کَردَه: «بَشتَن صَدَمَه مَژَن! اَمَه گٚرد هییامون.»
زینْدانَه‌وون (زیندانبان) ترسٚستِه‌تَرسٚستِه ئو لَرزٚستِه‌لَرزٚستِه پولُس و سیلاسی وَر آمَه ئو دَپَرسٚستَه: «چٚه بٚکَم تا نَجات پَیدا بٚکَم؟» پولسی جَواب دوئَه: «خٚداوَندی عیسی ایمون بوئَه. تٚه اٚشتٚن خانَوادَه نَجاتیرون پَیدا بَکَرد.» دوملَه زیندانبانی پولُس و سیلاس بَردَه اٚشتَن کَه ئو چَه‌مون یَرَه‌یِه‌ش شوشتین. پولُسی عیسی خَشَه‌خَبَر اَ آدَمون همَه گٚلَه را کی کَه کا بین، موعیظَه‌ش کَردَه.»
اَ زینْدانَه‌وون (زینْدانبان) و چَه خانَواده گٚردی عیسی ایمون وَردَه ئو پولس و سیلاسی اَیِه تَمید دان. دوملَه زینْدانَه‌وون (زیندانبانی) پولسی یو سیلاسی خٚراک دوئَه ئو یَندٚه‌نهَ‌شون شادی کَردَه.
سَخسَری، شَهری رَهبَرون، پولس و سیلاس زیندانی کا آزاد آکَردَه ئو بَمون‌کا-شون پیستَه کی فیلیپی شَهری کا بوشون (تَرک بٚکَرون). پولس و سیلاس لیدییَه ئو اٚشتَن رَفِقون کا تِیدادی ویندِه را شین و دومله شَهرٚشون تَرک کَردَه. عیسی خَشَه‌خَبَر هَه‌جور کابَه گوسترٚش پَیدا کَردِه ئو کیلیسا کابَه رٚژد کَردِه.
پولس و دییَر مَذهبییَه رَفِقِه وِرَه شَهرونی سَفَر اَکَرین. اَیِه عیسی خَشَه‌خَبَری بارَه کا تَلیم و موعیظَه اَدَرین. اَمون هَمچونین خشیلی نامَه‌یِه نٚوٚشتین تا ایمونْدارون کیلیسامون کا تَلیم بٚدَرون و تَشفٚق بٚکَرون. اَ نامَه‌مون کا بَضی گٚلَه یِه موقَدَّسَه کیتابی کیتابِه آبین.
گِریسته‌بَه نَقلی موقَدَّسَه کیتابی کا: رسولون اعمالی کیتاب ۱۶ مَه فصل ۱۱ تا ۴۰ مَه آیَه یِه
۴۸. عیسی مَسیحایِ موعودَه
وختی خٚدا دینیا ساختَه، هَمَه چی کامیل بَه ئو گٚناج نٚبَه. آدَم و حَوّا یَندٚه نَه خَش بین و بَه خٚدا عِخش (عشق) اَوَرزین. هیچ مَریضی ئو مرگی نٚبَه. اٚم هَه دینیایی بَه کی خٚدا اَپی بَه.
شَیطونی ای نَلَتی‌یی وَسیلَه نَه حَوّا نَه گَف ژَه. چون اَپیش بَه اَیی فیریب بٚدَرو. دومله اَیی ئو آدَمی گٚناخ کَردَه. چَه‌مون نافٚرمونی کَردِه خونَی، اینْسانِه گٚرد مَحکومین مَردِه را.
حتّا آدم و حوا گٚناخی خونَی وَشَتناکَه تٚفاقی دَگنٚستَه. اَیِه خٚدا دیشمِن آبین. در نتیجه، اَ زَمانی کا تا ایسَه، گٚردی گٚناخ کَردَه. هر کسی اَ زمانی کا کی دینْیا درگٚنٚسْت خٚدا دیشمِنَه. خٚدا ئو اینسانی مینَه کا صولینَه (صولحینَه) رابیطَه یی نٚبَه، ولِه خٚدا پیستَه صول بَرقَرار بوبو.
خٚدا وَدَه دوئَه کی ای نَفَر حوا نَسلی کا شَیطونی سَری بَکوستی یو شَیطون چَه پاشنَه بَگَشتی. اٚم مَنِه (معنی) نَه کی شَیطون مسیح بَکٚشتی ولِه خٚدا هَنی اَیی زٚنده آرَکَرد. دومله موعودَه مسیح شَیطونی قودرَتی همیشَه را مین بَبَردی. خَیلی سالون بَه دوم خٚدا آشکار آکَردَه کی عیسی هَه موعودَه مسییَه (مسیحَه).
خٚدا بَه نوح فرماییش کَردَه تا ایلَه کَشتی بٚسازو تا اٚشتن خانَواده توفانی کا کی آرَدا بٚراخٚنو. اٚم جوری نه خٚدا اَ کسِه‌یی کی بَه‌شون ایمون هِست بَه، نَجات دان. هٚم جور آدَمون هَمَه گٚله گٚناخون خونَی مَردِه را سَزاوارین، ولِه خٚدا عیسی آدوئَه تا هَرکَسی کی بَیی ایمون بوئَرو، نَجات بٚبَخشو.
چَن صد سالی را کاهینِه اینْسانون را خٚدا دَرگا قٚربونی آرَدَرین. اٚم کاری مَردومی نوشون دوئَه کی گٚناخٚشونَه کَردَه ئو خٚدا طَرَفی موجازاتی را سَزاوارین. ولِه اَ قٚربونییِه نَشان اینْسانون گٚناخون بَخشٚستِه باییث بِه. عیسی یالَه کاهینَه. اَیی کاری کَردَه کی کاهینِه چَه اَنجام دوئِه کا ناتَوان بین. اَیی اٚشتَن فیدا کَردَه تا قٚربونی‌یی بَشَری گٚناخون را سایْ آکَرو. اَیی قَبول کَردَه کی اینْسانون گٚردی گٚناخون را موجازات بوبو. هٚم خونَی عیسی یالَه کاهینَه.
خٚدا ایبراهیمی نَه واتَه بَه: «اٚشتٚن وسیلَه نَه دینیا قَبیله‌مون گٚردی بَرَکَتیم بَدا.» عیسی ایبراهیمی نَسلی کا بَه. خٚدا همه‌ی قومون ایبْراهیمی وَسیلَه نَه برکت اَدَری، چون هَر کسی کی عیسی ایمون بوئَرو، گٚناخی کا نَجاتَه پَیدا بَکَرد. وَختی اٚم مَردوم عیسی ایمون بوئَردین، خٚدا اَمون ایبراهیمی نَسلی کا رَه بَموست.
خٚدا ایبراهیمی نَه فَرماییش کَردَه تا اٚشتَن زوئَه ایسحاقی چَه را قٚربونی بٚکَرو. وَلِه خدا ایلَه وَرَه ایسحاقی جٚگا کا فَراهَم کَردِه تا قٚبرونی بوبو. اَمَه گٚرد اٚشتَن گٚناخون خونَی مَرگی را سَزاواریمون! ولِه خٚدا عیسی‌ش بَه دینْیا بَخشٚستَه تا چَمَه جٚگا کا قٚربونی بوبو ئو بیمِرو. هٚم خونَی عیسی خٚدا وَرَه‌مون بَوات.
وختی خٚدا آخٚرنَه بَلا میصری سَر آدوئَه، ایسرائیلی هَر خانَواده‌یی شی فَرماییش کَردَه تا ایلَه وَرَه بٚکٚشون. اٚم وَرَه بَسی بی عَیب بَبِه. دوملَه اَیِه بَسی چَه خونی کَه بَرَنگا چارچوئَه سَر و کَنارون کا پِرَه‌شونِن. وَختی کی خٚدا اَ خونی اَوینی، چَه‌مون کَه کا دَرَویَری ئو چَه‌مون اَوَّلنَه زَندَه زوئَه نَکٚشی. وَختی اٚم تٚفاق دَگٚنٚسته خٚدا چَه نوم پسَخ پِنوئَه.
عیسی پسَخی وَرَه شارَه. اَیی هیچ ایشتٚفایی نٚکَردَه ئو هرگٚ گٚناخی شی نٚکَردَه. ا َ هَه پسَخه عیدی روزون کا مَردَه. وَختی کَسی عیسی ایمون بوئردی، عیسی خون، اَ شخصی گٚناخی جَریمَه بَدای. باجی خٚدا، چَه موجازات نٚکَردِه نَه، بَه کا دَرَوْیَرد.
خٚدا بَنی ایسرائیلی نَه پِیمان دَبَسته، چون اَیِه قومی بین کی اَیی اینتٚخاب کَردَه بَه تا بَیی‌شون تَعَلّوق بوبو. ولِه الان خٚدا تازَه‌پِیمانی دَبَستَه‌یَه کی گٚردی دَست‌آرَسی کا بوبو. هَرکسی هَر قوم و قَبیلَه‌یی کا اَگَم اٚم پِیمانی قَبول بٚکَرو، خٚدا قومییَه آرگٚنٚسْت. اَ عیسی ایمون وَردِه خونَیَه خٚدا قومی آرگٚنٚسْت.
موسی پَیغومبَری بَه کی خٚدا کَلامٚش خَیلی قودْرَتی نَه اِلام کَردَه. وَلی عیسی پَیغومبَرون یالَه‌گٚلَه یَه. اَ خٚدایَه، پَس هَر چی کی اَیی کَردَه ئو واتَه، خٚدا کارِه ئو گَفِه بین. هٚم خونَیَه کی موقَدَّسَه کیتابی عیسی خٚدا کَلَمَه دَرَخَند.
خٚدا داود شا وَدَه دوئَه کی ای نفری چَه نَسلی کا پادٚشا شار تا اَبَد خٚدا قومی حوکومَتَه بَکَرد. عیسی خٚدا زوئَه ئو موعودَه مَسیحَه ئو اَ داودی اَ نَسلَه کی بَشای تا اَبَد پادٚشاگیری بٚکَرو.
داود، ایسرائیلی قومی پادٚشا بَه، ولِه عیسی دینْیا پادٚشایَه! اَ هَنی بومَی یو عَدالَت و صولی (صولْحی) نَه تا اَبَد پادٚشایی بَکَردی.
گَتَه‌بَه نَقلی موقَدَّسَه کیتابی کا: پیدایشی کیتاب ۱ مَه فَصل، ۳ مَه فَصل، ۶ مَه فصل، ۱۴ مَه فصل، ۲۲ مَه فصل؛ خروجی کیتاب ۱۲ مَه فَصل، ۲۰ مَه فَصل، سموئیلی دٚوٚمَه کیتاب ۷ مَه فَصل، عبرانیانون کیتاب ۳ مَه فَصلی ۱ تا ۶ مَه آیَه یِه؛ ۴ مَه فصلی ۱۴ مَه آیَه، ۵ مَه فَصلی ۱۰ مَه آیَه، ۷ مَه فَصلی ۱ مَه آیَه، ۸ مَه فَصلی ۱۳ مَه آیَه، ۹ مَه فَصلی ۱۱ مَه آیَه، مکاشفه کیتابی ۲۱ مَه فَصل
۴۹. خٚدا تازَه قَرار
ایلَه فٚرٚشتَه‌یی جَوانَه کٚله‌یی کی چَه نوم مَریَم بَه نَه واتٚشَه کی اَ خٚدا زوئَه دینیا بوئَردی. وختی کی مریم هَلَه کٚلَه‌گیریش هِست بَه (باکیرَه‌به)، روح القدس بَییش فو دَکَردَه ئو اَ خامْلَه پِرمَه. اَیی زوئَه‌یی دینْیا وَردَه کی چَه نومٚش عیسی پِنوئَه. هَرا عیسی هَم خٚدا یَه ئو هَم اینْسانَه.
عیسی خَیلی موجیزَه‌یِه کَردین که ثابیت بَکَی خٚدایَه. اَ آوی سَری کا پیردَه، توفانٚش آرام آکَردَه، خَیلی مریضِه‌ش شیفا دان، خَیلی‌مون کاش آشَرَه روفِه بَرکَردین، مَردَه‌یِه‌ش زٚنده آکَردین و پِنج نون و دٚه گٚلَه گٚچه ماییش بَرکَت دوئَه و ۵۰۰۰ نفری سیر آکَردِه راش خٚراک به اَندازَه‌یِه کافی آکَردَه.
عیسی یالَه موعلّیمی نی هِست بَه. چَه یاد دوئَه چییِه گٚرد دوز بین. مَردوم بَسی اَ چییی کی اَ بَمون یاد آدَرَی اَنجام بَدَرِن، چون اَ خٚدا زوئَه بَه. نومونَه را اَ تَلیم اَدَری کی بَسی دییری‌مون نَه اٚشتَن‌شار موحَبَّت بٚکَرَم.
اَیی همچونین بَمون آموتَه کی بَسی خٚدا نَه هَمَه چی کا وِر، مین‌جومْلَه اٚشتَن هِستی کا نی وِر خَش بَه.
عیسی واتَه کی خٚدا پادٚشایی دلَه کا بَه، دینْیا هَمَه چی کا باارزٚش تَرَه. خٚدا پادٚشایی دلَه دَشِه را بَسی اَ اٚشتٚن گٚناخون کا تٚه بٚراخْنو.
عیسی واتَه اینْسانون کا بَضییِه اَیی قَبول بَکَن، دوملَه خٚدا اَمون نَجات بَدای؛ ولِه گٚرْدْ اَیی قَبول نینَه‌کَرد. اَیی اٚمَنی واتَه کی بَضی آدَمِه چاکَه خاکی‌شارین، چون عیسی خَشَه‌خَبَری قَبولین بَکَرد و خٚدا نی اَمون نَجاتَه بَدا. بَضییِه نی لَپ جَدَه کَناری سَختَه خاکی شار سَختین. خٚدا کَلام اَ دونَه‌یی شارَه کی زَمین ویرَه‌گٚنٚسْتْ، وَلِه هیچ مَصولی (محصولی) نییَه‌دا (بَه بار نییَو). اٚمِه مردومی هِستین کی عیسی پَیامی قَبول نینَه‌کرد و نیشونَه‌پیسْت کی خٚدا پادٚشایی دِلَه دَشون.
عیسی بَمون آموتَه کی خٚدا گٚناخکارون نَه خَیلی خَشَه. اَیی بَپیستی اَمون بٚبَخشو ئو اٚشتَن خٚردَنون آگارْدٚنو.
عیسی هَمچونین بَمون واتَه کی خٚدا گٚناخی کا نیفْرَتَه هِست. آدَم و حَوّا گٚناخی خونَی چَه‌مون نسل گٚرد نی گٚناخین بَکَرد. در نتیجَه، هر شخصی کی دینْیا کا گٚناخ بَکَردی، خٚدا کا جٚدایَه آبَه. گٚرد خٚدا دیشمِنین.
وله خٚدا دینْیا مَردومیش گٚردی اٚنتَه موحَبَّت کَردَه کی اٚشتَن تَنخا زوئَه‌ش دوئَه‌یه، تا هَر کسی کی بَه ایمون وَردَه اٚشتَن گٚناخون خونَی موجازات نٚبو، بَلکی تا اَبَد خٚدا نَه زٚندگی بٚکَرو.
شٚمَه گٚناخ کَردِه خونَی مرگی را سَزاواریرون. خٚدا را حَق هِسته کی شٚمَه را هٚرسی بیگِرو، وَلِه عیسی اٚشتَن صَلیبی سَر شِه نَه ئو مَرگی نَه، چَمَه گٚناخون عَذابٚش پِگَتَه اٚشتَرا.
عیسی هَرگٚز هیچ گٚناخی نٚکَردَه، وَلی قبولٚش کَردَه کی اینْسانون گٚناخی را موجازات بوبو. اَیی حتّا سَنگین تَرین موجازات کی مَرگَه، قَبول کَردَه. اٚم جوری نَه اَ ایلَه کامیلَه قربونی بَه کی شٚمَه گٚناخون و دینْیا کا هَر دییَر کَسی گٚناخون تَمییز آکَرو. چون عیسی اٚشتَنٚش قٚربونی شار خٚدا پیشکَش کَردَه، پَس خٚدا گٚناخون هَمَه گٚلَه، حتّا اَ آدمونی کی بَه ایمون بوئَردین چَه‌مون خَیلی هیچَه گٚناخون نی بَبَخشٚستی.
حتّا شٚمَه چاکَه کارِه نی نینَه‌شا شٚمَه نَجاتی را باییث بِه. کاری نی کی چَه کَردِه‌نَه بَه نَه رَفِقَتی دَبَستَه. چَه جٚگا کا بَسی ایمون بوئَرَه کی عیسی خٚدا زوئَه یَه ئو شٚمَه جٚگا کا صَلیبی کا مَردَه ئو خٚدا هَنی اَ مَرگی کا پِکَردَه. اَگَم اٚم حَییقَتی ایمون بوئَرَه خٚدا نی شٚمَه گٚناخون هَمَه گٚلَه بَبَخشٚستی.
خٚدا هَر کسی کی عیسی ایمون بوئرو ئو اَیی خٚدا عونوانی نَه قَبول بٚکَرو، نَجات بَدای. وَلِه خٚدا اَ کَسِه یی کی بَیی ایمون نینَوَرَد، نَجات نییَه‌دا. موهیم نی فَقٚر یا پولدار، مِرد یا ژِن، پیر یا جَوان، یا کٚرم جٚگایی بٚبَه. خٚدا بَشمَه نَه خَشَه ئو بَپیستیشَه عیسی ایمون بوئَرَه تا اَ بٚشا بَشمَه¬نَه رَفِقَتَه رابیطَه‌ش بوبو.
عیسی شٚمه دَوَت بَکَی کی بَه ایمون بوئَرَه ئو تَمید بیگِرَه. اَیا ایمونٚرون هِستَه کی عیسی هَه مَسیحای موعودَه ئو خٚدا تَنخا زوئَه‌یَه؟ اَیا ایمونٚرون هِستَه کی گٚناخکار و خٚدا موجازاتی را سَزاواریرون؟ اَیا ایمونٚرون هِستَه کی عیسی صَلیبی سَری کا مَردَه تا شٚمَه گٚناخِه تَمیز آبون؟
اَگَم عیسی ئو اَ چییِه‌یی کی شٚمه راش اَنجام دوئَه، ایمونٚرون هِستَه، در اٚم صورَت مَسیحی‌رون! چیمی بَه دوم دِه شَیطون اٚشتَن تاریکییَه پادٚشایی کا بَشمَه حوکومت نییَه‌کرد. ایسَه خٚدا اٚشتَن نورانییَه پادٚشایی کا بَشمَه حوکومت بَکَردی. خٚدا شٚمَه‌ش قادیر کَردَه تا گٚذشته‌شار گٚناخ نٚکَرَه ئو بَشمَه‌ش دوز زٚندَگی کَردِه راش آموتَه.
اَگَم مسیحی‌رون، خٚدا شٚمَه گٚناخون کاری کی عیسی کَردَه خونَی بَبَخشٚستی. ایسَه خٚدا شٚمَه اٚشتَن نزٚکَه رَفِقَه بَموسْت نِه دیشْمِن.
اگم خٚدا دوستیرون و خٚداوَندی عیسی خٚتمتْکاریرون، عیسی تَلیمون (تعلیمون) کا پِیرَوی کَردِه را موشتاقیرون بَب. با اٚم کی ایلَه مَسیحی‌رون، شَیطون هَلَه شٚمَه وَسوَسَه¬یَه بَکَرد تا گٚناخ بٚکَرَه، وَلِه خٚدا هَمیشَه اٚشتَن وَدَه¬مون بَفایَه بَکَرد. اَ کا فَرماییش کَردِه کی اَگَم اٚشتَن گٚناخون ایتٚراف بٚکَرَه، شٚمَه بَبَخشٚستی ئو بَشمَه قودرَت بَدای تا گٚناخی نَه موباریزَه بٚکَرَه.
خٚدا بَشمَه بَواتی کی دٚوا بٚکَرَه ئو چَه کَلامی موطالیعَه بٚکَرَه. اَ هَمچونین بَشمَه بَواتی کی دییَر مَسیحی‌مون نَه اَیی پَرَستٚش بٚکَرَه ئو دییَری‌مون نی بٚواجَه کی شٚمَه‌راش چَه کَردَه. اَگَم اٚمون گٚردی اَنجام بٚدَرَه، قودرَتمَندَه رَفِقَتی شٚمَه ئو خٚدا مینَه کا ووجود بومَی.
گَتَه‌بَه نَقلی موقَدَّسَه کیتابی کا: پولسی به رومی مون رساله ۳ مَه بابی۲۱ تا ۲۶ مَه آیَه یِه، ۵ مَه بابی ۱ تا ۱۱ مَه آیَه یِه، یوحنا انجیلی کیتاب ۳ مَه بابی ۱۶ مَه آیَه، متی انجیلی ۱۶ مَه بابی ۱۶ مَه آیَه، پولسی به کولسـی‌مون رسـاله ۱ مَه بابی ۱۳ تا ۱۴ مَه آیَه یِه، پولسی بَه تسالونیکی‌مون دٚوٚمَه رساله ۵ مَه بابی ۱۷ تا ۲۱ مَه آیَه یِه، یوحنا اَوَّلنَه رساله ۱ مَه بابی ۵ تا ۱۰ مَه آیَه یِه
۵۰. عیسی آرَگَردٚسْتْ
نِزٚک به ۲۰۰۰ سال بَبی کی خَیلی اینْسانه دینیا کا، عیسی مَسیح انّجیلی خَشَه‌خَبری کان دَرَستِه. کیلیسا رٚژْد کَردِه کارَه بَه. عیسی وَدَه دوئَه کی دینْیا آخٚری کا آرَگَردٚسْت. اَگَم چٚه کی عیسی هَلَه آمَه نی، وَلِه اٚشتَن وَدَه بَفائَه بَکَرْد.
خٚدا بَمَه کا بَپیستی هَه جوری کی مَسیح آگَردٚستِه را چَم‌بَه‌رامون (مونتَظیریمون)، ای جوری زٚندَگی بٚکَرَم کی موقَدَّس بٚبَم و اَیی یال آزونَم. اَیی هَمچونین بَمَه‌کا بَپیستی کی چَه پادٚشایی بارَه کا دییَری مون را گَف بٚژنَم. وَختی کی هَلَه مَسیح کابَه زَمینی سرَی کا زٚندَگی کَردِه، اٚنطَه‌ش فرماییش کَردَه: «چٚمٚن شاگٚردِه خدا پادٚشایی خَشَه خَبَری دینْیا کا موعیظَه بَکَردین، دوملَه آخٚر دَرَرَسْت.»
خیلی قومِه هِستین کی هنوز عیسی بارَه کاشون هیچ چی مَسته نٚییَه. مسیح آسبون آنٚگردٚستَه یی، اَیی مَسیحی¬مون فرماییش کَردَه تا اٚم خَشَه‌خَبَری بَه هَر کسی کی اَشون هرگٚز دَرَستَه نی اِلام بٚکَرون. عیسی فرماییش کَردَه: «بٚشه ئو میلّتون هَمَه‌گٚله چٚمٚن شاگٚرد آکَرَه، چون دٚلِه بٚجارون‌شار دورْیه را حاضٚرین.»
عیسی اٚم نی واتَه کی: خٚتمَتکار اٚشتَن اَقَه کا کفا نی. هَه جوری کی اٚم دینیا اَربابون بَـمٚن کا نیفرَت هِست بَه، شٚمه نی چٚمٚن خونَی اٚشکَنجَه بَدان و بَکٚشتین. اٚم دینیا کا عَذابیرون بَویند وَلی دٚلی قَوی آکَرَه، چون مٚن، شَیطون کی اٚم دینیا حاکیمَه شٚکَست دوئَه‌یَه. اگَم تا آخٚر بَمٚن بَفادار بومونَه، دوملَه خٚدا شٚمه نَجات بَدای!»
عیسی شاگٚردون را نَقلی تَریف کَردَه، تا بَمون توضی بٚدَرو کی اٚم دینیا آخٚری کا مردومی سَری چَه بومَه. اَیی واتَه: «ای مِردی اٚشتَن بٚجاری کا چاکَه دونَه کَشتَه. وَختی کی خٚت بَه، چَه دیشمِن آمَه ئو گَندٚمی دونَه مون دِلَه کاش، هَرزَه واشی دونَه کَشتَه ئو اٚشتَن را نَه شَه.
وَختی دونَه‌مون تٚشک کَردَه، اَ مِردی کاراَکَرون واتَه: «اَقَه، شٚمَه اییا چاکَه دونَه پّشندَه! پس چٚرا چَه‌مون دلَه کا هَرزَه واش پِرمَه‌یَه؟» اَ مِردی جواب دوئَه: «اٚم تَنخا بَشای چٚمٚن دیشمِنون کار بِه کی اَمون بٚکَشون. چٚمٚن دیشمِنون ایلَه اٚم کار کَردَه‌یِه.»
کاراکرون اٚشتَن اَربابی جوابی کا واتَه: «بَسی واشون پِوَجَم؟» اَربابی جَواب دوئَه: «نِه. اَگَم اٚم کاری بٚکرَه، بَضی گَندٚمون نی بَمون نَه پِینَوَتٚرون. تا دوریِه ماقِه صَبر بٚکَرَه ئو دوملَه واشون جَم بٚکَرَه بوسوجونَه، وَلِه گَندٚمون چٚمٚن اَمبار بَوئَرَه.»
شاگٚردِه اٚم نَقلی سَرآنٚگٚستین و مَسیح کا شون پیستَه تا اٚم نَقلی چَه‌مون را توضی بٚدَرو. عیسی واتَه: «مِردی کی چاکه دونَه کَشتَه، مسیح نوشون اَدَرَه. بٚجار اٚم دینیا نوشون اَدَرهَ ئو چاکَه دونَه مَنِه چاکَه آدَمِه‌یی هِستین کی خٚدا پادٚشایی کا دَرِن.»
هَرزه واشِه آدَمِه‌یی هِستین کی شَیطونی شون تَعلّوق هِستَه، یَعنی آشَرین. اَ مِردی دیشمِن یَنِه کَسی کی کی هَرزَه واشِه‌ش کَشتین، هَمَه شَیطونَه. دورْیِه ماقِه نی دینْیا تَمون آبِه ماقِه¬یَه ئو اَدورونِه نی فٚرٚشتَه‌یِن.
وَختی دینْیا تَمون آرَب، فٚرٚشتَه‌یِه آدَمِه‌یی کی شَیطونی آدَمین، گٚردی اٚم دینیا هَمَه جٚگا کا جَم بَکَردین و آتَشَه دَریاچه دِلَه کا دَیْنَه‌فَند. جٚگایی کی اَیِه رَنج و وَشتْناکَه موصیَبتی نَه بَبرَمٚستین و اٚشتَن دَندونون یَندٚه دَینَسو. وَلِه عادیلِه یی کی عیسی شون پِیرَوی کَردَه‌یَه آفتاوی‌شار اٚشتَن دَدَه پادٚشایی دِلَه کا، بَوَشٚسْتین.
عیسی هَنی واتَه کی دینْیا تَمون آنٚبَه‌یی آرَگَردٚست بَه زَمین. اَ هَه جوری کی زَمینٚش تَرک کَردَه هَطَه هَنی آرَگردٚست، یَنِه ای فیزیکییَه بَدَنٚش بَبی ئو آسبونی کا خٚرون نَه بومَی. وَختی عیسی آگَردو، هَر مَسیحی‌یی کی مَردَه بوبو، مَردَه‌مون دِلَه کا پِرَپ و آسْبونی کا بَه‌نَه مولاقاتَه بَکَرْد.
دوملَه مَسیحییِه‌یی کی زٚندَن، آسْبون پِینَش و اَیْلَه مَسیحی‌مون کی مَردَه‌مون دِلَه کا پِپَن، آیْنَه¬گٚنٚست. گٚرد عیسی نَه اوئَه بَبین و عیسی اٚشَتَن قومی نَه زٚندَگی بَکَردی. اَیِه یَندٚه نَه صلحِ هَمیشَگی کا زٚندَگی بَکَردین.
عیسی وَده دوئَه هرکسی کی بَه ایمون بوئَرو، تاجی بَبَخشٚستی. اَیِه خٚدا نَه تا اَبَد بَه هَمَه چی حوکومَتین بَکَرد و آرامٚش کامیلی کا بَبین.
وَلِه خٚدا اَ کَسِه‌یی کی عیسی شون ایمون وَردَه نی، داوَری بَکَردی. اَ اَمون جَهندَمی کا دَرَفَند. اوئَه جٚگایییَه کی اَیِه تا اَبَد بَبْرمٚستین و اٚشتَن دَندونون یَندٚه سَر زور وییْنَدا ئو عَذابین بَبَرد. آتَشی کی هیچ ماقِه دنییَه‌مَرد اَمون بَسوتی ئو کِرمِه چَه‌مون هَردِه کا پِنینَه‌مند.
وَختی کی عیسی آگَردو، شَیطون و چَه حوکومَتی کامیلَن نابودَه بَکَرد. شَیطون تا اَبَد اٚشتَرا اَ کَسِه‌یی‌نه کی خٚدا کا ایطاعَت کَردِه عَوَضی بَه‌کا شون پِیرَوی کَردَه اوئَه بَسوتین.
آدم و حَوّا نافٚرمونَتی ئو گٚناخی اٚم دینْیا دِلَه وَردِه خونَی، خٚدا دینْیا نَهلَت کَردَه ئو تَصمیمٚش بَه چَه نابود کَردِه گَتَه. وَلِه خٚدا ای روزی تازَه آسْبون و زَمینی بَساختی کی کامیل بَبین.
عیسی ئو چَه قوم تازَه زمینی کا زٚندگی بَکشردین و اَ تا اَبَد بَه هَر چییی کی ووجودٚش هِستَه پادٚشایی بَکَردَی. اَ هَر اَسٚرگی مَردومون چَمی کا تَمیز آرَکَرد. دِه غَمی نییَب و هیچ کَسی عَذاب نییَه‌کَشت. اَیِه هَرگٚز نینَه‌بٚرَمٚسْت، دِه کَسی مَریض آنییَب و نییَه‌مَرد. و هیچ هیچَه چییی اوئَه نییَب و عیسی صول (صلح) و عَدالتی نَه اٚشتَن پادٚشایی کا حوکومَت بَکَردی. چَه بَه دوم اٚشتَن قومی‌نَه تا اَبَد بَبَی.
گِریستَه بَه نَقلی موقَدَّسه کیتابی کا: متی انجیلی کیتاب ۲۴ مَه بابی ۱۴ مَه آیَه، ۲۸ مَه بابی ۱۸ مَه آیَه؛ یوحنا انجیلی کیتابی ۱۵ مَه باب ۲۰ مَه آیَه، ۱۶ مَه بابی ۳۳ مَه آیَه؛ مکاشیفه کیتابی ۲ مَه بابی ۱۰ مَه آیَه؛ متی انجیلی کیتابی ۱۳ مَه بابی ۲۴ تا ۳۰ مَه آیَه یِه، ۱۳ مَه بابی ۳۶ تا ۴۲ مَه آیَه یِه؛ پولسی اولنه رساله بَه تسالونیکی‌مون ۴ مَه بابی ۱۳ مَه آیَه ئو ۵ مَه باب